14
THỨBA
22-12-2015
Phong su-Chuyen de
HOÀNGNAM
T
ại khu vực giáp ranh giữa xãMỹThạnh và xã Tân
Thành, chúng tôipháthiệnmột “xiệc tặc”đangchích
cá dưới ruộng lúa bằng loại xiệcmang trên lưng có
hộpgỗ. Trênbờ,một phụnữxáchgiỏđựngđầy cá.Người
phụnữnàychobiếtmới đi xiệcđượckhoảngmột tiếng, chủ
yếu bắt cá ăn chứ không buôn bán. Chúng tôi hỏi đi xiệc
vậy có sợ bị bắt không, người này nói: “Cũng sợ nhưng ở
xã có nhiều người đi xiệc. Cái này có vài trăm ngàn nên
nếu bị tịch thu thì mua cái khác xiệc tiếp”.
Cáchđóhơn1km, cũngởxãTânThànhhướngvề thị trấn
ThủThừa,mộtngườiđànôngkhácđixuồngdướikênhđang
châm điện bắt cá. Dù thấy chúng tôi đang ghi hình nhưng
ông ta vẫn thảnnhiên tiếp tục côngviệc.
Theoghi nhậncủaPV trongnhiềungày, nhiều trườnghợp
ngườidândùngxiệcđiệnchíchcáởcácxãLongThạnh,Long
Thuận,LongThành (huyệnThủThừa). Phần lớnviệc tàn sát
tôm, cánàydiễn ra côngkhai giữabanngày.
Đầu tháng 12, trên sôngVàmCỏ Tây, khu vực xã Tân
Lập (Mộc Hóa), chúng tôi phát hiện hai người đàn ông đi
trên xuồng ba lá đang dùng xiệc điện chích cá. Theo quan
sát, người ngồi phía sau bơi xuồng chậm rãi để người phía
trướcdùnghai vợt châmvàođám lau sậydọcmékênh.Chỉ
vài động tác, những con cá lớn, cá nhỏ bị điện giật bắn lên
mặt nước và người nàyungdung dùngvợt vớt cá.
Quá trình ghi nhận, PV ghi nhận được không chỉ ởThủ
Thừa, tại cáchuyệnvùngĐồngThápMười sôngngòi nhiều
củaLongAnnhưhuyệnThạnhHóa, thị xãMộcHóa, huyện
VĩnhHưng và huyệnTânHưng, người dân bắt cá hủy diệt
bằngxiệc cũng phổ biến không kém.
Muaxiệcdễnhưmua… rau
Người sửdụngxiệc thì nhiều, cònngười bán cũngkhông
ít. Đầu tháng 12, trong vai một người dân, chúng tôi đến
một tiệm tạphóaở thị trấnThủThừađểhỏimuaxiệc chích
cá. Ông chủ tiệm nói chỗ ông chuyên bán loại đã ráp sẵn
chứkhôngđộ.Theođó, nếu làxiệc loại hộpnhôm (củaTây
Ninh) cógiá 400.000đồng/cái, còn loại hộp cây (củaLong
An)giá600.000đồng/cái.Nóixong, ngườiđànôngnàyvào
trongquán, lát sauquay ravớimột xiệcđiện trên tay loại vỏ
gỗđưa cho chúng tôi.
PVnêu lýdo loại nàyxiệc yếuvà hỏi còn loại nàomạnh
hơnkhông thì chủ tiệm trả lời: “Loại nàychíchđượcởmực
nước khoảng 1,5m, cònmuốn xiệc được ở độ sâu hơn thì
phải đặt làm loại dànhchodânchuyênnghiệp.Nếuanhcần
“độ” gấp thì tôi sẽ giới thiệumấy đứa lính làm cho”.
Vừa lúc này, một người đàn ông cũng đến hỏi mua xiệc.
Khi biết chúng tôi có “nhu cầu” chích cá ởmực nước sâu,
người khách này cũng quả quyết: “Chích sâu thì phải làm
loại 20 con sò (một loại linhkiệnđiện tử) trở lên”.
PV tiếp tục đến thị trấnVĩnhHưng (huyệnVĩnhHưng)
và ghé vào tiệm chuyên bán bình ắcquy địa chỉ số 5, khu
phố1.Khi chúng tôi hỏimua xiệc, chủquán làmột phụnữ
nhanh nhẹn vào trong rồi nhanh chóng đi ra. Trên hai tay
bà làhai xiệc loại hộpgỗ, giá400.000và450.000đồng/cái.
Chúng tôi ra vẻ khôngvừa ý thì bà ta lấy tiếpmột loại xiệc
hộpbằngnhựa hìnhvuônggiá 500.000 đồng.
Theo tìmhiểu từ các chủ tiệmbánxiệc,một bộxiệc điện
cỡ bình thường bao gồm xiệc giá 400-600 đồng/cái, bình
ắcquy loại 25Ah-12V có giá trung bình khoảng 500.000
đồng/cái, cộng lại chỉ tầm giá 1 triệu đồng. Trong khi đó,
nhiều “xiệc tặc” chuyên nghiệp cho chúng tôi biết nếu vào
mùa cá thì chỉ cần 1-2 buổi đã lấy vốn nên dù biết là hành
vi trái pháp luật, nhiều người vẫnbất chấp.
Phạt như…gãi ngứa!
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
, ôngNguyễnHữuLợi,
PhóphòngNN&PTNThuyệnThủThừa, chobiết trungbình
mỗinămphòngphốihợpvớicônganhuyện tiếnhànhkhoảng
10 đợt kiểm tra nạn đánh bắt thủy sản trái phép, trong đó
chủ yếu là đánhbắt bằngkíchđiện.
