8
Pháp luật & Cuộc sống
Tiêu điểm
PHƯƠNGNAM
Ô
ngPhạmNgọcSum (54 tuổi,
ngụhuyệnHàmThuậnNam,
Bình Thuận) cho biết đang
khiếu nại quyết định đình chỉ điều
tra bị can ngày 9-8 của công an
huyện này đối với ông. Ông Sum
cho rằng mình không có lỗi trong
một vụ tai nạn giao thông (TNGT)
nhưng lại bị khởi tố, truy tố, cuối
cùngvì khôngkết tội đượcôngnên
CQĐTmớimiễn trách nhiệm hình
sự (TNHS) để né bồi thường oan.
Không kết luậnđược
nguyênnhân tai nạn
Theo hồ sơ, trưa 12-7-2012, ông
Sum lái xe tải quayđầu trênquốc lộ
1.Vào thờiđiểmđócóhaixemáy từ
xađiđến.Mộtchiếcxemáydừng lại
chờ xe tải quay đầu. Riêng xemáy
của anh LươngNguyễnKhắc Duy
chởngườiem làPhạmDuyngồiphía
sauvẫnkhônggiảm tốcđộmàvượt
lênnênvachạmvàohôngxe tải làm
anhPhạmDuy bị thương.
Sauđó,haibênkhôngbáocơquan
chứcnăngmà tự thỏa thuận.Cụ thể,
Ông
Sumcho
biếtsẽ
tiếptục
khiếunại
quyết
định
đìnhchỉ
điềutra
bịcan.
Ảnh:
P.NAM
CăncứđểCQĐTkhởitốôngSum
làcácbiênbảndựng lạihiện
trườngsauhơnmộtnămxảyra
vụTNGTvà lờikhaicủangườithợ
sửachiếcxemáybị
hưhỏng(?!).
Một số vụ né
bồi thường oan
l
Tháng12-2014,VKSNDhuyệnCần
Giờ (TP.HCM) đãmiễnTNHS, đình chỉ
điều trabị canđốivớianhTrầnHoàng
Minh theokhoản1Điều25BLHS. Sau
khi
PhápLuậtTP.HCM
phảnánhvụviệc,
cuối năm 2015, VKS huyện đã “đính
chính”quyếtđịnhđìnhchỉđiềutravới lý
dokhôngchứngminhđượcanhMinh
phạmtội.Trướcđó, tháng9-2013,anh
Minh bị công an, VKSND huyện Cần
Giờcáobuộc trộmmộtmáy tínhxách
taydùanhcóchứngcứngoạiphạm...
l
Tháng5-2012,CơquanCSĐTCông
anTP.HCMđãđình chỉ điều trabị can
đối với ôngHồ ThanhHải về hai tội
trốn thuế (do hết thời hiệu truy cứu
TNHS) và lừa đảo chiếmđoạt tài sản
(dohànhvikhôngcònnguyhiểmcho
xãhội).ÔngHải làchủmộtDNTN,năm
2004bị khởi tố, truy tốvềhai tội trên.
CQĐTtừngrasáubảnkết luậnđiềutra
vàba lầntrưngcầugiámđịnhtưpháp
về thuế; VKSNDTP từng có cáo trạng
truy tốôngnhưngTANDTP trảhồ sơ
vì không thểkết tội được…
Luậtmới chi tiếthơnnhưngcònkẽhở
Lạimiễn tráchnhiệm
hìnhsựđểné
bồi thường
Saumộtvụtainạngiaothông,CQĐTkếtluậnkhôngđủcăncứkhởitố
vụánnhưngrồibấtngờkhởitốtàixếxetải.Saubốnnămvớinămbản
cáotrạng,nămphiêntòanhưngkhôngkếttộiđược,cuốicùngCQĐT…
miễntráchnhiệmhìnhsự.
Báo
PhápLuậtTP.HCM
đãphảnánhhàngchụcvụCQĐT,
VKSnóng vội xử lýhình sự, saumột thời gianbế tắc vì
khôngkết tội được, thayvì đình chỉ điều trado“hànhvi
không cấu thành tội phạm”hoặc“đãhết thời hạnđiều
tramà không chứngminhđược tội phạm”, các cơquan
tố tụng lại lạmdụngkhoản1Điều25BLHShiệnhànhđể
miễnTNHS. Điều khoảnnàyquyđịnh: Người phạm tội
đượcmiễnTNHSnếukhi tiếnhànhđiều tra, truy tốhoặc
xét xử, do chuyểnbiến của tìnhhìnhmàhành vi phạm
tội hoặc người phạm tội không cònnguyhiểm cho xã
hội nữa.Với việcmiễnTNHS theođiềukhoảnnày, người
bịoansẽkhôngđượcxin lỗi,bồi thường theo luậtđịnh.
