CHỦNHẬT 19-7-2015
2
TUẦN THỜI SỰ
Đùngmộtcáiđưa
doanhnghiệp lên
“đoạnđầuđài”
Doanh nghiệp lách luật thì không thể bắt, không thể quy tội.
nay, Sabeco theo luậtmới không
còn làDNNN thôi.
. Ông bình luận gì khi Sabeco
khẳng định rằng họ đã làm đúng
tấtcảhướngdẫncủaBộTàichính,
củaTổngcụcThuếnhưngbâygiờ
lạibịđềnghị truy thu thuếmộtcách
oanức. Tức lỗi củaNhànướcchứ
không phải lỗi củahọ?
+ĐốivớicácDN lớnnhưSabeco,
tôi cho rằngviệchọhỏi chi tiết các
hướng dẫn của các bộ, ngành liên
quan về thuế là việc làm đương
nhiênđểđềphòngviệcbị vi phạm
pháp luật. Lýdo làmỗi hànhvi vi
phạmsẽđánggiá tiền tỉ chứkhông
phải chuyện chơi.
Thế nhưng đùng một cái đưa
người ta lên “đoạn đầu đài”, bắt
phải nộp thuế.Kiểm toánnói rằng
kiểu gì cũng phải truy thu thuế
TTĐB nhưng nếu xét theo pháp
luật, tôi nghĩ rằng kiểu gì Sabeco
cũngkhông cầnphải nộp!
.Nếucơquanquản lýquyết truy
thu thuế TTĐB của Sabeco đến
cùng thì theo ông, động thái này
sẽ tác động thế nào đối với cộng
đồngDNnói chung?
+
Thứ nhất
, cộng đồngDN sẽ
mất lòng tin. Nóimột cáchví von
DN (tư nhân, nước ngoài, nhà
nước...) sẽchẳngkhácnàonhư“cá
nằm trên thớt”. Điềunày sẽ khiến
cộng đồng DN hoài nghi về một
môi trường kinh doanh tốt, lành
mạnh, đúng luật.
Thứhai
, tiền lệ này sẽ làm cho
cácbộ, ngànhcứépDN theoýchí
chủ quan của mình, dù văn bản
không rõ ràng, có lỗhổng.
Thứba
,DN sẽphải chịunhững
hậuquảpháp lývàkinh tế rấtnặng
nề và oanức. Chẳng hạn đối với
Sabeco, số thuế TTĐB đang bị
kiếnnghị truy thu là 408 tỉ đồng.
Nhưng nên nhớ rằng đây là số
thuế bị truy thu trongmột năm.
Nếu điều này được thực hiện thì
phải truy thu cả các năm trước
và các năm sau này. Số tiền bị
truy thu sẽ lên tới hàng ngàn tỉ
đồng. Việc này có thể dẫn đến
nguy cơphá sảnSabeco, tạođiều
kiện cho cácDN bia nước ngoài
vàoViệt Nam.
Lỗi làdo…cơchế
. Trên thực tế hiện nay nhiều
DN cũng có mô hình hoạt động
tương tựSabeconhưngvì saochỉ
công tynàybị truy thu thuếTTĐB,
thưa ông?
+ Đó cũng là một câu chuyện
bất cập. Ở đây lẽ ra nếu truy thu
thì phải áp dụng với tất cả DN
nhằm đảm bảo công bằng chứ
không thể truy thu của công ty
nàynhưng lại không truy thu của
công ty khác.
. Như ông phân tích thì Sabeco
không sai, vậy ai phải chịu trách
nhiệmcụ thểvì đểxảy ra“lỗhổng
pháp luật”dẫnđến thất thoát tiền
ngân sách nhànước?
+Khôngaiphảichịu tráchnhiệm
cả, vì người phải chịu tráchnhiệm
là “cơ chế”. Trong khi chúng ta
không có tiền lệ “xử trảm cơ
chế”, không kiện được văn bản
quy phạm pháp luật! Không thể
tráchQuốc hội hayChínhphủvì
không bịt hết được các lỗ hổng
pháp luật.
Nếu có trách nhiệm thì đó là
tráchnhiệmchính trị chungchung
chứ tộivềcơchế,vềchínhsách thì
không thể truy tố!
. KTNN thừa nhận rằng có lỗ
hổngchính sáchnhưngđồng thời
khẳng định Sabeco vẫn phải nộp
thuếTTĐBbị truy.Liệucó thểvừa
kiếnnghị sửa luậtnhằmbịt lỗhổng
lại vừa hồi tố bắt DN chịu trách
nhiệm cho lỗ hổng này không?
+Không được vì như thế là vi
phạmnguyên tắc“saiđâusửađấy”
và “một hành vi thì chỉ được xử
lý một trách nhiệm”. Ở trường
hợp này, nếu luật pháp còn hổng
thì bịt lại, còn nếuDN sai thì xử
lýDN. Chứ không thể cùngmột
lúc chế tài cả hai bên. Nếu có thì
chỉ cần xem lại vềmặt pháp luật
để nhanh chóng hoàn thiện các
văn bản, thể chế, tạo điều kiện
cho các DN kinh doanh an toàn,
hiệu quả.
. Theoông, phải làmgì để tránh
được những trường hợp tương tự
Sabeco?
