20
Ngày 11-9, tại sự kiện thường niên
“Crimea Platform” (diễn đàn cho Ukraine
khởi xướng năm 2021) diễn ra ở Kiev
(Ukraine), Tổng thống Ukraine Volodymyr
Zelensky đã nêu nội dung quan trọng của
“kế hoạch chiến thắng” mà ông dự định
đề xuất với người đồng cấp Mỹ Joe Biden,
theo hãng tin
Reuters
.
Theo đó, ông Zelensky cho biết “kế
hoạch chiến thắng” sẽ hướng tới tăng cường
vị thế của Kiev và gây ra những ảnh hưởng
“tâm lý và chính trị” buộc Nga phải chấm
dứt chiến sự bằng biện pháp hòa bình.
Tổng thống Zelensky lần đầu tiên nhắc
tới “kế hoạch chiến thắng” hồi tháng 8, khi
nói về ý định tới Mỹ tham dự phiên họp Đại
hội đồng Liên hợp quốc vào cuối tháng 9
này.
Trong chuyến thăm tới Mỹ sắp tới, ông
Zelensky mong muốn gặp ông Biden, cũng
như hai ứng cử viên tổng thống hàng đầu
trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2024 là Phó
Tổng thống Kamala Harris (đảng Dân chủ)
và cựu Tổng thống Donald Trump (đảng
Cộng hòa), để đề xuất kế hoạch hướng tới
chấm dứt chiến sự ở Ukraine.
Ông Zelensky công bố những ý định trên
sau khi Ukraine mở cuộc tấn công vào tỉnh
biên giới Kursk của Nga. Giới phân tích cho
rằng Kiev muốn chuyển hướng sự chú ý
khỏi vùng chiến sự ở Donbass (miền Đông
Ukraine) và nâng cao vị thế của Ukraine
trên bàn đàm phán.
Phía Nga nhiều lần nhắc lại tuyên bố
không từ chối đàm phán, quy trách nhiệm
cho Ukraine và các đồng minh phương Tây
của Kiev đã phá hỏng quá trình đàm phán
tại TP Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngay trong hai
tháng đầu sau khi Moscow tuyên bố “chiến
dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine.
Tuy nhiên, Tổng thống Nga Vladimir
Putin hôm 12-8 nhấn mạnh rằng Moscow
sẽ không đàm phán nếu Ukraine vẫn tiếp
tục tấn công vào dân thường và đe dọa các
nhà máy điện hạt nhân.
VĂN KIẾM
THẢOVY
D
iễn biến bầu cửMỹ thay
đổi chóng mặt chỉ trong
hơnmột tháng qua. Giữa
tháng 7, tiêu đề các tờ báo
lớn của Mỹ đều dự đoán về
khả năng giành chiến thắng
của cựu Tổng thống Donald
Trump sau vụ ông bị ám sát
hụt và giơ nắm tay đầy thách
thức khi đang vận động tranh
cử ở bang Pennsylvania
hôm 13-7.
Vào thời điểm đó, khi tình
trạng sức khỏe tinh thần và
thể chất của đối thủ của ông
Trump -Tổng thống JoeBiden
bị nghi ngờ, sự đồng thuận
nghiêng hẳn về khả năng ông
Trump sẽ giành được nhiệm
kỳ thứ hai.
Ngaycảkhi ôngBiden tuyên
bố dừng tranh cử, đa số ý kiến
khi đó vẫn cho rằng PhóTổng
thống Kamala Harris không
có nhiều cơ hội.
Song khi đảng Dân chủ
cho thấy sự thống nhất và
tràn đầy sức sống tại đại hội
toàn quốc tháng trước và bà
Harris đang dẫn trước ông
Trump trong các cuộc thăm
dò gần đây, các doanh nghiệp,
nhà đầu tư và chính phủ các
nước đều nhận ra rằng chiến
thắng của bà Harris vào tháng
11 là hoàn toàn có thể.
Để chuẩn bị, nhiều quốc gia
châu Á bắt đầu đặt câu hỏi về
chính sách của Mỹ ở khu vực
dưới chính quyền bà Harris
và phó tướng Tim Walz.
