3
thứtư
4-6-2014
Thoi su
Làmsaođảmbảotòaán
độclậpxétxử?
NhiềuđạibiểuQuốchộibănkhoăncơchếnàođểchặnđứngnhữngtácđộng,canthiệpvàohoạtđộngxétxửcủatòaán.
BÌNHMINH
T
ạiphiênhọp thảo luận
vềLuậtTổchứcTAND
sửađổivàochiều3-6,
đại biểu (ĐB) HuỳnhNgọc
Ánh (TP.HCM) nêu ý kiến:
Đểđảmbảonguyên tắcđộc
lập xét xử thì trước hết cần
thay đổi cơ chế về thẩm
phán, nên bổ nhiệm thẩm
phán không thời hạn hoặc
nhiệm kỳ 10 năm/lần.
Tổ chức tòaán có
nên theođơnvị
hành chính?
TheoĐBÁnh, trên thực tế
ngoại trừmộtsố thẩmphánbị
kỷ luật, cònhầuhếtđềuđược
tái bổnhiệmmà khôngphải
trảiquakỳsáthạchnào.Vậy
nênviệcbổnhiệmnămnăm/
lần cũng không có ý nghĩa
tíchcựcmàcó thểảnhhưởng
côngviệcxétxử. “Tôiđã trải
qua năm lần tái bổ nhiệm.
Mỗi lần tôi phải trải qua rất
nhiềukhâu,nhiềubanngành,
tổ chứcđảng, đoàn thểđánh
giá, ítnhiều tạo tâm lýkhông
yên tâm, làmnguyên tắcđộc
lậpcủa thẩmphánbịhạnchế,
nhất là gần thời điểm xem
xét tái bổ nhiệm” - vị phó
chánh án TAND TP.HCM
bày tỏ tâm tư.
ĐB Hồ Thị Thủy (Phó
TrưởngđoànĐBQHtỉnhVĩnh
Phúc) bổ sung: “Cần cóquy
định cụ thể việc tòa án khi
xét xử không bị giới hạn về
tội danhvà khunghìnhphạt
màVKSND đã truy tố. Cần
phải tổchức tòaánkhông theo
đơn vị hành chính để tránh
tác động từ chính quyền địa
phương. Vì vậy nhất trí với
phương án thành lậpTAND
sơ thẩmkhu vực”.
Cóđộc lậpxét xử
nổi không?
Hoài nghi những đề xuất
cải cách cơ chế tòa án, ĐB
NguyễnTiếnSinh(PhóTrưởng
đoànBĐQH tỉnhHòaBình)
cho rằng nên giữ nguyên tổ
chức hệ thống TAND như
hiện nay, tức duy trì TAND
cấp quận/huyện. Ông phản
đối việc tổ chức TAND sơ
thẩmkhuvựcvìkhông thuận
lợi chongườidânkhi cóviệc
đến tòaánphảidi chuyểnxa.
“Có dân chủ, khách quan
hay không khi địa phương
khôngcònđượcquyền tham
gia và có ý kiến trong việc
bổnhiệm thẩmphán?” -ĐB
Sinh lo lắng.
Cũng theo ĐB Sinh, việc
cải cáchhệ thống tổchức tòa
án trongdự thảochưa thểđảm
bảo tính độc lập xét xử của
tòaáncấpdướibởivẫnchưa
thoát khỏi thẩm quyềnquản
lýcủaTANDcấp trên. “Còn
phụ thuộc về quản lý kinh
phí, nhân sự thì có độc lập
nổikhông?” -ôngđặtvấnđề.
ĐB Đặng Thị Kim Chi
(PhúYên) lại thêm nỗi lo:
“Sự lãnh đạo của cấp ủy và
giám sát củaHĐNDđối với
tòaánsơ thẩmkhuvựcsẽ thế
nàonếu tổchức tòaánkhông
theo địa giới hành chính?”.
Một sốĐB khác còn e ngại
việcđổimới tổchứcTAND,
thành lậpcáccấp tòamới sẽ
tăngbộmáy, đồng thời việc
bổnhiệm thẩmphán trọnđời
hay tăng thời gian nhiệm
kỳ thẩm phán sẽ tạo tâm lý
“bình an”, không cẩn trọng
trong xét xử.
PhóChánhánTANDTốicao
TrầnVănĐộ (ĐoànĐBQH
An Giang) khẳng định việc
thành lập các cấp tòa mới
(TAND cấp cao, TAND sơ
thẩmkhuvực)dựa trêncơsở
ba tòaphúc thẩm-TANDTối
cao và sáp nhập các TAND
quận/huyệnhiệntạinênkhông
làm tăngbộmáy tòa.Cònvề
chất lượng xét xử vẫn có cơ
chếkiểm soát chặt chẽ trách
nhiệmcủa thẩmphán.Nếuhọ
sai phạm có thể kỷ luật bãi
miễnchứkhôngbịảnhhưởng
bởi nhiệmkỳ thẩm phán.
