INTẠITP.HCM,CẦNTHƠ
GIÁ:
BANGÀNBẢYTRĂMĐỒNG
16
THỨBẢY
4-4-2015
HOÀNGDUY
S
au támngày thảo luận
căng thẳng tại khách
sạn Beau Rivage ở
Lausanne (Thụy Sĩ), ngày
2-4 (giờđịaphương), cácbộ
trưởngNgoại giaocácnước
P5+1 (nămnước thường trực
Hội đồng Bảo an LHQ và
Đức) cùng với Iran đã đạt
được thỏa thuận khung về
chương trình hạt nhân Iran.
Obama trấnan các
đồngminh
Thông tin khung lịch sử
đã được phát trên Twitter
trước khi Ngoại trưởng Iran
Mohammad Javad Zarif và
CaoủyĐối ngoạiLiênminh
châuÂuFedericaMogherini
(giữ vai trò điều phối cho
nhómP5+1)họpbáocôngbố.
Đâychỉ là thỏa thuậnkhung
ấnđịnhcác thôngsốchủyếu
đểcăncứvàođósoạnthảothỏa
thuận cuối cùng về chương
trình hạt nhân Iran.
Mọi chi tiết kỹ thuật nêu
trong thỏa thuận cuối cùng
sẽ được các bên nhất trí dứt
điểm trướcngày30-6.Sauđó
thỏathuậncuốicùngphảiđược
Hội đồngBảo an thôngqua.
Chưa đầymột giờ saukhi
thỏa thuậnkhungvềchương
trìnhhạtnhân Iranđượccông
bốchính thức, từVườnHồng
(Nhà Trắng), Tổng thống
Obama đã phát biểu khen
ngợi: “Iran đã nhất trí về
chế độminh bạch và thanh
sát sâu rộng chưa từng thấy
trong lịchsửcácchương trình
hạt nhân”.
Ôngnhắc lạiMỹ lànguồn
gốcdẫnđếncácbiệnphápcấm
vận quốc tế đối với Iran để
buộc Iranphải ngồi vàobàn
đàm phán về hạt nhân. Ông
nhấnmạnh: “Nếu Iran đánh
lừa, thếgiới sẽbiếtđiềuđó”.
Ông khẳng định cấm vận
sẽ được dỡbỏnếu Iran thực
hiện nghiêm túc thỏa thuận,
tuynhiêncácbiệnphápcấm
vận liênquanđếnIranủnghộ
khủng bố hay chương trình
đạnđạo của Iran thì vẫngiữ
nguyên.
Ông trấnancácđồngminh
TrungĐông (vốnkìnhchống
Iran)rằngMỹ luônởbêncạnh
cácđồngminhvùngVịnhmà
đứngđầu làSaudiArabia.
Ôngđãnhắngửi đếnđảng
Cộng hòa: “Nếu Quốc hội
giết chết thỏa thuận nàymà
không đưa ramột giải pháp
kháchợp lý,nướcMỹsẽphải
chịu hoàn toàn trách nhiệm
về thất bại ngoại giao này”.
Dân Irancười,
Israel khóc
NgoạitrưởngMỹJohnKerry
tuyên bố: “Đây làmột ngày
trọng đại…”. Ngoại trưởng
IranMohammadJavadZarif
nhận định thỏa thuận khung
đạt được đã chấm dứt vòng
tròn luẩn quẩn không có lợi
cho ai.
Thủ tướng Đức Angela
Merkelđánhgiá:“Đây làmột
bướcquan trọng”.BộNgoại
giaoNga tuyênbố thỏa thuận
đã thừanhậnquyềnphát triển
vôđiềukiệnchương trìnhhạt
nhân dân dụng của Iran.
Tổng Thư ký LHQ Ban
Ki-moonghinhậnngoàivấn
đề hạt nhân, thỏa thuận đạt
được sẽ đóng góp vào hòa
bình và ổn định trong khu
vựcTrungĐông.
ThôngtinIranđạtđượcthỏa
thuậnkhungđã tạokhôngkhí
phấn khích tại Iran vì người
dân Iranhyvọngcấmvận sẽ
được dỡ bỏ.
Báo
LeMonde
(Pháp)môtả
tối 2-4,một phầnđại lộVali
Asr (chạy xuyên qua thủ đô
Tehran)đã tắcnghẽnvìxecộ
đôngnghẹt.Nhữngngười lái
xebópkèn inhỏi để thểhiện
thái độ vuimừng.
Khách bộ hành nhảymúa
vàháthò trênhèphố.Họđưa
ngón tay hình chữV (chiến
thắng) chào người qua lại.
Đài truyền hình quốc gia
Iranđãphát trực tiếpbàidiễn
văn củaTổng thốngObama
từNhàTrắng.
Trong khi đó, Thủ tướng
Israel Benjamin Netanyahu
đã kịch liệt chỉ trích thỏa
thuậnkhungmớiđạtđượcvề
chương trình hạt nhân Iran.
