16
VĨ CƯỜNG
H
ãng tin
Reuters
hôm6-8
dẫn lời phát ngôn viên
Tổng thống Philippines
Salvador Panelo cho biết ông
Rodrigo Duterte sẽ có cuộc
gặp “một đối một” vào cuối
tháng 8 với Chủ tịch Tập Cận
Bình ở Trung Quốc (TQ) để
bàn về việc thực thi phán
quyết năm 2016 của Tòa
Trọng tài. Phán quyết này
đã bác bỏ toàn bộ yêu sách
chủ quyền phi pháp của Bắc
Kinh đối với biển Đông.
“Tôi sẽ đến TQ để đàm
phán. Có phải tôi đã từng nói
với mọi người rằng trước khi
nhiệm kỳ của tôi kết thúc, tôi
sẽ bàn về biển Đông chưa?
Tôi sẽ đến đó vì hiện tại có
những xung đột nổ ra cần
được giải quyết ngay lập
tức. Tôi không muốn hai bên
đánh nhau” - ông Duterte
khẳng định trong cuộc họp
báo cùng ngày.
Độ tin cậy của
ông Duterte
Chia sẻ với tạp chí
Forbes
,
GS Panos Mourdoukoutas
thuộcĐHColumbia (Mỹ) cho
rằng cần hết sức thận trọng khi
đánh giá phát ngôn của ông
Duterte. ÔngMourdoukoutas
lưu ý trong suốt nhiệm kỳ của
mình, Tổng thống Duterte đã
cho thấy ông không hề cómột
chiến lược biển Đông cụ thể
do mâu thuẫn giữa lập trường
hòa hoãn với Bắc Kinh của
bản thân và xu hướng chống
TQ bành trướng ở biển Đông
của người dân Philippines.
Đó cũng là lý do khiến ông
Duterte nhiều lần đưa ra những
động thái và phát biểu hết sức
khó hiểu. Ngày 22-7, ông
chủ điện Malacanang tuyên
bố việc kích hoạt phán quyết
2016 sẽ dẫn đến một “cuộc
chiến” với TQ nhằm chỉ trích
trong khu vực đều gắn liền
với một biển Đông tự do và
hoạt động trên luật pháp. Giá
trị hàng hóa đi qua biển Đông
theo thống kê trong năm2016
đạt 3,4 tỉ USD. Dù hàng hóa
Mỹ đi qua khu vực này chỉ
vỏn vẹn 6% tổng giá trị trên,
kinh tế của nhiều đồng minh
thân cận của Washington lại
hoàn toàn phụ thuộc vào tuyến
vận tải huyết mạch này.
Trưa 7-8, truyền thông
Philippines xác nhận nhóm
tác chiến sân bayUSSRonald
Reagan đã có mặt tại Manila
sau khi thực hiện nhiệm vụ
tuần tra ở biển Đông. Thuộc
lớp Nimitz và chạy bằng
năng lượng hạt nhân, tàu USS
Ronald Reagan là niềm tự hào
của hải quânMỹ. Đi cùng tàu
này có hai tuần dương hạm
USS Chancellorsville và USS
Antietam.
Tờ
Stars and Stripes
(Mỹ)
dẫn lời Đô đốc Karl Thomas
nhấnmạnh: Khẩu hiệu của con
tàu này là “Hòa bình thông
qua sức mạnh”. Đó cũng là
thông điệp tàu này muốn đem
đến khu vực biển Đông khi
tuần tra ở đây.
“Chúng tôi nghĩ rằng các
bên nên tuân thủ luật pháp
quốc tế. Sự hiện diện (của
USS Ronald Reagan) cho
phép chúng tôi góp phần
đem lại hòa bình và ổn định,
làm nền tảng cho những đàm
phán được thực hiện” - ông
Thomas chia sẻ.•
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứNăm8-8-2019
các tiếng nói phản biện lập
trường biển Đông của ông.
Trước đó, vào tháng 4-2018,
ông Duterte cũng từng rút lại
tuyên bố cắm cờ Philippines
lên các thực thể đang tranh
chấp với TQ do phía Bắc
Kinh đe dọa “sẽ có hậu quả”.
