11
Kinh tế -
ThứNăm 28-12-2023
Số hóa cho chợ đầu môi TP.HCM
Các chợ đầumối TP.HCMhướng tới vai trò ngoài kinh doanh còn có nhiệmvụ trở thành trung tâm logistics
v phát triển thêm chức năng về du lịch, xuất khẩu.
TÚUYÊN
“S
au 20 năm đi vào hoạt
động kinh doanh, mô
hình tổ chức hoạt động
của các chợ đầu mối đã bộc lộ
những hạn chế, bất cập, không
theo kịp sự phat triển kinh tê - xa
hôi”. ÔngNguyễnNguyên Phương,
Phó Giam đôc Sở Công Thương
TP.HCM, nh n đ nh như trên tại
hôi thảo ngày 27-12 bàn về các
gi i pháp hướng chợ đ u mối đên
mô hinh hiện đai.
Chợ đầu môi đuối sức
trước chợ online
Phó Giam đôc Sở Công Thương
TP.HCMNguyễn Nguyên Phương
dẫn chứng: Cac chơ đang v n hành
chủ yếu theo hình thức cung cấp
mặt bằng và các d ch vụ hỗ trợ
người mua, người bán; giao d ch
mua bán và trao đổi hàng h a tr c
tiếp giữa người mua và người bán
trên số lượng bán buôn; giá c t
thỏa thu n và thanh toán phần l n
bằng tiền mặt.
Bên canh đó, công tác ki m tra,
ki m soát v sinh an toàn th c phẩm
từ gốc tại các đ a phương chưa đ m
b o, nh hư ng đến công tác ki m
tra, ki m soát v sinh an toàn th c
c khu vực TP.HCM.
“Ngoai ra, kinh nghiệm trong
dịch COVID-19 vưa rồi cho thấy
ba chơ đầu môi phải đóng cửa do
chưa đap ưng công tac phòng, chông
dịch. Tuy nhiên, thương nhân đa ap
dung công nghệ thông tin, sử dung
phương thưc kinh doanh trực tuyên
nên khắc phuc đươc tam thơi khó
khăn trước mắt” - ông Phương n i.
Cũng theo ông Phương, thông kê
cho thây thơi gian qua thương mai
điện tử, kinh tê sô cua Việt Nam
tăng trư ng 20%-30%/năm, riêng
tai TP.HCM tăng trưởng trên 60%
- gâp ba lần binh quân cả nước. Vì
v y, đ thích ứng v i tình hình m i,
h thống chợ đ u mối trên đ a bàn
TP.HCM không th đứng ngoài
xu thế chuy n đ i số mô hình hoạt
động kinh doanh.
Đ ng quan đi m, ông Nguyễn
Thanh Hòa, phòng Thông tin
điện tử Sở TT&TT TP.HCM,
nhìn nh n: Mô hình kinh doanh
các chợ đ u mối đang trong tình
trạng kh khăn. Trong số các chợ
truyền thống đang hoạt động, mẫu
số chung la vấn đề ô nhi m môi
trường, thiếu minh bạch giá c và
đặc bi t là năng l c chuy n đ i
số c n nhiều hạn chế. Đây c ng
là tình trạng của các chợ đ u mối
tại TP.HCM.
“Khi 500.000 shop ra đơi trên
cac nên tảng mang xa hôi thi ngay
lập tưc nhưng mô hinh kinh doanh
truyên thông găp khó khăn. Hơn
nữa, nhiêu ý kiên cho răng đi chơ
truyên thông chẳng khac nao như
tham gia chương trinh “Hay chọn
gia đúng” vi ph i… trả gia hoai,
trong khi mua hàng online thi không
cần” - ông Hòa nêu ví dụ.
