XuânQuýMão
8
T
rong nghiên
cứu
“Leading
Cities: A
Global
Review of City
Leadership”
(xuất bản năm
2019, tạm dịch
“Những
thành phố dẫn đầu: Một
đánh giá toàn cầu về sự
lãnh đạo thành phố”
), một
quan điểm rất đáng chú
ý cho rằng các thành phố
(TP) dù là lớn hay nhỏ
cũng phải chịu ảnh hưởng
bởi các nhân tố ở tầm quốc
gia, khu vực hay toàn cầu,
từ những xu thế kinh tế vĩ
mô đến những cuộc xung
đột về chính trị hay những
thay đổi về môi trường.
Với TP.HCM, hiện tượng
này kéo dài ít nhất kể từ
khi đại dịch COVID-19
bùng phát năm 2021 cùng
với nhiều biến động, điển
hình là căng thẳng Mỹ -
Trung Quốc, xung đột Nga
- Ukraine, giá xăng dầu
tăng cao… TP sẽ phải đối
diện với năm 2023 bằng
một tâm thế chủ động
quản trị nhiều kịch bản
phát triển.
HỌC GÌ TỪ NĂM 2022?
Dự kiến tăng trưởng cả
năm của TP đạt 9,4% - một
con số lạc quan khi mà cơn
bão COVID-19 vừa quét
qua TP vào năm 2021. Một
kết quả ấn tượng nhưng
cũng có đặc tính “tăng
trưởng thống kê”, bởi kinh
tế TP hai quý cuối năm
2021 giảm sâu, khi quý III
và quý IV tăng trưởng âm.
Vậy nên nếu so sánh với
hai quý cuối năm ngoái thì
tăng trưởng năm 2022 đạt
mức cao là điều có thể giải
thích.
Hơn nữa, hiệu suất tăng
trưởng của TP phản ánh
sự đóng góp mạnh mẽ từ
nguồn lao động, tích lũy
vốn cũng như tăng trưởng
năng suất các nhân tố tổng
hợp (TFP). Nhân khẩu
học thuận lợi, cửa ngõ xuất
nhập khẩu, đầu tư trong và
ngoài nước cao… đã đóng
góp, tạo đà nhanh cho việc
phục hồi.
Kinh tế TP tăng trưởng
trở lại cũng nhờ sự năng
động của người dân, doanh
nghiệp - những chủ thể
chính của nền kinh tế. Họ
vượt qua thách thức để
làm ăn, kinh doanh, thúc
đẩy các hoạt động kinh
tế - xã hội của TP phục
hồi nhanh, góp sức cho các
chính sách, chương trình
đặt ra. Về phía chính sách,
TP cũng chủ động, tích cực
đeo bám những chuyển
động của thị trường, khu
vực và quốc tế, đồng thời
quyết tâm theo đuổi, hoàn
thành các mục tiêu trong
từng giai đoạn. Đã có
nhiều chương trình chiến
lược, không chỉ về kinh tế
mà còn bao quát nhiều lĩnh
vực như y tế, an sinh xã
hội… được TP triển khai.
Ngoài ra, có bốn nhóm
yếu tố ngoại sinh giúp kinh
tế TP phục hồi mạnh mẽ.
Một là Chính phủ đã thành
công ổn định kinh tế vĩ mô,
kiểm soát lạm phát, đảm
bảo các cân đối lớn của
nền kinh tế, nỗ lực đảm
tỉ USD trong năm nay.
Cuối cùng, dù tình hình địa
chính trị, địa kinh tế căng
thẳng ở một số nước nhưng
“trong nguy có cơ” - xuất
hiện sự dịch chuyển chuỗi
bảo an sinh xã hội trong
chín tháng đầu năm, dù
ở giai đoạn ba tháng cuối
năm, chúng ta gặp vài vấn
đề về điều hành vĩ mô.