Việc lạmdụngmiễnTNHSđểnébồi thườngoanđã
gâybứcxúcchongườidân.ỞmộtsốkỳhọpQuốchội,có
nhữngđại biểuQuốchội đãnêuvấnđềnày ra chất vấn
lãnhđạocácngành tố tụng trungương.
Đểkhắcphục,Điều29BLHS2015(đangtạm lùihiệu lực
thihành)đãquyđịnhvềcáccăncứmiễnTNHSchitiếthơn
Điều25BLHShiệnhành. Tuynhiên, Điều29BLHS2015
vẫncònkẽhởnhưquyđịnhtrườnghợpcóthểđượcmiễn
TNHS“dochuyểnbiếncủa tìnhhìnhmàngười phạm tội
khôngcònnguyhiểmchoxãhội nữa”(điểmakhoản2).
Quyđịnhnày lặp lại lỗi chung chung của khoản1Điều
25BLHShiệnhànhnêncầnphải cóhướngdẫn rõ ràng.
ôngSumđã lo toànbộviệnphí, sửa
chữa xemáy và chi tiền bồi dưỡng
choanhPhạmDuy.Tuynhiên,dohai
bên không thống nhất được số tiền
bồi thường nên gia đình anh Phạm
Duyđãgửi đơnkhiếunại đếnCông
anhuyệnHàmThuậnNam.
Tháng 10-2013, cơ quan CSĐT
cônganhuyệnnàyđãcóbảnkết luận
xácminhvụTNGTnàyvà raquyết
định không khởi tố vụ án hình sự.
TheoCQĐT,quá trìnhxácđịnhhiện
trườngvụ tai nạn, hai bên liênquan
khôngxácđịnhđượcvị trí va chạm
chínhxáccủahaixe.Cácbên tựsửa
chữacácphương tiện liênquan.Do
đó, CQĐT không đủ cơ sở, căn cứ
kết luậnnguyênnhândẫnđếnvụ tai
nạn.CQĐTcũnghướngdẫnhaibên
có thể khởi kiện ra tòa để yêu cầu
giải quyết dân sự.
Năm cáo trạng,
nămphiên tòa
Tưởngvụviệcdừnglạiởđâynhưng
bất ngờmột tháng sau,CQĐT lại ra
quyết địnhkhởi tốvụ án, khởi tốbị
canđối với ôngSum (cho tại ngoại)
về tộiviphạmquyđịnhvềđiềukhiển
phương tiện giao thông đường bộ.
Căn cứ đểCQĐTkhởi tố ông Sum
làcácbiênbảndựng lại hiện trường
sau hơnmột năm xảy ra vụTNGT
và lời khai của người thợ sửa chiếc
xemáy bị hư hỏng (?!).
Từtháng6-2014đếntháng12-2015,
VKSNDhuyệnHàmThuậnNamđã
ban hành đến… năm bản cáo trạng
truy tốôngSum. TANDhuyệnnày
cũng năm lầnmở phiên xử nhưng
đều trả hồ sơ yêu cầuVKS điều tra
bổsungvìkhôngđủcăncứbuộc tội.
Tronghaibảncáo trạngđầu,VKS
khẳng định nguyên nhân gây ra vụ
TNGT là do ông Sum quay đầu xe
không quan sát. Ba bản cáo trạng
còn lại thì nhậnđịnh: “Đây làvụán
có lỗi hỗnhợp, trongđóngười điều
khiểnmô tô đi trên đoạn đường có
biển cảnh báo nguy hiểm nhưng
không giảm tốc độ thấp hơn tốc độ
tối đachophépđếnmứckhôngcòn
nguy hiểm. Tuy nhiên, xét người
điều khiển mô tô là anh cùng cha
khác mẹ với nạn nhân, hơn nữa
thương tích của nạn nhân hạn chế
(31% thương tật tạm thời) và sức
khỏe đã hồi phục, hiện đã đi nghĩa
vụquân sự, dođókhôngxử lýhình
sự người đimô tô và xem xét giảm
nhẹ choôngSum” (?!).
Khôngđồng tìnhvới các bản cáo
trạng,ôngSum lần lượtgửiđơnkhiếu
nạinhưngđềubịVKSNDhuyệnbác
đơn. Trong hai năm 2014 và 2015,
ông Sum ba lần gửi đơn khiếu nại
đếnVKSND tỉnh Bình Thuận. Cả
ba lần,VKSND tỉnhđều chấpnhận
khiếu nại của ông, hủy quyết định
giải quyết khiếu nại của VKSND
huyện Hàm Thuận Nam; yêu cầu
VKSND huyện rút hồ sơ và quyết
định truy tố theo cáo trạng để trả
hồ sơ cho CQĐT điều tra bổ sung
làm rõ. VKSND tỉnh cũng yêu cầu
VKSND huyện làm rõ chứng cứ
buộc tội ôngSum.
