8
THỨ BẢY
28-11-2015
P
hap luat
TRỌNGPHÚ
Đ
áng chú ý, BLTTHS (sửa
đổi) đã cho phép cơ quan
điều tra (CQĐT) áp dụng
các biện pháp điều tra tố tụng đặc
biệt để điều tra các tội phạm về
thamnhũng, khủngbố, có tổ chức
và đặc biệt nguyhiểm. Đồng thời,
bộ luậtnàycũngquyđịnhhoạtđộng
hỏi cung bị can phải được ghi âm,
ghi hình…
Nghe lénđiện thoại,
ghi âm, ghi hìnhbímật
Cụ thể,BLTTHS(sửađổi)đãdành
hẳnmột chương (ChươngXVI) để
quy định về các biện pháp điều tra
tố tụng đặc biệt (từ Điều 223 đến
Điều 228) nhằm tạo điều kiện cho
CQĐTchủđộng thu thậpchứngcứ,
đấu tranhhiệuquảvới tội phạm có
tổ chức, phức tạp trong tình hình
hiện nay. Các biện pháp này gồm
ghi âm, ghi hình bímật; nghe điện
thoại bí mật; thu thập bí mật dữ
liệu điện tử..., áp dụng đối với các
tội xâmphạm anninhquốcgia, tội
phạm vềma túy, tội phạm về tham
nhũng, tội khủngbố, tội rửa tiềnvà
các tội phạmđặcbiệt nghiêm trọng
khác có tổ chức.
Trước đó, trình bày báo cáo tiếp
thu, giải trìnhvề dự ánBLHS (sửa
đổi), Chủ nhiệmỦy ban Tư pháp
NguyễnVănHiệnchohay: “Nhiều
đạibiểuQuốchội (ĐBQH) tán thành
việc quyđịnhbiệnphápđiều tra tố
tụngđặcbiệtnhưdự thảonhưngcũng
có những ý kiến không tán thành.
ỦybanThườngvụQH (UBTV) đã
lấy phiếu xin ý kiến các vị ĐBQH
Cácđạibiểubấmnút thôngquaBLTTHS (sửađổi) sáng27-11.Ảnh:T.PHÚ
Chậmnhấtđến
ngày1-1-2019sẽ
thựchiệnthống
nhấtviệcghiâm,
ghihìnhhoạt
độnghỏicungbị
cantrênphạmvi
toànquốc.
Quanthamnộp3/4tàisảnthamôđượcthoátántử
Chonghelén
điệnthoại
đểtóm
quantham
Sáng27-11,QuốchộiđãbiểuquyếtthôngquaBLTTHS
(sửađổi)vớitỉlệtánthành85,63%vàBLHS(sửađổi)vớitỉlệ
tánthành84,01%.Cảhaibộluậtnàyđềucóhiệulựctừ
ngày1-7-2016.
và kết quả là có 66,39% ý kiến tán
thànhquyđịnhnày, 12,55%ýkiến
không tán thành”.
Tiếp thu đa số ý kiến ĐBQH,
UBTVQH đã đề nghị QH cho giữ
các quy định của dự thảo về các
biệnphápđiều tra tố tụngđặc biệt.
TheoUBTVQH, các quy định này
vừa tạo điều kiện cho CQĐT chủ
động thu thập chứng cứ, đấu tranh
hiệu quả với tội phạm có tổ chức,
phức tạp về ma túy, rửa
tiền, tham nhũng, khủng
bố,vừabảođảm thựchiện
tốtquyềnconngười,quyền
côngdân, tránh lạmdụng
trong thực tiễn áp dụng.
Cụ thể, BLTTHS (sửa
đổi) quy định chỉ có thủ
trưởngCQĐTcấptỉnh,viện
trưởngVKScấp tỉnhmới
cóquyền raquyết địnháp
dụng các biện pháp điều
tra tố tụng đặc biệt. Quyết định áp
dụng cácbiệnphápnàyphải ghi rõ
thông tin cần thiết về người bị áp
dụng, tênbiệnphápđược ápdụng,
thời hạn, địađiểmápdụng, cơquan
tiến hành. Đồng thời, quyết định
trên phải được viện trưởng VKS
cùng cấp phê chuẩn trước khi thi
hành (trong trường hợp thủ trưởng
CQĐTcấp tỉnh raquyết định).Thủ
trưởng CQĐT, viện trưởng VKS
có thẩm quyền và người thi hành
quyết định áp dụng các biện pháp
này phải giữ bí mật.
