6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứBảy8-2-2020
nước rửa tay là vi phạm tự do kinh
doanh. Theo tôi, đây là quan điểm
không đúng vì trong bối cảnh thiên
tai, địch họa thì Nhà nước có quyền
áp dụng các biện pháp luật định để
điều tiết, bảo đảm sự ổn định của
thị trường”.
Theo đó, Điều 96 Hiến pháp quy
định Chính phủ có quyền: Thống
nhất quản lý về kinh tế, văn hóa,
xã hội, giáo dục, y tế, truyền thông,
đối ngoại, quốc phòng, an ninh
quốc gia, trật tự, an toàn xã hội…;
thi hành lệnh động viên hoặc động
viên cục bộ, lệnh ban bố tình trạng
khẩn cấp và các biện pháp cần thiết
khác để bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm
tính mạng, tài sản của nhân dân.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ
có quyền chỉ thị cấm bán nâng giá
khẩu trang và nước rửa tay… trong
mùa dịch Corona.
TSPhanAnhTuấn,Trưởngbộmôn
Luật hình sự (ĐH Luật TP.HCM),
cho rằng quyền tự do kinh doanh là
quyền hiến định, cơ bản của công
dân. Tuy nhiên, quyền này cũng như
bất cứ quyền con người nào khác
đều bị giới hạn ở chỗ không được
xâm hại quyền của người khác và
xã hội. Do đó, lợi dụng quyền tự do
kinh doanh để trục lợi và bất chấp
lợi ích của cộng đồng và xã hội là
không thể chấp nhận được. Các vi
phạm ấy sẽ bị xử lý bằng pháp luật
dưới các hình thức khác nhau. Đây
là yêu cầu tất yếu của Nhà nước
trong hoàn cảnh đặc biệt.
Bị xử phạt hành chính
nặng
TheoThSTừThanhThảo (Trường
ĐHLuật TP.HCM), khi dịch Corona
đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến
sức khỏe cộng đồng, tính mạng của
người dân thì cơ quan nhà nước xử
lý hành vi găm hàng, tăng giá bán
khẩu trang, nước rửa tay là rất cần
thiết và đúng luật.
Đối với hành vi găm hàng, tích
trữ hàng hóa nhằm bán lại thu lợi
bất chính có thể bị xử phạt theo
Nghị định 185/2013 của Chính
phủ (xử phạt vi phạm hành chính
trong hoạt động thương mại, sản
xuất, buôn bán hàng giả, hàng
cấm và bảo vệ quyền lợi người
tiêu dùng). Cụ thể, hành vi găm
hàng sẽ bị phạt từ 10 triệu đến 20
triệu đồng. Ngoài ra, cơ sở kinh
doanh còn bị áp dụng hình thức
xử phạt bổ sung là tịch thu tang
vật, tước quyền sử dụng giấy phép
kinh doanh, chứng chỉ hành nghề
từ ba đến sáu tháng nếu vi phạm
nhiều lần hoặc tái phạm.
Hành vi tăng giá bán khẩu trang
bất hợp lý gấp nhiều lần giá thông
thường để trục lợi cũng có thể bị phạt
tiền từ 20 triệu đến 30 triệu đồng
theo Điều 17 Nghị định 109/2013
của Chính phủ (về xử phạt vi phạm
hành chính trong lĩnh vực quản lý
giá, phí, lệ phí, hóa đơn).
Hành vi đầu cơ hàng hóa được
hiểu là lợi dụng tình hình khan
hiếm hàng hóa hoặc tạo ra sự
khan hiếm hàng hóa giả tạo trên
thị trường để mua vét, mua gom
hàng hóa nhằm bán lại thu lợi bất
chính khi thị trường có biến động
về cung cầu, giá cả hàng hóa do
dịch bệnh. Với hành vi này, Điều
46 Nghị định 185 quy định phạt
tiền từ 5 triệu đến 10 triệu đồng
đối với hành vi (mức phạt có thể
tăng lên tùy thuộc vào giá trị của
hàng hóa bị đầu cơ). Ngoài ra là
nhiều hình thức xử phạt bổ sung
khá nặng.
