2
Thời sự -
ThứHai 1-3-2021
Bầu cửQuốc hội khóa XV:Đảmbảotiêu
“Chúng ta tin tưởng không có
chuyện giới thiệu những người
không đủ tiêu chuẩn ứng cử đại
biểuQuốc hội và đại biểuHĐND
các cấp nhiệmkỳ này” - ông Hầu
A Lềnh, Phó Chủ tịchỦy ban
Trung ươngMTTQViệt Nam.
CHÂNLUẬN
T
rao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
, ông Hầu A
Lềnh, Phó Chủ tịch,
Tổng thư ký Ủy ban Trung
ương MTTQ Việt Nam, bày
tỏ tin tưởng: Ngày bầu cử đại
biểu Quốc hội (ĐBQH) và
ĐB HĐND các cấp nhiệm
kỳ 2021-2026 vào ngày 23-5
tới đây sẽ là “ngày hội của
toàn dân”.
ÔngLềnh khẳng định: “Nhà
nước không hạn chế quyền
hiến định về ứng cử ĐBQH,
ĐB HĐND của bất kể công
dân nào đủ điều kiện”.
Tăng chuyên trách,
giảm kiêm nhiệm
. Phóng viên:
Thưa ông,
vậy cho đến nay, các công
tác về bầu cử đã được MTTQ
Việt Nam các cấp chuẩn bị
ra sao, thu được những kết
quả nào?
+
Ông
HầuALềnh:
Trước
hết phải nói rằng kế thừa kinh
nghiệmvàthànhcôngcủanhững
c u ộ c
bầu cử
ĐBQH
và ĐB
HĐND
các cấp
cáckhóa
t r ư ớ c
đ â y ,
Bộ Chính trị khóa XII đã
ban hành Chỉ thị 45/2020 về
lãnh đạo bầu cử ĐBQH khóa
XV và ĐB HĐND các cấp từ
rất sớm (tháng 6-2020). Chỉ
thị này là cơ sở để Ủy ban
Thường vụ QH, Chính phủ,
Ủy ban Trung ương MTTQ
Việt Nam ban hành các nghị
quyết và văn bản hướng dẫn
rất kịp thời.
Công tác phối hợp giữa Ủy
ban Thường vụ QH với Đoàn
Chủ tịch Ủy ban Trung ương
MTTQ Việt Nam và Chính
phủ trong việc ban hành các
nghị quyết liên tịch hướng
dẫn về quy trình tổ chức các
hội nghị hiệp thương, hội nghị
tiếp xúc cử tri, lấy ý kiến cử
tri nơi công tác, nơi cư trú
đối với người ứng cử ĐBQH
và ĐB HĐND là rất tốt. Các
văn bản hướng dẫn này đã
kịp thời giải quyết những
vấn đề phát sinh trong tình
“Nhà nước không
hạn chế quyền hiến
định về ứng cử
ĐBQH, ĐB HĐND
của bất kể công dân
nào đủ điều kiện.”
Ông
Hầu A Lềnh
Trường hợp đảng viên, cán bộ, công chức tự ứng cử
hình COVID-19 ảnh hưởng
tới kinh tế - xã hội nước ta
hiện nay.
Chính vì vậy mà các hội
nghị hiệp thương lần thứ nhất
đã diễn ra rất dân chủ, đúng
luật và đảm bảo đúng thời
gian quy định.
. Theo quy định thì số lượng
ĐBQH khóa XV là 500, về
con số không đổi so với khóa
trước, vậy bầu cử kỳ này có
những nội dungmới nào đáng
lưu ý, thưa ông?
+ Số lượng ĐBQH thì
không có gì thay đổi nhưng
cơ cấu ĐBQH có những thay
đổi sau khi Luật Tổ chức QH
được sửa đổi năm2020. Điểm
nhấn quan trọng là việc tăng
ĐBQH chuyên trách đã được
luật hóa.
