14
THỨ TƯ
7-3-2018
Hồ sơ - Phóng sự
NGHĨANHÂN-TUYẾNPHAN
S
ựkiệnchiếcMiG-21mất tíchnăm1971khôngchỉ gây
bàng hoàng cho lớp phi công trẻ Trung đoànKhông
quân921đangháohứcđợi trở lại bầu trời, nócòn làm
sụpđổniềmhạnhphúccủagiađìnhCôngPhươngThảokhi
anhvừa tốt nghiệp lớpphi công tiêmkíchởLiênXô trởvề.
Cuộc điện thoại bất ngờ
ÔngCôngVănMão, anhconbácvà làngười đảmđương
việc thờ cúng liệt sĩ Công Phương Thảo, cha của Thảo
(cũng là liệt sĩ hy sinh trong kháng chiến chống Pháp)
và cảmẹ củaThảo, sau này được truy tặng danh hiệuBà
mẹViệt Nam anh hùng, vẫn nhớ như in khoảnh khắc ấy.
“Đấy là một ngày tháng 5-1971. Tôi đang ở nhà thì có
ngườibênkhôngquânđến.Họbáo tinchúThảohysinh,máy
baymất tích, không tìm được thi thể.Mẹ tôi khóc nấc lên.
Buồn lắm, chú ấyđang làniềmvinhdự của cảgiađình…”.
Biết là trong hoàn cảnh chiến tranh, máy bayMỹ leo
thang đánh phá khắp miền Bắc, việc tìm kiếm hài cốt
người thân là không thể nêngia đình cũng chấpnhận.Về
sau này, khi đất nước thống nhất, một lần gia đình ông
Mão liên hệ Quân chủng Phòng không-Không quân hỏi
thì được trả lời là vẫn đang tìm, chưa ra.
“Chúng tôi cũng không ý kiến gì đâu. Chiến tranhmà,
baonhiêugia đìnhmất chồng,mất con, liệt sĩmộgió chứ
đâuphải chỉ nhàmình.Với lại chế độ chăm sóc, thămhỏi
gia đình liệt sĩ của bên không quân thì có lẽ không binh
chủng nào hơn” - ôngMão, người sau này cũng vào bộ
đội, đóngquânởbiêngiới phíaBắc nhữngnăm còn căng
thẳng, tâm sự với
Pháp Luật TP.HCM
tối 4-3.
Moi viêc dươngnhư chi con trongkyưc thi khoảnghai
tháng trước Tết nguyên đán 2018 vừa rồi, gia đình ông
Mão nhận đượcmấy cuộc điện thoại, cua ca ngươi trong
nươc vamôt ngươi Nga, thông qua phiên dịch, hỏi thăm.
Ho chu yêu tim hiêu có phải đây là gia đình phi công
Công Phương Thảo không. Hoàn cảnh hy sinh thế nào.
Gia đình có được thông báo gì không và có tìm được hài
cốt liệt sĩ không. “Tuần trước, mấy người trong xóm nói
lại là trênmạng, Facebook gì đó bảo tìm thấymảnh xác
máybay chúThảo rồi.Vậy làgiađình tôi lại hyvọng…”.
TS toán học Nguyễn LêAnh cho biết anh có gọi điện
thoại tới nhà ông Mão. “Lúc đó mình cảm xúc với câu
chuyện người cháu gái tìm kiếm thông tin người ông
Poyarkov, chuyêngia hươngdânbayLiênXô chokhông
quân ta thơi chôngMy. Qua các manh mối các bác phi
công thời ấy, mình alô cho gia đình anhThảo, cốt để xác
đ nh chắc chắn hơn là có việcmất tích không.Vậy thôi”.
Nhưng càng có thêm thông tin về vụ mất tích bí ẩn
này, Nguyễn Lê Anh cùng các bạn đồng học thơi Liên
Xô cũ càng thêm tòmò. Các cuộc traođổi, thảo luận trên
Facebook, kết nối thông tin từnhómngườiNga có chung
mối quan tâm cónhiềuýkiếnkêugọimột cuộc tìmkiếm.
Tấmbảnđồbayngảmàu xưa cũ
Một đ a chỉ được tìmđến làĐại táNguyễnKhánhDuy,
giơ nghi hưu, ơ gânBao tangKhông quânBachMai, Ha
Nôi. Ông la bạn cùng lớp bênLiênXô với Công Phương
Thảo, rồi cùngvề huấn luyệnđể trở thànhphi công chiến
đấu thực thụ tại Trung đoànKhông quân 921.
“3/4 thời gianphụcvụquânđội của tôi làở921. Từphi
côngmới tốt nghiệp bay cơ bản ở LiênXô, về đây huấn
luyện trở thànhphi công chuyênbayđêm, đánhđêm, trực
tiếp thamgia chiếnd ch12ngàyđêmbảovệvùng trờiHà
Nội chống lại cuộc tập kích chiến lược của không quân
Mỹ… cho đến sau này là trung đoàn phó, rồi lên quân
chủng thì tôi gắnbó18nămvới 921. Có lẽ vì vậymà cậu
Nguyễn LêAnh tìm đến” - ôngDuy phán đoán.
Những cuộc điện thoại dài, những cuộc gặp trực tiếp
với phi công Phạm Tuân, người cũng được học chuyển
loại từMiG-17 lênMiG-21 ở Trung đoàn 921 trước đợt
Công PhươngThảo, rồi với cựu phi côngKhánhDuy và
nhiều đầumối thông tin khác từ các lính bay ngày trước
đã cung cấp choNguyễnLêAnhkhánhiều thông tinquan
trọng, gợi mở hướng tìm hiểu sự việc.
