16
Quốc tế -
Thứ Tư15-8-2018
Ông Trump đóng băng Hiệp ước
Bầu trời mở với Nga
Tổng thống Mỹ đã ký đạo luật quốc phòng
mới có giá trị 716 tỉ USD (NDAA) cho năm tài
chính 2019 vào ngày 13-8 (giờ Mỹ), trong đó
có nội dung ngừng tài trợ kinh phí cho các hoạt
động trong khuôn khổ Hiệp ước Bầu trời mở
với Nga.
Washington tuyên bố nước này sẽ không
có những khoản chi bắt buộc nhằm thực hiện
Hiệp ước Bầu trời mở cho đến khi các biện
pháp trừng phạt mới được áp dụng với Nga sau
những xung đột trong quan hệ hai nước diễn ra
trước đây.
“Đạo luật này không ủy quyền bất kỳ nguồn
ngân sách nào được sử dụng cho các hoạt động
như sửa chữa máy bay nhằm phục vụ việc thực
hiện Hiệp ước Bầu trời mở” - trích nội dung
Đạo luật Ủy quyền quốc phòng (NDAA) trên
Sputnik
.
Hồi tháng 6-2017, Mỹ cáo buộc Moscow vi
phạm các điều khoản của Hiệp ước Bầu trời mở
khi áp đặt hạn chế đối với các chuyến bay trên
không phận Kaliningrad tại khu vực Baltic của
Nga. Mỹ cho biết áp dụng các điều khoản hạn
chế đối với các chuyến bay giám sát của Nga
trên không phận Mỹ kể từ ngày 1-1-2018.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga cho biết
Moscow tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ của mình
theo quy định Hiệp ước Bầu trời mở. Ông
Evgeny Serebrennikov, Phó Chủ tịch thứ nhất
Ủy ban Quốc phòng và an ninh thuộc Hội đồng
Liên bang, nói: “Mỹ cáo buộc nhằm chống lại
chúng tôi là hoàn toàn vô lý.
Nga tuân thủ đầy đủ các thỏa thuận và các
điều khoản của các hiệp định, trong đó có cả
hiệp ước về hủy bỏ vũ khí hóa học”. Trong
khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey
Ryabkov khẳng định việc đóng băng hiệp ước
sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến các mối quan hệ
quốc tế.
Hiệp ước Bầu trời mở được ký năm 1992 và
trở thành một trong những biện pháp xây dựng
niềm tin trong giai đoạn hậu Chiến tranh lạnh ở
châu Âu.
Hiệp ước bắt đầu có hiệu lực từ năm 2002 và
cho phép các quốc gia thành viên công khai thu
thập thông tin về hoạt động và lực lượng quân
sự của nhau.
THÙY ANH
ĐỖTHIỆN
T
hông báo này được đưa
ra khi quan chức hai nước
đang thảo luận các giải
pháp liên quan đến vấn đề phi
hạt nhân hóa bán đảo Triều
Tiên cũng như các biện pháp
trừng phạt mà Bình Nhưỡng
đang gánh chịu.
“Cú hích” giảm
căng thẳng Mỹ-Triều
Thượngđỉnh tới đâygiữahai
miềnTriềuTiên sẽ là cuộc gặp
lần thứ ba tính từ tháng 4 năm
nay. Kế hoạch chương trình lần
này được đưa ra trong bối cảnh
quan hệ Triều Tiên-Mỹ xấu đi
đáng kể vì vấn đề phi hạt nhân
hóa được đưa ra trong cuộc
gặp giữa Tổng thống Donald
Trump và Chủ tịchKim Jong-
un cách đây hơn hai tháng tại
Singapore.