Chưa có nhiều kinh
nghiệm về châu Á
Đầu nhiệm kỳ phó tổng
thống, bà Harris chủ yếu tập
trung các vấn đề đối nội và
chuyện nhập cư trái phép ở
biên giới Mỹ - Mexico.
Thời gian sau, bà Harris
Dự đoán chính sách
châu Á của bà Harris
Bà Harris được kỳ vọng
sẽ duy trì sự nhất quán với
chính sách đối ngoại của ông
Biden về châu Á. Theo đó,
chính quyền Harris - Walz
khó có thể mềm mỏng với
Trung Quốc. Dù bà Harris
được dự đoán sẽ không áp
đặt các biện pháp kinh tế đơn
phương và mạnh mẽ lên Bắc
Kinh nhưng chính quyền của
bà sẽ tập trung vào các vấn
đề khác, chẳng hạn hạn chế
ảnh hưởng của Trung Quốc
lên các nền tảng WeChat và
TikTok, ngăn Bắc Kinh tiếp
cận chip bán dẫn...
Bêncạnhđó,theocácchuyên
gia, thay vì trực tiếp gây sức
ép buộc các đối tác của Mỹ
ở Nam Á và Đông Nam Á
chọn phe, bà Harris có thể
sẽ tiếp tục cách tiếp cận của
ông Biden là chuẩn bị cho các
cuộc xung đột quân sự có thể
xảy ra ở châu Á.
“Bà Harris đã đến Đông
NamÁ trong bốn năm nhiệm
kỳ, tham dự Hội nghị thượng
đỉnhASEAN và có vẻ như bà
nhận thức được những căng
thẳng mà hầu như mọi quốc
gia Đông Nam Á đều phải
đối mặt” - theo ông Joshua
Kurlantzick, thành viên cấp
caovềĐôngNamÁvàNamÁ
tại Viện nghiên cứu Hội đồng
Quan hệ đối ngoại (CFR).
Nếu đắc cử, bà Harris được
dự đoán sẽ tiếp tục củng cố
đối thoại an ninh tứ giác giữa
Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc,
đồng thời đưa quan hệ đối tác
an ninh ba bênMỹ -Anh - Úc
(AUKUS) trở nên thực chất
hơn nữa ở vùng biển châu Á.
Chính quyền của bà Harris
khả năng sẽ tiếp tục chính
sách thời ông Biden là cung
cấp hỗ trợ quân sự trực tiếp
cho Đài Loan. Đối với Nhật
Bản, quan hệ sẽ tiếp tục phát
triển, Mỹ dưới thời bà Harris
sẽ khuyến khích Nhật Bản
đóng vai trò lớn hơn trong
hợp tác quốc phòng với các
đối tác chủ chốt ở Đông Nam
Á, theo ông Kurlantzick.
Đáng chú ý, xét đến sự thúc
đẩy mạnh mẽ trong quan hệ
Mỹ - Ấn Độ trong 15 năm
qua và xuất thân dân tộc của
bà Harris, nhiều khả năng
nữ chính trị gia này sẽ xây
dựng một mối quan hệ đặc
biệt hơn với Ấn Độ so với
bất kỳ chính quyền nào trước
đây. Việc này cũng dựa trên
nền tảng về vai trò chiến lược
của Ấn Độ như một đối tác
quan trọng của Mỹ và là đối
trọng của Trung Quốc trong
khu vực.•
Quốc tế -
Thứ Sáu 13-9-2024
đại diện Mỹ dự nhiều cuộc
họp quan trọng ở châu Á,
chẳng hạn đến châu Á để gặp
gỡ lãnh đạo các nước đồng
minh hiệp ước của Mỹ bao
gồmNhật Bản, Hàn Quốc và
Philippines. Tháng 8-2021, bà
Harris đến thămĐôngNamÁ
trong khuôn khổ chuyến công
du nước ngoài đầu tiên của
bà bên ngoài châu Mỹ với tư
cách là phó tổng thống.
