12
THẢOPHƯƠNG
N
gày 5-4, BV Chợ Rẫy,
TP.HCM tổ chức Hội
nghị phát triểnmạng lưới
cộng tác viên vận động hiến
tặng mô, tạng tại miền Nam
và trao quyết định thành lập
Chi hội vận động hiến mô,
bộ phận cơ thể người Việt
Nam tại BV Chợ Rẫy.
Số ca ghép tạng
còn hạn chế
Theo PGS-TS Đồng Văn
Hệ, Giám đốc Trung tâm
Điều phối quốc gia về ghép bộ
phận cơ thể người Việt Nam,
đã thực hiện ghép tạng (ghép
thận) lần đầu tiên cách đây 32
năm, đến nay đã ghép 8.365
ca, số lượng còn hạn chế.
Từ năm2010, Việt Nambắt
đầu ghép tạng từ người cho
chết não thì số lượng người
được ghép mới tăng lên. Năm
2023, số ca ghép tạng tăng
gấp bốn lần so với cách đây
10 năm (2013). Tuy nhiên
công tác hiến, ghép tạng tại
Việt Nam vẫn đang phát triển
sau thế giới 50 năm.
“Số người hiến tạng ở nước
ta thấp, chủ yếu từ người cho
sống (chiếm 94%), còn tạng
hiến từ người chết não chỉ
chiếm 6%. Nguyên nhân một
phần do định kiến về một cái
chết toàn thây” - ông Hệ nêu.
Cũng theo ôngHệ, việc hiến
tạng từ người cho sống có rất
nhiều vấn đề phát sinh khiến
các BV nản, dừng chương
trình ghép tạng. Đồng thời
dẫn chứng hình ảnh nhiều
pháp, y đức.
Tuy nhiên, có những nơi
không nhận được tạng hiến
vì nhiều lý do khách quan
và chủ quan, nhiều nơi vì
tài chính nên không muốn
giữ tạng do tốn kém chi phí.
Ngoài ra, quy định hiện nay
chỉ chuyển người hiến đi với
mục tiêu điều trị bệnh, không
được phép chuyển đi chỉ vì
hiến tạng (vi phạm y đức).
Vì thế sẽ rất khó phát triển
tốt nếu không có hệ thống
tài chính chi trả cho việc này.
“Nước ta đang bỏ lỡ mô
tạng từ nguồn hiến chết não
do tai nạn giao thông, không
có cơ hội tiếp cận hỏi xin họ
tạng hiến. Nguyên nhân là
mạng lưới chưa phát triển,
chưa có quy định khoa nào
có tiềm năng tìm kiếm người
hiến chết não, chưa báo được
cho hệ thống điều phối viên”
- bà Thu chia sẻ.
Cũng theo bà Thu, khi thiếu
hụt nguồn cung, buôn bán
tạng trái phép sẽ phát triển.
Việcmạng lưới vận động hiến
tạng được hoàn thiện sẽ là vũ
khí chống lại tình trạng mua
bán tạng.•
ỞcácnướcchâuÂuvàBắcMỹ,
tỉlệhiếntạngtừngườichếtnão,
chết tim rất cao (hơn 90%). Tại
mộtnướcĐôngNamÁnhưThái
Lan, dù số lượng ca ghép tạng
chưa được 700 ca/nămnhưng
chỉ tính riêng năm 2022 đã có
đến 547 ca ghép thận từ người
cho chết não. Con số này bằng
số lượng ghép các loại tạng từ
người chết não của Việt Nam
trong vòng 13 năm.
Tiêu điểm
Bác sĩ BVChợ Rẫy thực hiệnmột ca ghép tạng cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC
người bệnh suy phổi tại BV
Phổi Trung ương đã tử vong
vì đợi mãi không có phổi từ
người chết não hiến.