Washington vẫn đang theo
đuổi mục tiêu việc cắt giảm
trừng phạt với Bình Nhưỡng
chỉ có thể diễn ra sau khi quá
trình phi hạt nhân hóa diễn ra
“hoàn toàn, có thể kiểmchứng
vàkhôngthểđảongược”.Trong
khi đó, BìnhNhưỡng tiến hành
một số động thái mà nước này
gọi là “thiện chí” như phá hủy
một cơ sở sản xuất hạt nhân,
trao trả tù nhân Mỹ, trao trả
hài cốt quân nhân Mỹ chết
trong chiến tranh Triều Tiên
1950-1953…Riêngvới phi hạt
nhân hóa, Triều Tiên rất thận
trọng, không giấumongmuốn
Mỹ giải trừ cấmvận trước khi
yêu cầuBìnhNhưỡng hoàn tất
phi hạt nhân hóa. Trước thái
độ cứng rắn của Washington,
Bình Nhưỡng tuy “né” ông
Trump nhưng chỉ trích một
số quan chức Mỹ đòi hỏi quá
mức mà không có hành động
thiện chí đáp lại những gìTriều
Tiên đã làm.
Thượngđỉnh liênTriều tháng
9 có thể là một cú hích tích
cực cho quan hệ Mỹ-Triều.
Cuộc gặp đầu tiên trong năm
nay diễn ra vào tháng 4, được
xem là sự kiện lịch sử làm
ấm lại quan hệ hai nước, mở
ra cơ hội đối thoại giữa Triều
Tiên và Mỹ. Cuộc gặp lần hai
diễn ra vào tháng 5, góp phần
giải cứu tình thế căng thẳng
Mỹ-Triều khi trước đó chỉ hai
ngày,Tổng thốngTrump tuyên
bố hủy thượng đỉnhMỹ-Triều
tại Singapore.
Nếu logic này một
lần nữa diễn ra,
cuộc gặp Kim-Moon
sẽ mang lại những
giải pháp và hàm ý
quan trọng để giải
quyết vấn đề hạt
nhân lẫn lệnh trừng
phạt Triều Tiên.
Triều Tiên trông chờ
“cú hích” tháng 9
Các quan chức cao cấp hai miền Triều Tiên hôm thứHai (13-8) tuyên
bố Chủ tịch Kim Jong-un và Tổng thốngMoon Jae-in sẽ gặp nhau tại
BìnhNhưỡng vào tháng 9 tới.
Hy vọng đoàn viên của người dân
Hàn-Triều
Thông tin về thượngđỉnh Kim-Moon lần thứba vào tháng
9 còn tạo ra niềmhy vọng cho rất đông người dân hai miền
Triều Tiên, thậm chí đối với những người từ lâu đã không
trông chờ vào việc hai miền có thể thống nhất thành một
đất nước. ÔngHwang Rae-ha (77 tuổi) nói trên
Reuters
rằng
ôngmongmỏi gặp lại mẹ củamình nhưng gần 70 năm sau
khi chia tay bà, ông chỉ nhìnmẹmình qua ảnh.“Thời gian đã
trôi qua quá lâu và giờ đây không còn hy vọng. Tôi không
nghĩ rằng mẹ tôi còn sống” – ông Hwang tâm sự. Chiến
tranh Triều Tiên nổ ra trong ba năm (1950-1953), gia đình
ông Hwang phải chạy sang Hàn Quốc. Mẹ của ông Hwang
trở vềTriềuTiên vàmong rằng hòa bình sẽ lập lại nhưngmọi
thứ không diễn ra và bà không thể quay lại. Mấy mươi năm
qua, thậmchí ông Hwang đã dựngmột ngôi nhà trong tầm
nhìn về phía Triều Tiên để mong mẹ quay lại.
Có57.000người HànQuốc đăng ký với chínhphủ, hy vọng
có thể gặp lại người thân dù là ngắn ngủi. Chỉ 93 người Hàn
Quốc và 88 người Triều Tiên được chọn tham gia vào cuộc
tái hợp diễn ra vào ngày 20-8 tới đây tại khu nghỉ dưỡng
núi Kumgang ở Triều Tiên.“Tôi vẫn khóc khi nói về gia đình
mình. Có lẽ tôi sẽ lại khóc khi tôi gặp lại họ. Tôi đã vui phát
điên khi tôi biết mình được chọn” - bà Bae Soon-hui, 82
tuổi, người được chọn để gặp lại các chị em của mình lần
đầu tiên kể từ khi cuộc chiến Triều Tiên xảy ra gần 70 năm
trước.