+
Trước hết
là phải “hở đâu
bịt đấy”!Tức làphải nâng caokỹ
thuật, năng lực lậppháp, lậpquy.
Phải bịt rất kỹ lưỡng. Phải phát
hiện sớm và khi phát hiện được
các lỗ hổng pháp luật thì phải bịt
ngay để hạn chế tối đa các sơ hở
pháp lý, hoàn thiệnhệ thốngpháp
luật kinh doanh.
Dĩ nhiên, những sơhở làkhông
thể tránh được ngay cả đối với
nhữngnướccóhệ thốngpháp luật
kinh doanh được cho là rất hoàn
thiện.Điềunàychúng taphải chấp
nhận trongnềnkinh tế thị trường,
đấy làchưakểđến tình trạng“tranh
tối tranhsáng”ởnước ta trong thời
kỳ chuyểnđổi.
Thứ hai
, bên cạnh những quy
địnhchi tiết thìphảiquyđịnhđược
cácnguyên tắcchungcảnhbáoDN
để soi rọi những trường hợp như
Sabeco, đi thẳngvàobảnchất vấn
đề chứ không chỉ bám vào câu
chữ trong các văn bản quy phạm
pháp luật.
. Xin cámơnông.
◄
CHÂNLUẬN
thựchiện
K
iểm toánNhà nước
(KTNN)mớiđâyđề
nghị truy thu trên
408 tỉ đồng thuế
tiêu thụ đặc biệt
(TTĐB) của Tổng Công ty Cổ
phần Bia-Rượu-Nước giải khát
Sài Gòn (Sabeco). TheoKTNN,
việc kiến nghị truy thu thuế
TTĐB đối với Sabeco là đúng,
trong khi Sabeco lập luận rằng
họ đã làm đúng theo hướng dẫn
của cơ quan nhà nước.
Đứnggiữahai luồngýkiếnnày,
trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
,
luật sư
TrươngThanhĐức
,Trung
tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam
(VIAC), nói:
Không có lý do gì để truy thu
408 tỉđồng thuếTTĐBcủaSabeco
cả, mặc dù có thể thất thoát, có
lách luật. Bởi
lách luật không
phải làphạm luật
chonênđừng
nói lách luật là phải bị xử lý.
Nếu coi lách luật là xấu thì đó
là tư duy của một xã hội không
có pháp luật. Dĩ nhiên, chúng
ta không ủng hộ, không khuyến
khích chuyện lách luật nhưng
nếu chuyện lách luật không vi
phạm đạo đức thì cũng không
thể lên án được.
Khôngđúng về
pháp luật
. Phóng viên:
Theo ông, việc
KTNNđềnghị truy thu408 tỉđồng
thuế TTĐB của Sabeco là đúng
hay sai?
+Luật sư
TrươngThanhĐức
:
Việc đề nghị truy thu này có thể
đúng về tình. Nhưng còn về lý,
tức về pháp luật thì không đúng.
Bởi Sabecođã thựchiệnđúngvới
tất cảquyđịnh của luật, nghị định
và thông tư.
Điểm đặc biệt nữa là Sabeco
doNhànước sởhữu tới 90%, chỉ
10% làcủacánhân.Rồi cáccông
tyconcủaSabecođược thành lập
trước khi cổ phần hóa. Mô hình
này trước đây được ca ngợi rất
nhiều, đượccoi nhưmột điểnhình
rất thành công của doanh nghiệp
nhà nước (DNNN). Bằng chứng
là Sabeco đứng thứ chín trong
sốDN nộp thuế nhiều nhất. Nhờ
có như thế ngành bia nói chung
và Sabeco mới phát triển nhanh
được trong những năm gần đây.
. Nhưngmột số ý kiến cho rằng
việc Sabeco lập công ty con là để
lách luật, trốn thuế.Ôngnghĩ sao
về ý kiến này?
+ Việc Sabeco thành lập các
công ty con thời điểm trước đây
là đúngvới tinh thần chỉ đạo của
Nhànướcvới tinh thầnđổimới.Vì
vậy ở đây xét cho cùng các công
ty con là doNhà nước thành lập.
Nên nhớ trước ngày 1-7, Sabeco
là DNNN, mới có hơn 10 ngày
Cáccơquanquản
lýnhànướcnhưBộ
Tàichính,BộCông
Thươngphảibảovệcái
đúng,nếukhôngDN
biếttinvàođâu?
Ông
PHẠMĐÌNHTHI
,
Vụ trưởngVụChínhsách thuế,
BộTàichính:
Sẽsửađổi
LãnhđạoBộTài chínhđãgiao
TổngcụcThuếnghiêncứu
trả lời vớiDN theođúngquy
định,đảmbảoviệcchống
thất thu thuế. BộTài chính
cũngđãcó tờ trìnhgửiChính
phủvềviệcxâydựngdự thảo
Nghịđịnhhướngdẫn thi
hànhLuậtThuếTTĐBsửađổi.
Trongđó,dự thảoquyđịnh
giá tính thuế làgiácủacơ
sởsảnxuấtbán ra; trong
trườnghợpnếuDNbánqua
công ty thươngmại thì công
ty thươngmạinàykhông
cóquanhệvới công tymẹ
vàcông tyconbị chiphối.
Điềunàysẽ tránh tình trạng
chuyểngiáởDN.