Cuối cùng, ngày 9-8-2016, Cơ
quan CSĐT Công an huyện Hàm
Thuận Nam đã ra quyết định đình
chỉ điều tra bị canđối với ôngSum
theo khoản 1Điều 25BLHS với lý
do: “Trong vụ án có phần lỗi của
LươngNguyễnKhắcDuyđiềukhiển
mô tô không dừng lại an toàn khi
có chướng ngại vật phía trước. Do
đó xét thấy hậu quả của vụ tai nạn,
phần lỗi củaPhạmNgọcSumgây ra
đếnnayhànhvi đókhôngcònnguy
hiểm choxã hội nữa”.
“Tôi sống bằng nghề lái xe. Từ
khi bị khởi tố, bằng lái xe của tôi bị
CQĐT thu giữ, tôi bị cấm đi khỏi
nơi cư trú nên đành phải ở nhà. Lý
domàCQĐTđưa rađểmiễnTNHS
đối với tôi hoàn toànkhônghợp lý,
không thuyết phục, chỉ là cách để
né xin lỗi, né bồi thường cho hơn
1.000 ngày tôi phải mang trên vai
thân phận bị can” - ông Sum bức
xúc. Ông cho biết sẽ tiếp tục khiếu
nại để tìm lẽ côngbằng.
n
VKSNDTP.HCMchỉđạoxemkỹvụ“ánoanởBìnhChánh”
Tronghai sốbáoqua,
PhápLuật TP.HCM
đãphản ánhvụ
Công anhuyệnBìnhChánh (TP.HCM) bắt quả tangôngLê
VănThươngđangvận chuyển thuốc lá lậuvới số lượng chỉ
đángxửphạt hành chính.Tuynhiên, công anhuyệnphát hiện
ông từngbịUBNDTP.HCMxửphạt hành chínhvềhànhvi
nàynênkhởi tốvề tội vận chuyểnhàng cấm theokhoản1
Điều155BLHS. SaukhiVKSNDhuyện chuyểnhồ sơ truy
tố sangTANDhuyện, ôngThươngkhởi kiệnyêu cầuTAND
TPhủyquyết địnhxửphạt hành chính củaUBNDTPnên
TANDhuyện tạmđình chỉ vụ ánhình sựđể chờkết quảgiải
quyết vụ ánhành chính. Sauđó,một lãnhđạoUBNDTPđã
raquyết địnhhủyquyết địnhxửphạt ôngThương.Nhưvậy,
yếu tố cấu thành tội vận chuyểnhàng cấm là “đãbị xửphạt
hành chínhvềhànhvi quyđịnh tại điềunàymà cònvi phạm”
trong trườnghợp củaôngThươngkhông còn, tứchànhvi vi
phạm củaôngkhông cấu thành tội phạm.
Chiều5-10, trả lời PVvềhướngxử lývụ ánnày, ông
TrầnKiếnXương (ChánhVănphòngkiêmngười phát ngôn
VKSNDTP.HCM) chobiết:Trướcđây, viện trưởngVKSND
TPđã chỉ đạokiểm tra, rà soát tất cảvụ án tương tựnhưhai
vụXinChàovàChòi vịt, tức có tình tiết định tội làđãbị
xửphạt vi phạmhành chínhmà cònvi phạm. Riêngđối với
BìnhChánh, viện trưởngVKSNDTPđã chỉ đạokiểm tra
toàndiện cácvụ ánhình sự thời gianquagâyxônxaodư
luận, người dân cókhiếunại oan sai, báo chí phản ánhvề các
dấuhiệukhôngđúngpháp luật của cơquan tố tụng…Việc
rà soát nàynhằmmụcđíchđảmbảogiải quyết ánđúngquy
địnhpháp luật, tránh làmoan, ảnhhưởngđếnquyềnvà lợi
íchhợppháp của côngdân, gâybứcxúc trongdư luậnxãhội.
Vềvụ ánLêVănThương, viện trưởngVKSNDTPđã chỉ
đạoVKSNDhuyệnBìnhChánhkiểm trakỹhồ sơ, chờkết
quảgiải quyết vụ ánhành chính củaTANDTPđối với quyết
địnhxửphạt hành chính, trên cơ sởđógiải quyết vụ ánđúng
quyđịnhpháp luật vàkhôngđược làmoan.
Chiều cùngngày, ôngNguyễnVănĐâu (Viện trưởng
VKSNDhuyệnBìnhChánh) cũng chobiếtVKSNDhuyện sẽ
nghiên cứu, cóhướngxử lýđúngquyđịnhpháp luật vàđúng
chỉ đạo củaviện trưởngVKSNDTP.
PHƯƠNGLOAN