THÙY ANH
Quan chức Hàn-Triều thống nhất về thượng đỉnh Kim-Moon tháng 9. Ảnh: GETTY
Mỹ đóng băngHiệp ước Bầu trời mở với Nga.
Ảnh: INTERNET
39
triệu USD đã được Mỹ rót vào Sri Lanka để hỗ trợ quốc
gia này gia tăng an ninh hàng hải, theo thông báo của
Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Colombo hôm 13-8 (giờ địa
phương). Động thái này được đưa ra trong bối cảnh
Trung Quốc phát triển chiến lược bành trướng ảnh
hưởng tại khu vực Ấn Độ Dương. “Chúng tôi hy vọng
sẽ thảo luận với chính phủ Sri Lanka về việc làm thế
nào khoản viện trợ có thể thúc đẩy Sáng kiến vịnh
Bengal cũng như hỗ trợ các lĩnh vực nhân đạo và đối
phó thảm họa” - thông cáo của Đại sứ quán Mỹ cho
biết.
HOÀNG PHÚ
Nếu logic này một lần nữa
diễn ra, cuộc gặp Kim-Moon
sẽ mang lại những giải pháp
và hàm ý quan trọng để giải
quyết vấn đề hạt nhân lẫn lệnh
trừng phạt Triều Tiên. Đồng
thời thúc đẩy Washington và
BìnhNhưỡngcó thểđẩynhanh
các tiến trình bình thường hóa
quan hệ mà khả dĩ là tổ chức
thượng đỉnhMỹ-Triều lần hai
cuối năm nay, hay thậm chí là
một hiệp ước hòa bình thay
thế hiệp ước đình chiến 1953.
Trông chờ vào
“cầu nối” Hàn Quốc
Chính quyền Tổng thống
Moon Jae-in cũng tiết lộ động
cơ làm cầu nối cho Mỹ-Triều
bằng cách thuyết phục Bình
Nhưỡng tiến hành các bước cụ
thể để giải trừhạt nhân. “Chính
phủchúng tôi đangnỗ lựcđóng
vai trò điều phối” - cố vấn đặc
biệt của tổng thốngHànQuốc,
ôngChung-inMoon, nói. Ông
Chung-inMoon cũng tin rằng
NgoạitrưởngMỹMikePompeo
sẽ đến thămBìnhNhưỡng vào
đầu tuần tới.
“Tôi nghĩ Bình Nhưỡng và
Washington sẽ có thể đi đến
một số thỏa hiệp. Và chúng
tôi hy vọng rằngNgoại trưởng
Pompeo có thể giải quyết một
số thỏahiệpvới người đồngcấp
TriềuTiên.Đồng thời chúng tôi
cũng đang thuyết phục Triều
Tiên rằng nếu không tiến hành
một số động thái cụ thể hướng
tới phi hạt nhân hóa thì sẽ rất
khóđểMỹcó thể chấpnhận lập
trườngcủaTriềuTiên”-
Reuters
dẫn lời ông Chung-in Moon.
Báo cáo mới đây của Hội
đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc
tiết lộ Triều Tiên chưa ngừng
các chương trình tên lửa và hạt
nhân.Bêncạnhđó, báocáocho
rằng Bình Nhưỡng gia tăng
mạnh giao dịch các mặt hàng
dầu mỏ, đồng thời nỗ lực bán
vũ khí ra nước ngoài.
Washington không chịu
nhượng bộ Bình Nhưỡng.
Triều Tiên chống đối nhưng
cũng đang bức bách với các
nhu cầu ổn định, phát triển
kinh tế trong nước, giảmáp lực
từ lệnh trừng phạt của Mỹ, lo
ngại kịch bản Libya nếu giải
trừ hạt nhân. Trong bối cảnh
đó, nhiều người kỳ vọng vai
trò điều phối của Hàn Quốc
hơn bao giờ hết. Với vai trò
là đồng minh của Mỹ nhưng
cũng là “anh em” và “láng
giềng” có lịch sử gắn bó mật
thiết với TriềuTiên, HànQuốc
được xem là nhân tố hoàn hảo
để tìm ra một giải pháp chung
cho vấn đề hạt nhân, cấm vận
mà Mỹ-Triều bế tắc.•