TS-BS CKII Nguyễn Tri
Thức, Giám đốc BV Chợ
Rẫy, TrưởngChi hội vận động
hiến tặng mô, bộ phận cơ thể
người Việt Nam tại phía Nam,
nhận định ởViệt Namvẫn còn
nhiều người chưa hiểu hết ý
nghĩa cao đẹp của việc hiến
tạng dẫn đến tình trạng nguồn
tạng để ghép còn rất thiếu.
“Để thay đổi những suy
nghĩ này cần có sự ủng hộ
của xã hội và các cơ quan
Việc mạng lưới vận
động hiến tạng được
hoàn thiện sẽ là vũ
khí chống lại tình
trạng mua bán tạng.
chức năng, đẩy mạnh tuyên
truyền để người dân hiểu rõ
về bản chất, ý nghĩa to lớn
của việc hiến tạng” - ông
Thức nói.
Bỏ lỡ mô tạng từ
nguồn hiến chết não
TS-BS Dư Thị Ngọc Thu,
TrưởngĐơn vị điều phối ghép
tạng BV Chợ Rẫy, cho hay
tại TP.HCM có chín trung
tâm ghép tạng, đa số là ghép
thận từ người hiến sống. Việc
hiến tạng từ người chết não
còn rất hạn chế.
Cho đến hiện tại, Việt
Nam đã làm chủ được các
kỹ thuật ghép tạng. Vấn đề
quan trọng cần được quan
tâm là phải hình thành được
hệ thống ghép tạng chuyên
nghiệp, minh bạch, công
bằng, không vi phạm luật
Đời sống xã hội -
ThứBảy6-4-2024
Thiếutạngghép,nhiềungười
đã không chờ được
Việt Nam
vẫn còn hàng
chục ngàn
người chờ
ghép tạng.
Nguyên nhân
chính là do
tỉ lệ người
chết não
hiến tạng quá
thấp, không
có nguồn
tạng hiến.
Trung tâm Điều phối hiến ghép tạng quốc gia một tuần
qua đã tổ chức chương trình đào tạo bốn ngày để phát triển
mạng lưới tư vấn viên hiến ghép tạng, tập huấn việc chẩn
đoán chết não, hồi sức, công tác chuẩn bị lấy tạng hiến
ghép cho bệnh nhân.
Công tác vận động đã được thực hiện rất lâu nhưng chưa
hệ thống hóa từTrung ương đến địa phương.Việc thành lập
Chi hội vận động hiến tặngmô, bộ phận cơ thể người tại BV
Chợ Rẫy là cánh tay nối dài cho mạng lưới điều phối hiến
ghép tạngquốc gia, đápứngnhu cầuđiều trị củabệnhnhân.
Chi hội sẽ cố gắng đẩy mạnh và phát triển mạng lưới tư
vấn để nhận được nhiều sự hưởng ứng tham gia hiến tặng
mô, tạng sau khi qua đời của người dân. Từ đó cứu giúp
những bệnh nhân không may có chỉ định ghép nhưng
không có nhiều cơ hội để nâng cao chất lượng cũng như
kéo dài sự sống.
TS-BS CKII
NGUYỄN TRI THỨC
,
Giám đốc BV Chợ Rẫy, TP.HCM
Bệnh viện lập 3 kỷ lục về ghép tạng
trong vòng 48 giờ
Ngày 5-4, BV Trung ương Huế cho biết BV vừa lập
ba kỷ lục về ghép tạng trong vòng 48 giờ, cứu sống tám
bệnh nhân.
Trước đó, đêm 31-3, Trung tâm Điều phối ghép tạng
quốc gia thông tin có người chết não tại BV Việt Nam -
Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) hiến tặng tạng. Qua
đối chiếu, các bệnh nhân tại BV Trung ương Huế đủ điều
kiện nhận tạng hiến gồm gan, tim và thận.