Xử tội đầu cơ: Phải tùy
mặt hàng
Cũng theo ThS Thảo, theo quy
định của Luật Giá 2012 và Nghị
định 177/2013/NĐ-CP hướng
dẫn Luật Giá thì khẩu trang y tế
và nước rửa tay sát khuẩn không
thuộc danh mục mặt hàng bình ổn
giá hoặc thuộc danh mục hàng hóa
được Nhà nước định giá. Do vậy,
đầu cơ mặt hàng này không đủ yếu
tố để cấu thành tội hình sự.
Theo Luật Giá 2012, để đưa mặt
hàng trên vào danh mục hàng hóa
thực hiện bình ổn giá thì Bộ Y tế
phải rà soát, đánh giá, báo cáo số
lượng…và đề xuất cụ thể lên Chính
phủ. Nếu thấy cần thiết, cấp bách,
Chính phủ sẽ báo cáo để Ủy ban
Thường vụ Quốc hội xem xét và
chấp thuận.
Đồng tình, TS Phan Anh Tuấn
cũng cho rằng muốn xử lý theo
Điều 196 BLHS thì phải có điều
kiện là các hàng hóa thuộc danh
mục mặt hàng bình ổn giá hoặc
thuộc danh mục hàng hóa được
Nhà nước định giá, được quy định
tại các điều 15, 19 Luật Giá 2012.
CHÂUYẾN
G
iữa tình hình dịch Corona
đang bùng phát, nhiều cơ sở
kinh doanh đã găm hàng, tăng
giá bán những mặt hàng thiết yếu
như khẩu trang y tế, nước rửa tay
sát khuẩn… Vậy trường hợp nào
có thể xử lý theo quy định về đầu
cơ, tích trữ, việc cơ quan nhà nước
xử phạt hành vi găm hàng, tăng giá
bán, đầu cơ tích trữ… có vi phạm
quyền tự do kinh doanh?
Tự do kinh doanh nhưng
có giới hạn
Theo luật sư (LS) Bùi Quốc
Tuấn (Đoàn LS TP.HCM), các tổ
chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh
được tự định giá hàng hóa, dịch
vụ trừ các loại thuộc danh mục do
Nhà nước định giá. Khẩu trang y
tế và nước rửa tay không thuộc
danh mục bình ổn giá, đăng ký
giá và danh mục hàng hóa, dịch
vụ do Nhà nước định giá mà chỉ
phải niêm yết giá và bán theo giá
niêm yết theo quy định của Luật
Giá. Do đó, khi bán không đúng
giá thì sẽ bị xử phạt hành chính
về hành vi không niêm yết giá
theo quy định.
LS Tuấn nói: “Có ý kiến cho rằng
trong dịch Corona chính quyền xử
phạt hành vi găm hàng khẩu trang,
Các nhà thuốc thông báo không bán hàng. Ảnh: MXH
Phải xửnặng
người găm
hàng, tănggiá
khẩu trang
Các chuyên gia cho rằng Nhà nước đang
thực hiện rất kịp thời, đúng và đủ các quy
định để xử lý những hành vi trái pháp luật
trong thời dịch bệnh.
