8
THỨTƯ
23-12-2015
P
hap luat
Tôi nhận thấycó sáumặt tíchcựccủaviệcxét
xử lưuđộng.
Thứnhất:
Bảo vệ chính sách, chủ
trươngcủaĐảngvàNhànước.
Thứhai:
Truyềntải
các quyđịnhpháp luật nhanhnhất.
Thứba:
Có
tácdụnggiáodục, tuyên truyền, rănđe.Đối với
người đãphạm tội thìmauchóng rađầu thú, tự
thúđểđượchưởngkhoanhồng; đối với những
ai chuẩnbịphạm tội thì chấmdứtýđịnh.
Thứ tư:
Giáodụcý thứccộngđồngđể
ngườidânkịpthờibáocơquanchứcnăngkhipháthiệncácdấuhiệutộiphạm.
Thứnăm:
Cảnhbáotìnhtrạngvôcảmcủangườidân.
Thứsáu:
Gópphần loạibỏ
nhữngđồnđoánkhôngchínhxácvềvụán.
Cóbamặt chưađược:
Thứnhất:
Tínhuynghiêm củaphiên tòabị giảm.
Thứ
hai:
Tốnkémnhân lực, vật lực, gâynhọcsứccảnhữngngười tiếnhành tố tụng,
nhữngngười thamgia tố tụngvàngườidân.
Thứba:
Bịcáongoàiviệcphảichịu
bảnáncủapháp luật cònchịu thêmmộtbảnán từ
đámđông, n
gười thâncủa
họcũngbị ảnhhưởngnhiều.
Ông
LÊĐỨCXUÂN
,Viện trưởngVKSND tỉnhBìnhPhước
vớiVKSNDđể thốngnhất án.Cũng
khôngcóchuyện“ánbỏ túi”.Chúng
tôi chọn kỹ loại án để xử lưu động,
không chọn án còn lấn cấn, có khả
năngvô tội…Ngoài ranếucógì thì
cũng còn cấpphúc thẩm, không thể
làm oan người vô tội được”.
Kiểm sát viênNguyễnHồngSơn -
TrưởngphòngThựchànhquyềncông
tốvàkiểmsátxétxửphúcthẩmánhình
sựVKSNDTP.HCMthìnhậnxétviệc
đưaánraxử lưuđộngsẽgiảmngay tệ
nạn.“Điểnhìnhnhư tình trạngma túy
ởcácquận4, 8, nạnmại dâmởquận
6.Đưa raxử lưuđộngđểổnđịnhdân
vàcũng thấy tệnạngiảm liền”.
ÔngSơnnói thêm: “Tôi đồngcảm
vớiưutưcủaLS.Họpliênngànhkhông
phảiđể rabảnánmàdocuộcsốngvà
tội phạm phức tạp nên
cầncósựhợpsức.Thực
sựmà nói xử lưu động
khiếncơquanchứcnăng
dễgặpnhữngbấtổn,thậm
chínguyhiểmtrướcđám
đôngnhưngvìnhữngviện
dẫn như anhToản, anhXuân đã nói
nênchúng tôi vẫnphải làm”.
Nênbỏhẳn?
Ngược lại,cácLS thamgiabuổi tọa
đàmđều thốngnhất quanđiểmphải
bỏhẳnhình thức xét xử lưu động.
LSĐinhThịQuỳnhNhư,Giámđốc
Công tyAnLuật-ĐoànLSTP.HCM,
cho rằng không nên xem bị cáo là
phươngtiệnđểtuyêntruyềnphápluật.
“Pháp luật luônmang tínhcôngbằng
nhưng tại sao có vụ, có bị cáo bị xử
lưu động, có bị cáo lại không?Điều
nàylàbấtcông!”-LSQuỳnhNhưnói.
LSNguyễnMinhLuận
thìchorằng
khi xử lưu động thể nào tòa cũng
phải tuyên án, đôi khi vắng nhân
chứng, người liên quan nhưng vẫn
xử,vìnếuhoãn thì tốnkémvôcùng.
“Phảibảovệquyềnconngười, ngay
cảkhi họ làngười bị buộc tội.Thay
vì xử lưu động, nên công khai bản
án, đồng thời tạođiềukiện chobáo
chí tác nghiệp” - LSLuận đề xuất.
ThS-LSBùi Quốc Tuấn, Trưởng
Văn phòng LSQuốc Tuấn - Đoàn
LSTP.HCM, thì đặt vấnđề:Xử lưu
động lỡoan thì sao?“Chưaai thống
kê ưu và khuyết nhưng chúng tôi
nhìn góc độ pháp lý thì không nên
xử.Khôngphải oan rồi bồi thường,
xin lỗi là xong. Tuyên truyền cũng
cónhiều cách, chẳnghạnnhưVTV
làmchuyênmục:“Khi tòa tuyênán”
rất hayvà hiệuquả” - LSTuấnnói.