Theo GS Mourdoukoutas,
qua cách tiếp cận trên, ông
Duterte hy vọng một mối
quan hệ tốt đẹp với Bắc Kinh
sẽ mang lại hòa bình và có
lợi trên bàn đàm phán biển
Đông. Tuy nhiên, hết lần này
đến lần khác, Philippines phải
nhận lấy hậu quả cho những
quyết định của Tổng thống
Duterte. Gần đây nhất, ngày
9-6, tàu cá Gem-Ver 1 của
Philippines bị một tàu được
cho là của dân quân biển TQ
đâm chìm gần bãi Cỏ Rong,
đẩy hai nước vào giai đoạn
căng thẳng mới.
“Sự rạn nứt trong mối quan
hệ TQ-Philippines đang ở
mức đáng lo ngại với những
xung đột đang chực chờ bùng
nổ giữa hai nước. Đằng sau
những xung đột này là các
tác nhân kinh tế, quân sự
cùng rất nhiều nguyên nhân
khác nữa” - chuyên gia về địa
chính trị thuộc Tập đoàn tư
vấn rủi roA.T. Kearney, ông
Stephen Klimczuk-Massion,
chia sẻ.
Cũng theo chuyên gia
Klimczuk-Massion, trước
các diễn biến không như kỳ
vọng gần đây, Tổng thống
Duterte đã đột ngột có sự
chuyển biến trong lập trường
và phát ngôn. “Người đứng
đầu Manila thay đổi thoắt
chốc từ việc hoàn toàn “điều
chỉnh” hướng phát triển của
Philippines phù hợp với lợi
ích của TQ sang phản ứng
kịch liệt với chiến lược bao
trọn biển Đông của Bắc Kinh.
Ông bắt đầu sử dụng ngôn
từ cứng rắn và mang tính đe
dọa hơn so với các phát ngôn
hòa giải, nhún nhường trước
đó” - ông Stephen Klimczuk-
Massion phân tích.
“Việc phát ngôn và hành
động thay đổi liên tục như
vậy sẽ đe dọa uy tín của tổng
thống Philippines” - GS John
Lewis Gaddis thuộc ĐHYale
(Mỹ) cảnh báo - “Điều này
rất nguy hiểm, vì khi uy tín
bị nghi ngờ, chính khách
chỉ có hai lựa chọn: Nỗ lực
hết mình hoặc nói dối nhiều
hơn. Cả hai cách đều khó có
khả năng thực hiện dựa vào
nguồn lực, điều kiện và thời
gian của ông Duterte”.
Giải pháp của
Philippines
Cũng như rất nhiều chuyên
gia và nhà phân tích trước
đó, GS Mourdoukoutas chỉ
ra ở thời điểm hiện tại, giải
pháp tốt nhất cho Philippines
nằm ở liên minh quân sự giữa
nước này và Mỹ. Washington
đã nhiều lần lên tiếng trấn an
Manila rằng Mỹ sẽ điều lực
lượng hỗ trợ ngay khi TQ tấn
công phương tiện tàu thuyền
của Philippines.
Theo tạp chí
International
Policy Digest
, lợi ích kinh
tế của Mỹ và các đồng minh
Chủ tịch TrungQuốc Tập Cận Bình tiếp đón ông RodrigoDuterte trong chuyến thămTrungQuốc
năm2017. Ảnh: REUTERS
• Trung Quốc
: Đặc phái viên của
TQ tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập
thống nhất hôm 6-8 cho biết nước này
có thể hộ tống các tàu thương mại TQ
ở eo biển Hormuz theo đề nghị thành
lập liên minh bảo đảm an ninh hàng
hải của Mỹ. “Chúng tôi đang nghiên
cứu đề xuất của Mỹ về các biện pháp
hộ tống trong vùng Vịnh” - Đại sứ
quán của TQ cho biết sau đó bằng
văn bản.
• Thái Lan
: Cảnh sát Thái Lan ngày
6-8 đã tháo gỡ thành công một quả
bom chưa phát nổ tại chợ Prathunam
gần trung tâm thủ đô Bangkok. Cảnh
sát nhận định đây rất có thể là quả bom
bị sót lại sau loạt vụ nổ ở Bangkok khi
TP này tổ chức Hội nghị ngoại trưởng
ASEAN một tuần trước đó. Một
quan chức giấu tên tiết lộ với tờ
The
Bangkok Post
quả bom vừa tháo gỡ là
một loại bom cháy, được thiết kế để
tạo hỏa hoạn thay vì gây nổ.