Ngay trong đêm, BV Trung ương Huế đã họp khẩn,
tiến hành rà soát và dự trù các phương án di chuyển hợp
lý nhất. Hôm sau, BV cử êkíp tám người đến Quảng
Ninh. Ca phẫu thuật lấy tạng được thực hiện từ đêm 1-4
đến rạng sáng 2-4 với sự tham gia của khoảng 120 y, bác
sĩ.
Đến lúc 9 giờ 23 phút ngày 2-4, ba tạng đã được vận
chuyển đến Cảng hàng không quốc tế Phú Bài, tỉnh Thừa
Thiên-Huế. Cùng thời gian đó, các êkíp nhận tạng tại BV
Trung ương Huế tích cực chuẩn bị bệnh nhân sẵn sàng
nhận ba tạng gồm gan, tim, thận.
Sau đó, êkíp khẩn trương phẫu thuật ngay khi tạng kịp
về đến BV Trung ương Huế lúc 9 giờ 50.
Hơn 1 giờ phẫu thuật, trái tim đã đập lại trong lồng
ngực người bệnh suy tim rất nặng, đã từng hai lần ngưng
tim. Gan được ghép cho bệnh nhi được chẩn đoán xơ gan
do teo đường mật bẩm sinh, đã được điều trị phẫu thuật
nhưng tình trạng xơ gan ngày càng nặng. Ca thứ ba thực
hiện ghép thận cho bệnh nhân bị suy thận mạn.
Sau 5 giờ cùng lúc thực hiện ghép ba tạng, hiện các
bệnh nhân ổn định. Hậu phẫu ngày thứ ba, cả ba bệnh
nhân đã rút nội khí quản, tỉnh táo hoàn toàn, các chỉ số
huyết động và sinh hóa ổn định, chức năng tạng tốt.
Cùng thời gian này, trong 48 giờ, tập thể y, bác sĩ BV
Trung ương Huế đã thực hiện thành công năm ca ghép
tạng khác, gồm một ca ghép thận tự thân và bốn ca ghép
tạng khác.
Qua đó, BV Trung ương Huế đã lập ba kỷ lục về ghép
tạng trong vòng 48 giờ. Thứ nhất là “ngày ghép tạng”, bắt
đầu từ ngày 2-4 với bốn ca ghép thận cùng huyết thống,
một ca ghép thận tự thân, ba ca ghép tạng xuyên Việt.
Thứ hai, đây là lần đầu tiên BV thực hiện ghép bộ ba
tạng gồm tim, gan, thận xuyên Việt từ người cho chết não
tại BV tuyến tỉnh. Thứ ba là thời gian vận chuyển ba tạng
xuyên Việt cho cùng một đơn vị dài nhất.
NGUYỄN DO
Hơn 8,7 triệu người Việt trưởng thành
mắc bệnh thận mạn
Ngày 5-4, Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam,
BV Nội tiết Trung ương phối hợp với Công ty TNHH
AstraZeneca Việt Nam (dự án CAREME) tổ chức chương
trình
“Lễ kỷ niệm ngày sức khỏe thế giới, ngày thận thế
giới và phát động chương trình tầm soát bệnh tim mạch -
thận”.
TS-BS Hà Anh Đức, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt
Nam, cho biết tại Việt Nam có hơn 8,7 triệu người trưởng
thành mắc bệnh thận mạn, chiếm 12,8% dân số.
Tuy nhiên, tỉ lệ bỏ sót chẩn đoán bệnh thận mạn hiện
còn rất cao, đặc biệt ở giai đoạn sớm do các triệu chứng
của bệnh không điển hình.
“Chỉ có khoảng 4,5%-15,5% bệnh nhân bệnh thận mạn
giai đoạn 3 được chẩn đoán. Trong đó, tỉ lệ bỏ sót chẩn
đoán trên một số đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh thận
mạn như tăng huyết áp, đái tháo đường hiện vẫn cao” -
ông Đức thông tin.
VIẾT THỊNH
Các y, bác sĩ BV Trung ươngHuế đang thực hiện ca ghép tạng.
Ảnh: NH
