16
Quốc tế -
ThứSáu2-9-2022
Tiêu điểm
Hiện người tiêu dùng châu Âu đang
quay cuồng với hóa đơn tiền điện và khí
đốt cao ngất ngưởng trong khi các quan
chức tìm cách kiềm chế cuộc khủng
hoảng năng lượng. Một lượng lớn nhu
cầu năng lượng của châu Âu trước
nay do Nga đáp ứng. Cuộc chiến Nga
- Ukraine và việc Nga giảm cung ứng
khiến các lãnh đạo châu Âu phải bắt tay
tìm cách thoát lệ thuộc năng lượng Nga.
Lựa chọn nào khả dĩ cho châu Âu?
Một khả năng - ít nhất trên lý thuyết
- sẽ là không làm gì cả, theo cây viết về
kinh tế Larry Elliott của tờ
Guardian
.
Châu Âu có thể chấp nhận rằng chi phí
năng lượng ngày càng tăng sẽ khiến
châu lục này nghèo đi trong một thời
gian. Giá năng lượng cao ngất ngưởng
sẽ làm giảm hoạt động sản xuất, cuối
cùng việc này sẽ dẫn đến giảm nhu cầu
về dầu và khí đốt, và giá sẽ giảmmạnh.
Vấn đề là khả năng này sẽ gây ra khó
khăn vô cùng lớn cho người dân các
nước châu Âu, đặc biệt là những hộ gia
đình nghèo.
Lựa chọn thứ hai là “không để một
Châu Âu khẩn trương giải bài toán
khí đốt trước mùa đông
Các lãnh đạo châu Âu đang khẩn trương giải bài toán khí đốt khi hiện có “một mối đe dọa rất thực tế”
là “sẽ không có bất kỳ khí đốt nào của Nga” trongmùa đông tới.
THIÊNÂN
G
ần như cả thế giới
đang phải vật lộn với
giá năng lượng cao và
châu Âu là khu vực đang bị
căng thẳng nhất, theo tạp chí
Foreign Policy
.
Hàng hiếm, giá cao
Châu Âu - khu vực nhập
khẩu ròng khí đốt, dầu mỏ
và đang điêu đứng với cuộc
khủnghoảngnăng lượng.Thời
điểmxảy ra cuộc khủng hoảng
năng lượng năm1973, giá dầu
tăng hơn bốn lần, năm 2022
này giá khí đốt đã tăng gấp
15 lần kể từ đầu năm. Chi phí
nhập khẩu đang tăng nhanh
hơn nhiều so với giá trị xuất
khẩu. Ngay cả với giả định
thận trọng rằng giá khí đốt
sẽ giảm trở lại trong những
tháng tới, tác động lên một
số nước châu Âu - trong đó
có Đức và Ý - sẽ còn nghiêm
Châu Âu phải ứng
biến các kế hoạch
cứu trợ và các biện
pháp khẩn cấp để
giúp người tiêu
dùng khỏi bị tổn hại
kinh tế vào
mùa đông.
“Chúng ta có giá khí đốt
trên trời và vẫn còn vài tháng
nữa là đến thời điểm nhu cầu
khí đốt thực sự đạt đỉnh trong
mùa đông. Thực sự không thể
chắc chắn liệu có đủ khí đốt để
đáp ứng nhu cầu trong suốt
mùa đônghay không”-
Foreign
Policy
dẫn lo ngại của chuyên
gia Alex Munton về thị trường
khí đốt toàn cầu tại Công ty tư
vấnRapidanEnergyGroup(Mỹ).
BàManuela Schwesig - Thủ hiến bangMecklenburg-Vorpommern và ôngMarkus Söder - thủ hiến
bang Bavaria
(thứ hai từ trái sang)
đến thămmột địa điểmmạng lưới đường ống khí đốt ở thị trấn
Lubmin thuộc bangMecklenburg-Vorpommern (Đức) ngày 30-8. Ảnh: AFP
95,27
USD/thùng là giá
dầu thô brent giao
tương lai vào đầu
giờ phiên giao dịch
châu Á ngày 1-9,
giảm 0,4%. Giá dầu
thôTâyTexas củaMỹ
giao tương lai cũng
giảm 0,4% xuống
89,23 USD/thùng.
Lý do theo hãng tin
Reuters
vìnguồncung
tăng và lo ngại nền
kinh tế toàn cầu có
thể chậm hơn nữa.
