3
Thời sự -
ThứBảy4-2-2023
THANHTUYỀN
thực hiện
N
hân kỷ niệm 93 năm
ngày thành lập Đảng
(3-2-1930 – 3-2-2023),
báo
Pháp Luật TP.HCM
đã
có cuộc trao đổi với TS Trần
Thị Hà Vân, Trưởng khoa
Xây dựng Đảng Học viện
Cán bộ TP.HCM, xung quanh
công tác phòng, chống tham
nhũng của Đảng trong thời
gian qua.
Phòng, chống
tham nhũng
không có tình trạng
nhẹ trên, nặng dưới
.
Phóng viên
:
Năm 2022,
trung ương đã kỷ luật nhiều
cán bộ lãnh đạo cấp cao;
hàng loạt cán bộ sai phạm
trong các lĩnh vực kinh tế, y
tế, đăng kiểm… cũng đã và
đang được xử lý. Bà đánh giá
như thế nào về
sự quyết liệt
xử lý cán bộ sai phạm thời
gian qua của Đảng?
+ TS
Trần Thị Hà Vân
(ảnh)
: Đảng ta xác định phòng,
chống tham nhũng, tiêu cực
là một trong những nhiệm
vụ trọng tâm, cấp bách cần
quyết liệt thực hiện để xây
dựng, chỉnh đốn Đảng ngày
càng trong sạch, vững mạnh.
Những vụ trọng án liên
quan đến nhiều cán bộ, đảng
viên, kể cả đảng viên là cán
bộ cấp cao cho thấy cuộc
chiến chống tham nhũng,
tiêu cực của Đảng ta tiếp tục
được thực hiện với quyết tâm
chính trị cao, ngày càng đi
vào chiều sâu.
Đấutranhchốngthamnhũng,
tiêu cực là cuộc chiến không
ngưng, không nghỉ, không thể
cực, dù đây là cuộc chiến
còn nhiều khó khăn.
Sựquyết liệt và hiệu quả của
cuộc chiến này đã cảnh báo,
cảnh tỉnh, răn đe những cán
bộ, đảng viên có chức quyền
phải biết “sợ” mà dừng lại,
có muốn cũng không dám.
Cán bộ phải
tăng “đề kháng”
trước cám dỗ vật chất
. Có ý kiến cho rằng một
bộ phận cán bộ, đảng viên
vẫn “chưa biết sợ”, vẫn còn
suy nghĩ kiểu “trời kêu ai nấy
dạ”... Theo bà, vì sao lại tồn
tại cách suy nghĩ ấy và mỗi
cán bộ cần làm gì, các cấp
ủy cần làm gì để thay đổi
nhận thức này?
+ Thực tế cũng còn tình
trạng một bộ phận cán bộ,
đảng viên vẫn “chưa biết sợ”,
bị ma lực của đồng tiền mà
bất chấp nên tình trạng tham
nhũng, tiêu cực vẫn còn.
Vấn đề đặt ra hiện nay là
phải làm tốt công tác tuyên
truyền để cán bộ, đảng viên
hiểu rõ những quy định về
công tác kiểm tra, giám sát
gắn với trách nhiệm; quyền
hạn đến đâu, trách nhiệm đến
đó; phải hoàn thiện thể chế
kiểm soát quyền lực, trước
hết là các lĩnh vực có nguy
cơ tham nhũng cao.
Bên cạnh đó, cần có quy
định rõ ràng nhiệm vụ, quyền
hạn của từng tổ chức, cá
nhân trong hệ thống chính
trị, trước hết là người có
chức vụ; đồng thời phải có
quy định về kiểm soát quyền
thực hiện nhiệm vụ, quyền và
chế tài xử lý vi phạm trong
thực hiện nhiệm vụ.
Chúng ta cần tiếp tục hoàn
thiện và thực hiện nghiêm
quy định của pháp luật về
tiếp cận thông tin, công khai,
minh bạch, trách nhiệm giải
trình; kiểm soát tài sản, thu
nhập; tiếp tục cụ thể hóa cơ
chế kiểm soát quyền lực từ
bên trong, kiểm soát lẫn nhau
và phát huy vai trò giám sát
của MTTQ, giám sát của
nhân dân đối với cán bộ,
đảng viên.