Engại chồng lấn
thẩmquyềnTAND -
VKSND
ĐB Nguyễn Tiến Sinh
(Hòa Bình) đề nghị bỏmột
số quy định trong dự thảo
LuậtTổchứcTAND sửađổi
khôngphùhợpvớiHiếnpháp
2013. Theo đó, cần bỏ quy
định chức năng, nhiệm vụ
củaTAND trongviệc“kiểm
tra, kết luận tính hợp pháp
và có căn cứ của các hành
vi, quyết định tố tụngcủacơ
quan tiếnhành tố tụng,người
tiếnhành tố tụng”. Lýdo là
không nên tập trung quyền
lực quá nhiều vào một cơ
quanđể tránh lạmquyền.Hơn
nữa, điều này trùng lắp với
vai trò kiểm soát hoạt động
điều tra thuộc trách nhiệm
củaVKSND.
ĐBNguyễnTrọngTrường
(Bắc Ninh) phản biện: Việc
giaochoTANDkiểm tra,kết
luậnvề tínhđúngđắncủacác
hànhvivàquyếtđịnh tố tụng
trong suốt quá trình tố tụng
không trùng lắpvớihoạtđộng
củaVKS. Trong trườnghợp
phát hiện có sai phạm trong
hoạt động tố tụng thì VKS
chỉ có quyền kiến nghị mà
khôngcóquyềnxử lý, trong
khiTANDcó thẩmquyềnđể
giải quyết.
▲
ĐạibiểuQuốchộiTP.HCMHuỳnhNgọcÁnhphátbiểuýkiến.
Ảnh:TTXVN
“Saonhữngchỗnhândân
bứcxúc lạivắngmặtđại
biểuQuốchội?”
CâuhỏinàyđượcĐBTrươngTrọngNghĩa (TP.HCM)nêu
ra tại phiên thảo luậnngày3-6vềdự thảo LuậtTổ chức
QH sửađổi. TheoôngNghĩa, cầnphải làm sâu sắc thêm
nội dungĐBQHgắnbómật thiết với cử tri nhândân.
“Chúng tangồi đây, ngồi ở trongphòngmáy lạnh thì
cũngphải gắnbó với nhândân và cử tri. Chúng ta nói
làgắnbónhưng saonhiềuvấnđềnhândânbứcxúc lại
không thấymặtĐBQH?Tại sao các cuộcbiểu tình, tuần
hành của nhândân thời gianqua không thấymặt các
ĐBQH?NhưngnếuôngĐBnào cómặt ởđó thì sẽ lại bị
nhắcnhởngay là“saoông lại ởđó”? Song chỗđónhân
dânđangbứcxúcchứcònchỗnàonữa”-ôngNghĩanói.
Đối với đề xuất tăng số lượngĐBQH chuyên trách
lên con số 35% và tiếp tục tăngdần trong các nhiệm
kỳ tiếp theo, qua thảo luậnphần lớn cácĐBđềuđồng
tình. Tuy nhiên, theoĐBĐôVănĐương (Thương trưc
Ủy ban Tư phap) chất lượng ĐB chuyên trách thời
gian qua có vấn đề. Đây cũng có thể là nguyên nhân
dẫnđến tình trạng “Luật phápngày càng rối rắm, dài
mà đọc khônghiểugì cả”; còngiám sát thì toàn “cưỡi
ngựa, xem hoa”nên tác động trở lại đối với cơ quan
bị giám sát rất yếu. “Chúng ta phải có tiêu chuẩn cụ
thểvề chuyên trách, phải đánhgiáhằngnăm xemĐB
chuyên trách làm được việc gì? Đồng thời nếumạnh
dạn thì bỏ hết phó chủ nhiệm, chỉ cần chủ nhiệm ủy
ban và cácĐBQH chuyên trách thôi”.
ÔngĐương cũngđềnghị cầnphải làm rõnhiệm vụ
của cácủyban trongviệc thẩm tra, xâydựng cácdựán
luật. Bởi theoquy định khi xây dựng các luật thì trong
lầnđầu trình, cácủyban thường thaymặtBansoạn thảo
giải trình.Nhưngđến lầnthứhai thìsẽdo ybanThường
vụQHgiải trình.Điềunàycũngđồngnghĩavới việcBan
soạn thảobịgiải thể luônvànhư thế tính tranh luậnđến
cùng làkhôngcó.
