9
THỨ TƯ
29-7-2015
Cuocsong
ÔngBànVănThái,BànVănTiếp,ĐặngVănQuang,ĐặngVănTuyênvàĐặngViệtSơn tạibuổi làmviệc
vớiđoàngiámsát liênngànhngày19-7.Ảnh:CHÂNLUẬN
Diễnbiếnsaukhiphiênxửthứ14gầnnhất
VỤ“BỊBẮTVÌLÁĐƠNTỐGIÁCNẶCDANH”
Tiềnlệnébồithườngoan
nguyhiểm
Cơquantốtụngkhôngkếttộiđượcnămbịcáogiếtngườinênmớiđổitộidanhrồiđìnhchỉvớilýdophíabịhạirútyêucầu
đểnébồithườngoan.
NGUYỄNVĂNHƯNG,
V
ụ án bắt đầu từ cái chết
bất thường của ông Đặng
Quang Cường ở thôn 6,
xã Bằng Cốc (HàmYên, Tuyên
Quang). Gầnmột tháng sau, ngày
12-8-2012, Công an huyện Hàm
Yên nhận đượcmột đơn nặc danh
tốgiácnămngười nghi vấncóhành
vi giết ôngCường làBànVănThái,
Bàn Văn Tiếp, Đặng Văn Quang,
ĐặngVănTuyên, ĐặngViệt Sơn.
Sau đó, năm người này lần lượt bị
bắt, bị khởi tố, điều tra về tội giết
người (lúcnàyvụánđãđượcchuyển
lênCông an tỉnhTuyênQuang).
Chuyển từgiết người
sang cốýgây thương
tích rồi đình chỉ
Một loạt chứngcứđượcđưa rađể
chứngminh là năm người nói trên
đã đánh nhầm ông Cường rồi nảy
sinhýđịnhgiếtngườidiệtkhẩumột
cách dãman, độc ác. Cuối cùng là
lời nhận tội của năm bị can trong
cácbảncung.Cósựviệc, cónguyên
nhân, có kết quả, có cả lời thú tội
củacácnghican.Vụán tưởngchừng
đếnđó làkết thúc, cơquanđiều tra
(CQĐT) đã phá án thành công.
Thế nhưng các nhân chứng, vật
chứng mâu thuẫn, phủ nhận lẫn
nhau. Thêm vào đó, ra tòa, năm bị
cáo đồng loạt kêu oan cùng nhiều
bằng chứng chống lại nhận định
của “Vụ án giết người” ban đầu.
Vậy là qua 14 phiên xử được mở
nhưng tòađãkhông thểkết tộiđược
nămbị cáo.Lầnxửgầnnhất (tháng
11-2014), tòa lại phải tiếp tục trảhồ
sơ để điều tra bổ sung.
Theo luật, nếukhôngchứngminh
được tộiphạm,CQĐTphảiđìnhchỉ
điều travới lýdođãhết thờihạnđiều
tramà không chứngminhđược tội
phạmhoặchànhvikhôngcấu thành
tộiphạm.Nhưng rồivụán lại rẽsang
hướngkhác:Đó làCQĐT thayđổi
quyết định khởi tố, chuyển năm bị
can này từ tội giết người sang tội
cố ý gây thương tích. Rồi sau đó,
vin vào lý do đại diện người bị hại
rút đơn, CQĐT đã đình chỉ vụ án.
Nhậnđịnhvề tỉ lệ
thương tật kiểu
phỏngđoán
Theokết luậnđiều tramớinhất số
05/KLĐT ngày 11-3-2015, CQĐT
đã cố gắng thể hiện rằng: Có việc
năm người này đánh nạn nhân, chỉ
làhậuquả (chết người) khôngphải
do việc đánh đó.
ĐoànLuật sư tỉnhVĩnhPhúc,người
từngbào chữa chonăm côngdânở
TuyênQuang
Luật sư
Việcxếp lạivụánbằngcách
chuyểnsangmộttộichỉđượckhởi
tốtheoyêucầucủaphíabịhại,sau
đóđìnhchỉvới lýdophíabịhạirút
đơnyêucầukhởitố làmộttiền lệ
hếtsứcnguyhiểm.
