3
Thời sự -
ThứSáu12-11-2021
NHÓMPHÓNGVIÊN
T
iếp tục phiên chất vấn
tại kỳ họp thứ hai Quốc
hội (QH) khóa XV, chiều
11-11, Bộ trưởngBộKH&ĐT
Nguyễn Chí Dũng đã trả lời
chất vấn của đại biểu (ĐB)
QH về nhóm vấn đề thuộc
lĩnh vực kế hoạch và đầu tư.
Nhiều vấn đề nóng như các
góihỗtrợnhằmphụchồivàphát
triểnkinhtếtrongtìnhhìnhmới,
giải ngân vốn đầu tư công, quy
hoạch… được QH quan tâm,
đưa ra tại nghị trường.
Bộ đang thiết kế
chương trình phục
hồi và phát triển
kinh tế
CácĐBMaThịThúy (Đoàn
ĐBQH tỉnh Tuyên Quang),
Nguyễn Ngọc Sơn (Đoàn
ĐBQH tỉnh Hải Dương)…
đều đề cập nội dung các gói
hỗ trợ trên thế giới và cách
Việt Nam thực hiện.
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn
Chí Dũng cho hay các nước
trên thế giới thường đưa ra
các gói hỗ trợ rất lớn, quyết
định rất nhanh, bất chấp kỷ
luật tài chính, chấp nhận tăng
nợ công..., qua đó khôi phục
kinh tế rất nhanh. Về tài khóa
các nước đều tăng cho y tế,
hỗ trợ các hộ gia đình khó
khăn, thực hiện các chính
sách an sinh xã hội, cấp phát
tiền mặt, miễn giảm thuế, phí
đối với những lĩnh vực bị ảnh
hưởng nặng nề bởi dịch bệnh
cũng như đầu tư cho hạ tầng.
Về tín dụng, nhìn chung các
nước hỗ trợ lãi suất, nới lỏng
quy định cho vay.
Với Việt Nam, BộKH&ĐT
cũng đang thiết kế chương
trình phục hồi và phát triển
kinh tế. “Chúng tôi xác định
chương trình phục hồi kinh
tế sẽ cần quy mô đủ lớn,
thời gian thực hiện phù hợp
nhưng phải đảm bảo ổn định
kinh tế vĩ mô và các cân đối
lớn” - Bộ trưởng Nguyễn Chí
Dũng cho biết.
Theo đó, chương trình này
sẽ thực hiện các gói chính
sách hỗ trợ cả về cung và cầu,
thực hiện linh hoạt công cụ tài
khóa, tiền tệ. Đặc biệt, chương
trình này phải gắn kết chặt chẽ
với việc thực hiện chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội 10
năm giai đoạn 2021-2030; kế
hoạch phát triển kinh tế - xã
hội giai đoạn 2021-2025,
các kế hoạch ngân sách, tài
chính công và kế hoạch cơ
hỗ trợ tập trung vào thúc đẩy
đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng
và bảo đảm an sinh xã hội.
“Lúc đó chúng ta dành ra
122.000 tỉ đồng, tương đương
6,9 tỉ USD cho gói này. Năm
2009, tập trung được 100.600
tỉ đồng, tương đương 5,7 tỉ
USD, chiếm 5,6% GPD để
xuất mà vào chứng khoán, bất
động sản do chúng ta không
kiểm soát chặt chẽ. Vĩ mô
không ổn định, lạm phát tăng
cao. Năm 2010 lạm phát là
9,2% và năm 2011 lạm phát
tăng lên 18,6%.
Việc đầu tư dàn trải đã
gây ra nợ đọng, lãng phí,
đình hoãn nhiều công trình,
dự án. “Nhiều dự án bị đình
lại từ năm 2011 nhưng đến
nay chưa giải quyết được
hậu quả. Nhiều gói chúng ta
hỗ trợ lãi suất đến nay chưa
quyết toán được” - Bộ trưởng
Dũng thông tin.
Về nguyên nhân, theo Bộ
trưởng Dũng là do thiếu đồng
bộ giữa các chính sách và
nền tảng vĩ mô lúc đó thiếu
ổn định, tăng trưởng tín dụng
luôn ở mức cao và điều kiện
cho vay thiếu công khai, minh
bạch. Do đó, dù là gói kích
thích kinh tế nào thì cũng cần
nằm trong một chương trình
tổng thể với quy mô đủ lớn
và khả năng vay, trả, hấp thu
của nền kinh tế.