Phải ngănviệc lợi dụng
đổi mới, sáng tạo
để tham nhũng
. Bên cạnh việc xử lý cán
bộ sai phạm, tham nhũng
thì trong Kết luận 14 ngày
22-9-2021, Bộ Chính trị cũng
đã đưa ra chủ trương khuyến
khích và bảo vệ cán bộ năng
động, sáng tạo, dám nghĩ,
dám làm vì lợi ích chung...
+Kết luận 14 khuyến khích
cán bộ mạnh dạn đổi mới,
sáng tạo, tìm ra cách làm
hay, giải pháp đột phá cho
một số vấn đề đang vướng
mắc, tồn tại nảy sinh trong
thực tiễn.
Tuy nhiên vẫn còn có cán
bộ mang tâm lý nể nang,
ngại va chạm, ngại đề xuất
ý tưởng, ngại đổi mới vì sợ
bị sai phạm, khuyết điểm,
họ thường chọn giải pháp
an toàn là làm việc theo tư
duy cũ, phương pháp cũ. Đặc
biệt, khi công cuộc phòng,
chống tham nhũng, tiêu cực
được đẩy mạnh thì ở đâu đó
cũng có tâm lý phòng thủ,
thiếu mạnh dạn trong đổi
mới, sáng tạo.
Vì vậy, khuyến khích cán
bộ mạnh dạn đổi mới, sáng
tạo cần đi đôi với xây dựng
và hoàn thiện hành lang pháp
lý để bảo vệ cán bộ.
. Theo bà, cần làm gì, tạo
cơ chế ra sao để hiện thực
hóa chủ trương bảo vệ cán
bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi
ích chung, để xây dựng nên
đội ngũ cán bộ vừa mạnh mẽ
trong hành động vừa ngăn
chặn được các nguy cơ tham
nhũng, lợi ích nhóm?
+ Khuyến khích cán bộ
đổi mới, sáng tạo nhưng phải
bảo vệ cán bộ để cán bộ vừa
quyết tâm vừa yên tâm, có
như vậy Kết luận 14 mới đi
vào thực tiễn.
Muốn vậy cần phải có quy
định cụ thể về đổi mới, sáng
tạo trong từng lĩnh vực, từng
công việc cụ thể làm cơ sở
cho cán bộ dựa vào đó mà
thực hiện; cần kịp thời thay
thế những quy định gây cản
trở sự phát triển; cơ quan,
đơn vị cần tạo điều kiện, môi
trường thuận lợi, hỗ trợ về
vật chất và tinh thần để cán
bộ được sáng tạo, cống hiến.
Song song đó là xây dựng
hành lang pháp lý để bảo vệ
cán bộ dám đổi mới, sáng tạo.
Cũng cần đề phòng tình
trạng cán bộ lợi dụng đổi mới,
sáng tạo vì “lợi ích nhóm”,
lợi ích cá nhân, nhằm mục
đích trục lợi.
Vì vậy, bên cạnh việc tạo
môi trường, điều kiện để cán
bộ đổi mới nhưng cần tăng
cường kiểm soát quyền lực,
kiểm soát việc thực thi nhiệm
vụ của cán bộ để kịp thời xử
lý và bảo vệ cán bộ...
. Xin cám ơn bà.•
Tại Hội nghị
lần thứ 16
Ban chấp hành
Đảng bộ TP
khóa XI nhiệm
kỳ 2020-2025,
Bí thư Thành ủy
TP.HCMNguyễn
VănNên đề
nghị trong công
tác phòng,
chống tham
nhũng cần
phải chủ động
phòng ngừa,
khắc phục các
nguyên nhân,
nhất là ở các vị
trí công tác có
nhiều nguy cơ,
có rủi ro cao.
Ảnh:
NGUYỆTNHI
chững lại như Tổng Bí thư
Nguyễn Phú Trọng đã từng
nói. Việc xử lý đảng viên vi
phạm “không có vùng cấm”,
“không có ngoại lệ”, không
có tình trạng nhẹ trên, nặng
dưới cho thấy sự nghiêm
minh, công bằng, khách quan
và quyết liệt của Đảng đối
với vấn nạn này.
. Sự quyết liệt đã tác động
thế nào đến nhận thức và
hành động của cán bộ, đảng
viên, thưa bà?
+
Đấu tranh chống tham
nhũng, tiêu cực nhằm làm
trong sạch nội bộ Đảng và
giáo dục, rèn luyện đảng viên.
Qua đó, từng đảng viên hiểu
rõ rằng Đảng không có chỗ
cho những người suy thoái,
vụ lợi và mỗi đảng viên tự
ý thức là phải thường xuyên
tu dưỡng, rèn luyện mình.