Có rất nhiều điểm vô lý thể hiện
qua kết luậnđiều tramới nhất này.
Theođó,CQĐTđãkết luận thương
tật trên thi thể củaôngCường tổng
cộng là 6%nếunạnnhân còn sống
vàđể lại sẹo (thương tíchdưới 11%
nênphải đình chỉ vụ ánkhi phía bị
hại rút yêucầukhởi tố).Tuynhiên,
tại cáckết luậngiámđịnh trướcđó,
cơ quan giám định đã phủ nhận
điều này.
Cụ thể, tạikết luậngiámđịnhngày
16-9-2012, PhòngKỹ thuật hình sự
Côngan tỉnhTuyênQuangkết luận:
Donạnnhânđã tửvong, khôngxác
định được di chứng do các thương
tích để lại nên chỉ xác định được
mức độ tổn hại sức khỏe tối thiểu
do thương tíchgâynên trong trường
hợp nếu nạn nhân còn sống, được
điều trị kịp thời, tiến triển điều trị
tốt.Tương tự, tạikết luậngiámđịnh
ngày28-6-2013,
Viện Khoa học
hìnhsựcũngkhẳng
định: Không có
cơsởpháp lýxác
địnhmức độ tổn
hại sức khỏe của
ôngCườngdocác
vết thương. Căn
cứ văn bản pháp
luật hiện hành
chỉ quy định xếp hạng thương tật
cho sẹovết thươngphầnmềm (khi
vết thương đã liền sẹo). Không có
quy định xếp hạng thương tật cho
vết thương. Điều này có nghĩa khi
nạnnhânđãchết, nhữngvết thương
trêncơ thểkhông thểhình thành sẹo
nênviệckết luận thương tật 6%của
CQĐT chỉ mang
tính nhận định,
khôngphải cơ sở
kết luận.
Lách luật?
Đó là chưanói
việckhởi tố theo
yêu cầu củaphía
bị hại và đình
chỉ dohọ rút yêu
cầu trong vụ này cũng hết sức lạ
lùng:Ngày4-3-2015, vợnạnnhân
có đơn yêu cầu khởi tố năm ông
Thái, Tiếp, Quang, Tuyên, Sơn
về tội cố ý gây thương tích (trong
khi tháng 12-2014, CQĐT vẫn ra
một kết luận điều tra bổ sung tiếp
tục đề nghị truy tố năm người nói
trên về tội giết người theo điểm
n khoản 1 Điều 93 BLHS). Ngay
hôm sau (5-3), vợ nạnnhân đã rút
đơn yêu cầu này.
Lẽ ra, CQĐT phải thay đổi tội
danh khởi tố (từ giết người sang
cố ý gây thương tích) ngay sau
khi nhận đơn yêu cầu của vợ nạn
nhân. Đằng nàymột ngày sau khi
vợ nạn nhân rút đơn (6-3), tức
thời điểmmà sự kiện pháp lý để
khởi tố theo đơn yêu cầu phía bị
hại đã chấm dứt, CQĐT mới ra
quyết định thay đổi tội danh khởi
tố. Chỉ trong vòng vài ngày tiếp
đó, CQĐT đã hoàn tất kết luận
điều tra về tội mới rồi căn cứ vào
việc phía bị hại rút đơn để đình
chỉ vụ án.
Năm người dân đã bị bắt tạm
giam hơn 30 tháng, bị khởi tố,
truy tố về tội giết người với mức
án cao nhất đến tử hình. Lẽ ra khi
không chứngminhđược tội phạm,
CQĐTphải nhìn thẳngvào sựviệc,
chân thành khắc phục sai sót để
bảođảmquyền lợi hợppháp, chính
đángchohọ thì ngược lại.Việcxếp
lại vụ án bằng cách chuyển sang
một tội chỉ được khởi tố theo yêu
cầu của phía bị hại, sau đó đình
chỉ với lý do phía bị hại rút đơn
yêu cầu khởi tố làmột tiền lệ hết
sức nguy hiểm. Với cách làm này
có thể sẽ khôngmột cá nhân nào
phải chịu bất cứmột hình thức xử
lý kỷ luật nào.
s
-Ngày12-12-2014
,CQĐT rakết luậnđiều trabổsung, tiếp tụcđềnghị
truy tốnămbị can về tội giết người theođiểmn khoản1Điều93BLHS.
