45
XuânKỷHợi 2019
N
ăm 2018 chứng
kiến hơn 50
phim Việt ra
rạp, nhưng số
phim
thắng
doanh thu chỉ trên đầu ngón
tay. Hàng loạt phim dù dùng
đủ chiêu trò quảng bá, ăn theo
tên tuổi nghệ sĩ, mua kịch bản
nước ngoài... vẫn chết.
Những “cái chết” bởi chiêu trò
Không thể lấy lý do khán giả
Việt quay lưng với điện ảnh
Việt để “đổ thừa” được nữa.
Bởi thực tế nếu phim hay,
khán giả vẫn sẵn sàng móc hầu
bao mua vé xem phim Việt.
Bằng chứng là trong khoảng
700 tỷ doanh thu phim Việt
trong năm 2018, có những
phim lọt vào top doanh thu
trăm tỷ. Xếp theo doanh thu,
năm phim Việt “hot” nhất
2018 lần lượt là:
Siêu sao siêu
ngố
(110 tỷ
), Chàng vợ của em
(87,1 tỷ),
Lật mặt 3
(85,5 tỷ),
Tháng năm rực rỡ
(84 tỷ) và
798Mười
(55 tỷ). Ngoài một
số phim huề vốn hoặc lời chút
đỉnh thì trên dưới 30 phim lỗ
nặng.
Nguyên nhân quan trọng
nhất khiến các phim kể trên
có doanh thu cao là chọn đúng
điểm rơi công chiếu. Như
Siêu
sao siêu ngố
chẳng có nội dung
đặc sắc gì nhưng lại đạt doanh
thu cao ngỡ ngàng nhờ “ăn”
nguyên mùa Tết năm ngoái.
Có rất nhiều lý do khiến
hàng chục phim Việt thất bại,
trong đó nổi bật nhất chính là
lầm tưởng thị trường điện ảnh
“ngon ăn”. Trong năm 2018,
hàng loạt nhà sản xuất, nhà
đầu tư từ những lĩnh vực chả
liên quan tới nghệ thuật thứ
bảy bỗng “nhảy xổ” vào bỏ
tiền đầu tư phim. Các nhà đầu
tư mạnh tiền nhưng hoàn toàn
mơ hồ về thị trường điện ảnh.
Họ thuê đạo diễn tay ngang,
thuê biên kịch sao chép kịch
bản, thuê diễn viên mà họ
thích… để rồi sản phẩm ra lò
là những mảnh ghép rời rạc.
Nhiều nhà đầu tư vẫn giữ
tư duy “bỏ tiền là có quyền
quyết tất cả”, đạo diễn chỉ là
kẻ làm thuê, vì thế bộ phim
trở thành một sản phẩm tả pín
lù, đủ lỗi ngớ ngẩn.
Khi phim không ổn, các
nhà sản xuất bèn bắt tay giới
truyền thông bày ra chiêu trò
scandal hòng cứu vãn. Nổi bật
nhất trong năm 2018 chính
là scandal tình tay ba Kiều
Minh Tuấn - An Nguy - Cát
Phượng. Thế nhưng chiêu
trò này không thành công do
khán giả bây giờ không còn dễ
mắc lừa bởi những trò bẩn.
Thế hệ đạo diễn trẻ với
chất liệu Việt
Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào
doanh thu, chiêu trò để đưa
ra nhận định về sự phát triển
của điện ảnh Việt e sẽ không
đầy đủ, chính xác.Trong danh
sách các phim không vào top
doanh thu cao, vẫn có những
phim được đánh giá là tín hiệu
khởi sắc cho điện ảnh Việt.
Các bộ phim
Song Lang
,
Nhắm
mắt thấy mùa hè
,
Vai diễn đổi
đời
,
Ống kính sát nhân
,
Dream
man: Lời kết bạn chết chóc…
không có doanh thu tốt, thậm
chí lỗ nhưng lại mang đến
cho khán giả những êkíp làm
phim trẻ, mới mẻ, hứa hẹn sẽ
là thế hệ làm phim mới, văn
minh cho điện ảnh Việt như
Leon Quang Lê, Cao Thúy
Nhi, Nguyễn Quang Minh,
Nguyễn Hữu Hoàng, Roland
Nhân Nguyễn…
Trong đó,
Song Lang
của
đạo diễn Leon Quang Lê là
một bước đi thông minh của
nhà sản xuất Ngô Thanh Vân.
Cô là người luôn chọn chất
liệu Việt để đưa vào phim
điện ảnh và đưa
thành
công.
Trước bộ phim
về cải lương
Song Lang
, Ngô
Thanh
Vân
từng thực hiện
phim từ câu
chuyện cổ tích
Tấm Cám với tên gọi
Tấm
Cám: Chuyện chưa kể
; đưa tà
áo dài vào
Cô Ba Sài Gòn
.
Thánh Gióng, Thằng Bờm…
lên phim
Sau Tấm Cám, các hình
ảnh của Thánh Gióng, Thằng
Bờm, Ông Kẹ, Thạch Sanh,
Sơn Tinh-Thuy Tinh và cả
Trạng Tí từ truyện tranh
Thần
đồng đất Việt
sẽ được Ngô
Thanh Vân đưa lên màn ảnh
rộng.
