8
Đô thị -
ThứBảy23-1-2021
Tiêu điểm
Tại Hội thảo quy hoạch phát triển
đô thị định hướng giao thông công
cộng (TOD) do ĐH Việt Đức tổ chức,
các chuyên gia cho biết: TOD là mô
hình gắn liền với việc phát triển các
phương tiện vận tải hành khách công
cộng, nhất là đối với đường sắt đô thị.
Phát triển giao thông công cộng theo
mô hình này sẽ hạn chế ùn tắc giao
thông, phát triển các hoạt động kinh
tế - xã hội, mang lại nhiều lợi ích cho
người dân.
Vì khan hiếm đất đai và xu hướng
định cư tập trungvớimật độ cao, nhiều
nước trên thế giới nhưNhật Bản, Brazil,
Singapore…đã áp dụng mô hình này
đểkhuyếnkhíchgiao thôngcôngcộng.
Chắc chắn phải thực hiện TOD cho những tuyến metro mới
Ông Lê Văn Khoa, Giám đốc Ban quản lý dự án 2 (tuyến metro số 2), cho biết UBND TP cũng chú trọng phát triển
quy hoạch đô thị xung quanh tuyến metro.
Cụ thể, tháng 6-2019, trong cuộc họp với tổ công tác đầu tư, chủ tịch UBND TP đã có chỉ đạo giao Sở QH-KT TP
phối hợp với MAUR và các đơn vị liên quan để điều chỉnh quy hoạch cục bộ 1/2.000 cho diện tích đất trong phạm
vi bán kính 500-1.000 m xung quanh các nhà ga tuyến metro số 2.
Hiện nay, Sở QH-KT đang cùng với Sở TN&MT, UBND các quận dọc tuyến tiến hành rà soát và phân loại quỹ đất
trong diện tích nói trên.
Đối với tuyến metro số 3a và tuyến metro số 5 cũng như tất cả tuyến metro còn lại, chủ trương quy hoạch, phát
triển đô thị theo định hướng TOD chắc chắn phải được thực hiện.
Cụ thể, dự án tuyến metro 3a, năm 2016, Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) đã thực hiện một nghiên cứu
độc lập về vấn đề này. Với dự án tuyến metro số 5 giai đoạn 2, hiện MAUR đã ký biên bản ghi nhớ tiếp nhận tài trợ
dự án hỗ trợ kỹ thuật với Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA). Cơ quan này sẽ triển khai nghiên cứu và dự
kiến kết quả sẽ được phía Hàn Quốc bàn giao cho MAUR vào cuối năm 2021.
đô thị, thiếu tính tổng thể. Từ đó, các
ngôi nhà “siêu mỏng”, xấu xí, nhấp
nhổm lại là những căn nhà mặt tiền
trên các tuyến đường mới.
Theo ông Sơn, để khai thác hiệu
quả quỹ đất, UBNDTP cần giao cho
bốn sở, ngành gồmSở GTVT, SởTài
chính, Sở QH-KT, Sở Xây dựng kết
hợp đưa ra một quy hoạch tổng thể
để mang đến kiến trúc hoàn chỉnh
nhất cho dự án.
Quy hoạch quanh metro
rất quan trọng
KTS Ngô Viết Nam Sơn nhấn
mạnh: Quy hoạch một tuyến đường
giao thông đã quan trọng, song quy
hoạch xung quanh các tuyến metro
lại càng quan trọng hơn.
Do đó, quy hoạch TOD để phát
triển giao thông công cộng cần chú
trọng ngay từ bây giờ. Trong đó mở
rộng, giải tỏa mặt bằng cần xóa ngay
các căn nhà siêu mỏng hiện hữu, đấu
giá những miếng đất đủ lớn để kêu
gọi đầu tư. Đây chính là nguồn vốn
để xây dựng chính tuyến metro này
hoặc các tuyến metro khác.
“Nếu chúng ta không làm thì chẳng
khác gì có tiền mà chúng ta không
lấy. Trong khi đó, chúng ta luôn than
không có tiền và nếu không có sự
chuẩn bị thì tuyến metro vừa phải
bù lỗ để vận hành tuyến, vừa không
có hành khách sử dụng” - KTS Nam
Sơn góp ý.