Thời hạn áp dụng các biện pháp
điều tra tố tụng đặc biệt
không quá hai tháng kể
từngàyviện trưởngVKS
phê chuẩn. Trường hợp
phức tạp có thể gia hạn
nhưngkhôngquá thờihạn
điều tra theoquyđịnhcủa
BLTTHS (sửađổi).Đáng
chú ý, thông tin, tài liệu
thu thập được bằng việc
ápdụngcácbiệnphápnày
chỉđượcsửdụngvàoviệc
khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử vụ
án hình sự và không được sử dụng
vàomụcđíchkhác, đồng thời thông
tin, tài liệukhông liênquanđếnvụ
án phải tiêu hủy kịp thời.
Ghi âm, ghi hìnhkhi
hỏi cung
Mộtđiểmmớiđángchúýnữacủa
BLTTHS(sửađổi) làquyđịnhvềghi
âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị
can.Cụ thể,khoản6Điều183ghi rõ:
“Việchỏi cungbị can tại cơ sởgiam
giữ hoặc tại trụ sởCQĐT, cơ quan
đượcgiaonhiệmvụ tiếnhànhmột số
hoạt độngđiều traphải đượcghi âm
hoặcghi hình có âm thanh.Việchỏi
cung bị can tại địa điểm khác được
ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh
theo yêu cầu của bị can hoặc của
cơ quan, người có thẩm quyền tiến
hành tố tụng”.
Vềnộidungnày,ChủnhiệmỦyban
TưphápNguyễnVănHiệnchohay:
Trước đây nhiều ý kiếnĐBQH tán
thànhvới quyđịnhnàynhưng cũng
cónhữngýkiếnkhông tán thành, đề
nghị chỉ áp dụng trong các trường
hợp hỏi cung bị can về tội đặc biệt
nghiêm trọng,bị cankêuoan,không
nhận tội hoặcđối với vụánphức tạp
mà dư luận quan tâm. Qua thăm dò
thì có45,95%ĐBQH tán thànhquy
địnhnhưdự thảo, 34%ýkiếnkhông
tán thànhvàđềnghị thuhẹpphạmvi
ghi âm, ghi hình.
“UBTVQHnhận thấyviệcghiâm,
ghihìnhhoạtđộnghỏicungnhằmbảo
đảmminhbạchquátrìnhhỏicung,bảo
vệbịcan,chốngbứccung,dùngnhục
hình, bảovệquyềnconngười,quyền
côngdân theoyêucầucủaHiếnpháp,
đồngthờibảovệngườihỏicung, tránh
bịvucáo làcần thiết” -ôngHiệnnói.
TheoôngHiện,đểbảođảmtínhkhả
thi, hiệuquả, tránh lãngphí, phùhợp
với điềukiệnnước ta,BLTTHS (sửa
đổi) quy định chỉ bắt buộc ghi âm,
ghihìnhviệchỏicungbịcan tạicơsở
giamgiữhoặc tại trụsởCQĐT, trụsở
cơquanđượcgiaonhiệmvụ tiếnhành
một sốhoạtđộngđiều tra làphùhợp.
Còn tạicácđịađiểm tiếnhànhđiều tra
khác thìchỉghiâm,ghihình theoyêu
cầucủabịcan, củacơquan,ngườicó
thẩmquyền tiếnhành tố tụng.
Cũng theoôngHiện,đểcó thờigian
đầu tưcơsởvật chất,đào tạođộingũ
cán bộ thực hiện ghi âm, ghi hình,
hướngdẫnvề trình tự, thủ tục, lưu trữ
kếtquảghiâm,ghihình...,UBTVQH
đềnghịQHkhi thôngquanghịquyết
về thi hànhBLTTHS (sửa đổi) phải
giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ,
ngành liên quan. “Trong đó, giao bộ
trưởngBộCông an quy định cụ thể
nơicóđiềukiệnđể thựchiệnviệcghi
âm,ghihìnhhoạtđộnghỏicungkể từ
ngày1-1-2017.Chậmnhất đếnngày
1-1-2019sẽ thựchiện thốngnhấtviệc
ghi âm, ghi hìnhhoạt độnghỏi cung
bị can trênphạmvi toànquốc” - ông
Hiệnnói.
s
TrongBLHS (sửađổi)đượcQH thôngqua sángcùng
ngàycóquyđịnhmới đángchúý làngười bị kết án tử
hìnhvề tội thamô tài sản, tội nhậnhối lộnếu kịp thời
khắcphụchậuquả thì sẽ thoát án tử.
