14
THỨNĂM
5-11-2015
Phong su-Chuyen de
LƯUĐỨC -HOÀNGTUYÊN
S
ự kiện tỉnh LongAn dừng tháo dỡ cầuĐúcTânAn
và sẽ thuê tư vấn khảo sát, đánh giá lại chất lượng
của cây cầu đã trên trăm năm tuổi đang gây chú ý
với giới kiến trúc, xâydựngđô thị vàxâydựngcầuđường.
Vậy sau khảo sát, đánh giá liệu có thể cứu được cây cầu
này không?
Pháp Luật TP.HCM
nêu kinh nghiệm từ giữ
gìn, giacố, sửachữa, tiếp tục sửdụng, thậmchí lànâng tải
củamột số cây cầu cũ ởSài Gòn như là hướng gợi mở…
CầucũChữYđược cứu
CầuChữYnối quận 1 và 5 với quận 8 được người Pháp
xâydựng, đưavàosửdụng từnăm1936.Đếnnăm1985, cầu
hưhỏng, xuốngcấpnặngnên tải trọng thiết kếbanđầu là13
tấnbuộchạxuốngcònnăm tấn.Cácbiệnphápsửachữa, gia
cốbê tông, tăngđà thép…đềumang tínhchắpvá, tạm thời.
Đã có đề xuất dỡ cầu cũ, làm cầumới nhưng thời gian làm
cầumới sẽ rất lâuvàquan trọngnhất lúcđó làTP thiếu tiền.
Năm 1989, một công tymôi giới của Pháp đếnTP.HCM
vàgiới thiệuvới SởGiao thôngCôngchính (têngọi lúcđó)
cóhãngFreyssinet International chuyênsửachữacầucũvới
côngnghệcao, tiên tiếnởnhiềunước trên thếgiới.Qua làm
việc, Freyssinet đưa ra phương án không chỉ cứumà còn
tăngkhảnăng chịu tải trọng cầu lênnhưbanđầu.Thậm chí
trong khi cứu cầu, tăng tải, đơn vị vẫn bảo đảm xe cộ lưu
thông qua cầu bình thường.
“Ở những chỗ cốt thép, bê tôngmục bể đượcmởmiệng
rộng ra rồi luồn thép vào hàn cứng và phun bê tông khô có
trộn phụ gia với áp lực cao vào. Nhờ đó bê tông, cốt thép
ởđiểmvá cứuđạt cườngđộ làmviệc nhanh, đồngnhất với
phần bê tông cốt thép cũ bao quanh. Với các dầm đơn cũ
đangvõngxuống, người tadùngcápdựứng lựccăng từbên
ngoài.Nhờđó tiết diệndầmkhôngđổi nhưngkhảnăngchịu
lựcđược tăng lên rất cao…”.ÔngVũKiếnThiết,Giámđốc
KhuQuản lýGiao thôngđô thị số2 (SởGTVT),một trong
ba kỹ sư cầuđườngđầu tiên củaViệtNamđượcFreyssinet
đào tạo, chuyển giao côngnghệ cứu cầu, nhớ lại.
Công việc cứu và tăng tải toàn bộ ba nhánh cầu ChữY
được làm tronghainăm1991và1992 thìxong.Đếnkhoảng
saunăm2005, nhánh từphíaquận8đổ sangđườngNguyễn
Biểu, quận1và5được tháodỡđểxâydựngnhánhmới phù
hợpvới tĩnhkhôngchui củađại lộĐôngTâybêndưới.Đến
năm 2010, nhánh mới cầu ChữY được hoàn thành cùng
với việc thông xe tuyến đại lộĐông Tây. Cây cầu cũ gần
80năm tuổi với cácnhánhmới tinhđượcnhữngngười làm
cầuđường gọi vui là cầu “tân cổ giaoduyên”.
“Tuy nhiên, người ta cho rằng thành công nhất là hai
nhánh qua quận 8 đi về đườngHưng Phú và xuống đường
Nguyễn Thị Tần sau hơn 23 năm được cứu, tăng tải vẫn
vững vàng, khỏemạnh và “vô tư sánh duyên” cùng nhánh
cầumới!” - ôngThiết nói.
Tăng tải cho cầnTânThuận
Sau cầu ChữY, đến năm 1993 TP tiếp tục cứu các cầu
RạchÔngvàTânThuận...
CầuTânThuậnđượcngười Phápxâydựng từnăm1938.
Đếnnăm1993,qua55năm tuổi, cầuxuốngcấpnặngchỉ còn
chịu được tải trọng 13 tấn. Khi đó người ta chữa cầu bằng
cách tăng cường các đà thép lót, kéo các dầm chủ. Nhưng
biện pháp này không làm tăng sức chịu tải của cầumà làm
tăng trọng lượng tĩnh nên cầu càng thêm yếu.
Côngviệc cứu cầu đầu tiên là tháo bỏ toàn bộ số đà thép
“vôduyên” kia và sauđó là căng cápdựứng lực ngoài của
dầm chủ, dầm ngang. Nhưng do các nhịp chính được thiết
kếkiểudànmái congvòm trên, kết hợpcác thanh treo thẳng
xuốngdưới để treocácdầmcầuchínhnênviệccứucầuphải
được thực hiện cùng lúc là cứu cả dànvòm trên, thanh treo
giữavàdầmdưới.Đếncuốinăm1993, cầuTânThuậnkhông
những được cứu xongmà tải trọng còn được nâng lên cho
đoànxe30 tấn lưu thông.Thànhcôngnàygiúpduy trì được
luồng hàng hóa chính từ cụm cảngTânThuận, Sài Gòn về
miềnĐông,miềnTây suốt cả chục năm sauđó.
