3
THỨNĂM
20-8-2015
Thoi su
“Chínhphủchỉđạo
dừng,TP.HCMsẽ
ngưngthu”
“Quy định pháp luật thì phải chấp hành. Do đó
TP.HCMvẫn tiếp tục thuphí xemáy.Tôimongngười
dânTPchia sẻ”.Chiều19-8,Chủ tịchUBNDTP.HCM
LêHoàngQuânchiasẻvới
PhápLuậtTP.HCM
vềviệc
một sốđịa phươngvà bộ, ngành trungươngkiếnnghị
tạmdừng thuphí xemáy.
.Thưaông,BộTàichínhvừakiếnnghịChínhphủ tạm
dừng thuphí xemáy từngày1-1-2016vàsửanghịđịnh
để bỏ thuphí xemáy.Một số tỉnh, thành cũngđề nghị
tương tự, vậyUBNDTPcóngưng thuphí hay không?
+HiệnTP.HCMvẫn tiếp tục thuphí theoNghị định
18/2012. Việc này là chấp hành theo quy định pháp
luật, cũng đồng thời nâng cao ý thức chấp hành pháp
luật của người dân.
. Thực tế nhiều người dân lao động nghèomong bỏ
phí xemáyđểcó thêmkhoản tiền trang trải cuộc sống,
thưaông?
+QuanđiểmcủaTP.HCM làcáchộ thuộcdiệnchính
sách, hộ nghèo sẽ đượcmiễn giảm phí này. Nhưng về
quyđịnhpháp luật thìTPcũngvậnđộngngườidânchấp
hành.Cóquận làm rất tốtviệc thuphíxemáynhưquận
9đã thuđược50%sốxeởđịaphương.Số tiền thuđược
sẽ để lại chođịa phươngnâng cấpđườngnội bộ trong
quận, huyện… chứđâuphảiTP lấy chi vàoviệc khác.
Tôi nghĩ người dân nên chung tay đóng góp khoản
phí mỗi người một ít. Đây là cách vừa tăng cường ý
thức thượng tôn pháp luật, vừa góp phần cho an sinh
phúc lợi ở địa phươngmình đang sinh sống.
. Nhưng Bộ Tài chính đánh giá việc thu phí là khó
khăn, khônghiệuquả.UBNDTP.HCMcókiếnnghị với
Chính phủ tạmdừng thu không, thưaông?
+Kỳ họpHĐNDTP vừa rồi đã thông qua việc thu
phí xemáy.Thường trựcThànhủy,UBNDTPcũngđã
xemxét kỹvà thốngnhất vẫn thực hiện theonghị định
củaChínhphủ.TP.HCM sẽkhôngkiếnnghị tạmdừng,
vì như tôi nói việc thuphí xemáycũng làđểngười dân
cóý thứcchấphànhquyđịnhpháp luật.Khi nàoChính
phủ có chỉ đạo tạmdừng,TP.HCM sẽngưng thuphí.
UBNDTP cũng đã đề nghị cán bộ, công chức phải
làm gương, thực hiện nghiêm quy định về thu phí xe
máy.Hiện công tác thuphí vẫn triểnkhai, các cơquan
đơn vị liên quan cũng đã và đang tuyên truyền, giải
thíchđể người dân chia sẻ với TP.
. Xin cámơnông.
NGUYỄNĐỨC
thực hiện
NHÓMPV
Chínhsáchtừphòng lạnhsẽkhó
thànhcông
Thực tếviệcmộtchủ trươngvừamớiđưa rađãbịphảnứng
làkháphổbiếnchứkhông riênggì quyđịnh thuphí sửdụng
đường bộ. SauBộGTVT thì BộTài chính cũng kiến nghị
bỏphí xemáychứng tỏxuhướngkhông thuđã thắng.Điều
nàychứngminh rằngnhữngngười đề rachủ trương thuphí
sửdụngđườngbộđãkhông tìmhiểu, nghiêncứukỹ thực tế.
Dườngnhưnhữngngười đề xuất, hoạchđịnh chủ trương
này thiếu thực tiễnnhưngxemxét thực tế lại sơ sài.Họ chỉ
nhìnmộtmụcđíchduynhất là làmnhư thế sẽ thuđược tiền
để duy tu, bảo dưỡng đường bộ. Mục tiêu này không sai.
Người đi đường thì phải đóng tiền để sửa đường cũng hợp
lý. Thế nhưng những người hoạch định đã không tính toán
được kịch bản:Nếu thu thì nhữnggì sẽ xảy ra?