Hai là vùng kinh tế trọng
điểm phía Nam, đặc biệt
là các tỉnh Bình Dương,
Đồng Nai, Long An, Bà
Rịa-Vũng Tàu cũng đã
phục hồi mạnh mẽ, tạo ra
lực lượng sản xuất, đầu tư,
tiêu dùng tại các cửa ngõ
và trung tâm thương mại -
dịch vụ của TP.
Ba là sự đóng góp của
kiều bào ta ở nước ngoài
qua dòng kiều hối chuyển
về TP.HCM được duy trì
rất lớn, ước tính đạt 4,78
sản xuất giá trị từ một số
nước (như Trung Quốc)
sang các nước châu Á, đặc
biệt là Đông Nam Á. Sự
phát triển các chuỗi cung
ứng toàn cầu được dẫn dắt
bởi Mỹ, Nhật Bản, hay
châu Âu đang theo phương
thức “friend zone”, tìm
kiếm các đối tác mà họ
cảm thấy chân thành, đáng
tin cậy về chiến lược, cùng
nhau chia sẻ về các quy tắc,
luật lệ chung.
NĂM TRỌNG TÂM QUAN
TRỌNG NĂM 2023
Thực tiễn cho thấy nếu
môi trường kinh tế vĩ mô
quốc gia thuận lợi thì tác
động tích cực đến kinh tế
TP.HCM lớn hơn nhiều
so với cả nước nhưng nếu
ngược lại thì tác động tiêu
cực cũng theo xu hướng
xấu hơn theo chiều ngược
lại. Thế nên, “ổn định vĩ
mô” phải là ưu tiên hàng
đầu. Nhìn vào bối cảnh
kinh tế toàn cầu và Việt
Nam năm 2023, có thể
dự báo kinh tế vĩ mô sẽ
gặp nhiều khó khăn. Nghị
quyết Quốc hội đặt chỉ
tiêu tăng trưởng GDP năm
KINH TẾ TP TĂNG TRƯỞNG TRỞ LẠI
CŨNG NHỜ SỰ NĂNG ĐỘNG CỦA
NGƯỜI DÂN, DOANH NGHIỆP - NHỮNG
CHỦ THỂ CHÍNH CỦA NỀN KINH TẾ.
HỌ VƯỢT QUA THÁCH THỨC ĐỂ LÀM
ĂN, KINH DOANH, THÚC ĐẨY CÁC
HOẠT ĐỘNG KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA TP
PHỤC HỒI NHANH.
Rất cần sự “nóng máy”, đồng lòng
Tôi cũng muốn nhấn mạnh nhân tố “lãnh đạo”
(leadership) trong việc thúc đẩy nền kinh tế TP bứt tốc
trong năm 2023. Lãnh đạo hiệu quả không phải do một cá
nhân nào tạo ra; lãnh đạo hiệu quả không chỉ bao gồm nỗ
lực của các cá nhân có tầm nhìn, mà còn là sự tổ chức, cấu
trúc, kế hoạch để biến tầm nhìn ấy thành hiện thực. Vì vậy,
vượt qua một năm 2023 dự kiến nhiều biến động và khó
khăn đòi hỏi sự vào cuộc, “nóng máy”, đồng lòng, khoa
học và đồng bộ từ trên xuống dưới với lợi ích của người
dân, doanh nghiệp làm trọng tâm.
TS
TRƯƠNGMINHHUYVŨ
CẦN CHO TP.HCM
MỘT CƠ CHẾ,
CHÍNH SÁCH ĐỦ
RỘNG LỚN, ĐỦ
MẠNH ĐỂ KHƠI
THÔNG TỐI ĐA
CÁC NGUỒN LỰC,
ĐƯA TP.HCM PHÁT
TRIỂN VƯỢT TRỘI;
ĐÓNG GÓP NHIỀU
HƠN NỮA VÀO SỰ
PHÁT TRIỂN CỦA
ĐẤT NƯỚC.
TS Trương Minh Huy Vũ
TSTrươngMinhHuyVũ
(*)