LSNguyễnThếTân,ĐoànLS tỉnh
TâyNinh, nhận xét những tích cực
của việc xét xử lưu động chỉ mang
tính lý thuyết.“Mộtbuổisángmà tòa
xử lưuđộngbavụ thì saohiệuquảvà
chính xác được?Nội thời gian đọc
cáo trạng đã gần hết. Dân đến xem
chủyếudo tòmò là chính…Cóvụ
tòa xử lưu động người chồng giết
tình địch. Người vợ bị xem như tội
phạm giữa chốn đông người. Thật
sự nhiều phiên tòa lưu động, người
bị hại, người liênquan…bị áp lực,
xấu hổ trước hàng trăm, hàng ngàn
người dự khán. Theo tôi, nên dừng
hẳnviệcxửán lưuđộngchophùhợp
với tìnhhìnhhộinhập” -LSTânnói.
“Theotôi,đểbảovệquyềnnhânthân
thìkhôngnênxử lưuđộng.Hình thức
nàykhôngphải làmột hình thứcvăn
minh”-LSNguyễnĐứcChánhýkiến.
Cầncó tiêu chí ánnào
đượcxử lưuđộng
TSPhanAnhTuấn-Trưởngbộmôn
LuậthìnhsựTrườngĐHLuậtTP.HCM
nóiNhànước luôn tạođiềukiện cho
bị cáo tái hòa nhập cộng đồng. “Tất
cảhìnhphạt tùchỉ tướcđoạtquyền tự
do.ViệtNamlàmộttrongnhữngnước
hiếmhoicònxử lưuđộng.Tronghoàn
cảnhhiện tại thì xét xử lưuđộngvẫn
cònhiệuquảnhưngkhôngphảivụnào
cũngđưa raxử lưuđộngmàphải cân
nhắc.Cơquan tố tụng trungươngcần
đưa ra tiêu chí loại án có thể xử lưu
động để giảm bớt tác hại như nhiều
người đãphân tích. Phải tính toán tất
cả tác hại sẽ đếnvới bị cáo, gia đình
bịcáo.Đến lúcnàođóphùhợp thìbỏ
hẳnviệcxử lưuđộng”.
TSNguyễnNgọcĐiện -PhóHiệu
trưởng Trường ĐH Kinh tế-Luật
TP.HCM băn khoăn về thực tại xét
xử án lưuđộngởnước ta.Ôngnói ở
Mỹ chỉ khi án có hiệu lựcmới được
phổbiến.ÔngnóiởMỹcũngcóphiên
tòa lưuđộng, xửởcác trường luật để
sinhviên,họcviênxemvàsauđómổ
xẻ.Người xemcóđiềukiện tiếpcận,
“thựcnghiệm lâmsàng”vềphiên tòa
vớiđiềukiệnkhôngđượcquayphim,
chụp ảnh.Không ai được nhândanh
quyền lực công để làm xấu đi tình
trạngcủangười khác.Chỉ đếnkhi án
cóhiệulựcphápluậtthìmớiđượccông
bốnhằmmụcđíchgiáodục.Tức tòa
chỉgiáodụcpháp luậtquabảnánchứ
PHƯƠNGLOAN -
NGUYỄNHIỀN
C
hiều 22-12, báo
Pháp Luật
TP.HCM
tổ chức buổi tọa
đàm “Có nên xử án lưu
động?”. Các chuyên gia đã mổ xẻ
mặt lợi vàhại củaviệcxử ánngoài
trụ sở tòa án.
Cách tuyên truyền
pháp luật tốt nhất
Tham gia tọa đàm trực tuyến, từ
đầu cầu Bình Phước, ông Lê Đức
Xuân - Viện trưởng VKSND tỉnh
BìnhPhước, người ngồi ghếcông tố
trongphiên tòa lưuđộngxửvụ thảm
sát ởBình Phước, đãmở đầu bằng
việcđánhgiánhữngmặt
đượcvàchưađượccủa
phiêntòanày.ÔngXuân
cho rằngphiên tòacòn
có vài điều chưa hài
lòngnhưngmặttíchcực
vẫn nhiều hơn. Do đó
cầnphải cómột đề ánđánhgiá toàn
diệnviệcxét xử lưuđộngcủacáccơ
quan chứcnăng.
ThẩmphánPhạmLươngToản,Chánh
tòaHìnhsựTANDTP.HCM,chorằng
xét xử lưuđộng làcách tuyên truyền
phápluậttốtnhất.TheoôngToản,việc
xét xử lưuđộngcũnggặpnhữngkhó
khăn nhưng phải khắc phục vì nó là
kênh công khai pháp luật đến người
dân.Trước longạicủacác luậtsư(LS)
rằngxử lưuđộng thìkếtánnặnghơn,
ôngToảnchorằngdùxử tại trụsởhay
ngoài trụ sởđềuphải đúngquyđịnh.