THÀNHVĂN
BộtrưởngThăngmuốnđánhthứclươngtri
…“Tôi đã traoquyềncho
anhnênđềnghị anhSanh
phảimạnh tayhơnnữa, nếu
anhkhôngmạnh tay thì
cuối năm sẽxử lýanhvì “tội”
anh… tốt chứkhôngphải vì anhkém. Cuối nămnaynếunhư
chất lượngcông trìnhkhôngcải thiện thì tôi sẽchuyểnanhđi
làmviệckhác”. Bộ trưởngGTVTĐinhLaThănggiaonhiệmvụ
một cách sòngphẳngchoCục trưởngCụcQuản lýXâydựngvà
Chất lượngcông trìnhgiao thôngTrầnXuânSanh, trongcuộc
họpngày3-6vềnhữnghưhỏngmới pháthiện trongdựán
nângcấp,mở rộngquốc lộ18đoạnUôngBí -HạLongvàmở
rộngquốc lộ1AđoạnVinh -HàTĩnhvà tuyến tránhVinh, theo
tincacbao.
“Bản thânanhTườngkhôngcóvấnđềgì cả, đối với tôi anh
Tường làngười rất tốt, đạođức trong sángnhưngcôngviệc
anh làmkhông tốtnên tôi buộcphải thayanh. Anhđứngđầu
mộtđơnvị, côngviệc trì trệ thì anhphải làmviệckhácchophù
hợp, lýdochỉ có thế”. Bộ trưởngThăngnhắc lại lời đãnói với
ôngNguyễnĐạt Tường, nguyênTổngGiámđốcTổngCông ty
Đường sắtViệtNam, khi ôngTườnghỏi ôngvề lýdoôngbị thôi
chứcvụ.
Bộ trưởngđãnhắmđến cái cốt lõi của vấnđề: Hiệuquả
của công việc, hiệuquả của công tác quản lý, lãnhđạomà
cái gốc củahiệuquả cần có, đó là…bố trí cánbộđúng
người đúng việc.
Ôngcũngkhôngngầnngại “chiếnđấu” trựcdiệnvớimọi sự
né tránh, đổ thừa tráchnhiệm. Conđườnghưhỏng rành rành
rađó, vậymàcácbên liênquanvẫncứcho rằngmìnhđã làm
đúngquy trình, tiêuchuẩn, cókiểm tra, kiểm soát và lýgiải do
biênđôi khí hậu, thời tiếtnóngquákhiếnmặtđường lún…
Trongkhi đó tráchnhiệm thực sự thì chưa thấyai cúi đầunhận.
Nghe chướng tai, Bộ trưởng Thăngđã “căng” ngay tại
cuộc họp: “Rất nhiều ý kiếnđược đưa ra,
ai nói cũngđúng,
người phát biểu saunhận xét người phát biểu trước đúng,
như vậy thì
chỉ cómỗi conđường là sai,
đường kém là tại
thời tiết Việt Nam, dobiếnđổi khí hậu, vậy thế giới cóbiển
đổi khí hậu không? Cónóng không? Cómưa không? Vậy sao
đường củahọ vẫn tốt?”.
Vàbộ trưởngvặn tiếp cácnhà xâydựng cầuđườngdưới
quyền: Đổ tại thời tiết nóng, vậy cónóngbằngởTrungĐông
không, saođường củahọ tốt?
Conđườngmàbiếtnói năng thì chắcnóđã “tố” với ôngBộ
trưởngGTVTĐinhLaThăng lýdo thực sựkhiếnmìnhbị hư
hỏngngay saukhi thôngxe.
ÔngThăngkết luậnmột cáchcayđắng: “Dùng tiềncủadân
mà làmđườngkém thếnày thì khôngchấpnhậnđược, phải
có lương tâmvà trăn trởvềđiềuđóchứkhông thểđườnghỏng
màvẫnănngonngủyênđược”.Nhưngcó lẽcó lương tâm
khôngchưađủmàphải có lương tri tráchnhiệm trướcquốc
gia. Bởi lương tri vôcùngcần thiếtđối vớimỗi người đượcgiao
trọng trách sửdụng tiềndân: Làmviệcgì haophí tài nguyên
quốcgia thì phải biết xấuhổ trướcnhândânvàTổquốcmình.
Bộ trưởngĐinhLaThăngxứngđángnhậnđiểm sonvới nỗ
lực làm rõ tráchnhiệmcánhâncủa từngcấp, từngcánbộ.Ông
khôngkêugoi suông, ôngđahanhđông.
MẠNHLÊ
