8
THỨNĂM
2-7-2015
P
hap luat
HỒNGTÚ
K
hoản 2 Điều 207 BLTTHS
hiện hành quy định cụ thể
về trình tự thựchiệnviệcxét
hỏi tại phiên tòa hình sự như sau:
“Chủ tọaphiên tòahỏi trước rồiđến
các hội thẩm, sau đó đến kiểm sát
viên, người bàochữa, người bảovệ
quyền lợi của đương sự”.
Dự thảo BLTTHS (sửa đổi) đã
cómột thay đổi về trình tự xét hỏi
tại phiên tòa hình sự, được nhiều
chuyên gia ủng hộ. Đó là kiểm sát
viên (KSV)sẽhỏi trước, cònHĐXX
làngườihỏi saucùngđốivớinhững
vấnđề còn chưa rõ.
Phùhợpyêu cầu của
cải cách tưpháp
Luật sư (LS) NguyễnHuyThiệp
(ĐoànLSTPHàNội)nhậnxét trước
đâychúng tađi theomôhình tố tụng
thẩmvấnnênHĐXX luôn làngười
hỏi trước (tức cũng làhỏi chính) để
tập trung làm rõcóhaykhônghành
vi phạm tội củabị cáo.Việcxét hỏi
của KSV, LS, người bảo vệ quyền
lợi củađương sựchỉmang tínhchất
bổ sung. Còn hiện nay yêu cầu cải
cách tưpháp (CCTP) làkết hợpmô
Kiểmsátviên
nênxéthỏi
trước
ThayvìđểHĐXXhỏitrước,hỏichínhtạiphiêntòahìnhsựthì
kiểmsátviênnênđảmnhậnviệcnàyđểtáchbạchtráchnhiệm
buộctộicủaVKSvàchứcnăngxétxửcủatòa…
“KSVyếuthìphảiđàotạo”
DựthảoBLTTHS(sửa
đổi)quyđịnhKSVxéthỏi
trướcphùhợpvớiyêu
cầunângcaotínhtranh
tụngcủaCCTP.
HĐXXkhôngthựchiệnviệcxéthỏi trướcvàchỉxéthỏi
nếu thấychưa rõhoặc thấycần thiếtkhôngcónghĩa là
HĐXXngồikhông,nhưýkiếnphảnđốiquyđịnhcủadự
thảoBLTTHS (sửađổi).Với chứcnăngxétxử,HĐXXnhư
là trọng tài chohaibênbuộc tội vàgỡ tội.Trêncơsở tài
liệu, chứngcứđượchai bênđưa ra,HĐXX sẽphải đánh
giá, nhậnđịnhvàđưa raquyếtđịnhcủamình.Nhưvậy,
yêu cầuđặt ra choHĐXX là đưa ramột bản án, quyết
địnhđúngpháp luật, đúngngười, đúng tội, không làm
oanngười vô tội nhưngcũngkhôngbỏ lọt tội phạm.
Một lýdokháckhôngđồng tìnhvớiquyđịnhcủadự
thảo làviệcxéthỏi trướcvàhỏi chínhxưanaydo thẩm
phán chủ tọa phiên tòa đảmnhận, trong khi kỹ năng
của KSV cònhạn chế. Tôi cho rằngđây là lý do không
phùhợp. Xéthỏi để làm rõcáchànhvi phạm tội củabị
cáo,để làmsángtỏsựthậtkháchquancủavụán, làmrõ
tội phạm làmột yêucầu, đòi hỏi bắtbuộcđối với năng
lực củamỗi KSV. Nếu còn yếu, chưaquen thì cầnphải
đượcđàotạo,bồidưỡngchứkhôngthể lấy lýdonàyđể
phảnđốimột quyđịnh rất tiếnbộmàdự thảoBLTTHS
(sửađổi)đãđưa ra.
LS
NGUYỄNHUYTHIỆP
,
ĐoànLSTPHàNội
hình tố tụng thẩmvấnvới tranh tụng.
Trongđó, KSV cóvai tròbênbuộc
tội,LS làbêngỡ tội vàHĐXX thực
hiện chức năng trọng tài.
Như vậy, dự thảo BLTTHS (sửa
đổi)quyđịnhKSVxéthỏi trướcphù
hợp với yêu cầu CCTP. Theo đó,
KSVhỏitrướctạiphiên
tòanhằmbổ sungcho
quanđiểmbuộc tộicủa
mình,LS thìhỏinhằm
bảovệquanđiểmbào
chữa, HĐXX chỉ chủ
yếu lắng nghe, đánh
giá để ra quyết định.
HĐXX chỉ xét hỏi nếuxét thấyvấn
đề chưa rõ hoặc khi thấy cần thiết.
