8
THỨ SÁU
25-9-2015
P
hap luat
Tiêuđiểm
Támbấtcập,vướngmắc
Quyđịnhbiệnphápđiềutrađặcbiệt,quyềnmiễntrừcho
thẩmphán…làđềxuấttronghộithảobanvêviêchoan
thiênBLTTHSnhằmphathiên,xửlýhiêuquảtộiphạm
thamnhũngdoBanNộichínhTrungươngphốihợpcùng
ChươngtrìnhPhattriểncủaLiênHiệpQu c(UNDP)tổchức
sang24-9.
Sửaluật
để“xử”
thamnhũng
hiệuquả
ĐỨCMINH
K
iếnnghị đángchúýđầu tiên
đượcnguyênPhóChánhán
TAND Tối cao Trần Văn
Độ nêu ra là cần nâng cao trách
nhiệm của cơ quan, tổ chức trong
việcphát hiện, báo tinvề tội phạm
thamnhũngchocơquanch cnăng.
Muốn l m đư c như vậy, ngo i
“tráchnhiệmchính trị” thì phải quy
địnhchế tài hinh sự, hànhchính, kỷ
luât đôi với người có trách nhiệm
trong cơ quan, tổ chức.
Phải có chế tài
Theo ôngĐ , Đi u 25BLTTHS
quyđịnh“c c t ch c, côngdânc
quy nv nghĩavụph thi n, tốgi c
h nhviph m t i…”.Tuynhiên,ph p
luật hiệnhành l i chỉ c ch t i v i
h nh vi che giấu t i ph m, không
tô giác tội phạm (Đi u 313, Đi u
314 BLHS) ch không h có chế
tài hành chính hay kỷ luât nào v i
hànhvi vi phạmnghiavuphát hiện
tộiphạm.Thực tếhầunhưkhôngcó
cơquannào thôngbáo choCQĐT,
VKSNDvềhànhvi thamnhũngxay
ra trong n i b hoặc linh vực quan
lý củaminh.
C ng theo ôngĐ , hiện nay khi
pháthiện thamnh ng,cơquan thanh
tra vẫn cô gắng ưu tiên xử lý bằng
biện pháp hành chính, kỷ luât, kế
đómới là hinh sự. Quy trinh xử lý
hiệnnayđã làmgiamhiệuqua, kéo
dàiviệcxử lý tộiphạm thamnhũng,
tạo điều kiện cho người phạm tội
“chechắn”, đôiphó, tiêuhủychứng
cứ, tẩu tán tài san… gây khó khăn
choviệcđiều tra, truy tô, xét xửvà
Hầunhưkhông
cócơquannào
thôngbáocho
CQĐT,VKSNDvề
hànhvitham
nhũngxảyra
trongnộibộhoặc
lĩnhvựcquản lý
củamình.
Pháthiện, tốgiác ít?
TheoPhóChủnhiêmỦybanTưphap
LêThiNga,Chínhphủvẫnđanhgiavê
tìnhhìnhthamnhũng langhiêmtrọng,
phứctạp.Vêkếtquảphòng,ch ngtham
nh ngthìcóchuyểnbiếntíchcựctrên
một sốmăt nhưngviệcphat hiêncác
vụan thamnh ng l igiảmkhanhiêu.
“Chúngtôitheodõithâygiảmdầnđêu
trongbanămgầnđây.Vậycâuhỏi lớn
đătra lacăncứgìđểnói rằngtìnhhình
thamnh ngvẫnnghiêm trọng, phức
tạptrongkhisố lượnganthamnhũng
bi phat hiên, xử lý lại giảm?” - baNga
nêuvânđê.
Tươngtự,TSSarahDix (cốvânchính
sachcủaUNDP) cũngđăt câuhỏi:“Số
lượngvuviêcđãxét xửgiảmdầnqua
thờigianchothâyxuhướngtíchcực là
thamnhũngđanggiảmdầnhay viêc
phat hiên, tốgiac c ngnhưhiêuquả
thực thi phap luậtgiảm sút?”.
nhât là thi hành án, thu hồi tài san
tham nhũng.
