CHỦNHẬT 30-8-2015
5
HỒSƠ TƯ LIỆU
Nhữngkhókhănvàbấtđồng
màchínhquyềnông
TậpCậnBìnhđangphảiđốimặtchắcchắn làcó thật.
Trongđó, thảmhọaThiênTânđãkhiếnnhiềungười
lắcđầuvớinhữngkếhoạchcủaTậpCậnBình.
quyềngaygắt.Vàdùchínhquyền
Tậpbuộcphải cáchchứcbốnquan
chứcvàkỷ luật bảyngười khácđể
“hạhỏa” lòngdân thìhìnhảnhcủa
TậpCậnBình với những cam kết
đảm bảo an ninh cho người dân
chắc chắn cũng bị “mờ đi”.
Hết “đổmáubếnThượngHải”,
BắcKinh lại thêmmột phen kinh
hoàng với hai vụ nổ nhàmáy hóa
chất liên tiếp. Vụ nổ kinh hoàng
nhàmáyhóachất tạiThiênTânvào
ngày12-8và sauđó là tạimột nhà
máy hóa chất khác tại Sơn Đông
đã đặt ra vô số vấn đề về an toàn
côngnghiệpvà khả năngứngphó
thảmhọacủaTQ.Theo trang
Wall
Street Journal
, vụ nổ kinh hoàng
tạiThiênTânđãphầnnào làmcản
đường những toan tính vĩ mô của
ôngTập. Đã có các kế hoạch kêu
gọisátnhậpThiênTânvàmộtphần
của tỉnhHàBắcvàoBắcKinh, tạo
nênmột “siêu đô thị” với dân số
lênđến130 triệungười, đônghơn
cả dân số Nhật Bản. Đây là một
trongnhữngdự ánmangđậmdấu
ấnvà thamvọngcủaôngTậpCận
Bình.Tuynhiên,vụnổ làmchết139
người vàhơn700người bị thương
tạiThiênTânđãkhiếnnhiềungười
chỉ biết lắc đầu trước những tham
vọng lãngmạn của ông Tập. Các
khu dân cư được bố trí quá gần
nhữngkhuvực chứa hóa chất độc
hạivốn rấtkéman toàn.Cácđơnvị
kinhdoanh tàng trữhóachất nguy
hiểmnhiềunăm trờimàkhôngcần
giấyphép.Nguồnnướcvàvùngđất
trongkhuvựcnày chắc chắn sẽbị
đặt vào tình trạng ô nhiễm trong
nhiềunăm trời.
Theohãngtin
SouthChinaMorning
Post
, chínhquyềnTPThiênTâncố
gắngbưngbít thông tinvàgiảmnhẹ
số lượng người thiệt mạng bởi vụ
nổbất chấp cơquanquản lý tuyên
truyền phải tổ chứcmột buổi họp
riêngvàkêugọinhiềucơquantruyền
thông chủ động điều tra thông tin
về Công ty Ruihai International
Logistics, công ty sở hữu nhà kho
phát nổ tại Thiên Tân. Nguồn tin
của
SouthChinaMorningPost
cho
rằngchínhnộibộgiới lãnhđạoTQ
đãkhônghài lòngvới chínhquyền
ThiênTân nên đã “bật đèn xanh”
cho truyền thôngvào cuộc.
Những “liều thuốcđộc”
củanềnkinh tế
Các thảm họa trong quản lý an
ninh con người chưa phải là nổi
bật nhất so với sự điêu đứng của
thị trường bất động sản, chứng
khoán của TQ. Nếu như những
thậpniên trướcđây,BắcKinhchú
trọng vào đầu tư và xuất khẩu để
giúpGDPnướcnàygiữởmứchai
consố trongnhiềunăm liền thìbây
giờBắcKinhđẩymạnhphát triển
ngànhdịchvụ trongbối cảnhxuất
khẩu và đầu tư đã chững lại đáng
kể, thậm chí là giảm vì nguồn lao
độnggiá rẻ củaTQbãohòa.Theo
nhiềuchuyêngiakinh tế,một trong
cácgiảipháp tốtnhấtchoBắcKinh
chính làkíchcầu tiêudùngđểmục
tiêucânbằngGDPđượcđảmbảo.