Cụthể, theoBLHS(sửađổi),khôngthihànhántửhình
đối với người bị kếtán tửhìnhvề tội thamô tài sản, tội
nhậnhối lộmà saukhi bị kết ánđãchủđộngnộp lại ít
nhất3/4 tài sản thamô, nhậnhối lộvàhợp tác tíchcực
vớicơquanchứcnăngtrongviệcpháthiện,điềutra,xử lý
tộiphạmhoặc lậpcông lớn… (điểmckhoản3Điều40).
Ngoài ra,bộ luậtcũngquyđịnhkhôngápdụnghình
phạttửhìnhđốivớingườidưới18tuổikhiphạmtội,phụ
nữ có thai, phụnữđangnuôi condưới 36 tháng tuổi
hoặcngười từ75 tuổi trở lênkhi phạm tội hoặckhi xét
xử. Nhữngngười phạm tội thuộc các trườnghợpnày
thìhìnhphạttửhìnhđượcchuyểnthànhtùchungthân.
Bêncạnhđó, bộ luậtđãbỏhìnhphạt tửhìnhđối với
bảy tộidanh:Cướp tài sản;pháhủycông trình,phương
tiệnquan trọngvềanninhquốcgia; chốngmệnh lệnh;
đầuhàngđịch;pháhoạihòabình,gâychiến tranhxâm
lược; chống loài người, tội phạm chiến tranh, tội vận
chuyển trái phépchấtma túy.
Namsinhviênđầuđộcbạnđồngtínhlãnhánchungthân
Haibị cáoDuy
vàLinh tạiphiên
tòa.Ảnh:H.YẾN
(PL)-Ngày27-11,TANDTP.HCMđãxửsơ thẩm, tuyênphạt
TrầnNhậtDuy án tù chung thânvềhai tội giết người và cướp
tài sản.TòacũngphạtĐặngGiaLinh (bạngáiDuy) tổngcộng
hai năm tù về các tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội
mà có, chegiấu tội phạm.
Trướcđó, tạiphiênxử,đạidiệnVKSđãđềnghịphạtDuyán
tử hình nhưng tòa nhận địnhDuy có nhiều tình tiết giảm nhẹ
như thành khẩn khai báo, gia đình có công, bị kích động tinh
thần... nên chỉ phạt như trên.
Theo hồ sơ, Duy và nạn nhânVạnAnhTuấn quan hệ đồng
tính từ năm 2011. Năm 2013, Duy lênTP.HCM học đại học,
thuê phòng trọ ở quận GòVấp. Do bị Tuấn ngăn cấm, dọa
đánh khi quen bạn gái nênDuy nảy sinh ý định sát hại Tuấn.
Trước khi thực hiện, Duy có nói cho Linh biết. Linh khuyên
cannhưngDuykhôngnghe.
Tháng2-2014,Duy tìmmua200gchấtđộckalixyanuavớigiá
800.000đồng trênmạng.Tối19-5-2014,Tuấnkêunhứcđầu,nói
Duy lấy thuốcuống.Duy lấyhaiviên thuốcconnhộng, lấyhết
thuốc trong ruột ra,bỏkalixyanuavào rồiđưaTuấnuống.Sáng
hôm sau, thấynạnnhânđã chết,Duyvẫnđi học bình thường,
chiềuđemĐTDĐcủanạnnhânđi bánđược1,2 triệuđồng rồi
đimuacưa sắt, băngkeo... SauđóDuyvềphòng trọ, gọiLinh
qua rồi Duy vào phòng tắm phân xác nạn nhân. Duy và Linh
bánxemáycủanạn
nhân được 9 triệu
đồngrồithuêxemáy
chởcácphầncủa tử
thi nạn nhân đi phi
tangởnhiềunơi...
HOÀNGYẾN