“Giờ giải ngân đầu tư công
chưa hết, tới đây thêm gói
kích cầu đầu tư thì làm sao
giải ngân hết được. Nếu xây
dựng một chương trình mà
công tác chuẩn bị chưa đầy
đủ thì nền kinh tế không hấp
thu được, nếu kéo dài tới 10
năm sau thì… chết dở” - Bộ
trưởng nói thêm.•
Bộ trưởngBộKH&ĐTNguyễnChí Dũng trả lời chất vấncủađại biểuVõThịMinhSinh (NghệAn). Ảnh: QH
cấu lại nền kinh tế giai đoạn
2021-2025.
“Quan điểm của chúng tôi
là chương trình sẽ phải đảm
bảo yêu cầu khả thi, thực tiễn,
hiệu quả với nguyên tắc hỗ
trợ có trọng tâm, trọng điểm,
gắn với nguồn lực và khả
năng vay trả của nền kinh
tế” - Bộ trưởng Nguyễn Chí
Dũng trả lời các ĐB và nhấn
mạnh chương trình sẽ nhằm
phục hồi và phát triển trên
cơ sở thích ứng an toàn, đảm
bảo hoạt động sản xuất, kinh
doanh trong bối cảnh dịch
bệnh phức tạp.
Trong đó, các mục tiêu cụ
thể được xác định như đảm
bảo tốc độ tăng trưởng GDP
của cả giai đoạn là 6,5%-7%,
nuôi dưỡng nguồn thu cho
ngân sách, đảm bảo an sinh
xã hội, tránh giải thể, phá
sản, thâu tóm doanh nghiệp.
Theo Bộ trưởng Dũng, nếu
được QH thông qua trong
kỳ họp cuối năm thì chương
trình này sẽ thực hiện trong
hai năm 2022 và 2023.
Rút kinh nghiệm gói
hỗ trợ 2008-2009
Bên cạnh đó, có một số ĐB
đề nghị phải tính toán kỹ các
gói hỗ trợ và rút ra bài học từ
các gói hỗ trợ trước đây. ĐB
Võ Thị Minh Sinh (NghệAn)
đặt vấn đề các gói kích thích
phục hồi kinh tế khi nào sẽ
có và các gói này giống hay
khác các gói trước đây.
Bộ trưởngNguyễnChíDũng
cho hay giai đoạn 2008-2009,
khi khủng hoảng kinh tế xảy
ra thì Việt Nam thiết kế gói
kích thích kinh tế” - Bộ trưởng
Dũng nói và cho biết gói hỗ
trợ này đã giúp đất nước vượt
qua khủng hoảng và đưa Việt
Nam thành một trong số ít có
tăng trưởng dương. Như năm
2008 tăng trưởng 5,7%, năm
2009 tăng trưởng 5,4%.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng,
gói kích thích này cũng có
hạn chế như chính sách tập
trung vào phía cung khiến
khó khăn về đầu ra, sản xuất
không biết bán đâu. Hỗ trợ lãi
suất lớn nhưng không đồng
bộ với các chính sách tiền tệ
và tài khóa khác dẫn đến trục
lợi chính sách, vay vốn rẻ bên
này gửi ngân hàng bên khác
để ăn chênh lệch.
Vốn không chảy vào sản
Theo Bộ trưởng Bộ
KH&ĐT, chương
trình phục hồi kinh
tế sẽ cần quy mô đủ
lớn, thời gian thực
hiện phù hợp nhưng
phải đảm bảo ổn
định kinh tế vĩ mô
và các cân đối lớn.