Mở rộngmặt cầuSài Gòn1
CầuSàiGòn1đượcngườiMỹxâydựngnăm1959-1961.
Đến thời điểm năm 1998, đây vẫn là cây cầu dài nhất ởTP
(dài 983m)nhưngbềmặt chỉ rộnghơn19,6mvàmỗi chiều
vào/raTPchỉ đượchai lànxe.Lưu lượngxevà tải trọngqua
cầu liên tục tăng trongkhimặt cầuhẹpnênnhữngnăm sau
1995, cầuSài Gòn 1 là điểm nóng về kẹt xe. Cạnh đó, mặt
cầu bị nứt từng vùng, các khe co giãnvỡ toác tạo ra những
ổ gà, điểm giật cục giữa các nhịp cầu…Hệ thống cáp liên
kết ngangvàdọccácdầm thì bị chùngxuống tạo rađộ rung
kinhkhủng khi cóxe đi qua…
Đến giữa năm 2000, cầu Sài Gòn 1 được sửa chữa xong
với ba thành công. Thứ nhất, nâng được tải trọng từ 20 tấn
lên30 tấn. Thứhai, tronghai năm sửa chữa, việc lưu thông
trênmặt cầuvẫnđượcbảođảm thông suốt.Thứba, sau sửa
chữamặt cầuđượcmở rộng từ19,6m lên24mvềhai biên
ngoài cùngđể tăng thêm làn choxemáy.
Saunăm2013, cầuSàiGòn2xâydựngxongvà trở thành
chiều cho các dòng xe từ nội thành ra. Còn cầu Sài Gòn 1
được dành cho các dòng xe từ ngoài vào nội đô. Khi qua
cầunày, chúng ta thấyở lànngoài, phíahạ lưugiápvới cầu
SàiGòn2được dành cho ô tôdưới chín chỗ.
“Đó chính là phần mở rộng của cầu năm 2000 với các
cánh tay đòn vươn ra giữa lòng sông, bên trên là các nhịp
cầunhẹ,mảnhnhưngcứngcápđể tạonênmặt cầumở rộng
bên trên. Thành công đáng quý nữa của phầnmở rộng này
là trước chỉ dành cho xemáy thì nay vẫn dùng được cho ô
tô chạy bên trên” - ôngThiết nhậnđịnh.
s
Cứucầucũ
ởSàiGòn
ChuyêngiavềcầuđườngchorằnghoàntoàncóthểgiữlạicầuĐúc
TânAnnếungườikhaithácmuốn.
CầuĐúc
TânAnvới
nétcong
mềmcủa
nhịpchính
vàdáng
vươnkhỏe
khoắncủa
tám trụ
đèn.Ảnh:
CHÂUSƠN
CầuChữYđượcxây thêmnhánhmới.Anh:HTD
CầuĐúcTânAncóthể…
cứuđược
Theo các chuyêngia cầuđường, cầuĐúcTânAndài
khoảng90mvớibốn trụ, banhịp,mặt cầu rộngkhoảng
7mcó tuổi cũng tương tựcáccâycầucổởSàiGòn.Nét
đẹpriêngcủacầuĐúcTânAn làdàndầmcủanhịpthông
thuyềnởgiữa,dùdàihơnhainhịpbênnhưng lạiđược làm
theo kiểu vòm cong,mảnh, trông rất thanh thoát. Trên
mặtcầuởvị trí trùngvớibốnmố, trụcótámtrụđènkhíđá
đượcđúctheohìnhbátgiácvươn lêntrôngrấtmạnhmẽ.
Vềkỹthuật,sauthờigiansửdụng,chủđầutư,nhàthầu
thicôngngườiPhápthườnggửicácthôngbáovềhạnsử
dụngcủacầu tớiđịaphươngđangkhai thác.Từsaunăm
1990đếnnay,việcgửithôngbáoniênhạncầuđếncácđịa
phươngvẫnđược tiếnhành. Cùng lúc, trên thếgiới vàở
ViệtNamđãxuấthiệnnhiềuhãngchuyêncứu, sửachữa,
bảo tồn, nâng cấp các cầu cũ, cổ (nhưhãng Freyssinet
International nêu trên). Thư cảnhbáo củanhà thầu xưa
sẽ là tài liệuđể hãng cứu, giữ cầu tham khảonhằm có
nhữngphươngánkỹ thuật tối ưunhất nếungười đang
khai thácmuốngiữ lại cầu.“Dođó, cầuĐúcTânAnhoàn
toàncóthểgiữ lạiđượcnếungườikhai thácmuốn”-một
chuyêngiavềcầunói.
Theomột số kiến trúc sư và chuyêngia về xâydựng,
nếugiữ lại thì cầuĐúcTânAnchỉnên làcầudànhchođi
bộ, xemáy. Cảhai phươngángiữ lại cầu cũ rồi nâng tải
hoặcxâycầumới có tải trọng lớnchoxe toqua làkhông
nên. Vì lẽ theoquyhoạch, phía trước cầuĐúc sẽ là cửa
chínhcủatrungtâmhànhchínhnêncầumới,đườngrộng
choxe lớnđi thẳnghướngsẽnhư làmộtvết…đâm trực
diện!
(Xemsơđồ)