Ông nhắc lại trong quá
khứ Iran đã từng che giấu
hoạt động làmgiàuuranium
và khẳng định Iran đang trở
thành mối đe dọa với hoạt
động bành trướng ở Iraq,
Syria, LebanonvàYemen.
Trong điện đàm với Tổng
thốngObama,ôngnhấnmạnh
thỏa thuận khung này sẽ đe
dọasựsốngcòncủaIsrael.
▲
THỎATHUẬNLỊCHSỬVỀHẠTNHÂN IRAN
Irangiữlời,
cấmvậnsẽhủy
ThủtướngIsraelkhẳngđịnhthỏathuậnkhungđedọasựsốngcòncủaIsrael.
66
ngàytrôidạttrênbiểnkếtthúc.NgưdânMỹLouisJordan,
37tuổi,mấttíchngày29-1đãđượctàuchởdầupháthiện
cáchbờbiểnBắcCarolina (Mỹ)322kmhôm2-4.Anhsống
sótbằngcáchdùng taybắt cávàuốngnướcmưa.
TNL
VỤTẤNCÔNGTRƯỜNGĐẠIHỌCỞKENYA
Bốntêntấncôngcóđeo
đaichấtnổ
Vụ tấn côngvà sát hại con tin tạiĐH công lậpMoi
ởGarissa (cách thủđôNairobi củaKenya300km) đã
kết thúcsau16 tiếng.22giờngày2-4 (giờđịaphương),
cácbinh sĩ vàcảnh sát đãmởđợt tấncôngquyết định.
BộNội vụKenya thông báo có 147 người chết và
79người bị thương
(ảnh).
Trong sốngười chết cómột
binhsĩ,một cảnhsát, hainhânviênbảovệký túcxávà
số còn lại là sinhviên. Tổng cộng có587người được
cứu.
Nhóm
tấn công
g ồ m
bốn tên
thuộc tổ
chứcHồi
giáo cực
đoanAl-
ShababởSomaliađãbị tiêudiệt.Chúng trangbị súng
AK47vào tậnký túcxábắt giữkhoảng400 sinhviên
ở sáunhà ngủ làm con tin. Chúngđã thả 50 sinhviên
là tínđồHồi giáovà giết ngay các con tinCônggiáo.
Bộ trưởng Nội vụ Joseph Nkaissery cho biết bọn
tấn công cómang đai chất nổ và chất nổ đã phát nổ
khi chúng bị tiêu diệt. Báo chí châu Phi đưa tin các
sinh viên thoát được ra ngoài cho biết bọn tấn công
trùmmặt vàbắncànbất kỳai.Họcũngnhìn thấymột
số thi thể bị cắt cổ. TổngThư kýLHQBanKi-moon
đã yêu cầu đưa bọn chủmưu vụ tấn côngởKenya ra
trước công lý.Nhiềunước đã lên ánvụ tấn côngđẫm
máunày.
H.DUY
TAINẠNMÁYBAYA320ỞPHÁP
Hộpđenthứhaitốgiác
phicôngphụgâytainạn
VănphòngĐiều tra vàPhân tích củaPhápđã công
bốkết quảphân tíchbanđầuvềhộpđen thứhai trong
vụmáybayAirbusA320củaĐứcđâmvàonúiởPháp
(150 người chết).
Kết quả cho thấyphi côngphụngườiĐứcAndreas
Lubitzđã sửdụngchếđộ tựđộngđểgiảmđộcaomáy
baychỉ còn300m.Nhiều lần trongquá trìnhgiảmđộ
cao,AndreasLubitzđã tăngvận tốcmáybaychomáy
baybay nhanh hơn.
Trước đó, báo
20Minutes
(Pháp) đưa tin công tố
viên Pháp Brice Robin đã thông báo diễn tiến điều
tra như sau:
●
470 gói niêm phong vật dụng cá nhân đã được
nhậndiện. 40điện thoạidiđộngđược tìm thấybịhỏng
nặng.Đãxử lý2.854mẫu thi thể, thuđược2.285mẫu
ADNvà phân lập150 chândungADN. Phảimất đến
ba tuần nhậndạng.
●
Trước khi máy bay đâm vào núi, phi công phụ
Andreas Lubitz đã nhiều lần thao tác trên cần điều
khiển để máy bay không thể phát tín hiệu báo động
bay quá vận tốc. Điều này có nghĩa là phi công phụ
còn sốngvà vẫn còný thức.
Người tìm thấy hộp đen thứ hai hôm 2-4 là nữ hiến
binhAliceColdefy,32 tuổi.Đây làngàyđầu tiêncô làm
việc tạihiện trường.Hômđócôcónhiệmvụ tìmhộpđen
thứhai và thunhặt vật dụngcánhâncủacácnạnnhân.
