16
Mỹ bất ngờ nhẹ tay trong cuộc đua
bán dẫn với Trung Quốc
Mỹ bất ngờ đưa hàng loạt công ty chủ chốt ngành công nghiệp bán dẫn Trung Quốc khỏi danh sách hạn chế,
sửa quy định về cấm sử dụng linh kiện bán dẫn do nước này sản xuất.
VĨ CƯỜNG
C
uộc đua bán dẫn giữa
Mỹ và Trung Quốc (TQ)
đã từng trong trạng thái
cực kỳ căng thẳng với hàng
loạt động thái mạnh tay từ
phía Mỹ. Tuy nhiên, mới đây
phía Mỹ có một số bước đi
khá bất ngờ và nhẹ tay với
TQ, thu hút sự chú ý của giới
quan sát.
Cân nhắc “tháo tròng”
cho hàng loạt
công ty TQ
Ngày8-12,hãngtin
Bloomberg
dẫn thông báo của Cục Công
nghiệp và An ninh thuộc Bộ
Thương mại Mỹ cho biết 128
doanhnghiệpTQchuẩnbịđược
đưa ra khỏi danh sách chưa
được xác nhận (Unverified
List - UVL), trong đó có 31
công ty liên quan công nghiệp
bán dẫn. Danh sách này được
đặt ra và áp dụng đối với cá
nhân, tổ chức hoặc chính phủ
nước ngoài mà Mỹ không thể
xác định tính chính danh và
nguồn gốc rõ ràng. 128 doanh
nghiệp được cân nhắc sẽ có 60
ngày để chứng minh là không
cung cấp sản phẩm, dịch vụ
cho quân đội TQ.
Theo
Bloomberg
, trong
số những công ty được cân
nhắc có Yangtze Memory
TechnologiesCo(YMTC).Đây
là nhà sản xuất bộ nhớ flash
NAND hàng đầu TQ, thành
lập năm 2016 và là công ty
con của công ty quốc doanh
TQ chuyên sản xuất chip bán
dẫnTsinghuaUnigroup. Hãng
Apple (Mỹ) từng dự định
dùng chip của YMTC trong
điện thoại iPhone bán ở thị
trường TQ nhưng kế hoạch
bị hủy do công ty này bị đưa
vào UVL hồi tháng 10.
Một động thái bất ngờ khác
của Mỹ và có lợi cho TQ đến
từ những nội dung sửa đổi
mới trong dự luật Ủy quyền
Quốc phòng 2023 (NDAA).
Ban đầu, nội dung dự thảo
công bố hồi tháng 9 yêu cầu
các cơ quan Liên bangMỹ và
nhà thầu chính phủ không sử
dụng linh kiện bán dẫn được
sản xuất tại Công ty SMIC,
cũng như chip do các công ty
chip nhớhàng đầu nhưYMTC
của TQ sản xuất, theo hãng
tin
Reuters
.
Bản dự thảo sửa đổi công
bố tuần trước không còn cấm
các nhà thầu sử dụng chip của
các doanh nghiệp được nêu
tên trên. Phạm vi áp dụng
cũng được thu hẹp, lệnh cấm
chỉ áp dụng với các mặt hàng
dành cho những “hệ thống
quan trọng” của chính phủ
như mạng viễn thông hoặc
mạng thông tin liên quan đến
các hoạt động tình báo hoặc
chỉ huy, điều hành các lực
lượng quân sự hoặc vũ khí
trang bị. Nội dung hạn chế
được đẩy lùi thời hạn tuân
thủ lên năm năm thay vì có
hiệu lực ngay lập tức hoặc
hai năm như quy định trong
bản dự thảo đầu tiên.
Mỹ muốn hạ nhiệt
với Trung Quốc?
Các động thái trên gây chú ý
giữa lúc Mỹ và TQ đang mắc
kẹt trong cuộc cạnh tranh về
công nghệ và công nghiệp bán
dẫn là một trong những lĩnh
vực so kè căng thẳng nhất.
Hồi tháng 8, Tổng thốngMỹ
Joe Biden ký ban hành Đạo
luật Khoa học vàCHIPS trị giá
280 tỉ USD, một nỗ lực mạnh
nhằmthúc đẩy các ngành công
nghệ cao ở nước này. Mỹ dự
tính sẽ chi 200 tỉ USD trong
10 năm nghiên cứu lĩnh vực
bán dẫn, trước mắt chi 52 tỉ
USD trợ cấp trực tiếp cho các
nhà sản xuất chip bán dẫn
trong nước nhằm giải quyết
tình trạng thiếu chip kéo dài
và giảm sự phụ thuộc vào các
quốc gia khác như TQ.