Tuy nhiên, thay vì nhắm đến
người dânbằngcácgiải pháp tăng
cường lòng tin của dân vào thị
trường,BắcKinh lại tỏ raquá“hào
phóng”vớicácdoanhnghiệp (DN)
nhà nước. Các gói tiền được bơm
vào cácDN do nhà nước quản lý,
vốn tồn tại nhiềukhúcmắcvàyếu
kém, kếtquả làDN làmăn thua lỗ.
Để gỡ lại, TQ tung ra các gói ưu
đãi kích thích người dân vay nợ
đểđổvàođầu tư thị trường chứng
khoán, bất động sản với hy vọng
cứuDN.Báochí quốc tếkểkhông
ítcâuchuyệnvềviệcngườidânTQ
kéo nhaumua đất, mua nhà, mua
cổphiếuđể “lượmnhặt tiền chính
phủ” chứ không phải tin năng lực
DN hay quy luật thị trường. Họ
đổ tiền vào buổi sáng và chờ đợi
các tuyênbốgiảm lãi suất, tănghỗ
trợ, mua cổ phiếu với giá tăng tối
thiểu10% từ các đơnvị nhận tiền
từchínhphủ.Liều thuốckích thích
củaBắcKinh đã trở thành “thuốc
độc”,hệ lụy làbongbóngbấtđộng
sảnvàbongbóngchứngkhoán lần
lượt căng phồng và nổ tung, đỉnh
điểm là từnăm2014 chođếnnay.
Ngay cả nỗ lực giảm lãi suất
chóng mặt hay các quyết định
bơm tiềnvào thị trườngnhằm tăng
tính thanhkhoảnkhi chứngkhoán
“hấp hối” cũng không làm niềm
tin của nhà đầu tư trở nên tốt hơn
sau hàng loạt “ngày đen tối”. Nỗ
lực phá giá đồng nhân dân tệ đến
mức“không thể tinđược”vừaqua
nhằmvực dậy xuất khẩu, củng cố
niềm tin nhà đầu tư cũng không
làm cho nền kinh tế sáng sủa hơn
trongngắn, dài hạn.Thậm chí các
động thái mới nhất liên quan đến
việcđiều travàkết tộimộtsốngười
màBắcKinhgọi làgian lậnkhiến
thị trường chứng khoán thiệt hại,
cũng như các tuyên bố vềmối đe
dọa từbênngoài quốcgiacủamột
sốquanchứcBắcKinhcàngkhiến
nhiềungười thấtvọngvềviệcquản
lý của chính quyềnTậpCậnBình
theo kiểu “vừa đá bóng vừa thổi
còi”, tìm cách đá trái banh “trách
nhiệm” sang người khác trước.
Phíatrước làgiôngbão?
Theokênh truyềnhìnhnhànước
TQ CCTV hôm 19-8, “các khó
khăn, mức độ chống đối, sự cứng
đầu, hunghăng, phức tạpvàcảkỳ
quái củanhữngaikhông thíchứng
đượchay thậmchí chốngđối công
cuộc cải cách (của chính quyền
Tập Cận Bình) đã vượt xa tưởng
tượng”.
TheEconomist
cũngbình
luận những khó khăn và bất đồng
màchínhquyềnôngTậpCậnBình
đangphải đốimặt chắc chắn là có
thật.ÔngTậpkhó lòng thoát khỏi
búa rìu chỉ trích. Khác với phần
đông nhà lãnh đạo tiền bối, ông
Tậpcandự rấtnhiềuvàocácquyết
địnhkinh tếTQ.Cuộckhủnghoảng
chứngkhoán lầnnày,cùng liên tiếp
cácvấnđềkhácnhưThiênTânvà
phá giá đồng nhân dân tệ đã cùng
lúc làm giảmuy tín của ôngTập.
Theo tờ
The Economist
, chiến
dịch chống tham nhũng đang làm
gia tăngmâu thuẫn giữa ôngTập
và nhiều cựu lãnh đạo TQ. Tờ
NhânDânNhậtBáo
ngày10-8đã
đăngbài “nhắckhéo”vềhìnhmẫu
hànhxửdành chonhững cựu lãnh
đạo nên ngừng can dự vào chính
sự khi đã về hưu. Mặc dù không
được nhắc tên trực tiếp trong bài
báo, ông Giang Trạch Dân có vẻ
như chính là mục tiêu chính của
bài viết. Vài năm qua, chiến dịch
chống tham nhũng đã liên tiếp hạ
bệnhiềuđồngminh thân cậnnhất
củacựu lãnhđạoGiangTrạchDân.