Bộ Chính trị khóa XII trong
Chỉ thị 45/2020 cũng đã nói
rất rõ về tỉ lệ các thành phần
trong cơ cấu ĐBQH. Luật
Tổ chức QH cũng có những
điểm nhấn quan trọng như ấn
định tỉ lệ 5% ĐBQH là các
chuyên gia, nhà khoa học.
Như vậy thì số lượng ĐB ở
Trung ương, ĐB là nhà khoa
học sẽ tăng lên để phục vụ
cho công tác lập pháp, mà cụ
thể là tăng ĐB chuyên trách
là nhà khoa học, chuyên gia
để nghiên cứu, tham mưu,
đề xuất và thẩm định các
dự luật, dự thảo nghị quyết
ở QH. Mỗi một nhiệm kỳ
QH chúng ta đều có sự tính
toán để phân định một tỉ lệ
các ĐBQH theo thành phần
để phục vụ sự phát triển của
đất nước.
. Tăng ĐB chuyên trách
cũng có nghĩa là ĐB ở các
khối khác sẽ giảm đi, thưa
ông?
+ Điều đó là đương nhiên.
Cụ thể là ĐBQH khóa XV
của khối hành pháp, Chính
phủ, các cơ quan tư pháp,
MTTQ cũng giảm hai ĐB
so với QH khóa XIV. Đây
là một việc làm cần thiết
trong nhiệm kỳ này. Chúng
tôi thấy rằng như thế là rất
phù hợp. Bởi vì các cơ quan
hành pháp, cơ quan chấp hành
thực hiện các nghị quyết của
QH thì cũng không nhất thiết
là phải đầy đủ ĐB ở tất cả
bộ, ngành, các cơ quan. Tư
pháp cũng vậy.
Hiểu sao về tính
đại diện của ĐBQH?
. QH của ta mang tính “đại
diện - cơ cấu”. Mới đây, ở
hội nghị hiệp thương lần thứ
nhất, một số ý kiến cho rằng
cần tăng ĐB ngoài Đảng.
Ông nghĩ sao?
+ Chỉ thị 45/2020 của Bộ
Chính trị khóa XII cũng đã
nói rất rõ. Một số cơ cấu
quan trọng như tỉ lệ ĐBQH
ngoài Đảng 5%-10%, có
nghĩa là cần phải đạt được
25-50 ĐBQH ngoài Đảng.
Sau hội nghị hiệp thương lần
một thì các địa phương cũng
đã tổng hợp và có giới thiệu
ĐB ngoài Đảng đạt khoảng
trên 7%. Như vậy là tỉ lệ này
cũng đạt trong khung mà Bộ
Chính trị đã chỉ thị. Tuy vậy,
chúng ta đều mong muốn tỉ
lệ ĐBQH ngoài Đảng đạt
được 10%. Tới đây, trong quá
trình hiệp thương cũng như
điều chỉnh lần hai thì chúng
tôi cũng hy vọng là tỉ lệ này
tăng lên.
. Còn các thành phần khác
như doanh nghiệp, trí thức,
nữ, trẻ, tôn giáo…
+ Chúng ta hiểu rằng khi
nói tỉ lệ ĐB ngoài Đảng 5%-
10%, ĐB nữ 35%, ĐB dân
tộc thiểu số 18%... thì không
có nghĩa là từng thành phần
phải đạt được chừng ấy tỉ lệ
ĐBQH. Những tiêu chí ấy có
thể hội đủ ở một ĐB. Chẳng
hạn như một ĐB có thể vừa
là nữ, vừa trẻ, vừa là trí thức,
nhà khoa học, vừa là dân tộc
thiểu số. Cũng vậy, một ĐB
có thể vừa đạt tiêu chí là trẻ,
độc lập, ngoài Đảng và tôn
giáo. Về tiêu chí thì riêng
biệt nhưng thường một ĐB
sẽ đáp ứng được nhiều tiêu
chí. Cơ cấu vì vậy mang tính
kết hợp nhiều hơn.