Ngay lập tức, Bộ Ngoại
giao TQ chỉ trích đạo luật
mới của Mỹ là mối đe dọa
đối với thương mại khi sẽ
“làm gián đoạn thương mại
quốc tế và tác động xấu đến
chuỗi cung ứng chip bán dẫn
toàn cầu”, đồng thời là một
cuộc tấn công vào doanh
MộtdâychuyềnsảnxuấtchipbándẫncủaCôngtycôngnghệliêndoanhMỹ-NhậtKioxiaởTrungQuốc
hồi tháng9. Ảnh: AFP
Qatar gây choáng về độ “chịu chơi” khi chi gần 300 tỉ
USD tổ chức Vòng chung kết Giải vô địch bóng đá thế
giới năm 2022 (FIFA World Cup 2022). Điều này gợi lên
tò mò về chi tiêu của Hoàng gia Qatar - một trong những
hoàng tộc giàu nhất thế giới.
Hiện tại, người đứng đầu vương quốc là Tiểu vương
Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani. Với khoảng 8.000
thành viên, gia đình hoàng gia này có tổng tài sản ròng
khoảng 335 tỉ USD từ nhiều dòng tiền: Tài nguyên thiên
nhiên, các khoản đầu tư bất động sản, ngân hàng, hãng
hàng không…
Hoàng gia Qatar sống trong cung điện hoàng gia Doha
dát vàng, gồm 15 cung điện khác nhau và một bãi đậu xe
cho hơn 500 ô tô với chi phí xây dựng khoảng 1 tỉ USD.
Tiểu vương Al Thani được xem là “chủ nhân của bầu
trời”. Năm 1977, hoàng gia lập hãng hàng không độc
quyền Qatar Amiri Flight, chuyên phục vụ thành viên
hoàng gia và nhân viên chính phủ cấp cao. Hãng hiện có
14 máy bay, trong đó có ba chiếc Boeing 747-8 giá hơn
400 triệu USD/chiếc, một chiếc Airbus A340-300 giá
khoảng 350-500 triệu USD, những chiếc còn lại có giá
dao động 100-300 triệu USD.
Tiểu vương Al Thani cũng được cho là sở hữu The
Katara, một trong những siêu du thuyền lớn nhất và
đắt giá nhất thế giới, giá gần 400 triệu USD. Gia đình
Hoàng gia Qatar còn sở hữu một dàn siêu xe với những
thương hiệu đắt tiền như Bugatti, LaFerrari, Lamborghini,
Mercedes hay AMG 6x6.
Nghệ thuật là niềm đam mê khác của các nhà lãnh đạo
quốc gia vùng Vịnh này. Tờ
Business Insider
cho biết
hoàng gia chi hàng tỉ USD cho hàng ngàn bức tranh và đồ
sưu tầm trong những năm qua. Một số bức tranh mà họ sở
hữu có giá hàng chục triệu USD, như bức “White Center”
của họa sĩ Mark Rothko có giá 72,8 triệu USD hay bức
“Men in Her Life” của họa sĩ Andy Warhol có giá 63,4
triệu USD, trang
Artnet News
đưa tin.
PHẠM KỲ
Thứ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Alan Estevez không nói
rõ lý do tại sao các công ty TQ trên được cân nhắc đưa khỏi
UVL, chỉ lưu ý rằng các cơ quan Mỹ đánh giá những công
ty này đang“hành xử ngày một tích cực hơn”, tuân thủ chặt
chẽ các quy định của Mỹ. Bộ Thương mại TQ và YMTC cũng
không bình luận.
Trong khi đó, theo nguồn tin của tờ
South ChinaMorning
Post
thì từ ngay sau khi những công ty trên bị đưa vào UVL,
Bắc Kinh đã lập tức họp khẩn để đánh giá thiệt hại, trong đó
có thiệt hại về ngành công nghiệp bán dẫn. Những công ty
này sau đó cử đại diện làmviệc với các quan chứcMỹ thông
qua Bộ Thương mại TQ.