Phân tách trách nhiệm
giữa trung ương và
địa phương
Trongđề án táchbồi thường
và hỗ trợ tái định cư ra khỏi dự
ánđầu tưcông sắp tới trìnhQH,
chúngtôiđangtrìnhriêngphần
giải phóng mặt bằng này giao
chođịaphương. Địaphươngcó
thể dùng cả ngân sách trung
ương cấp qua bộ để thực hiện
hoặc có thể dùng ngân sách
địa phương để thực hiện giải
phóng mặt bằng, như vậy sẽ
linh hoạt, chủ động và nhanh
hơn. Nếu tách và giao hẳn cho
địa phương, trách nhiệmđó sẽ
phân tách rõđược trách nhiệm
trung ương hay địa phương
đối với dự án của trung ương
trên địa bàn.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT
NGUYỄN CHÍ DŨNG
Tiêu điểm
“Kẹt giải ngân đầu tư công,
không thể đổ lỗi cho pháp luật”
ChủtịchQuốchộiVươngĐìnhHuệđãđặtvấnđềnhưvậytạiphiênchấtvấnBộtrưởngBộKH&ĐTNguyễnChíDũng
và yêu cầu giải quyết dứt điểmtình trạng chậmgiải ngân vốn đầu tư công.
Cũng tại phiên chất vấn, các ĐBTạVăn Hạ (Đoàn ĐBQH tỉnh
Quảng Nam), Vũ Thị Lưu Mai (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội) đã đề
cập đến những bất cập, hạn chế của đầu tư công. Các ĐB cho
rằng không chỉ là vấn đề giải ngân mà còn là từ khi xây dựng
kế hoạch, tổ chức thực hiện…
ĐBMai cũngđềcậpđếnvấnđềchuyểnnguồnđầu tưcông rất
lớn vừa qua. Bà cho hay:“Khi đi giám sát tại địa phương, chúng
tôi được nghe tráchnhiệmđó thuộc về trungương; sau khi làm
việc với bộ chủ quản, chúng tôi lại được nghe nguyên nhân đó
thuộc vềđịaphương. Hômnay có cả trungươngvàđịaphương
trong hội trường này, đề nghị Bộ trưởng làm rõ vấn đề này”.
Quan tâm đến vấn đề này, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ
cho hay năm 2020, giải ngân đầu tư công kỷ lục đạt 98%. Thể
chế của năm 2021 phải tốt hơn năm 2020 chứ, vì sao trong
cùngmột thể chế pháp luật như nhaumà có đơn vị giải ngân
cao, có đơn vị giải ngân thấp. Nguyên nhân khách quan, chủ
quan, cốt lõi là gì, phải đột phá vào đâu để giải quyết việc này.
Ông cũngnói thêmdoanh nghiệphay người dânđềumong
muốn cómột gói kích thíchmới nhưng toàn bộ số tiền chúng
ta có chưa tiêu hết thì đầu tư mới cái gì? “Nếu không làm rõ
được chuyện này, QH có chất vấn, có nghị quyết rồi tình hình
vẫn như vậy thôi” - Chủ tịch QH nói và đề nghị Bộ trưởng nói
rõ trách nhiệm ở đâu, tình hình kiểm tra, giám sát, nguyên
nhân, vướng mắc sẽ giải quyết thế nào…
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói: “Vấn đề hiện nay không
phải ở luật pháp. Tất cả vấn đề của đầu tư công, tôi xin khẳng
định đến nay là rất rõ ràng, rất đầy đủ. Trên cơ sở phân cấp
triệt để cho các địa phương, không còn vấn đề gì cần lên đến
trung ương. Ngay bản thân bộ chúng tôi quản lý tổng hợp
chung thôi thì chúng tôi cũng bằng hệ thống công nghệ hết,
không giấy tờ gì cả, không việc gì phải gặp nhau cả”.
Ông cho rằng vấn đề nằm ở khâu thực hiện. Trích lời Chủ
tịch QH, Bộ trưởng Dũng nói: “Tại sao cùng thể chế mà có
tỉnh giải ngân hơn 100% rồi, vượt cả số được giao, họ đã ứng
ra trước làm rồi. Trong khi có tỉnh hiện mới 18%. Cả nước 10
tháng giải ngân 55,8%, rất thấp”. Ông cũng đề nghị các bộ,
ngành, địa phươngphải nhìnnhận vấnđề này thật nghiêmtúc
thì mới giải quyết được vấn đề, không thể đổ cho pháp luật.
Tuy vậy, sau đó Bộ trưởng Dũng cũng nhận “một phần
trách nhiệm” trong việc rà soát các kế hoạch vốn mà các bộ,
ngành, địa phương trình lên và xin hứa sẽ khắc phục vấn đề
này trong thời gian tới.
Giải ngân vốn đầu tư công chậm do đâu?