Tuy nhiên, khi công cụ pháp luật
hình sự không thể xử lý được thì
các cơ quan nhà nước vẫn có thể
xử lý hành chính hành vi đầu cơ
này theo quy định của pháp luật
về quản lý giá.•
Bị phạt 20 triệu vì găm
2.000 chiếc khẩu trang
Ngày 4-2, tổ công tác Cục
Quản lý thị trường phối hợp
cùngThanh traSởY tế tỉnhĐắk
Lắk kiểm tra nhà thuốc Mạnh
Đức (135 Lý Thái Tổ, phường
TânAn,TP BuônMaThuột).Tại
thời điểmkiểm tra, nhà thuốc
khôngbàybán khẩu trang y tế
và nhân viên cho biết đã hết
mặt hàngnày. Nhưng kiểmtra
trêngác lửngcủanhà thuốc thì
phát hiện có 39 hộp với 1.950
khẩu trang y tế cất trong một
thùng giấy. Nhà thuốc cũng
không xuất trình được hóa
đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc số khẩu trang
trên. Nhà thuốc Mạnh Đức đã bi xư phat 20 triệu đồng
về hành vi găm hàng theo khoản 2 Điều 47 Nghị định
185/2013/NĐ-CP.
Tăng giá khẩu trang,
hai nhà thuốc bị phạt
Tối 31-1, Phòng Cảnh sát
kinh tế Công an TP Hà Nội
phối hợp với Đội Quản lý
thị trường số 1 Hà Nội kiểm
tra một số cửa hàng kinh
doanh thiết bị y tế có dấu
hiệu đẩy giá khẩu trang cao
gấp nhiều lần. Kiểm tra cửa
hàng120 Ngọc Khánh và
cửa hàng118 Ngọc Khánh
(Ba Đình) tổ công tác phát
hiện nhân viên đã bán nhiều
hộp khẩu trang y tế cao gấp
3-7 lần bình thường. Tổ công
tác đã lập biên bản, phạt tiền
20-30 triệu đồng/cơ sở về hành vi lợi dụng khủng
hoảng kinh tế, thiên tai, địch họa, dịch bệnh... để
định giá mua bán hàng hóa bất hợp lý theo Điều
17 Nghị định 109/2013/NĐ-CP.
Các cơ quan nhà nước
có thể xử lý hành chính
hành vi đầu cơ theo quy
định của pháp luật về
quản lý giá.
Họ đã nói
Nhà nước can thiệp
là chính xác
Mùa dịch Corona khi nhu cầu tăng
cao, nguồn cung chưa đáp ứng được,
khan hiếm thì khẩu trang y tế, nước
rửa tay sẽ tăng giá. Nhưng ngoài việc
tôn trọng quy luật cung cầu của thị
trường thì việc Nhà nước sử dụng
các chính sách, cơ chế để can thiệp,
là vô cùng quan trọng. Mục đích là
đảm bảo sự phân phối các mặt hàng
thiết yếu trongphòng, chốngđại dịch
nguy hiểm Corona. Đây là điều cần
thiết mà bất kỳ Nhà nước nào cũng
vận dụng để đảm bảo sức khỏe, lợi
ích cho người dân.
ThS
VÕVĂN TÀI,
Trường Đào tạo,
bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm sát TP.HCM
Có thể bị xử phạt đến 100
triệu đồng
Hành vi gămhàng, tăng giá, đầu cơ
hàng hóa trong tình hình dịch bệnh
lan rộng là vi phạm pháp luật và đạo
đức kinh doanh. Việc Nhà nước can
thiệp và xử lý nhằmđảmbảo cácmặt
hàng thiết yếu để phòng, chống dịch
bệnh là hoàn toàn đúng đắn.
Theo Điều 46 Nghị định 185/2013,
đầu cơ hàng hóa có giá trị từ 50 triệu
đồngtrởlênlàđãbịxửphạthànhchính
từ 5 triệuđến10 triệuđồng (mức phạt
tối đa có thể lên đến 100 triệu đồng).
Hành vi găm hàng không bán cũng
bị phạt tối đa đến 30 triệu đồng kèm
theo nhiều hình phạt bổ sung cùng
biện pháp khắc phục hậu quả.
LS
NGUYỄNVĂN HỒNG,
Đoàn LS TP.HCM
MINH CHUNG
ghi
Lực lượng quản lý thị trường kiểmtra các cơ sở
kinh doanh khẩu trang, nước sát khuẩn...
Ảnh: Tổng cục QLTT