Từ đ , ông Độ đề nghị: “Trong
bât kỳ cuộc thanh tra nào, khi có
dâu hiệu tội ph m tham nhũng, cơ
quan thanh tra c n chuyểnngayhồ
sơ, tài liệu choCQĐT để xem xét,
xácminh, khởi tô vu ánmà không
phai ch tiếp tuc thanh tra, ra kết
luân rồi mới chuyển”.
Quyđịnhbiệnpháp
điều trađặc biệt
M t ki n ngh đ ng ch kh c
c a ông Tr nVăn Đ l
quy đ nh các biện pháp
điều tra đặc biệt như ghi
âm, ghi hinhbímât, kiểm
soát tài khoan thư điện
tử…đểápdung trongphát
hiện, điều tra t i ph m
tham nhũng, xâm phạm
an ninh quôc gia vàmột
sô tội phạm khác.
Đồng tinh nhưng Phó
Vu trưởng Vu Pháp chế
Thanh tra Chính phủ
Nguyễn TuânAnh g p : Không
nênquyđịnhđươngnhiên ápdung
các biện pháp đi u tra đ c bi t khi
thuộcmột trongcác trườnghợpm
dự thao BLTTHS (s a đ i) đ đ
xuất. Thay v o đ nên căn cứ vào
tínhchât,mứcđộ sai ph m, tinh tiết
thực tế... c a vụ vi c.
V vấnđ n y,PhóChủnhiệmỦy
ban Tư pháp Lê Thị Nga cho bi t
hiện vân đang diễn ra tranh luân
l có nên luât hóa các biện pháp
điều tra tô tungđặcbiệt haykhông.
Nếu luât hóa thi đến cỡ nào, thẩm
quyền áp dung ra sao để
tránh lạm dung tràn lan,
vi phạmquyềncôngdân,
nhât làviphạmbímâtđời
tư.Dự thaoBLTTHS (s a
đ i) mới nhât đ đưa ra
ba biện pháp là ghi âm,
ghi hinh bí mât; nghe
điện thoại bí mât và thu
thâp bí mât dữ liệu điện
tử; đ xuất v giai đoạn
thực hiệnbiệnphápđiều
tra tô tungđặcbiệt tưkhi
khởi tô vu án.
Cho thẩmph nquy n
miễn trừ
C ng liên quan đến đề xuât hoàn
thiệncácquyđịnhphápluâtnhằmtăng
cườngphát hiệnvàxử lýhiệuqua tội
phạm thamnhũng, ôngNguyễnTuân
Anh kiến nghị quy định quyềnmiễn
trư (đặcquyền tưpháp)đôivớimột sô
chứcdanh tưpháp.Theođ , c cch c
danhtưph pn ysẽđư cmi ntrừtr ch
nhi mv iquanđi m,quy tđnhđưara
khigiảiquy t n,trừtrư ngh pcố vi
ph m.Vi cn ysẽbaođam tínhkhách
quan,độc lâp tronghoạtđộngđiều tra,
truy tô,xétxửcácvuán.
TheoôngTuânAnh,trướcmắtcóthể
quyđnhquy nmi ntrừc athẩmphán,
chủ tọaphiên tòavàcụ th h av oc c
quyđịnhvềquyềnhạncủahọtronghoạt
độngxétxử.“Tuynhiên,c ngcầnquy
địnhrõvàcuthểcáctrườnghợpkhông
ápdungquy nmi ntrừ,kèmtheonhững
ràngbuộcvề thẩmquyền, trinh tự, thủ
tucmộtcáchchặtche,côngkhai,minh
bạch” -ôngTuânAnh lưuý.
s
-C quyđinhcác t ch c, côngdânc quyềnvànghĩavụpháthiệnhànhvi
ph m t i nhưngkhôngcóchế tai xử lývi phạm.
-Chưacóbiênphaphữuhiêubảovêngười tốgiac tội phạm.