Sản lượngởcả các
nước xuất khẩu dầu
mỏ(OPEC-29,6triệu
thùng/ngày trong
thánggầnđây)vàMỹ
(11,82 triệu thùng/
ngày trong tháng
6) đều tăng lênmức
caonhất kể từ tháng
4-2020.
ĐĂNG KHOA
Tàu chở khí đốt hóa lỏng di chuyển trên biển. Ảnh: GETTY IMAGES
trọng hơn so với tác động từ
cú sốc dầu những năm 1970.
Có thể nói vấn đề lớn nhất
đang gây khó khăn khắp châu
lục là giá khí đốt tăng vọt,
thúc đẩy thêm lạm phát vốn
đã rất cao, làm đình trệ các
ngành công nghiệp và khiến
người dân nóng ruột với hóa
đơn năng lượng. Giá khí đốt ở
châu Âu hiện đắt hơn khoảng
10 lần so với ở Mỹ. Cần lưu
ý mức giá này là ở hiện tại,
chưa phải tới mùa đông.
Tình hình càng báo động
khi mùa đông đang tới. Thông
thường châuÂu có thể nạp đầy
kho khí đốt củamình vàomùa
hè và xả kho vào mùa đông,
khimức sửdụng caohơn.Hiện
châu Âu đang chạy đua với
thời gian để lấp đầy các bồn
chứa dự trữ, trong bối cảnh
mùa đông đang đến gần mà
Nga lại thắt chặt nguồn cung
khí đốt. Bình thườngNga cung
cấp khoảng 40% nhu cầu khí
đốt của châuÂu.Với tình hình
hiện tại, theo chuyên giaAlex
Munton về thị trường khí đốt
toàn cầu tại công ty tư vấn
Rapidan Energy Group (Mỹ),
hiện có “một mối đe dọa rất
thực tế” là “sẽ không có bất
kỳ khí đốt nào của Nga”.
ChuyêngiaMuntonchorằng
nếu không có nguồn cung của
Nga vào mùa đông, các quốc
gia châu Âu sẽ buộc phải phụ
thuộc vào nhập khẩu khí đốt,
thậm chí nhiều hơn từ các nhà
cung cấp khác như Mỹ. Vấn
đề là châu Á - một thị trường
khí đốt lớn - cũng đang cạnh
tranh để có được các nguồn
cung tương tự, có nghĩa là giá
sẽ vẫn luôn cao.
Nỗ lực tránh
một mùa đông
không khí đốt
Thực tế này buộc các nhà
lãnh đạo châu Âu phải ứng
biến các kế hoạch cứu trợ và
các biện pháp khẩn cấp để
giúp người tiêu dùng khỏi bị
tổn hại kinh tế vào mùa đông,
theo
Foreign Policy
.
Về trong nước, các nhà
lãnh đạo châu Âu ban hành
các biện pháp tiết kiệm năng
lượng trên diện rộng để giúp
hạn chế sử dụng điện. Tây
Ban Nha trước đó đã khuyến
cáo người lao động không
đeo cà vạt để tiết kiệm năng
lượng, tuần rồi thông qua một
kế hoạch mới nhằm tiết kiệm
năng lượng, bao gồm các quy
tắc về điều hòa không khí và
hệ thống sưởi để hạn chế mức
tiêu thụ.
Pháp đe dọa phạt các cửa
hàng mở điều hòa không khí
mà không đóng cửa. Đức tắt
đèn chiếu sáng các tượng đài
ở Berlin. Một bộ phận người
dân Đức tích trữ gỗ phòng khi
không có khí đốt sưởi ấm vào
mùa đông tới.
Trong bối cảnh châu Âu
muốn thoát lệ thuộc nguồn
cung năng lượng từNga, nhiều
lãnh đạo châu lục đã gấp rút
tìm kiếm các thỏa thuận và
nguồn cung thay thế từ các
quốc gia khác. Chẳng hạn, Ý
thỏa thuận mua nhiều khí đốt
hơn từ Algeria, trong khi các
quốc gia khác chuyển sang
Azerbaijan, Na Uy và Qatar.
Đức cũng hy vọng vềmột thỏa
thuận khí đốt mới với Canada.
