16
Họ đã nói
Quốc tế -
ThứHai 1-3-2021
Thế giới 24 giờ
Góc nhìn
25
người đã thiệt mạng trongmột vụ vượt ngục chấn động
xảy ra tại nhà tù Croix-des-Bouquets ở thủ đô Port-au-
Prince (Haiti) ngày 27-2, theo hãng tin
Reuters
. Ít nhất
một nửa số tù nhân ở đây, tương đương khoảng 400 đối
tượng, đã trốn thoát thành công. Nhà chức trách đang
mở chiến dịch truy lùng khẩn cấp và bước đầu bắt giữ
được khoảng 60 đối tượng.
PHẠM KỲ
Vaccine COVID-19 tạo
các điểm sáng ở Mỹ
Mỹ đang nỗ lực tăng tốc chương trình tiêm chủng cho người dân cũng như
đề ra các quy định giúp đảmbảo hiệu quả phòng dịch luôn đạt ởmức cao nhất.
(TừMỹ)
TRẦNTHẮNG*
T
ính đến ngày 28-2, số ca
nhiễmvirus COVID-19 ở
Mỹ là gần 28,5 triệu với
hơn 524.000 trường hợp tử
vong. Tổng dân số Mỹ vào
khoảng 328 triệu người, tức
tính bình quân thì trong 100
người ở nước này đã có đến
8-9 người nhiễm virus.
Mỹ đang sử dụng
loại vaccine nào?
Từ khi hai vaccine của các
công ty Pfizer/BioNTech và
Moderna (Mỹ và Đức) được
Cơ quan Quản lý thực phẩm
và dược phẩmMỹ (FDA) cấp
phép vào tháng 12 nămngoái,
chúng đã tạo ra tia sáng cho
nước Mỹ ngăn chặn virus và
những biến thể của nó. Đến
ngày 27-2, lại thêm một tin
vui khác khi cơ quan FDA
tiếp tục cấp phép cho lưu hành
vaccine của Công ty Johnson
&Johnson (Mỹ). Như vậyMỹ
sẽ sử dụng ba vaccine tính từ
đầu tháng 3.
Vaccine của Pfizer và
Moderna là hai liều, được tiêm
cách nhau 3-4 tuần, hiệu suất
ngăn chặn virus là 95%, trong
khi vaccine của Johnson &
Johnson là một liều với hiệu
suất là 66%. Dù hiệu suất
ngăn chặn virus của Johnson
& Johnson là 66%nhưng tính
chất về vaccine quan trọng
như nhau.
“Nếu tôi có vaccine của
Johnson&Johnson ngày hôm
nay và vaccine của Moderna
ngày mai thì tôi sẽ vui vẻ
tiêm vaccine của Johnson &
Johnson mà không cần đợi.
Chúng là những vaccine tuyệt
vời” - GS Ashish Jha, Giám
đốc khoa sức khỏe cộng đồng
tại ĐH Brown (Mỹ), chia sẻ.
Vềviệcbảoquản,vaccinecủa
Pfizer/BioNTech bảo quản và
vận chuyển trong những thiết
bị chuyên dụng ở nhiệt độ cực
lạnh -70 độ C nhưng mới đây,
Nên cho phép người
đã tiêm vaccine vào
Việt Nam
Ðến đầu tháng 7 năm nay,
đa phần dânMỹ sẽ có vaccine.
Một lượng lớn Việt kiều tại Mỹ
mongmuốnvềthămgiađìnhvà
du lịch sau khi hầu hết chuyến
về thămquê hồi hè nămngoái
hoặc vào dịp tết đầu năm nay
đã bị hủy. Đó là chưa kểmột số
người Mỹ muốn vào Việt Nam
tiếptụccôngviệccủahọtạiđây.
Chính vì thế, tôi cho rằng
và cũng mong muốn chính
phủViệt Namnên sớmnghiên
cứu kế hoạch cấp phépmột số
chuyến bay thương mại từ Mỹ
về Việt Nam phục vụ nhu cầu
cao trong hè năm2021. Lượng
lớnViệt kiều từMỹ vềViệt Nam
sẽ phần nào giúp ngành du
lịch trong nước vực dậy. Mọi
người từ Mỹ về Việt Nam đều
có chứng chỉ vaccine thì chúng
ta ngần ngại điều gì mà không
lên kế hoạch.