-
Ngày4-3-2015
, vợ nạnnhân cóđơnđề nghị khởi tố nămbị can về
tội cố ýgây thương tích. Nhưngngày 5-3-2015, bànày rút đơn.
-
Ngày6-3
, CQĐT cóquyết định thay đổi tội danhđối với nămbị can
từgiết người thành cố ýgây thương tích.
-
Ngày9-3
, CQĐT hoàn thành kết luậnđiều tra đối với nămbị can về
tội cố ýgây thương tích.
- Ngày11-3,
CQĐT ra quyết địnhđình chỉ vụ án cố ý gây thương tích
đối với nămbị canvới lýdođại diệnhợpphápcủabị hại rútđơnyêucầu
khởi tố (về tội cố ýgây thương tích).
-Ngày1-4,
nămcôngdânnàyđãđếnVKSNDTối cao,TANDTối cao, Bộ
Công anđểgửi đơn kêuoan.
-Ngày3-4,
CQĐTmờinămngườiđến trụsởCôngan tỉnhTuyênQuang
để làmviệcvềhànhviviphạmhànhchínhxuấtphát từ tội cốýgây thương
tích. Saukhiđượcgiải thích, nămngười nàyđã từchối làmviệcvànói chỉ
làm việc khi nào cóquyết địnhgiải quyết khiếunại củaVKSNDTối cao.
-Ngày22-4,
VKSNDTối cao làm việc với các ôngThái, Tiếp, Quang về
nội dung tố cáo việcbị bức cung, nhụchình.
-Ngày23-4
, CQĐT củaVKSNDTối caođã làm việc với các ôngTuyên,
Sơn về cùngnội dung trên.
- Ngày 19-7,
đoàn giám sát việc tuân thủ pháp luật của cơ quan, tổ
chức (thuộcLiênđoànLuật sưViệtNam,Hội LuậtgiaViệtNam,Thanh tra
Chính phủ, Ủy banTrung ươngMTTQViệt Nam…) đã làm việc với năm
người dânđể chuẩnbị choviệcgiám sát vụánnày tại TuyênQuangvào
tháng8-2015.
Trong vụ án này, nếu có oan sai thì phải quy trách nhiệm cho người
đứng đầu. Nếu có những dấu hiệu về việc năm người dân tỉnh Tuyên
Quang bị bắt, bị tạm giữ không có lệnh, lấy cung vào ban đêm, tức là
việc thực hiện quy trình tố tụng sai thì người đứng đầu nhóm điều tra
phải chịu tráchnhiệm trước tiên, sauđó làđếnnhững cánbộ thựchiện.
Để thúcđẩygiảiquyếtnhanhchóngvàhiệuquảhơnvụviệcnày,Đoàn
Đại biểuQuốc hội (ĐBQH) tỉnhTuyênQuang nên vào cuộc vì ĐBQH tại
tỉnh là người đại diện cao nhất cho dân, có đầy đủ quyền lực và kinh
nghiệmđể liênhệ với ai đểgiải quyết. Theo tôi, ĐoànĐBQH tỉnhTuyên
Quangnênbáo cáongayvới bộ trưởngBộCôngan, viện trưởngVKSND
Tối cao và chánh ánTANDTối cao. Những vị lãnhđạonày sẽ chỉ đạo vào
cuộcnhanhhơn.
Nếu đã có những đoàn công tác của Bộ Công an, VKSNDTối cao làm
việc với địa phương về vụ án này thì kết quả làm việc nên được công
khai, minhbạch trên các phương tiện thông tinđể cử tri cả nước và cử
tri TuyênQuangđượcbiết.
ĐBQH
BÙI THỊ AN
,
Ủy viênỦybanKhoahọc, Côngnghệ
vàMôi trường củaQH
ĐoànĐBQHtỉnhTuyênQuangnênvàocuộc