Cuộc“bủavây”cựu lãnhđạoGiang
TrạchDânvàđợtđiều traôngChu
BảnThuận, lãnh đạo cấp tỉnh đầu
tiên bị điều tra khi còn đang tại
nhiệm, cho thấy chiếndịch chống
thamnhũngcủaôngTậpCậnBình
đang bắt đầu bước vào giai đoạn
cam go nhất, với quymô lớn hơn
bất kỳ lãnhđạo tiềnnhiệmnào tại
TQ từng phát động.
Khókhăn
bủavây
TậpCận
Bình
Năm2015 chứng kiến chính quyền Tập
CậnBình liên tiếp phải đối diện với hàng
loạt “thảm họa” và vấp phải không ít chỉ
trích từ người dân TrungQuốc.
ĐẠI THẮNG - TRUNGNHÂN
K
ể từ tháng 6-2015,
Trung Quốc (TQ)
liên tiếpxảy rahàng
loạt sựkiện thuhút
sự chú ý của cả thế
giới. Trong đó phải nhắc đến
các thảm họa trong ngành công
nghiệp hóa chất và sự đổ vỡ của
các sàn chứng khoán. Nhìn nhận
một cách khách quan và có hệ
thống, các vụ “bê bối” vừa qua
không phải là hệ lụy mang tính
tức thời, mà là hậu quả của cả
một quá trìnhphát triển thiếu cân
bằng và không bền vững củaTQ
suốt những thập niên gần đây.
Những sự kiện từ đầu năm 2015
đếnnaykhiếnnhiềungười đặt ra
giả thuyết những nỗ lực cải cách
củaôngTậpCậnBìnhđứng trước
nguy cơđổvỡvì “bóngđen” lịch
sử của nước này.
TừđổmáuThượngHải
đến “chấnđộng”
ThiênTân
Bắc Kinh đón giao thừa 2015
trong không khí căng thẳng và
đau thương củamáu và nướcmắt
vì vụgiẫmđạpkinhhoàng tại bến
ThượngHải ngay trước khi tiếng
chuông giao thừa vang lên đêm
31-12-2014. Thảm họa này khiến
ít nhất 36người thiệtmạngvà trên
dưới 50người phải nhậpviệnđiều
trị. Các điều tra do đích thân ông
TậpCậnBình “lệnh” cho thấy sự
kém cỏi, chủquanvềmặt quản lý
và xử lý tình huống của các nhà
chức trách. “Mệtmỏi”hơnchouy
tín của ôngTập chính là việcmột
sốquanchứcởThượngHải bị cáo
buộc thamdựmột bữa tiệcxahoa
bên bờ sông, ngay trước vụ giẫm
đạp, trong khi số tiền bồi thường
cho gia đình nạn nhân càng khiến
dư luậnbứcxúcvàchỉ tríchchính
Tháchthứcngoạigiao
Hồi tháng7-2015,DươngKhiếtMiễn -Chủ tịchViệnNghiêncứu
Quốc tếThượngHải cóbài viếtkhoảng17 trangvớihơihướngca
ngợi
“NgoạigiaomớicủaTQdưới thờiChủ tịchTậpCậnBình”
.Tuy
nhiên,bức tranhcủaôngMiễnvẽTậpCậnBìnhkhôngđồngđiệu
vớinhữngdiễnbiến thực tại.Cácsángkiếnkinh tếcủaTQ tại
khuvựcvà thếgiới luônkhiếnnhiềuquốcgianghingờvề tính
minhbạch,bềnvững,đặcbiệt làcácquốcgia lớnnhưMỹ,Nhật
vànhiềuquốcgiaASEAN, thậmchí làchâuPhihayMỹLatinhxa
xôi.Cácyêusách tạibiểnĐông,HoaĐôngcủaôngTập - thứmà
BắcKinhxem là trọng trách lịchsửkhiếncácquốcgiakháccóxu
hướngxích lạigầnnhauvàgầnMỹhơnnhằmđốiphóvới tham
vọngBắcKinh.
Nhữngsựkiệntừđầunăm2015đếnnaykhiếnnhiềungườiđặtragiảthuyết
nhữngnỗ lựccảicáchcủaôngTậpCậnBìnhđứngtrướcnguycơđổvỡvì“bóng
đen”lịchsửcủanướcnày.Ảnh:QIANLONG