Hiện số dân Mỹ
được tiêm vaccine
(cả người mới được
tiêmmũi đầu tiên và
người được tiêm đủ
hai mũi) là gần 49
triệu người, đạt tỉ lệ
14,6% tổng dân số.
Gợi ý chính sách tiêm
vaccine ởViệtNam
Tổng chi phí tiêm vaccine cho toàn bộ gần 100 triệu dân
Việt Namcó thể lên tới 500 triệuUSD (khoảng 11.000 tỉ đồng).
Dù Chính phủ đã “camkết, nỗ lực phân phối công bằng, miễn
phí, sử dụng hiệu quả vaccine cho người dân”, một số cơ quan,
doanh nghiệp, đơn vị xã hội cũng ngỏ ý chung tay góp tiền
mua vaccine với Chính phủ để dập dịch sớm.
Hành động chung tay với Chính phủ chống dịch bằng việc
bỏ tiềnmua vaccine, theo tôi, là rất thiết thực và ý nghĩa, nhất
là trong bối cảnh Chính phủ đã ra sức dập dịch suốt một năm
vừa qua với nhiều gói hỗ trợ tài chính thiết thực và cấp bách.
Tuy nhiên, tôi cho rằng cần táchbạch chuyện “góp tiềnmua
vaccine” và “chính sách ưu tiên khi tiêmvaccine”. Nói nômna,
chuyện góp tiền mua vaccine không đồng nghĩa với chuyện
được ưu tiên tiêm vaccine. Vì tính chất đặc thù của việc tạo
ra “miễn dịch cộng đồng” bằng vaccine, thứ tự tiêm vaccine
cũng cần tuân theo các quy trình được nghiên cứu và chứng
minh có hiệu quả. Đừng nghĩ rằng địa phương A, công ty B,
trường học C đóng góp tiềnmua vaccine thì nhân viên, người
thân của họ sẽ được ưu tiên tiêmvaccine trước. Nếu nghĩ như
vậy là không đúng phương cách ngăn chặn COVID-19 theo
chuẩn chung của thế giới.
Hiện nay, lượng vaccine trên thế giới rất hạn chế, ngay cả
Mỹ có ba công ty sản xuất vaccine hàng đầu của thế giới vẫn
không cung cấp đủ cho nước Mỹ sử dụng. Khi có đủ lượng
vaccine cho người Mỹ, ba công ty này sẽ có thời gian sản xuất
phục vụ thế giới. Ngoài lượng vaccine Việt Namnhận được từ
chương trình COVAX của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thì phần
còn lại Việt Nam sẽ tựmua thêm. Đây là thực trạngmà cả thế
giới đều gặp phải chứ không riêng gì Việt Nam.
Ðối tượng ưu tiên được tiêm vaccine tại Mỹ hay Việt Nam
hay tại bất kỳ quốc gia nào trên thế giới cũng đều theo chuẩn
gần như giống nhau để đảm bảo hiệu quả ngăn chặn dịch
bệnh đạt mức cao nhất rồi từ từ tiến đến miễn dịch cộng
đồng, tức là ngăn ngừa tối đa sự lây lan của virus gây bệnh
trong người dân.
l
Hong Kong:
Hãng tin
AP
ngày
28-2 dẫn thông báo của cảnh sát Hong
Kong cho biết 47 người mới đây đã bị
bắt và truy tố với cáo buộc âm mưu lật
đổ chính quyền theo Luật An ninh Hong
Kong. Thông báo nêu rõ 47 người này
năm ngoái đã tự ý tổ chức bầu cử chọn
ra ứng viên để tham gia tranh cử vào
Hội đồng lập pháp Hong Kong.
l
Mỹ:
Phát biểu tại cuộc họp báo ngày
27-2, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen
Psaki cho biết chính quyền Tổng thống
Joe Biden đang cân nhắc áp đặt thêm một
số lệnh trừng phạt bổ sung nhằm vào Nga
dựa trên các cáo buộc Nga can thiệp bầu
cử Mỹ, cũng như thông tin tình báo Nga
treo thưởng cho các cuộc tấn công nhằm
vào binh sĩ Mỹ đồn trú tại Afghanistan.
l
Myanmar:
Đài
CNN
ngày 28-2
đưa tin Đại sứ Myanmar tại Liên Hợp
Quốc Kyaw Moe Tun đã bị chính
quyền quân sự cách chức sau khi có
bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên
Hợp Quốc kêu gọi cộng đồng quốc tế
can thiệp mạnh tay hơn để giải quyết
tình trạng khủng hoảng chính trị ở nước
này.
