14
THỨBA
3-11-2015
Phong su-Chuyen de
TRUNGNHÂN
Ô
ng Hyun Bang Shin, giảng viên Trường Kinh tế
London, chobiếtviệcTrungQuốcbãibỏchínhsách
một con làmột hệquả tất yếubởi quốcgianày thời
gian qua đã có xu hướng nới lỏng và thay đổi chính sách
dânsố.Tuynhiên, hiệuquảcủaquyếtđịnhnàycònphải chờ
thời gian giải đáp.ViệcTrungQuốc đưa ra chính sách hai
con vào thời điểm này được đánh giá là quámuộnmàng.
BắcKinhgiờđâyđangphải đauđầu trướcbài toándân số.
Một xãhội đầy“nam tính”
Số liệucôngbố tháng2-2015củaCụcThốngkêquốcgia
TrungQuốc, dẫn lại bởi tờ
ChinaDaily
(TrungQuốc), cho
biết hiện số lượng nam giới tại TrungQuốc nhiều hơn nữ
giới khoảng 33 triệu người. Tỉ lệ giới tính trẻ sơ sinh năm
2014 là115,88bé trai/100bégái khiếnTrungQuốcbị đánh
giá làmột trongnhữngnướcmất cânbằnggiới tínhnhất thế
giới. Ước tính đến những năm 2030-2045 sẽ có gần 20%
nam giới Trung Quốc không thể cưới được vợ. Số lượng
đànôngTrungQuốc trưởng thànhkhông thểkiếmđượcvợ
ngàymột đông.Ước tính nửa cuối thế kỷ 21, số lượng đàn
ông độc thân của quốc gia này sẽ tăngmạnh, từ 40 đến 50
triệungười.
Nhiều chuyên gia lo ngại những chỉ số nhân khẩu học
“thiếu lànhmạnh”này sẽảnhhưởngxấuđến sựổnđịnhcủa
xã hội TrungQuốc trong tương lai. Sự tăng trưởng của nền
kinh tếTrungQuốc đang có dấu hiệu chững lại với những
bất cậpnội tạimà chínhquyềnôngTậpCậnBìnhvẫn chưa
tìm ra cách giải quyết. Tờ
TheWashington Post
bình luận
nếu nền kinh tế TrungQuốc trong tương lai bước vào giai
đoạn suy thoái, dân số Trung Quốc với đặc tính nam giới
áp đảo sẽ phản ứng lại một cách tiêu cực. Những nhà lãnh
đạo tại BắcKinh sẽ phải “đau đầu” tìm cách duy trì trật tự
xã hội và niềm tin của người dân.
Sựmất cân bằng về giới tính tại TrungQuốc khi kết hợp
cùngcácnhân tốbất ổnkhácnhư tình trạngđối xửbất công
giữangười làm công thônquêvà thành thị sẽgópphần làm
gia tăng tình trạng bất ổn xã hội tại nước này. Hệ quả là số
lượng các băng nhóm tội phạm có tổ chức, tình trạng bạo
lực xã hội, chủ nghĩa dân tộc tiêu cực, cácmạng lưới mại
dâm và nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em ngàymột gia tăng
khó kiểm soát. Những viễn cảnh này đã buộc chính quyền
TrungQuốc bãi bỏ chính sáchmột con.
Gánhnặng cho tương lai
Theo tờ
The New York Times
, quyết định kết thúc chính
sáchmột con kéo dài hơn ba thập niên, các nhà lãnh đạo
Bắc Kinh đang lo sợ dân số ngàymột già đi nhanh chóng
sẽ đe dọa đến sự tăng trưởng kinh tế của nước này. Sau 35
năm thựchiệnchính sáchmột con,TrungQuốcđãđặtmình
vàomột cuộckhủnghoảngnghiêm trọngvềnhânkhẩuhọc.
Quốc gia códân sốđôngnhất thế giới nàyđangbịmất cân
bằng về độ tuổi lao động và giới tính với quá nhiều nam
giới, quá nhiều người già và quá ít người trẻ tuổi.
Theo số liệu của kênh truyền hình khoa học National
Geographic,hiệnnaycứnămngườiTrungQuốc trưởng thành
phải nuôi dưỡngmột người về hưu. Hãng
Bloomberg
cho
biết số lượng người đủ độ tuổi lao động tại TrungQuốc đã
bắt đầugiảm từnăm2012.Nghiên cứunăm2013 củaViện
Paulson (Mỹ) cũng ước tính mỗi người hưu trí tại Trung
Quốcđếnnăm2050 sẽchỉ cómột người ởđộ tuổi laođộng
hỗ trợcácchi phí phúc lợi xãhội.Trong tương lai, số lượng
lao động bị suy thoái của TrungQuốc sẽ phải nuôi dưỡng
một thế hệ người về hưu khổng lồ.
Ủy ban Sức khỏe và Kế hoạch gia đình Quốc gia của
TrungQuốc tuyên bố: “Việc bãi bỏ chính sáchmột con sẽ
gia tăngnguồncungnhân lựcvàgiảm sứcépvềdân sốgià.
Điều này sẽ có ích cho việc duy trì và phát triển kinh tế”.
Tuynhiên, các chuyêngiavẫnhoài nghi chính sáchnày có
thể kích thích dân số Trung Quốc tăng tốc trở lại và phải
mất thêmvài thậpniênnữamới cókhảnănggiải quyết cuộc
khủng hoảng của nước này.