Hành trình làm phim Việt
với cốt truyện là chất liệu Việt,
những êkíp làm hậu kỳ hoàn
toàn Việt là một thử thách cho
chính nhà sản xuất lẫn khán
giả. Bởi thực tế người Việt đã
không quá mê đắm văn hoa
Việt, khi chuyển thể sang điện
ảnh, nhà sản xuất còn phải chú
ý những yếu tố thị trường, xu
hướng… để thu hút khán giả
trẻ đến rạp.
Giữa làn sóng mua kịch bản
phim nước ngoài, tại sao Ngô
Thanh Vân lại chọn cách khai
thác những truyện cổ tích, văn
học Việt Nam làm đề tài cho
phim? Cô trả lời: “Việc khai
thác những truyện cổ tích,
những tác phẩm văn học Việt
Nam làm chủ đề cho phim
không phải là quyết định dễ
dàng. Thực sự nó cũng không
phải là điều gì quá mới mẻ, ở
những nước khác họ cũng tận
dụng nguồn tư
liệu này rất tốt
để tạo ra những
bộ phim gây
tiếng vang lớn.
Mong muốn
của Vân là
mang những giá
trị truyền thống
của người Việt của mình đến
gần hơn với khán giả trong và
ngoài nước”.
Ngược lại, êkíp đạo diễn Lý
Minh Thắng, nhà sản xuất Tài
Đỗ với nhiều phim khai thác
chất liệu văn hoa Nam bộ lại
cho rằng lý do chính họ chọn
văn hoa Nam bộ để đưa vào
phim chính là thêm hương vị
cho những câu chuyện phim
vốn đã quá quen thuộc kiểu
mẹ chồng nàng dâu, tình yêu
đôi lứa…
Phim remake cũng phải
“xào nấu” lại
Đạo diễn Đức Thịnh, một
gương mặt chuyển từ sân khấu
sang làm phim điện ảnh và có
nhiều phim doanh thu tốt
cũng ấp ủ một dự án bom tấn
về lịch sử Việt Nam. Nhưng
ngay thời điểm này, anh
khẳng định: “Không dễ đụng
đến những đề tài văn hoa, lịch
sử. Ngoài yếu tố thị trường
thì ngay chính mình cũng cần
tìm ra một kịch bản thật tốt;
tạo được đội ngũ đủ năng lực,
chuyên môn, đam mê và cùng
chí hướng”. Dù vậy, mùa Tết
này anh cũng cố gắng đưa
đến khán giả bộ phim
Trạng
Quỳnh
, một phim hài cổ trang
với hình ảnh Trạng Quỳnh
hài hước.
Thực tế, việc chọn lựa nội
dung chủ đề để xây dựng một
bộ phim về văn hoa, lịch sử
có thể kéo khán giả đến rạp
là điều không hề dễ. Nhưng
điện ảnh Việt chỉ cần nhìn
sang điện ảnh Hàn Quốc sẽ
thấy, điều giúp họ níu được
khán giả nội địa lẫn quốc tế
chính từ gốc rễ những bộ
phim từ món ăn, trang phục,
suy nghĩ, bối cảnh… đều rất
Hàn Quốc.
Có thể nói việc phát triển
một bộ phim ở thị trường nội
địa đã không dễ dàng, huống
chi bàn tính xa hơn đến việc
mang nó ra khỏi phạm vi
lãnh thổ. Con đường duy
nhất để lấy lòng khán giả nội
địa lẫn nước ngoài chính là
văn hóa gốc của đất nước
được xuất hiện ý nhị trong
phim. Ngay cả những bản
phim “remake” mua kịch
bản nước ngoài thời gian
qua thành công ở thị trường
Việt Nam thì trước tiên cũng
phải “xào nấu” lại bằng nước
mắm, rau muống… chứ
không thể để nguyên gốc
kim chi, củ cải.
“Chính những câu chuyện,
truyền thuyết được bà mình,
mẹ mình kể khi xưa (là thứ
mà điện ảnh thế giới không
có được) sẽ là yếu tố để phim
Việt cạnh tranh với các nền
điện ảnh khác” - nhà sản xuất
Ngô Thanh Vân chia sẻ.•
Năm 2018, có tới 70% phim Việt ra rạp
lỗ “sặc gạch” dù đã dùng đủ chiêu trò để
cứu vãn doanh thu.
NAMTHANH
Ngay cả những phimmua
kịch bản nước ngoài trước
tiên cũng phải “xào nấu”
lại bằng nước mắm, rau
muống… chứ không thể để
nguyên gốc kim chi, củ cải.
lênngôi
ĐiệnảnhViệt
Bộ phim
Cô Ba Sài Gòn
đã tạo
nênmột trào lưu áo dài cô Ba
Sài Gòn trong đời thực suốt
hơnmột nămqua.
Ảnh: Đoàn làmphimcung cấp
Song Lang
là bộ phim
không đạt doanh thu
cao, không chơi chiêu
trò bẩn nhưng để lại
dấu ấn đẹp cho điện ảnh
2018 khi khơi gợi một
niềmđammê cải lương
của người Nambộ.
chất liệuViệt