Việc quyết liệt và hiệu
quả trong đấu tranh chống
tham nhũng, tiêu cực thời
gian qua càng củng cố, tăng
cường lòng tin của cán bộ,
đảng viên; tạo sự yên tâm và
tin tưởng sẽ ngăn chặn, đẩy
lùi được tham nhũng, tiêu
và kỷ luật nghiêm minh của
Đảng. Nếu không thức tỉnh,
nếu không biết sợ, vẫn “làm
liều” thì rất khó “thoát” được
sự phát hiện và xử lý. Bên
cạnh đó, sự phán xét của “tòa
án lương tâm”, danh dự của
con người, sự cắn rứt, xấu hổ
là điều mất mát lớn nhất. Vì
vậy, mỗi cán bộ, đảng viên
phải biết giữ mình, phải tăng
“đề kháng” trước cám dỗ của
vật chất.
. Trung ương đã có nghị
quyết và một trong những nội
dung là yêu cầu hoàn thiện
cơ chế kiểm soát quyền lực...
Theo bà, cần xây dựng cơ chế
như thế nào để mọi quyền lực
đều được kiểm soát để mỗi
cán bộ, đảng viên “không
thể tham nhũng”?
+ Tổng Bí thư Nguyễn Phú
Trọng đã nhiều lần chỉ đạo
“phải nhốt quyền lực trong
chiếc lồng cơ chế”. Cho nên
cần có giải pháp căn cơ, có
tính chất nền tảng nhằm kiểm
soát quyền lực. Phải quán
triệt nguyên tắc mọi quyền
lực phải được kiểm soát chặt
chẽ bởi cơ chế; quyền lực phải
Khuyến khích cán
bộ mạnh dạn đổi
mới, sáng tạo cần
đi đôi với xây dựng
và hoàn thiện hành
lang pháp lý để bảo
vệ cán bộ.
Chủđộng,sángtạo,dámnghĩ,dámlàm
trước tiên phải làmđúng, không làmsai.
Vì vậy, cần xây dựngmột cơ chế đồng
bộ hơn, cơ chế đó không bao biện cho
cái sai, không bao che, dung dưỡng các
hành vi sai trái mà phải giúp cho họ biết
được cái nào đúng, cái nào sai. Cơ chế
đó sẽ giúp xây dựng nên đội ngũ cán bộ
vừamạnhmẽ tronghànhđộngvừangăn
chặn được các nguy cơ thamnhũng,“lợi
ích nhóm”.
Trước hết, phải có cấu trúc phân định
thẩm quyền hợp lý đi từ chiều dọc lẫn
chiều ngang, phải hình thành cấu trúc
phân định thẩm quyền ở cả bên ngoài
và bên trong.
Nếuhình thànhcơchếphânđịnh thẩm
quyền rõ ràng, chặt chẽ, người nào việc
nấy sẽ hạn chế tối đa cơ chế chỉ đạo, xin
ý kiến, xin hướng dẫn hay phê chuẩn.
Khi xác định được những phân khúc
khácnhau thì cánbộsẽcósự tựchủ trong
giới hạn củamình, họ sẽ biết đượcmình
nên làmgì, không nên làmgì; biết phạm
vi củamìnhnêndừng lại ởđâu, kiểmsoát
được hành động củamình. Cần tạo ra sự
chủ động tích cực cho cán bộ. Nếu mọi
thứ đều minh bạch và có căn cứ pháp lý
thì họ sẽ mạnh dạn làm.
Để cán bộ dấn thân và phát huy được
năng lực thì phải tínhđến yếu tố đầu vào
vềmặt con người.Trong việc tuyển chọn
nhân sự cần quan tâmđến chuyênmôn
nhiều hơn. Đặc biệt, cần tìmkiếmnhững
con người hành động chứ không chỉ là
những người có bằng cấp thuần túy. Có
như vậymới mong tuyển dụng được đội
ngũ có năng lực thực sự.
TS
NGUYỄNTHỊTHIỆNTRÍ
,
TrườngĐHLuậtTP.HCM
Cần tìm người hành động chứ không chỉ có bằng cấp
Cần hành lang pháp lý
bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm
Bên cạnh công tác phòng, chống thamnhũng, cần xử lý nghiêmviệc lợi dụng chủ trương khuyến khích và
bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo để thực hiện hoặc bao che hành vi vụ lợi, thamnhũng, tiêu cực.