Đồng quan điểm, LSĐoànCông
Thiện(ChủnhiệmĐoànLS tỉnhKiên
Giang) cũng nói với yêu cầu nâng
cao tính tranh tụng tại phiên tòacủa
CCTPthìviệcchứngminh tộiphạm,
bảovệquanđiểm truy
tố chủyếu làviệc của
VKS, của KSV. Do
đó, thay vì đểHĐXX
hỏi trước, hỏi chính
tại phiên tòa hình sự
thìKSVnênđảmnhận
việc này để tách bạch
rõ tráchnhiệmbuộc tội củaVKSvà
chức năngxét xử của tòa.
KSV sẽhết ỷ lại
vàoHĐXX
Xung quanh đề xuất trên trong
dự thảo BLTTHS (sửa đổi), mới
đây khi thảo luận tại Quốc hội, có
đại biểuQuốc hội e ngại: Toàn bộ
trật tựxét hỏi sẽbị đảo lộndẫnđến
ách tắc toànbộhệ thốngxét xử, ra
phiên tòaKSV làmhết, từđọc cáo
trạng đến luận tội, tranh luận...,
thẩm phán không còn việc gì để
làm. Vị này còn nhận xét: 10 năm
sau đội ngũ KSV hiện nay không
làm được bằng anh thẩm phán về
kỹ năng xét hỏi…Quan điểm này
đã không được các chuyên gia
đồng tình.
“Quy định như dự thảo rất tiến
bộ.Khi đóvai trò, tráchnhiệm của
KSVsẽđượcnângcaobởiKSVphải
làngười thựchiện chứcnăngbuộc
tội thôngqua việc xét hỏi trước và
hỏi chính trong phần xét hỏi. Lúc
này KSV phải độc lập thực hiện
chức năng buộc tội của mình, hết
ỷ lại vàoHĐXXvàbị đối trọngvới
LS thực hiện chức năng bào chữa.
HĐXXcó thểhỏi hoặckhông tham
gia xét hỏi sẽ là động lực giúp cho
KSVcó sự chuẩnbị, tập trung cao
hơn trongviệc thựchiệnchứcnăng
buộc tội củamình” -LSLêQuang
Y (Phó Chủ nhiệmĐoàn LS tỉnh
ĐồngNai) phân tích.
LSTrầnCảnhNhứt (Chủnhiệm
Đoàn LSTPĐàNẵng) cũng nhận
định: CCTP theo hướng nâng cao
tính tranh tụngvàbuộccáccơquan
tố tụngquay trở lạiđúngchứcnăng,
nhiệmvụ củamình thì trình tựxét
hỏi cũngcầnphải thayđổi nhưquy
định của dự thảo.
s
Nhiềuchuyêngiaủnghộkiểmsátviênxéthỏi trước tạiphiên tòahìnhsự.
Ảnh:HTD
Thông tinnàyđượcPhóChủ tịchLiênđoàn
Luật sư (LS)ViệtNamĐỗNgọcThịnhcông
bố tại hội nghị triển khai việc LS, luật gia
tham gia tư vấn pháp lý cho công dân đến
khiếunại, tốcáodoTrungươngMTTQVN
tổ chức ngày1-7.
ÔngThịnhchohaymỗingàysẽcókhoảng
2-3LS thamgia công tácnày tại trụ sở tiếp
côngdânTrungương.Công tácnày thểhiện
trách nhiệm phục vụ cộng đồng, nhân dân
của các LS. Ngỏ lời với các LS tham gia
công tác này, LSThịnh nói: “Các LS phải
dành thời gian kiên nhẫn lắng nghe người
dân để hiểu được bản chất vụ việc, tư vấn
thấu tìnhđạt lý.ĐiềugìNhà nước đúng thì
phảigiải thíchvớingườidân.Nếudânđúng
thì phải dùngmọi cáchđểbảovệquyền lợi
hợp pháp cho nhândân”.
ÔngNguyễnHồngĐiệp,TrưởngbanTiếp
công dân Trung ương - Thanh tra Chính
phủ, cho biết tình hình công dân khiếu nại
hết sứcphức tạp. Lýdovì cónhữngoan sai
và việc giải quyết khiếu nại, tố cáoở cơ sở
chất lượng rất thấp. Việc công dân khiếu
nại, tố cáo, tuần hành ởHàNội là gây sức
ép để được giải quyết nhanh chóng. Ngoài
ra, tìnhhìnhkhiếunạiđôngngười cósự liên
kết chặt chẽ.