PHẠM KỲ
Nhân viên y tế tiêmchủng cho người dân tại trung tâmy tế Englewood, bangNew Jersey hồi tháng 1.
Ảnh: AP
hai công ty này đã xin FDA
chấp thuận cho nâng nhiệt độ
lênmức -20 độC. Vaccine của
Moderna khi vận chuyển phải
giữ ở nhiệt độ cực lạnh nhưng
lúc bảo quản thì chỉ cần đặt ở
độ lạnh thông thường.Vaccine
của Johnson & Johnson có
thể được vận chuyển và bảo
quản ở nhiệt độ thông thường,
đây là ưu điểm giúp các nước
đang phát triển như Việt Nam
dễ tiếp cận loại vaccine này.
Phươngthứcsảnxuấtvaccine
của Mỹ và các nước phương
Tây được tiến hành theo quy
trình ba giai đoạn với giai
đoạn cuối cùng được kiểm
nghiệm trên số lượng lớn
30.000- 44.000 người từ khắp
châu lục. Số liệu vaccine sau
đó được công bố minh bạch
để các nhà khoa học trên thế
giới tham gia nghiên cứu và
phản biện. Ðó là lý do hầu hết
quốc gia trên thế giới tin tưởng
và muốn sử dụng vaccine của
Mỹ hay Anh cho dân của họ.
Việc tiêm vaccine ở
Mỹ được thực hiện
ra sao?
Pfizer là hãng dược hàng
đầu thế giới, có tiềm năng
sản xuất mạnh và đã cam kết
sản xuất 50 triệu liều vaccine
trong năm 2020 và 1,3 tỉ liều
trong năm 2021. Trong khi
đó, Moderna cũng không kém
phần nổi trội khi cam kết sản
xuất 600 triệu liều trong năm
2021. Riêng Công ty Johnson
& Johnson có kế hoạch sản
xuất muộn hơn, cam kết sản
xuất 100 triệu liều trước cuối
tháng 6-2021.
Hồi nhậm chức vào tháng
1-2021, Tổng thống Joe Biden
cam kết sẽ tiêm vaccine cho ít
nhất 100 triệu người Mỹ trong
100 ngày đầu tiên. Với những
chuyển biến mới về việc sản
xuất vaccine của ba công ty
nói trên cùng sự hợp tác với
các công ty vận chuyển hàng
hóa, giới chuyên gia y tế Mỹ
tự tin đến tháng 4-2021 có
thể đạt 3 triệu liều vaccine
mỗi ngày.
Hiện số dân Mỹ được tiêm
vaccine (cả người mới được
tiêmmũiđầutiênvàngườiđược
tiêmđủ haimũi) là gần 49 triệu
người, đạt tỉ lệ 14,6% tổng dân
số. Nhiều tiểu bang có số dân ít
có thể đạt trên 20%. Quy định
về các đối tượng được ưu tiên
tiêmvaccine ở các tiểu bang về
cơ bản cũng tương đối giống
nhau, chỉ khác ở một vài điểm
do đặc tính riêng về dân số của
mỗi vùng.
Cụ thể, chương trình tiêm
phòng sẽ được chia làmba đợt:
Đợtđầutiêndànhchonhânviên
ytếvàngườitrên65tuổi;đợtthứ
hai dành cho người làm trong
các ngành thiết yếu khác như
giáo dục (tính từ lớp vỡ lòng
đến lớp 12 và người làm nghề
giữ trẻ), chế biến thực phẩm,
vận chuyển, tòa án, cảnh sát...;
đợt cuối cùng dành cho những
người làm trong lĩnh vực đại
họcvàmột sốngànhnghềkhác.
Về kinh phí, chính phủ Mỹ
tiến hành chính sách tiêm
vaccinemiễn phí cho toàn dân,
kể cả những người nước ngoài
(trong đó có người Việt Nam)
sinh sống và làm việc tại Mỹ.
Camkết nàygiúp trấnanngười
dân, đồng thời tạo niềmtin cho
thị trườngvềmột tương lai bình
thường hóa lại đời sống kinh
tế - xã hội không xa.•
*
TRẦN THẮNG
,
kỹ sư cơ khí hàng không,
sinh sống và làm việc tại Mỹ