Côchobiết khi côđẩymộtmảnhvỡmáybayxuống
dưới khe dốc thì hộp đen dưới khe lộ ra. Hộp đen bị
námđenchônvùi dưới 20cmđất.Cô lấybứcảnhhộp
đen ra so sánhvà thấyđúngđó làhộpđen.Vănphòng
Điều tra và Phân tích đãmượnmột hộp đen tương tự
để chụp ảnh làmmẫu cho lực lượng tìmkiếm.
Cùng ngày, cơ quan công tố ở Dusseldorf (Đức)
thông báo đã truy tố phi công phụAndreas Lubitz về
hànhvi cốýchomáybayđâmvàonúi.Máy tínhbảng
tìm thấy trong nhàAndreas Lubitz cho thấy phi công
nàyđãvàomạng tìmkiếm thông tinvề cách tự sát và
kết cấu cửamáy bay.
D.THẢO
Tối2-4,ngườidân thủđôTehran (Iran)đổ rađườngănmừngvớihyvọngcấmvậnsẽ
đượcdỡbỏ.Ảnh:AP
Quoc te
AFPchobiếttrongthỏathuậnkhungnhóm
P5+1đạtđượcvới Iran, Iran sẽphải camkết
thựchiệncácđiểmchủyếunhưsau:
- Iransẽgiảmsố lượng19.000 lò lytâmhạt
nhânhiệnnaycòn6.104 lò (giảm2/3).Trong
6.104 lògiữ lại,chỉ5.060 lòsảnxuấturanium
làmgiàu trong10năm.Đósẽ làcác lò thuộc
thếhệ thứnhất.
- Iran sẽgiảmkhouranium làmgiàumức
thấptừ10.000kgcòn300kg làmgiàu3,67%
trong15năm.
- Irankhông làmgiàuuraniumởmức trên
3,67% trong15năm.
-Nguyênliệuthặngdưsẽđượclưutrữdưới
sựgiámsátcủaCơquanNăng lượngnguyên
tửQuốc tế (IAEA)vàchỉđượcdùngvàomục
đích thay thế.
- Irankhôngxâydựngcáccơ sở làmgiàu
uraniummới trong15năm.
-“Thời gianbùngnổ” (thời gian sản xuất
đủuranium làmgiàuđểchếbomhạtnhân)
hiệnnay2-3 tháng sẽkéodài tối thiểumột
năm trong10năm.
- Cơ sởhạt nhânFordo trong lòngnúi sẽ
khônglàmgiàuuraniumtrong15năm.Khoảng
2/3số lò ly tâmsẽđượcđưa rakhỏi cơsở.
- Cơ sởhạt nhânNatanz sẽ trở thành cơ
sở làmgiàuuraniumduynhất. Cơ sởnày sẽ
chỉ có5.060 lò IR-1 thếhệ thứnhất trong10
năm.Các lò IR-2Msẽđượcđưaravàđặtdưới
sựgiámsátcủa IAEA.
-LòphảnứnghạtnhânnướcnặngAraksẽ
khôngsảnxuấtplutoniumnữavàsẽđượcxây
dựng lại chomụcđíchnghiêncứuvàyhọc.
-Irankhôngxâydựnglòphảnứnghạtnhân
nướcnặngmớinào trong15năm.
IAEAsẽchịu tráchnhiệmgiámsátmọi cơ
sởhạtnhân Iran.Các thanhsátviên IAEAcó
thểđếncácmỏuraniumvàcácđịađiểm Iran
sảnxuấturaniumcôđặc trong25năm.
Đểđáp lạicamkếtcủa Iran,MỹvàchâuÂu
sẽdỡbỏcấmvậnkhi IAEAxácnhận Iran tôn
trọng cam kết, tuynhiên cấm vận sẽđược
tái lậpnếu Irankhông thựchiện thỏa thuận.
CácnghịquyếtcủaLHQcũngsẽđượcdỡbỏ.
HộiđồngBảoanLHQsẽbanhànhnghịquyết
tiếptụccấmIranchuyểngiaocôngnghệnhạy
cảmvàủnghộ thỏa thuậnkhungnêu trên.
Iranchấpthuậngiảm2/3số lò lytâm
Hômnay,Mỹcùngcácđồng
minhvàcácđốitácđãđạtđược
thỏathuận lịchsửvới Iran.Nếu
thỏathuậnnàyđượcthựchiện
đầyđủ sẽngăncản Irancóvũ
khí hạtnhân.
Tổng thống
BARACKOBAMA
Điềuquan trọngnhất là cải
thiện và đầu tư vàonăng lực
quânsựvàtìnhbáo(đểđốiphó
vớiIran)…Nếuchúngtôikhông
cóchọn lựa,…giảiphápquân
sựđượcđặt trênbàn.
Bộ trưởngTìnhbáo Israel
YUVALSTEINITZ
Tiêuđiểm