Tương tự, ôngVũAnhTuấn, Giám
đốc nghiên cứu giao thông vận tải
Trường ĐH Việt Đức, cho rằng về
mặt lý thuyết, khi xây dựng một
tuyến metro thì Nhà nước cần tính
toán tới việc GPMB rộng hơn tuyến.
Từ đó, chúng ta có thể phát triển các
khu chức năng, thu hút người dân tới
mua sắm, làm việc xung quanh các
tuyến metro.
Nếu chúng ta làm được điều này
thì sẽ không có tình trạng nhà siêu
mỏng như hiện nay. Nhà nước xây
dựng tuyến metro mà có quy hoạch
thì khả năng tiếp cận của người dân
với metro sẽ thuận lợi, giá trị đất sẽ
tăng lên, song nhiều năm nay Nhà
nước chưa khai thác được khoản lợi
nhuận này.
TS Vũ Anh Tuấn cũng giải thích:
Nếu GPMB ngoài ranh giới thì Nhà
nước lại làm sai. Theo đó, Nhà nước
cần có quy định đặc thù cho phát
triển đường sắt đô thị, cho phép
GPMB rộng hơn ranh tuyến thì mới
phát triển giao thông theo mô hình
TOD được.
Nếu chúng ta không phát triển giao
thông theomô hìnhTOD, không phát
triển theo định hướng quy hoạch đô
thị thì Nhà nước sẽ không đủ tiền
để phát triển các tuyến metro mới.
Thậm chí, lượng khách đi metro
không cao, tiền thu từ vé không đủ
ĐÀOTRANG
C
ác chuyên gia cho rằng việc
tuyến metro số 2 (Bến Thành
- Tham Lương) sau khi giải
phóng mặt bằng (GPMB) thì xuất
hiện nhiều căn nhà “siêu mỏng”,
“siêu nhỏ” nằm dọc trên tuyến là
vấn đề rất đáng lưu tâm. Bởi tình
trạng này không chỉ ảnh hưởng
trực tiếp đến đời sống người dân
có nhà bị giải tỏa mà còn làm mất
mỹ quan đô thị.
Do đó, bài toán quy hoạch đô thị là
điều cần phải thực hiện khi bắt đầu
triển khai một dự án giao thông, đặc
biệt đối với các tuyến metro.
Nên triển khai theo
mô hình TOD
Nhiều chuyên gia giao thông cho
biết các nước trên thế giới đã triển
khai mô hình TOD (Transit Oriented
Development - phát triển đô thị theo
định hướng giao thông công cộng).
Tuy nhiên, tuyến metro số 1 đã bị
bỏ lỡ việc triển khai mô hình TOD,
tuyến metro số 2 cũng chưa được
triển khai theo mô hình này.
Kiến trúc sư (KTS) Ngô Viết Nam
Sơn, chuyên gia quy hoạch đô thị,
nhấn mạnh: Các đơn vị cần rút kinh
nghiệm từ tuyếnmetro số 1. Chúng ta
không nên bỏ lỡ làm quy hoạch đối
với bất kỳ dự án, tuyến giao thông
mới nào. Tuy nhiên, theo như tình
hình hiện nay, chúng ta lại một lần
nữa bỏ qua việc quy hoạch đô thị
quanh tuyến metro số 2.
Ông Sơn cho rằng hiện chúng ta
không khai thác hiệu quả quỹ đất dọc
tuyến metro, mà lẽ ra cơ quan chức
năng làm tốt thì có thể có một nguồn
lợi lớn làm vốn xây dựng tuyến giao
thông quan trọng này.
“Ít nhất chúng ta cần làmquy hoạch
dọc tuyến metro với bán kính 500-
1.000 m. Đó cũng chính là phương
án chỉnh trang đô thị và nguồn thu
ngân sách để xây dựng tuyến giao
thông này. Chúng ta cần rút kinh
nghiệm để không xảy ra tình trạng
này đối với các tuyến metro tiếp
theo” - KTS Nam Sơn góp ý.