“Tôi được tiếpcậnnhữngbảnđồbayđãngảmàu, rât cu.
Nếu so với GoogleMap giờ thì đồ cổ ấy thua xa. Nhưng
các anh ấy giảng giải về quy trình bay huấn luyện, bay
kèm ở sân bayĐa Phúc thì mình dần hiểu hoàn cảnh của
chuyến bay ngày 30-4-1971 của anhThảo và chuyên gia
hướng dẫn bay Poyarkov” - ông Nguyễn Lê Anh, cựu
giảng viênHọc việnKỹ thuật quân sự, kể.
Tư nhưng manh ghép thông tin rơi rac, vị tiên si toan
hoc đưa ra cac suy luân logic, xac định hanh trinh bay
cua chiêc MiG-21 gân nửa thê kỷ trươc. Khu vưc thưc
hiên bai bay lam quen, tư chuyênmôn cua phi công, ma
liêt si Thao va ngươi thầyPoyarkov thưc hiên hôm ây co
ban kinh chưng 10 km, tâm la xa Phuc Linh, huyên Đai
Tư, Thai Nguyên.
Khuvưc baynaynằmphiaĐôngBăc daynui TamĐao
va như thê khi hoan thanh bai tâp, quay trơ vê sân bay
Đa Phuc nằm phia Nam, chiêc may bay huân luyên hai
chỗ ngôi phai xuyên căt qua khu vưc đôi nui trung điêp,
hoang văng, kéo dai 80 km nay.
Môt sô thông tin hưu ich giupNguyễnLêAnh tiêp tuc
địnhhương tinh toan. Chănghan, lươngxăng chobai tâp
ơ khu vưc nay chi vưa đu bay khoang 30 phút, thông tin
cuôi cung đai chi huy nhân đươc la Công Phương Thao
xin phép bay vê, tưc la đa hoan thanh bai tâp…
Ngoai chuyên môn toan hoc, Nguyễn Lê Anh, trong
phom ngươi đâm, chăc tư lâu con co đammê leo nui ma
rât ngâu nhiênTamĐao la địa hinh kha quen thuôc. Kêt
hơp tât ca, anhxac lâpđươc hai gia thiêt, tươngưng la vị
tri hai triên nui thuôc day nui nay.
Câu chuyệnngàymùng 1 Tết
Nêu chi co nhưngmâu thông tin sơ sai ây, vơi cac gia
thiêt khoa hoc đênmây thi cung chưa thê tiên hanhmôt
cuôc tim kiêm trên thưc địa. Moi viêc đang luc tăc tị thi
trên Facebook, Nguyễn Lê Anh nhân đươc tin nhăn tư
nickĐăngTuân.
Đo laanhĐăngMinhTuân,
truxaMyYên,ĐaiTư,Thai
Nguyên,ngaydươi chânTam
Đao. Kê lai vơi
Phap Luât
TP.HCM
,Tuânchobiêt đung
ngaymung 1 Têt Mâu Tuât
vưa rôi, bên chén rươu đâu
nămmơi, anh vô tinh nghe
cac bâc cha, chu trong lang
kêchuyên tưng“xe thịt”môt
may bay rơi trên môt điêm
cao cua dayTamĐaomây chuc năm trươc.
“Nghe thoang thoangvây thôi nhưng tôi tomonênvao
Internet timkiêm.Vây la tim thây cuôc thao luân cuanick
NguyenLeanh (tứcNguyễnLêAnh).Coimâygia thiêt, lâp
luânma bac ây đưa ra, thây co thê liên quan đên chuyên
minhnghe cac cu trong langkê lai nên tôi chia se vơi bac
ây” - Tuân thuât lai: “Co le do duyên sô!”.
Vê phia Nguyễn LêAnh, thông tin tim hiêu đươc sau
đo tư nhưng ngươi dân xa My Yên ma Tuân giơi thiêu
quy như vang. No rât gân, rât khơp vơi gia thiêt ma anh
đăt ra dưa trên nhưng tinh toan cuaminh.
Vây la môt cuôc tim kiêm trên thưc địa đươc gâp rut
chuân bị. Ngay khơi hanh đươc ân định 23-2, tưc mung
8 thangGiêng âm lịch…
■
(Còn tiếp)
Manhmối vụmất tích
MiG-21bí ẩn
Ảnh2:
Tínhtoáncủa
TSNguyễnLêAnhvề
hướngbayđi,bayvềcủa
chiếcMiG-21,cắtchéodãy
TamĐảo.Vachạmcóthể
đãxảyraởmỏmnúicao
nàođótrêndãynúikéo
dàinày.Ảnh:TSNguy nLê
Anhcungcấp
Ảnh3:
M nhvỡm ybay
nghic achi cMiG-21do
nh mTSNguy nLêAnh
tìmđược.
Ảnh:TUYẾNPHAN
TrướcTếtnguyênđán,vụchiếcMiG-21mangtheohaiphicôngmấttíchbíẩntừ
nửathếkỷtrướcbỗngđượcxớilạivớinhữngmanhmốibanđầukháxácthực…
Ngàymùng1TếtMậu
Tuấtrôi,bênchénrượu
đầunăm,ĐặngMinhTuấn
vôtìnhnghengườitrong
làngkểchuyệntừng“xẻ
thịt”mộtmáybayrơitrên
dãyTamĐảomấychục
nămtrước…
Ảnh1:
ÔngNguy nLêAnh(cầmđiệntho i)cùngnhữngngườib nmangm nhvỡm ybayb ngiaochoQuânch ng
Phòngkhông-Khôngquân.Ảnh:TUYẾNPHAN