Việc trả lời câuhỏi đónằmngoài khảnăng của cácvị chỉ
ngồi trongphòng lạnh.Muốn cóđáp án, cầnphải thamvấn
ýkiếnkhôngchỉ riêngngànhgiao thôngmàcảnhữngngành
liênquannhưkinh tế, xãhội, công anvàquan trọngnhất là
ýkiếnngười dân.Từviệc thamvấnnghiêm túc, nhữngnhà
hoạchđịnhmớiđủcócơsởđể lựachọnxemchínhsáchmình
đưa ra lợi ở chỗ nào, hại ở đâu rồi cân nhắc và lựa chọn.
Chủ trương thuphíxemáymột lầnnữacho thấy tácphong
làm việc của các cơ quan chức năng là chủ quan, năng lực
xử lýkém.Chủ trươngchặt câyxanhởHàNội hay thayđổi
quy trình xét tuyển đại học khiến bao phụ huynh, thí sinh
khổ sở cũng là những ví dụ điểnhình.
TS
NGUYỄNHỮUNGUYÊN
,
TrườngĐHKHXH&NVTP.HCM
Nônnóng,chủquanvàxemnhẹphảnbiện
Trên thế giới, nhiềunước lậpquỹbảo trì đườngbộdựa
trên ý nghĩa, kết quả thực tế. Việt Nam lập quỹ này cũng
là một xu thế hợp lý. Nhưng vì sao việc thu phí lại vấp
nhiều ý kiến phản đối rồi có kiến nghị tạm dừng, bỏ thu?
Chủ trương, chính sách nào cũng chỉ thành công khi
xuất phát và đáp ứng nguyện vọng số đông người dân.
Câu chuyện “thất bại” thu phí xe máy xuất phát từ các
nguyên nhân khách quan và chủ quan.
Khách quan đó là chuyện đường sá xuống cấp nhưng
thiếu tiền sửa chữa. Thứ nữa, pháp luật chưa phân định
rạch ròi giữa thuế, phí và lệ phí dễ dẫn đến phí chồng
phí và lạm thu.
Chủquan làcáccánbộ, cơquan thammưuđãnônnóng,
không nghiên cứu chi tiết, kỹ lưỡng khi áp dụngmô hình
ở nước ngoài vàoViệt Nam. Ví dụ, nước ngoài hầu như
không có xemáy, songViệt Nam thì hơn 90% là xemáy,
trongkhi ô tômới làmhưđường (chưakể chất lượng thiết
kế, thi công và bảo trì đường sá có tồn tại). Nước ngoài
thu rất côngbằng,minhbạch.Xe càngnặng thu càng cao,
quỹ còn bao gồm thuế xăng dầu, các loại phí khác như
phí trước bạ, kiểm định, xe quá tải quá khổ…Các phân
tích, phản biện đã được góp ý nhiều nhưng không được
coi trọng là do nôn nóng, chủ quan.
Còn các địa phương thì cũng không lắng nghe tâm tư
nguyệnvọngngười dân, khôngnhìnnhận tồn tại, thậmchí
thất bại của việc thu phí xemáy và thực hiện cứng nhắc,
khó hiểu. TP.HCM chậm thu phí xemáy nhất cả nước vì
phát hiệnnhiềubất cậpnhưngđếnnayvẫn triểnkhai thu.
TS
PHẠMSANH
, chuyên gia giao thông
Thiếutầmnhìntrong
đềxuấtthuphíxemáy
Quyđịnhvềphíxemáyvẫnđượcbanhành,bấtkểgópýđềnghịtạmdừng,bãibỏ.
Người laođộngnghèomongbỏphíxemáyđểcó thêmkhoản tiền trang trải
cuộcsống.Ảnh:HTD
Tiếpsauquyếtđịnh“dừngthu”củamộtsốtỉnh,
thànhthìcuốitháng7vừaqua,Quỹbảotrìđường
bộTrungương(doBộtrưởngGTVTĐinhLaThăng
làm chủ tịchHội đồngquỹ) đã kiếnnghị Chính
phủ chophépkhông thuphí xemáykể từngày
1-1-2016. NayBộTài chính cũngkiếnnghị dừng
thu loạiphínày.