Từ đầu năm đến nay, huyện nàymở nhiều đợt kiểm tra
đãphát hiệnvàxử lý trên100vụvi phạm, tịch thunhiềubộ
kích điện. “Hiện nay nước lũ rút, người dân bơm nước sạ
lúa nên cá về sôngnhiều, là thời điểm “xiệc tặc” hoạt động
mạnhnhất trongnămnênchúng tôi tăngcườngkiểm trahơn.
Trước đây, trên toàn huyện có khoảng 1.500-2.000 người
thườngxuyên“hànhnghềxiệc tặc”.Gầnđâydocá, tômgiảm
nên nhóm này chỉ còn khoảng 200-300 người, trong đó có
cả đànông, đàn bà và trẻ em” - ôngLợi nói.
Cũng theoôngLợi, “xiệc tặc” chủyếu làdânđịaphương
nên ở các xã họ cũng ngại xử lý và khi nào huyệnmở cao
điểm thì xã mới đi bắt. Ngoài ra, dân xiệc chuyên nghiệp
hành nghề bằng vỏ lãi composit, máy “khủng” 13-18mã
lực nên cấp xã cũng không có phương tiện truy đuổi. Còn
ở huyện kinh phí mỗi năm chi cho công tác này chỉ có 10
triệu đồng, muốn bắt hiệu quả thì phải đi bằng canômà đi
bằng canô thì khôngbao lâu cầm chắc…hết tiềnđổxăng.
“Thêmnữa,mấynămgầnđâyởThủThừachỉ cóhai “xiệc
tặc” bị xử phạt nhưng nhiều lần tái phạm nên bị xử lý hình
sự, còn bình thường chỉ phạt hành chính với mức cao nhất
3 triệu đồng. Trong khi đó, các “xiệc tặc” chỉ một đêm đi
xiệc là đủ lời.Mức phạt nhẹ nhưvậynênhọ tái phạm là dễ
hiểu” - ôngLợi nhậnđịnh.
s
Bàitiếp:
Xâmnhập lò“độ”xiệc
Nhiều cửahàngđiệnmáy kiêm luôn việcđộ xiệcquymô,
hoạt động rầm rộ và công khai kèm lời cam kết: Bao xài,
khôngai phạt.
Nhộnnhịpxiệc
cásông
“Xiệctặc”vôtưhànhnghềởkhuvựcĐồngThápMườicủatỉnhLong
Anvàtiếptaychohoạtđộngnàylàviệccôngkhairaobánloạihàng
cấmnày.
2
Tannáthệsinhtháivùng
ĐồngThápMười
Trướcđâynguồn lợi thủy sản tại vùngĐồngThápMười,
LongAn rấtdồidàonhưngbâygiờnhắcđếnnguồn lợinày
thì cứnhưnói chuyện…cổ tích.
Hiện chưa có khảo sát, kiểm kê cụ thể song thôngqua
nguồn lợithựctếquaviệcđánhbắtgầnđây,rõràngthủysản
tạiĐồngThápMười đangdầncạnkiệt, giảmvề sản lượng
lẫn số loài.Một số loài nhưcáhô, cá tradầuhiệncòn rất ít.
Sôngmàkhôngcócá, tôm thì sẽkhông thuhútchimvề,
kéo theo sựbiếnđổi củahệ sinh thái.
Nguyênnhâncủaviệccạnkiệtngoàiviệcbiếnđổikhíhậu
thì nạnđánhbắthủydiệt, giếthàng loạtbằngxungđiện là
mộttrongcácnguyênnhân.Nếuđánhbắtbằngthủcôngthì
cánhỏ ítbịtậnthunhưngdùngxungđiện,ngườidânchỉbắt
đượckhoảng10%. Số còn lại thì chết hết, nếukhông cũng
bịảnhhưởngnghiêmtrọng.Tấtnhiên,ýthứccủangườidân
chưacaonênmới“đánhbắthủydiệt”nhưngphải cần lưuý
đếnsự thiếuquyết liệtxử lýcủacác lực lượngchứcnăng.
TS
LÊPHÁTQUỚI
,
ViệnTN&MTĐHQuốcgiaTP.HCM
Từđầunămđếnnay, lực lượng chức năngđã phát hiện 26
vụngười dândùng xiệc điệnbắt cá. Xã raquyết định xửphạt
bốnngười (với số tiền8 triệuđồng) và tịch thuphương tiện.Ở
đâyngười dânđi xiệccánhiềukhôngđếmxuể, códânchuyên
nghiệp lẫndânnghiệpdư. Tuy vậy, chúng tôi gặpnhiều khó
khăn trongviệcxửphạt, dokhi pháthiện lực lượngchứcnăng,
họvứtbỏ tangvật vàbỏchạy.
Ông
MAIHỮUPHƯỚC
, PhóChủ tịchUBNDxãTânThành
Nhiềungười“hànhnghề”xiệccá, tômđếnđộđếmkhôngxuể.
Ảnh:HOÀNGNAM
Tiêuđiểm
Haingười
đànông
đang tận
diệtcá,
tômbằng
xiệcđiệnở
sôngVàm
CỏTây,
khuvựcxã
TânLập,
huyệnMộc
Hóa.Ảnh:
HOÀNG
NAM
Chủ tiệm
giới thiệu
xiệcđiện
chokhách.
Ảnh:
HOÀNG
NAM
Tànsátcá,tômbằngxungđiện-Bài1