Ông Sơn lý giải: Không chỉ các
tuyến metro mà hiện nay các dự án
giao thông khác cũng chỉ lo làm
đường mà không chú ý làm quy
hoạch, chưa thực hiện chỉnh trang
Sau khi giải tỏamặt bằng, dọc tuyếnmetro số 2 xuất hiện nhiều căn nhà “siêumỏng”. Ảnh: ĐÀOTRANG
Loạt bài: Gỡ vướng cấp phép xây dựng cho hộ dân dọc metro 2 - Bài 2
Metro và bài toán quy hoạch đô thị
Theo các chuyên gia, nếu cơ quan chức năng làmquy hoạch bài bản quanhmetro thì sẽ thu được một nguồn lợi
lớn làmvốn để xây dựng chính dự ánmetro đó.
cho chi phí vận hành và TP phải bù
lỗ. Lúc này, TP có thể sẽ phải bù lỗ
cực lớn và không đủ khả năng phát
triển các tuyến metro khác. Mặt trái,
việc phát triển giao thông cá nhân sẽ
tiếp tục tăng cao và giao thông công
cộng sẽ không đạt hiệu quả.
“Theo đó, muốn phát triển metro
một cách mạnh mẽ, hiệu quả, bền
vững thì cần thay đổi cách quy hoạch
và phát triển dự án. Quy hoạch metro
phải đi kèm với quy hoạch phát triển
đô thị. Lập quy hoạch đô thị dọc
hành lang và bán đấu giá phát triển.
Từ đó lấy nguồn tiền đấu giá đó để
tạo nguồn quỹ xây dựng các tuyến
metro mới. Nếu phát triển metro
không đi kèm phát triển đô thị thì
30 năm nữa cũng chỉ phát triển được
ba tuyến metro” - TS Vũ Anh Tuấn
nhấn mạnh.•
Rớt gối cao su ở metro 1: Hội đồng nghiệm thu Nhà nước kiểm tra
Nhà nước cần có quy
định đặc thù cho phát
triển đường sắt đô thị,
cho phép GPMB rộng
hơn ranh tuyến thì mới
phát triển giao thông theo
mô hình TOD được.
Theo Ban quản lý đường sắt đô thị (MAUR), Thứ trưởng
Bộ Xây dựng, Phó Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu Nhà nước
(HĐNTNN) Lê Quang Hùng và ông Phạm Minh Hà, Cục
trưởng Cục Giám định, Ủy viên thường trực HĐNTNN,
đã cùng đoàn chuyên gia hội đồng đến công trường tuyến
metro số 1 thực hiện công tác kiểm tra.
Tại đây, đoàn kiểm tra đột xuất các hạng mục công trình,
trong đó có khu vực cầu cạn VD3 thuộc gói thầu số 2 của
dự án.
Đoàn đã kiểm tra gối cầu cao su có thiết kế, chế tạo tương
tự vị trí VD14. Kết quả kiểm tra, tại VD3 chưa có dấu hiệu
dịch chuyển gối cầu.
Ngay sau khi kiểm tra hiện trường, đoàn HĐNTNN đã
mở cuộc họp với sự tham gia của các bên liên quan để nghe
báo cáo, thảo luận nội dung xử lý.
Theo nguồn tin riêng của
Pháp Luật TP.HCM
,
liên danh Sumitomo - Cienco 6 (tổng thầu gói CP2) đã có
giải trình bước đầu lý do trọng lượng gối cầu lại nhẹ hơn
thiết kế.
Đơn vị này cho rằng khối lượng gối cao su trong bản vẽ
thi công là danh định. Khối lượng thực tế có thể thấp hơn
yêu cầu theo thiết kế được duyệt vì có sai số trong quá trình
sản xuất, chế tạo. Các gối trước khi đưa vào lắp đặt đã có
những bước thử nghiệm cần thiết.
Phía chủ đầu tư đã không chấp thuận với giải trình trên.
Các sai số trong quá trình chế tạo gối cao su cần được nhà
sản xuất tính đến trước khi chế tạo. Theo đó, sai số phải
nằm trong giới hạn cho phép nhằm đảm bảo các tính năng
và yêu cầu kỹ thuật được phê duyệt.
THÁI NGUYÊN