Về dự luật Ủy quyền Quốc phòng 2023 (NDAA), trên thực
tế, các đề xuất trong NDAA liên quan tới việc không sử
dụng linh kiện bán dẫn TQ đã bị Phòng Thương mại Mỹ và
các nhóm thương mại khác chỉ trích mạnh trong một bức
thư gửi đến Thượng viện Mỹ hồi tháng 11. Ý kiến phản đối
cho rằng sẽ rất tốn kém và khó khăn để việc xác định liệu
những chip do SMIC có sản xuất có trong hàng loạt thiết
bị điện tử hay không.
Trong một bài viết mới đây
trên Diễn đàn Đông Á của hai
tác giả thuộc Viện Nghiên cứu
quản lý kinh tế trung ươngViệt
Nam (CIEM), Việt Nam đang là
nước thứ tư trên thế giới (cùng
Hàn Quốc, Trung Quốc và Mỹ)
sản xuất bándẫn choSamsung
Electronics - nhà sản xuất chip
nhớ lớnnhất thế giới. Lựa chọn
Việt Nam thay vì các quốc gia
phát triển khác cho thấy Việt
Nam ngày càng quan trọng
trong chuỗi giá trị bán dẫn
toàn cầu.
Tiêu điểm
Động thái nhẹ tay
của Mỹ gây chú ý
giữa lúc Mỹ và TQ
đang mắc kẹt trong
cuộc cạnh tranh về
công nghệ và công
nghiệp bán dẫn là
một trong những
lĩnh vực so kè căng
thẳng nhất.
nghiệp TQ. Hội đồng Xúc
tiến thương mại quốc tế TQ
và Phòng Thương mại quốc
tế TQ cũng cho rằng đạo luật
mới sẽ nâng cao lợi thế của
Mỹ trong lĩnh vực sản xuất
chất bán dẫn, từ đó tạo ra sự
cạnh tranh không lành mạnh
giữa các quốc gia, tờ
China
Daily
đưa tin.
Đến tháng 10, Bộ Thương
mại Mỹ tiếp tục công bố các
biện pháp kiểm soát xuất
khẩu mới nhằm hạn chế khả
năng các nhà sản xuất chip
TQ tiếp cận với những công
cụ hoặc công nghệ sản xuất
chip củaMỹ để chế tạo những
chip tiên tiến nhất, đặt mục
đích ngăn chặn những nỗ
lực của TQ phát triển ngành
công nghiệp chip ngang tầm
hoặc vượt TSMC, đồng thời
gia tăng áp lực với Bắc Kinh
trong các vấn đề thế giới, theo
Bloomberg
.
Bộ Thương mại TQ phản
ứng bằng tuyên bố khẳng
định Bắc Kinh kiên quyết
phản đối quy định mới của
Mỹ về kiểm soát xuất khẩu
chip và thiết bị bán dẫn sang
TQ, cho rằng quy định này
sẽ gây tổn hại nghiêm trọng
đến thương mại bình thường
giữa các doanh nghiệp hai
nước và đe dọa sự ổn định
của chuỗi cung ứng và công
nghiệp toàn cầu.
Theo ý kiến phân tích từ
Công ty tư vấn ngành bán
dẫn ICWise (TQ), việc có
nhiều công ty được đưa ra
khỏi UVLmang lại lợi thế to
lớn cho ngành công nghiệp
bán dẫn TQ vì điều này đồng
nghĩa họ sẽ không có nguy
cơ bị đưa vào danh sách thực
thể (Entity List) - vốn là một
danh sách nghiêm trọng hơn
với những cái tên bị cáo buộc
đe dọa trực tiếp an ninh quốc
gia Mỹ.
Dù vậy, có ý kiến rằng biện
pháp của Bộ Thương mại Mỹ
chỉ là chiến thuật giảm căng
thẳng nhất thời. Theo chuyên
gia Abhinav Davuluri thuộc
Công ty dịch vụ tài chính
Morningstar (Mỹ), những
lệnh trừng phạt đang có hiệu
lực của Mỹ vẫn đang khiến
cho ngành công nghiệp bán
dẫn của TQ gặp nhiều khó
khăn, vì những công ty ở đây
không thể tiếp cận được các
công cụ tiên tiến để sản xuất
một số loại chip.•
Quốc tế -
ThứBảy10-12-2022
Chi tiêu khủng của Hoàng gia Qatar