Học kinh nghiệm từ ch
đ u mối các nước phát triển
Theo ông Nguyễn Thanh Hòa, để
vươt qua thach thưc thì chuy n đ i
số chính là cơ hội cho chợ truyền
thống, chợ đ umối. Tuy nhiên, việc
đ nh hư ng chuy n đ i số cho các
chợ đ u mối c n quan tâm đến bốn
trụ cột cơ b n la ngu n nhân l c số,
quy trình kinh doanhm i, công ngh
và dữ li u. Nếu thiếu một trong bốn
yếu tố này thì quá trình chuy n đ i
số sẽ gặp nhiều kh khăn.
Bên cạnh chuy n đ i số, c n đăt
ra vân đê chơ truyên thông, chơ
đầu môi ph i quy hoach lai cac
nganh hang mà minh cung ưng.
Đơn cử tai Mỹ có nhưng chơ đầu
môi lớn tao thanh hệ sinh thai gắn
với trải nghiệm văn hóa, du lịch…
Muôn vậy, chơ phải có cac sản
phâm mang thương hiệu riêng,
khach hang phải đên chơ đ mới
mua đươc.
Ông Phan Thanh Tân, Giam đôc
Công ty Quản lý va kinh doanh chơ
đầu môi Binh Điên, cho biêt công
ty luôn quan tâm về đ nh hư ng
chuy n đ i số nhằm qu n l tốt
chợ đ u mối Bình Điền. Theo đó,
công ty từng bư c nghiên cứu,
h c hỏi mô hình ứng dụng công
ngh thông tin, chuy n đ i số các
chợ đ u mối các nư c phát tri n,
ch n l c phù hợp v i th c tế từng
giai đoạn đ áp dụng đưa chợ đ u
mối Bình Điền tr thành một trong
những chợ đ u mối văn minh, hi n
đại trong nư c và khu v c.
Ch đ u mối hướng tới xuất khẩu, du lịch
Theo ôngNguyễnNguyên Phương, các chợ đầumối tạiTP.HCMhướng
tới vai trò ngoài kinhdoanh còn có nhiệmvụ trở thành trung tâm logistics
của TP, phát triển thêm chức năng về du lịch.
Theođó, nămđịnhhướngphát triểnba chợđầumối l hình th nhđư c
mô hình ch đầu m i theo hư ng hi n đại, giải quyết vấn đ v sinh an
to n thực phẩmv đảmbảo nguồn cung lương thực ổn đ nh choTP.HCM.
Đồng thời, đảm bảo cung cấp môi trường kinh doanh thuận l i v ti n
nghi cho c c nh vườn, thương l i, người tiêudùng v c c nh kinhdoanh.
Hình th nh c c h th ng ki m so t từ đầu v o, đến khi h ng h a ra
khỏi ch v c c kênh b n lẻ, hinh thành các sàn giao dịch tai các chợ
đầu mối. Đồng thời, đ p ng đư c c c đi u ki n như h th ng kho, dự
trữ, nơi chế biến, khu vực b n lẻ, khu vực hậu cần, cấp tho t nư c, h
th ng giao thông nội bộ v kết n i v i c c vùng sản xuất. Chú trọng
công t c xây dựng thương hi u v hư ng đến xuất khẩu cho c c ch
đầu m i c a TP.HCM…
Báo cáo “Xu hư ng đặt m n ăn và đi chợ online tại
Đông Nam Á năm 2023” do một ứng dụng công ngh vừa
phát hành chỉ ra trà sữa và cơm tấm là hai m n ăn đứng
đ u danh sách tìm kiếm đ ăn tr c tuyến tại Vi t Nam.
Tuy nhiên, b n đ u m m tôm và cà phê muối lại là hai
m n xuất hi n thường xuyên nhất trong các đơn đặt hàng
online của người dùng Vi t.
Thông tin trên đ nh hư ng người bán online khi kinh
doanh c n l a ch n đ ng từ kh a đ tối đa h a kh năng
hi n th và tiếp c n khách hàng. Đ ng thời, xây d ng các
g i ưu đãi, mã gi m giá hợp l đ thu h t người dùng,
tăng doanh số.
C ng theo báo cáo, năm 2023 c 9/10 người dùng Vi t
được hỏi cho biết h đang s dụng ứng dụng đặt đ ăn
online đ khám phá các nhà hàng và c a hàng m i.