- Quy đinh vê quy trình, trachnhiêmgiải quyết tinbao, tốgiac tội phạm
thiếu chăt chẽ. VD: Khoản 2Điêu 103 BLTTHS quy đinh trong thời hạn 20
ngay (hoăchai thang) saukhi nhậnđược tinbao, tốgiacvê tội phạm, CQĐT
phải kiểm tra, xacminhnguồn tinđểquyếtđinhkhởi tốhoăckhôngkhởi tố
vuanhìnhsự.Tuynhiên, viêckiểm tra, xacminhđóđược thựchiên theo thủ
tucnao thì khôngc quyđinh.
-Thâmquyênđiêutraanthamnhũngchưađượcphânđinhmộtcachcuthể,
rõ ranggiữacacCQĐTkhacnhau, giữaCQĐTcâp trênvới CQĐTcâpdưới.
- Đối tượng chứngminhquyđinh tại Điêu63BLTTHS thiếu cu thể, nhât la
thiếuchứngcứđểcó thểapdungcacbiênphapngănchăn,biênphapđiêu
trađăcbiêtnhằm thuhồi tai sản thamnhũng.
-Chưacóđầyđủbiênphapngănchăncó thểapdung trongviêcquản lý, kê
biên,nắmgiữtai sản,phongtỏataikhoản, loạibỏkhảnăngtâutantài s n…
củangười phạm tội thamnhũng.
- Thiếu cac biênphapđiêu trađăc biêt đểphat hiên kip thời, điêu trahiêu
quảcacvuan thamnhũngphức tạp.
- Cơ chếphối hợp, chếước được xac đinh chưa rõ rang, chưaphùhợp với
bảnchât tố tung tưphap…
PGS-TS
TRẦNVĂNĐỘ
,
nguyênPhóChánhánTANDTối cao
Giaovalytiềnnhưngchỉthấygiấymàu,lãnhbảynămtù
(PL)-Ng y24-9, TANDTP.HCMx sơ th mđ tuyênph t
MbouweEbubu (quốc t chNamPhi, sống lang thang)bảynăm
tùv t i lừađảochi mđo t t i sản.
Theo h sơ, đ u năm 2014, ch Nguy nTr nKh nhVân (
phư ngLinhTây,Th Đ c) quen trênFacebookngư i b n tên
AlexHopeson (quốc t chMỹ) đang l mvi c t iBrazil.
Ng y 12-3-2014,Alex liên l c v i ch Vân n i hi n đang
Irelandv cuốith ngsẽđ nVi tNam.Alexn isẽg ichoch Vân
m t valybên trongc 32.000USDnh gi giùm.Vi cchuy n
k t s t thôngquacông tyvậnchuy nc trụs t iMalaysia.Đ i
di n công ty sẽg i cho ch Vânyêu c uđ ngph c c lo i d ch
vụnhư thu sânbay,bảohi m ti nm t,chốngr a ti nVi tNam,
ph x ch tay…
L m theo yêu c u, từ ng y 14 đ n 19-3-2014, ch Vân g i
v o t i khoảnngânh ng Vi tNam321 tri uđ ng.Đ nng y
20-3-2014, t i nh ch Vân,Mbouwe Ebubu giao cho ch m t
valyđ ngk t s t.M k t s t ra, ch Vânkhông thấy ti nm chỉ
c xấpgiấym uxanh.Ch Vâng iđi n tho ihỏiv đư c trả l i
c cxấpgiấyđ l ti nnhưngphảiquax l b ngh achấtv h a
chất đ chỉmuađư c đ i s qu nAnhho cMỹ. Số ti nmua
h achất x l l 60.000USDv phải l mgấpv o23-4-2014.
Nghi ng , ch Vân b o công an. Ng y 24-3-2014,Mbouwe
Ebubuđ nnh ch Vân lấy ti nb nh achất thì b b t quả tang
khi đangnhận55 tri uđ ng.
HOÀNGYẾN
Ảnh
minh
họa:
HTD