Các hoạt động của bà
Harris ở châu Á nhằm mục
đích củng cố các liên minh và
quan hệ đối tác của Mỹ. Tuy
nhiên, nhiều nhà phân tích
nhận định rằng các chuyến
thăm của bà Harris không để
lại ấn tượng mạnh và nhìn
chung vấn đề châu Á chưa
phải là thế mạnh của bà, theo
tờ
Nikkie Asia
.
“Việc bà Harris thiếu kinh
nghiệm về chính sách đối
ngoại sẽ là điều mà các nhà
lãnh đạo châu Á có thể nhận
thấy. Bà ấy không đưa ra
quan điểm mạnh mẽ về châu
Á” - ông Dhruva Jaishankar,
Giám đốc điều hành của tổ
chức nghiên cứu Observer
Research FoundationAmerica
(Mỹ), nhận định.
Về quan điểm cá nhân, thái
độ của bà Harris về Trung
Quốc phù hợp với chủ trương
từ cả hai đảng của Mỹ là
duy trì lập trường cứng rắn
để chống lại ảnh hưởng của
Bắc Kinh. Mặc dù bà Harris
phản đối các hình thức thuế
quan mà ông Trump áp đặt
lên Trung Quốc năm 2020
rằng thuế này gây tổn hại đến
người lao động Mỹ nhưng
chính quyền Biden - Harris
vẫn duy trì các khoản thuế
và tiếp tục ban hành các biện
pháp kiểm soát thương mại
lên Trung Quốc.
Nữ phó tổng thống đã nói
chuyện với Chủ tịch Trung
Quốc Tập Cận Bình cũng
như lãnh đạo Đài Loan Lại
Thanh Đức. Nữ chính trị gia
cũng ít khi bình luận về vấn
đề Triều Tiên.
VềBiểnĐông, trong chuyến
thăm Philippines năm 2022,
bà Harris chỉ trích hành động
của Trung Quốc đối với các
tàu tuần duyên Philippines ở
Biển Đông.
Phó Tổng thốngMỹ KamalaHarris. Ảnh: REUTERS
Các nước trong khu vực
cần có sự chuẩn bị
Giới quan sát cho rằng dù chính sách của bà Harris với
châu Á được dự đoán sẽ không khác nhiều so với người tiền
nhiệm nhưng các nước trong khu vực cũng cần chuẩn bị
cho chính quyền Harris - Walz.
Một số quốc gia châu Á lo ngại rằng chính quyền của
bà Harris có thể sẽ không chú ý nhiều đến châu Á - Thái
Bình Dương nói chung và tập trung vào châu Âu, Nga và
Ukraine. Điều này thể hiện qua việc cương lĩnh chính sách
của đảng Dân chủ năm 2024 liệt kê châu Âu ở vị trí hàng
đầu trong các ưu tiên đối ngoại, Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương đứng vị trí thứ hai.
Đài NBC News cuối tháng 8
dẫncácnguồntinrằngbàHarris
đã bổ nhiệm ông Yohannes
Abraham - Đại sứ Mỹ tại Hiệp
hội Các quốc gia Đông Nam
Á (ASEAN) - vào vị trí cao cấp
trongnhómchuyểngiaoquyền
lực tổng thống.
Tiêu điểm
Nếu đắc cử, bà
Harris được dự đoán
sẽ tiếp tục củng cố
đối thoại an ninh
tứ giác giữa Mỹ,
Nhật, Ấn Độ và Úc,
đưa đối tác an ninh
ba bên Mỹ - Anh - Úc
trở nên thực chất
hơn ở châu Á.
Tổng thốngUkraine Volodymyr Zelensky
phát biểu tại diễn đàn “Crimea Platform”
hôm11-9. Ảnh: PRESIDENT.GOV.UA
Nhận diện chính sách châu Á
của Mỹ nếu bà Harris đắc cử
Nếu đắc cử tổng thống, bà Kamala Harris sẽ tiếp nối chính sách châu Á của Tổng thống Joe Biden
hay sẽ có những cải cách trong bối cảnh tình hình khu vực nhiều biến đổi?
Ông Zelensky nói về “kế hoạch chiến thắng” sẽ đề xuất với Mỹ