IMARC, đơn v nghiên cứu th trường, đánh giá: Quy
mô th trường giao đ ăn tr c tuyến tại Vi t Nam ư c tính
đạt 847,1 tri u USD vào năm 2023.
Trong tương lai, kỳ v ng th trường sẽ đạt 2.918,3 tri u
USD vào năm 2032, đạt tốc độ tăng trư ng 14,3% trong
giai đoạn 2024-2032.
Theo IMARC, yếu tố chính th c đẩy s tăng trư ng của
th trường giao đ ăn tr c tuyến tại Vi t Nam là s ti n lợi
và d dàng tiếp c n.
THU HÀ
Ông Ha Ngọc Sơn, Phó Tổng
Giam đôc Satra, c ng đánh giá các
nên tảng như Lazada, Shopee… se
không th thay thê được chơ truyên
thông. Tuy nhiên, ông Sơn nhấn
mạnh để chơ đầu môi sô hóa tôt
thì đầu tiên phải thay đổi hanh vi
giao dịch mua ban cua tiểu thương
với ban hang.
“Ví dụ, vi c tiểu thương lập group
Zalo, Viber… để trao đổi thông
tin với ban hang thi đây la nhưng
manh mún để sô hóa hanh vi mua
ban” - ông Sơn gơi ý.
Nhiều kiến khác cho rằng theo
mô hình c , chợ đ u mối là nơi t p
hợp hàng h a cung cấp cho các kênh
bán lẻ nhưngmô hìnhm i c th m
rộng thêm d ch vụ logistics, du l ch,
cung cấp thông tin th trường…Ông
Nguyễn Bach Hoang Phung, Phó
Chu tịch UBND TP Thu Đưc, cho
biêt sau dịch COVID-19, thói quen
mua s m của người tiêu dùng cũng
như bung nổ mua s m online nên
nhu cầu ngươi dân đên chơ truyên
thông mua sắm trực tiêp giảm dần.
Trước tinh hinh nay, UBND TP
Thu Đưc đề xuât một số giải phap.
Ví dụ, chơ truyên thông cần có cơ
chê riêng vê mô hinh, xây dựng bô
tiêu chuân chơ an toan văn minh
thương mai.
“Hiện nay, TP Thu Đưc còn 26
chơ do UBND phương quản lý.
Ch ng tôi đang tim giải phap để
chuyển đổi tư mô hinh do ban qu n
lý chơ quản lý sang doanh nghi p
quản lý theo hinh thưc đâu thầu để
có thể quản lý hiệu quả hơn. Trong
hồ sơ mơi thầu, khi đê xuât bô tiêu
chi tiêu chuân thi cũng la điêu kiện
bắt buôc doanh nghi p trúng thầu
phải lam” - ông Phụng nói.•
Chợ đầumối có thểmở rộng thêmdịch vụ logistics, du lịch, cung cấp thông tin thị trường…Ảnh: TÚUYÊN
Bốn trụ cột cơ bản của
quá trình số hóa chợ
đầu mối là nguồn nhân
lực số, quy trình kinh
doanh mới, công nghệ
và dữ liệu.
Bún đậumắmtômvà cà phêmuối là hai món được ship
nhiều nhất trong các đơn đặt hàng online của người dùng Việt.
Ảnh: THUHÀ
Quy mô thị trường giao đồ ăn trực tuyến Việt Nam ước tính đạt trên 847 triệu USD
Tiêu điểm
TP.HCM có ba ch đầu m i l n l
Th Đ c, BìnhĐi nv H cMôn.Trong
năm2023,lượnghàngh anhâpv ba
chợ đầu mối trung binh 7.000-8.500
tân/đêm, giam 500-1.500 tân/đêm
so với thơi điểm trước dịch.
Bên cạnh đ , TP.HCM c n c 230
ch truy n th ng, 267 siêu th , 48
trung tâm thương mại v 3.321 cửa
h ng ti n l i.