LSNguyễnMinh Luận, Trưởng
Văn phòng LS Sài Gòn Công Lý,
đặt vấn đề liệu khi xử lưu động ba
ngành tố tụngcó thốngnhất trước,có
chuyện“ánbỏ túi”haykhông?Ông
Toảnminhđịnh:“Tôi làm thẩmphán
gần30nămnhưngchưabaogiờngồi
LS
ĐINHTHỊQUỲNHNHƯ
,GiámđốcCông tyAnLuật:
Khôngnên lấybịcáo
đểtuyêntruyền
pháp luật
Tôicómộtsốđiểmđồngtìnhnhưngvẫncó
mộtsốbănkhoăn.Pháp luật luônmangtính
côngbằngnhưng xem ra việc xử lưuđộng
lạigây thêmbấtcông.Bởicóbịcáobịxử lưu
động, cóbịcáo lạikhông.Bấtcôngvớingườibịđưa raxétxử lưu
độngvìhọphảichịuđếnhaibảnán:Bảnáncủapháp luậtvàbản
áncủacộngđồng.Khôngnênxembịcáo làphươngtiệnđểtuyên
truyềnpháp luật.Tôi thấykhôngổnvà luậtcầnnghiêncứu lại.
Xét xử lưuđộngvới tính chất là tuyên truyềnpháp luật. Tuy
nhiên, saukhi xemxử lưuđộng, ngườidân liệucócònđọng lại
và rút rabài họcgì khônghaynghexong rồi thôi.
LS
NGUYỄNMINHLUẬN
,TrưởngVănphòng
LSSàiGònCôngLý,ĐoànLSTP.HCM:
Nền tưphápvănminh là rabảnánđúng
pháp luật đểdân tin. Tòakhôngnên xét xử
ngoài trụ sở tòa án. Thay vào đó, tòa nên
công khai bản án, đồng thời tạođiều kiện
chobáochí tácnghiệp.
ThS-LS
BÙIQUỐCTUẤN
,TrưởngVănphòng
LSQuốcTuấn,ĐoànLSTP.HCM:
Luật tố tụng hình sự không quy định
nhưngtòavẫn làm làtrái luật.Theotôi,không
nênxửán lưuđộng.TANDxét xửcôngkhai
nhưng công khai trong tòa án chứ không
phải lưuđộng.
LS
NGUYỄNTHẾTÂN
,ĐoànLStỉnhTâyNinh:
Nên dừng xử lưu động cho phù hợp
tìnhhìnhhộinhập.Những tíchcựccủaxử
lưu động chỉ mang tính lý thuyết, trong
khi những hệ lụy từ xử lưu động thì rất
khó lường…
LS
NGUYỄNĐỨCCHÁNH
, GiámđốcCông
tyLuậtTNHHĐứcChánh,ĐoànLSTP.HCM:
Những tình tiết trongvụánđượcmiêu tả
chi tiết, khôngmang tínhnhân văn, trong
khi phiên tòa lưuđộng lại cócả trẻemđến
dự. Theo tôi, để bảo vệ quyền nhân thân
thì khôngnênđưabị cáo raxử lưuđộng…
Xửlưuđộng:
Đãđếnlúc
cáochung?
Nhiềuýkiếnchorằngcầnthiếtphảicónghiêncứu,
khảosát,nênchọnlọcvàcótiêuchírõràngvềloạián
xétxửlưuđộng.
Tiêuđiểm
“Phảibảovệquyềncon
người,ngaycảkhihọ
bịbuộctội,vìvậynên
chấmdứtxửlưuđộng?”.
khôngbằnghìnhthứcxétxửlưuđộng.
“Chúng ta thừanhận suyđoánvô
tội,haicấpxétxửmà lạixử lưuđộng
làđingược lạivớinhữngnguyên tắc
này.Chophép lan tỏanhững thứchưa
có hiệu lực, chưa biết đúng hay sai
tức là chấpnhận choxãhội quykết
(bị cáo).Dođó theo tôi cầnxem lại
cách thức thựchiện” -TSĐiệnnói.
***
Kết thúc buổi tọa đàm, nhà báo
HoàngChương, PhóTổngBiên tập
báo
Pháp
Luật TP.HCM
, tạm kết:
“Có thể thế giới không xét xử lưu
động, còn chúng ta vẫn làm nhưng
vớiđiềukiệncóhiệuquả.Nênchăng
chúng ta cần cân đong đo đếmmặt
tích cực, tiêu cực, từ đó đưa ra tiêu
chí lựa chọn loại ánphùhợpđể xét
xử lưuđộng, vừađảmbảohiệuquả
tuyên truyền,vừagiảm thiểumặt tiêu
cực.Bởi suychocùngmụcđíchcủa
xửán làđể trừng trị tộiphạm, rănđe,
phòngngừa chungvà tuyên truyền,
phổ biếnpháp luật...”.
▲
Quangcảnhbuổi tọađàm“Cónênxửán lưuđộng?”diễn ra tạibáo
PhápLuậtTP.HCM
.
Ảnh:HOÀNGGIANG
“Sáuđược,bachưa”củaxử lưuđộng