ÔngĐiệp nói khi có sự tham gia của LS
thìviệc tiếpcôngdânkhiếunại, tốcáo thuận
lợi hơn nhiều. Theo ông Điệp, trong quá
trình tiếp công dân có những cách xử lý bị
địaphươngphảnứng. Tuynhiên, ôngĐiệp
khẳngđịnh: “ĐãăncơmChínhphủ thì phải
bảovệdân”.ÔngĐiệpcũngcho rằngnhững
vụviệckhiếunại, tốcáo, côngdân rất ít đưa
đến tòa ánđể giải quyết do trình tự, thủ tục
và tài chính. Cá biệt, có nhiều vụ việc khi
đưa rakhiếunại, tố cáo thì đãhết thời hiệu.
ÔngNguyễnVănPha,PhóChủ tịchỦyban
TrungươngMTTQVN, cho rằngmột trong
nhữngnguyênnhândẫnđếnkhiếunại, tốcáo
là do người dân chưa hiểu biết đủ về pháp
luật.Nếungười dânhiểubiết pháp luật sẽ tự
lựachọnđượcviệccókhiếukiệnhaykhông
và khiếu kiện ở đâu cho đúng. Nên việc có
sự thamgiacủaLS trong tưvấnpháp lýcho
côngdânkhiếunại, tố cáo là rất cần thiết.
ÔngĐiệpchohaysaukhi triểnkhaivà rút
kinhnghiệmcông tácnày tạiHàNội sẽ tiến
hành triển khai công tác này tại TP.HCM.
CHÂNLUẬN
VỤ“VÌSAOTHIHÀNHÁN“TÍCHCỰC”
BẤTTHƯỜNG?”
TổngcụcTHAdânsự
yêucầukiểmtra,xử lý
BàTrầnThịPhươngHoa(QuyềnVụ trưởng
VụGiải quyết khiếunại, tốcáoTổngcụcThi
hành án (THA) dân sự, BộTư pháp) vừa có
văn bản yêu cầu Cục THA dân sự tỉnhAn
Giangkiểm tranộidung trongbài
“Vì sao thi
hành án“tích cực” bất thường?”
đăng trên
PhápLuật TP.HCM
ngày15-6-2015.
Theo văn bản này, quyền vụ trưởng Vụ
Giải quyết khiếu nại, tố cáo đã yêu cầu cục
trưởng Cục THA dân sự tỉnhAn Giang chỉ
đạogiảiquyếtđúngquyđịnhpháp luậtnhững
nội dung bài báo phản ánh và thông báo kết
quả đến tổng cục cũng như báo
Pháp Luật
TP.HCM
trước ngày 30-6.
Như
Pháp Luật TP.HCM
đã phản ánh,
năm 2008, TAND tỉnhAn Giang xử phúc
thẩmmột vụ tranh chấp đất đai đã tuyên
buộc bàNguyễnThị É phải trả gần 430m
2
đất chohai bàPhanThịNga vàTrươngThị
Ánh. Sau đó dù TANDTối cao đã yêu cầu
tạm hoãnTHA trong vòng 90 ngày để xem
xét giám đốc thẩm nhưngTHAhuyệnChợ
Mới vẫn “tích cực” cưỡng chế gia đình bà
Éđể lấyđất giaochohai bàNga,Ánh, thậm
chí cònghi lùi ngày raquyết định tạmhoãn,
kiến nghị UBND tỉnh thu hồi giấy đỏ của
bà É để cấp cho hai bàNga, Ánh…Hệ quả
là saukhi cóquyết địnhgiámđốc thẩmhủy
bản án phúc thẩm, các cấp tòa ởAnGiang
phải rất “mệtmỏi”đểkhắcphụchậuquảkhi
giải quyết lại vụ án.
MINHQUÝ
Trộmcả laptopcủachị
bạngái
(PL)- Sáng 1-7, TAND TP Nha Trang
(KhánhHòa) đã tuyên phạt HuỳnhĐứcLợi
bốn tháng tùvề tội trộm cắp tài sản.
Lợi là đầu bếp, có bạn gái là chị NTTĐ.
Chị Đ. ở trọ chung với chị ruột và một cô
gái khác.Khoảng13giờngày15-12-2014,
chị Đ. đi làm, có giao chìa khóa phòng trọ
cho Lợi đến nghỉ. Khi Lợi đến, thấy trong
phòng trọ không có người, trên gác có để
một máy tính xách tay (trị giá gần 11 triệu
đồng) của chị gái chịĐ., Lợi nảy lòng tham
liền lấy trộmmáy tính rồi bỏ đi. Sau đó,
Lợi đem laptop đến tiệm cầm đồ cầm lấy
5 triệu đồng.
Ngoài ra, cô gái ở chung với chị em chị
Đ. còn khai báo là bị mất một chiếcĐTDĐ
nhưngLợi không thừanhậncó lấy trộmđiện
thoại, ngoài ra cũng không có chứng cứ nào
khác nên cơ quan điều tra không có căn cứ
để xử lý.
HOÀNGVĂN
100luậtsưsẽthamgia
tiếpcôngdânkhiếunại,tốcáo