Tương tựnhư lýdomàcác tỉnh, thànhđãnêu,
hai BộGTVTvàTài chínhđều thừanhậnviệc thu
phí xemáygặpnhiềukhókhăndođây là tài sản
diđộng,khôngbắtbuộcphảiđăngkiểm,ngườisử
dụngxekhôngbắtbuộc làchủsởhữunênrấtkhó
kiểmsoátvàthuphí.Khi thành lậpquỹ,dùnhững
nhàlàmchínhsáchtừngkỳvọngsẽthuđược2.600
tỉđồng/nămđốivớixemáynhưngmức thungày
càngsụtgiảm.Năm2013,cảnướcthuđược520tỉ
đồng,năm2014cònhơn500tỉđồngvàsáutháng
đầunăm2015chỉ thuđượckhoảng180 tỉ đồng.
Chưakểcóđịaphươngtổchứcthunhưngcũngcó
địaphươngchưathuhoặcdừngthu(ĐàNẵng,Bình
Dương, KhánhHòa…); việcchế tài người không
nộpbịbỏ lửng tạo rasựkhôngcôngbằngvàgây
dư luậnkhông tốt trongxãhội.
Điềuđángnóilànhữngbấthợplýtrongviệcthu
phíxemáyđãđượcnhiềuýkiếnchỉrõtừkhiýtưởng
thuđượcmanhnhavàonăm2011.Bấygiờngười
dânđãkêurấtnhiềuvềchuyệnphíchồngphí.Các
báo,đài thì liên tụcbáođộngnhữngkhókhănvề
nhân lực, kinhphí, công tác thốngkê, quản lý số
lượngxe…cùnghiệuquảkhigiaochoxã,phường
thuphí.Thếnhưngnhữngphảnánhnàyđãchưa
đượccáccơquan làmchínhsáchnghiêmtúctiếp
thusớmđểkịp thời cónhữngcânnhắc, tính toán
kỹ lưỡng…Rốt cuộcNghị định18 “thuphí theo
đầu xemáy” vẫn cứđược banhành vào tháng
3-2012với khăngkhăng củaBộGTVT là “để các
tỉnh, thànhcó thêmnguồn thuphụcvụviệcbảo
trì,quảnlýhệthốngđườngbộđịaphương”.Giờthì
chínhcácnơiđượcgiaothu,quản lýnguồnthu lại
chốibỏ.Dânkêu trờiđãđànhmàcácquancũng
“khócmếu”,nhấtlàtạinhữngnơimàtỉlệđượctrích
lại chongân sáchđịaphương saukhi thukhông
đủ trang trải chobộmáyđi thu!
Với đềxuấtnêu trêncủaQuỹbảo trì đườngbộ
Trungương, PhóThủ tướngHoàngTrungHải đã
giaoBộGTVTxemxét, báocáoThủ tướngChính
phủtrướcngày15-9.Chưarõlầnnàyvớilưuýthêm
củaBộTàichínhthì tiếnđộxử lýcủaChínhphủcó
nhanhhơnhaykhôngvìcàngđểkéodài thìcàng
có lắmbấtổnvề tínhchấphànhpháp luật (nôm
na làcấpdướidámcãi cấp trênnếudừng thu)và
nhữnghệ lụyphát sinh (nếu tiếp tục thuđếnhết
tháng12-2015).
Phải ghi nhận thiện chí của các cơquan chức
năng trongviệc “sai thì sửa”. Songnghĩ kỹ lại sẽ
thấyviệc “quyết rồi rút” trong trườnghợpnày là
sựphungphí uy tín, hìnhảnhvàngân sáchnhà
nước trong việcbanhànhmột quyphạmpháp
luật thiếu thuyếtphục,không thực tế.
THUTÂM
Trả lời phóng viên về việc
trước khi banhànhquy định
thuphí đãcónhiềuýkiến trái
chiềunhưng liênBộGTVT,Tài
chínhvẫnthammưu,triểnkhai,
một lãnhđạoBộGTVTchobiết
khi quyết địnhhai bênđã lập
luậnrõ làviệcthuphí làđểcác
địaphươngcóthêmnguồnthu
phụcvụduytucầu,đườngởđịa
phương.Vớimongmuốntrên,
hai BộGTVT vàTài chính cho
rằng thuphí là hợp lý. Ngoài
ra, khi lấy ý kiến thì không có
sựphảnđốinhưngkhiápdụng
đãgặpmộtsốbấtcậpnênhai
bộkiếnnghị tạmdừng.
Tiêuđiểm
Bàihọcđắtgiávềcáchlàmchínhsách