Một số nước khác đã đầu tư
đáng kể để xây dựng cơ sở hạ
tầng khí đốt, chẳng hạn Đức
đang chạy đua để xây dựng
năm nhà ga tiếp nhận khí đốt,
Hà Lan, Phần Lan và Ý cũng
đang chuẩn bị nhiều nhà ga để
nhập khẩu khí đốt.•
Các lựa chọn của châuÂuđể thoát lệ thuộc năng lượngNga
cuộc khủng hoảng tốt đi vào lãng phí”,
tức là nắm bắt cơ hội mang lại từ việc
Nga vũ khí hóa khí đốt để đẩy nhanh
quá trình chuyển đổi khỏi nhiên liệu
hóa thạch. Các nước phương Tây đã
đăng ký mục tiêu không phát thải
carbon ròng và đây là cơ hội để đẩy
nhanh tiến độ. Thay vì phụ thuộc vào
khí đốt của Nga, phương Tây nên xây
dựng các dạng năng lượng xanh hơn,
sạch hơn của riêng mình.
Quá trình này đang diễn ra nhưng
vấn đề là châu Âu sẽ không thể hoàn
thành trước mùa đông này. Giá khí đốt
đã tăng mạnh vào tuần trước khi Tập
đoàn Gazprom thuộc sở hữu nhà nước
Nga thông báo đóng cửa đường ống
Nord Stream 1 để bảo trì đột xuất. Điều
lo ngại là nguồn cung cấp khí đốt để
đáp ứng nhu cầu của châu Âu sẽ không
đủ trong mùa đông tới.
Lựa chọn thứ ba, trước khi từ chức
thủ tướng Ý, ông Mario Draghi đã đề
xuất một cách để thoát khỏi tình thế
tiến thoái lưỡng nan của phương Tây:
Một thỏa thuận của bên mua về mức
giá trả cho bên bán. Tuy nhiên, kể từ
khi ông Draghi đề xuất hồi tháng 5 đến
nay thỏa thuận này chưa xuất hiện, đơn
giản nó đòi hỏi một mức độ đoàn kết
quốc tế từ phía các quốc gia tiêu thụ,
một điều cực kỳ khó. Phương Tây thậm
chí không thể tìm thấy sự nhất trí trong
Liên minh châu Âu, chứ chưa nói đến
Trung Quốc và Ấn Độ - hai nước nhập
khẩu lượng lớn năng lượng từ Nga.
Lựa chọn thứ tư, một cách rõ ràng để
hạ giá năng lượng là tìm cách kết thúc
chiến tranh. Giá dự kiến sẽ vẫn ở mức
cao trong suốt năm 2023 bởi thị trường
không nhìn thấy kết thúc sớm cho xung
đột Nga - Ukraine. Đây có vẻ là một
giả định hợp lý khi cả Nga và Ukraine
vẫn dằng dai không bên nào đủ sức
đánh thắng triệt để bên còn lại, chưa
kể thiếu nỗ lực ngoại giao nghiêm túc
để chấm dứt bế tắc. Cách tiếp cận này
đi kèm với một cái giá về kinh tế, như
Thủ tướngAnh Boris Johnson đã thừa
nhận tuần trước khi ông cảnh báoAnh
về thời gian khó khăn phía trước.
Trong trường hợp nếu không làm gì
không phải là một lựa chọn, việc thống
nhất một thỏa thuận bên mua không thể
thành sự thực, chiến tranh sẽ kéo dài và
năng lượng tái tạo sẽ phải cần thời gian
để tạo sự khác biệt thì sao? Khi đó các
chính phủ châu Âu không còn cách nào
khác ngoài việc phải đưa ra các gói giải
cứu cho người dân và chắc chắn sẽ cần
tiếp tục hỗ trợ trên quy mô lớn.
ĐĂNGKHOA
Vấn đề khí đốt không chỉ do cuộc
chiến Nga - Ukraine
Theo
Foreign Policy
, vấn đề khí đốt phần lớn là do cuộc
chiến Nga - Ukraine, vốn đã làmgián đoạn xuất khẩu khí đốt
của Nga sang châu Âu. Nhưng không chỉ chiến tranh, tình
trạng suy giảm sản xuất điện ở châu Âu do nắng hạn cũng
là yếu tố đẩy giá khí đốt tăng thêm.
Bên cạnh tình trạng tăng nóng giá khí đốt, giá điện ở cả
Đức và Phápmột lần nữa lênmức kỷ lục trong tuần này, phản
ánh tình trạng khẩn cấp về điện ngày càng sâu sắc ở châu
lục. Hóa đơn tiền điện ở các nước châu Âu tăng chóng mặt.