• Mỹ
: Cảnh sát hạt Mobile, bang
Alabama ngày 6-8 đã bắt giữ một
thiếu niên 17 tuổi do có hành vi đe
dọa xả súng, đánh bom trường đang
theo học, đài
CNN
cho biết. Văn
phòng cảnh sát hạt Mobile chưa công
bố danh tính thiếu niên trên. Cảnh
sát chưa phát hiện vũ khí, chất nổ tại
trường và xác nhận không có học sinh
nào bị thương; thiếu niên này cũng
đang được xem xét để xét xử như
người trưởng thành để chịu án nặng
hơn.
PHẠM KỲ
Philippines lên tiếng về thông tin
tàu thăm dò Trung Quốc xâm phạm
vùng biển
Hôm7-8, Ngoại trưởng PhilippinesTeodoro Locsin Jr. cho
biết ông phải dựa vào thông tin tình báo quân đội trước
khi có thể xác nhận sự hiện diện của tàu khảo sát TQ. Phát
ngôn của ông Locsin Jr. nhằm đáp lại tuyên bố đăng trên
Twitter của PGS Ryan Martinson đến từ Học viện Hải chiến
Mỹ ngày 6-8. Ông Martinson khẳng định tàu khảo sát đại
dương Zhang Jian của TQ đã vận hành cách bờ biển phía
Đông Philippines khoảng 80 hải lý (hơn 148 km).
Chia sẻ với trang tin
Rappler
, PGS Martinson nói những
hình ảnh do ông đăng trênTwitter cho thấy tàu Zhang Jian
đã hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines
ngày 3-8 và từ ngày 5 đến 6-8.
Ông giải thích thêm, lý doManila cần phải chờ đợi thông
tin và các khuyến nghị từ quân đội Philippines là để bảo
đảm sự chính xác do lo ngại các thông tin không đúng từ
người dân. GiámđốcTổ chức sáng kiếnminh bạch hàng hải
(AMTI) Gregory Poling nhận định cần điều tra làm rõ tàuTQ
đang tiến hành điều tra những gì, cũng như xác định xem
hoạt động của tàu có được chính phủ Philippines chấp
thuận hay không
Phátbiểuhôm6-8,Tổngthống
Dutertelêntiếngcáobuộcchính
Mỹ đã khiến Philippines phải
mua vũ khí của TQ do ngừng
bán súngchocảnh sát quốcgia
Philippines năm 2016 sau khi
Quốc hội Mỹ bày tỏ quan ngại
về tình trạng “vi phạm quyền
conngười”trong chiếndịchbài
trừ ma túy ở nước này.
Tiêu điểm
“Khi uy tín bị nghi
ngờ, chính khách
chỉ có hai lựa chọn:
Nỗ lực hết mình
hoặc nói dối nhiều
hơn. Cả hai cách
đều khó có khả
năng thực hiện dựa
vào nguồn lực, điều
kiện và thời gian
của ông Duterte.”
GS
John Lewis Gaddis
,
thuộc ĐH Yale
57
ca tử vong được ghi nhận đã xảy ra ở Nhật Bản do các
vấn đề sức khỏe liên quan đến đợt nắng nóng hoành
hành trong vòng một tuần ở nước này bắt đầu từ ngày
29-7, hãng tin
Kyodo News
ngày 6-8 đưa tin. Số người
nhập viện do nắng nóng cũng tăng gấp hơn ba lần,
lên 18.347 người, so với con số 5.664 của tuần trước
đó theo số liệu Cơ quan theo dõi thiên tai và hỏa hoạn
Nhật. Những người từ 65 tuổi trở lên chiếm 54,3% tổng
số người nhập viện.
PHẠM KỲ
Philippinesđòi kíchhoạt phánquyết
biển Đông 2016
Với việc Tổng thống Rodrigo Duterte nhiều lần thay đổi quan điểmvề vấn đề tranh chấp biểnĐông,
dư luận sẽ phải thận trọng chờ xemquyết định lần này của ông.