Đến lúccho thì dânkhôngmuốn
Theo
Bloomberg
, thực tế là những gia đình ở nông thôn
từ lâuđã sinhhai conhay thậm chí là nhiềuhơn. Trongkhi
nhữnggiađình trongcácđô thị, với chiphí sinhsốngđắtđỏ,
cóvẻkhôngmuốnsinh thêmconnữa.Trang
TheShanghaiist
cho biết đại đa số các gia đình trung lưu ởTrungQuốc sẽ
khôngđủkhảnăngchi trảmứcphíkhá lớnkhi sinh thêmcon
thứhai.Giácảđối với nhữngdịchvụvà sảnphẩmdànhcho
trẻ em tại các thành phố củaTrungQuốc rất cao. Theo ghi
nhậncủa tờ
TheNewYorkTimes
,mứcphí cho trẻđihọcmẫu
giáo tại vùng thành thị có thể lênđến gần220USD/tháng.
Theo
TheNewYorkTimes
,TrungQuốc thật rađãnới lỏng
chính sáchmột con từnăm2013, chophépcácgiađình sinh
thêm con thứ hai nếu như vợ hoặc chồng là conmột. Tuy
nhiên, có nhiều cặp vợ chồng đạt tiêu chuẩn quyết định từ
chối sinhcon thứhai.Trướcmột xãhộiTrungQuốcvới tính
cạnh tranh quá khốc liệt hiện nay, nhiều người lo ngại đối
mặt với quá nhiều áp lực về tiền của để nuôi dưỡng con ăn
học khôn lớn, thành tài.
ÔngMu Guangzong, giảng viên nhân khẩu học tại ĐH
Bắc Kinh, trả lời tờ
The New York Times
: “Tôi không cho
rằng sẽ cónhiềugia đìnhởTrungQuốc sinh thêm con, đặc
biệt trước mức chi phí nuôi dưỡng con cái hiện rất cao”.
Hãng tin
ABCNews
chobiết tínhđến tháng1-2015chỉmới
có30.000gia đình tại BắcKinhđăngký sinh thêm con thứ
hai. Trongmột cuộc khảo sát trực tuyến của trang tin
Sina
(Trung Quốc), trong số 164.106 lượt phản hồi thì có đến
48% khẳng định sẽ không sinh thêm con và 28% phải chờ
tăng thu nhập thì mới nghĩ đến việc sinh con. Ông Hyun
BangShin nhận định: “Kể cả khimuốn sinh thêm con, các
gia đình cũng phải đắn đo suy nghĩ liệu họ có đủ khả năng
chăm lo cho đứa con thứ hai của họ haykhông”.
Lời giải chobài toándân số
Hãng
Bloomberg
bình luận chínhquyềnTrungQuốckhó
có thể trông chờ vào chính sách hai conmà họmới đưa ra
đểkhắcphụcnhanhchóngcuộckhủnghoảngmất cânbằng
dân sốhiện tại.Chínhquyềncácđịaphươngcó thể thử thực
hiện tốt hơncácchính sáchnghỉ thai sảnhoặc tăngcácphúc
lợi dành cho trẻ em và những gia đình sinh hai con. Tuy
nhiên, những chính sách tương tự được thực hiện tại Nhật
Bản haySingapore cho đến nay vẫn chưamang lại kết quả
tốt như kỳ vọng.
Chính sáchhai con sẽ chỉ có thểphát huyhiệuquảvềdài
hạn. BắcKinh cần có những biện pháp khác thức thời hơn
để ngăn tình trạng giảm số lượng lao động. Thậm chí theo
Bloomberg
, quốcgiacódân số lớnnhất thếgiới sẽphải cân
nhắcđếnviệcnhậpkhẩu laođộngnướcngoài.Hiệnnaycộng
đồngngười laođộngnhập cư tạiTrungQuốcđanggia tăng
rất nhanhnhưngđaphần là laođộngbất hợppháp.Hãng tin
ChinaDaily
ghi nhận hiện các khu công nghiệpmiền nam
TrungQuốcđangbắtđầusửdụng laođộngnhậpcư từĐông
NamÁ.Trongkhiđó theo
Bloomberg
, số lượng thươngnhân
người châuPhi,ẢRập,MỹvàchâuÂu tạiTrungQuốchiện
tại cũngđang gia tăngnhanh chóng.
s
Bỏchínhsách
mộtcon,Trung
Quốcchưahếtlo
Số người đủ độ tuổi lao động tại TrungQuốc hiện
nay, từ15đến64 tuổi,đã tăng thêmgần100 triệungười
trongkhoảng thời gian từ1990đến cuối thậpniênđầu
thế kỷ 21. Tuy nhiên, chiềuhướng tăngnàyđãbắt đầu
chững lại. Trong khi đó, dân số củaTrungQuốcbắt đầu
cómức tuổi thọ caohơn trước kia với 10% tổngdân số
TrungQuốchiệnnayhơn65tuổi.Tỉ lệngườigiàtạiTrung
Quốcđếnnăm2027 sẽ là15%dân sốvàđếnnăm2030
thì chạmngưỡng20%.
TrungQuốckhógiảiquyếtđượchậuquảcủa“chínhsáchmộtcon”
hơnbathậpniênqua.
Số lượng trẻem trai tại
TrungQuốchiệnđang
đônghơnsốbégái.Tỉ lệ
mấtcânbằnggiới tính tại
TrungQuốc thuộchàng
caonhất thếgiới.Ảnh:
THENEWYORKTIMES
LiYan
đang
mang thai
đứacon
thứhai.
Giađình
củacô là
một trong
nhữnghộ
đầu tiên
đượccấp
giấyphép
chosinh
thêmcon
thứhai
trongđợt
nới lỏng
chính
sáchmột
connăm
2013.Ảnh:
REUTERS