. Như vậy liệu chúng ta có
lo ngại là các dân tộc ở Việt
Nam sẽ có dân tộc, thành
phần không có ĐBQH?
+ Nguyên lý QH có thành
phần dân tộc thì không có
nghĩa là trong QH phải có
đủ 54 ĐB của 54 thành phần
dân tộc của Việt Nam, mà là
các ĐB dân tộc có đủ điều
kiện, tiêu chí đại diện cho
các thành phần dân tộc hoặc
là người của chính thành phần
dân tộc đó. Tương tự, các tôn
giáo cũng vậy, không phải tất
cả tôn giáo được công nhận
đều có ĐB, mà là có “thành
phần tôn giáo”.
Chúng ta khẳng định rằng
cuộc bầu cử QH khóa XV
không bỏ sót thành phần nào.
Và chắc chắnmọi dân tộc, mọi
tổ chức, thành phần trong xã
hội đều có ĐB của mình. Mặt
khác, cần chú ý rằng: Hiến
pháp và luật quy định ĐBQH
là đại diện cho cử tri nơi bầu
ra mình và nhân dân cả nước.
Như vậy, khi cử tri bầu được
một ĐBQH thì ĐBQH đó là
ĐBQH cả nước.
Không vì cơ cấu mà
hạ thấp tiêu chuẩn
. Chỉ thị của Bộ Chính trị
khóaXII ôngnhắc tới nói rằng:
“Lấy tiêu chuẩn, chất lượng
ĐB làm trọng tâm, không vì
cơ cấumà hạ thấp tiêu chuẩn”
của ĐBQH.
+ Chúng tôi cho rằng chỉ
. Thưa ông, đối với đảng viên, cán bộ, công chức…, việc tự ứng
cử sẽ như thế nào?
+ Nguyên lý là khi anh đã thuộc một cơ quan, tổ chức nào
đó thì anh phải theo quy định. Việc ứng cử của một cán bộ,
đảng viên củamột cơ quan, đoàn thể, như các quy định đã nói,
phải được cơ quan, đơn vị quản lý đồng ý, xác nhận. Bởi bất kể
cán bộ, đảng viên, công chức nào cũng chịu sự quản lý và việc
ứng cử ấy phải được báo cáo với tổ chức.
.Liệuđiềunàycótạorabấtlợihơnsovớicáccôngdântựứngcử?
+ Không phải! Một cán bộ, công chức trong việc ứng cử QH
và HĐND trước hết phải tuân thủ các quy định của pháp luật
liên quan đến mình như Luật Cán bộ, công chức và các quy
định của tổ chức. Khi đã được đơn vị, cơ quan, tổ chức đồng
ý giới thiệu ứng cử rồi thì các quy định khác với người ứng cử
không có gì khác biệt.
Chẳng hạn như phải nộp hồ sơ, kê khai tài sản để nhân dân
giám sát, phải tham dự các hội nghị tiếp xúc cử tri nơi cư trú,
phải làm rõ và giải trình các vấn đề cử tri nêu về bản thân, về
chương trình hành động. Và đương nhiên cũng phải vận động
bầu cử theo các quy định của pháp luật.
Như vậy, những công dân tự ứng cử cũng như người được cơ
quan, đơn vị, tổ chức nhà nước, Đảng giới thiệu đều có những
điều kiện như nhau, không bên nào“rộng cửa”hơn bên nào, từ
hồ sơ, thủ tục cho đến các hoạt động bầu cử khác.
Cán bộ, chiến sĩ của lực lượng Công an nhân dân bỏ phiếu bầu đại biểuQuốc hội khóa XIV và đại biểuHĐND các cấp nhiệmkỳ 2016-2021
tại khu vực bỏ phiếu số 8, phường TrầnHưngĐạo, quậnHoàn Kiếm, TP HàNội. Ảnh: TTXVN
