8
THỨBA
5-1-2016
P
hap luat
Luậtchưadự liệu
TheoĐiều 105 BLTTHS 2003, một
số tội phạm trong BLHS 1999 (trong
đó có tội hiếp dâm thuộc khoản 1
Điều111) chỉ được khởi tốkhi cóyêu
cầu của người bị hại hoặc của người
đại diệnhợpphápcủangười bị hại là
ngườichưathànhniên,ngườicónhược
điểmvềtâmthầnhoặcthểchất.Trong
trườnghợpngười đã yêu cầu khởi tố
rút yêu cầu trước ngàymởphiên tòa
sơ thẩm thì vụánphải đượcđình chỉ.
Trong trường hợp có căn cứ để xác
địnhngười đãyêucầukhởi tố rút yêu
cầukhởi tố trái với ýmuốncủahọdo
bị épbuộc, cưỡngbức thì tuy người
đãyêucầukhởi tố rút yêucầu, CQĐT,
VKS, tòavẫncó thể tiếp tục tiếnhành
tố tụngđối với vụán. Người bị hại đã
rútyêucầukhởi tốthìkhôngcóquyền
yêucầu lại, trừ trườnghợp rútyêucầu
dobị épbuộc, cưỡngbức.
Điều 155 BLTTHS 2015 cũng quy
định tương tự với một số tội phạm
trongBLHS2015 (haibộ luật, luậtmới
nàyđềucóhiệu lựctừngày1-7-2016).
quyết địnhđình chỉ củaVKS thị xã
LaGi, trả hồ sơ đểCơ quanCSĐT
Công an tỉnh Bình Thuận điều tra
bổ sung. Sauđó,CQĐTđã raquyết
địnhđìnhchỉ điều trabị canđối với
anhSangvới lýdođạidiệnngườibị
hại rút đơnyêu cầu khởi tố.
Nhưvậy,dù liên tụckêuoannhưng
anh Sang đành ngậm đắng nuốt
cay vì vụ án của anh được đình chỉ
“đúngquyđịnh” (khoản2Điều105
BLTTHS 2003) và trường hợp này
theo Luật Trách nhiệm bồi thường
của Nhà nước thì không phải oan
nên cơ quan tố tụng sẽ không phải
bồi thườngoan.
Đó là sựbất công!
Traođổi với
PhápLuậtTP.HCM
,
nhiều chuyên gia khẳng định pháp
luật đã có kẽ hở trong trường hợp
nàykhiếnngười bị khởi tốnhư anh
Sang không thể được làm rõ trắng
đen. Thực tế thì dù không còn bị
vướngvàovòng tố tụngnhưng anh
vẫnphảimang trênmình“bảnánvô
hình” là kẻ hiếp dâm người khuyết
tật trongmắtngườidânđịaphương.
Hơnhai năm trước, giađình anhđã
phải bán căn nhà ở thị xã LaGi để
vào rẫy ở do không
chịunổi sựgièmpha,
địnhkiến,xalánh.Anh
gửiđơnxinviệc làmở
đâucũngbịkhước từ.
Hằngngày,đi làmphụ
hồ xong anh chỉ biết
về nhà, không quen
được bạngái nào...
“Với vụ ánkhởi tố
theoyêucầungườibị
hại, khi người bị hại
rútyêucầu trướcngày
mởphiên tòasơ thẩm thìđươngnhiên
vụánphảiđượcđìnhchỉvìBLTTHS
2003khôngquyđịnhcáchgiảiquyết
khác, trừ trường hợp người bị hại
rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng
bức” - nguyên Thẩm phán TAND
Tối caoPhạmCôngHùng chobiết.
ÔngHùngnhậnxétđây làmộtcách
“lách”bồithườngoankhá“thâmthúy”
bởinếuvụánkhôngxuấthiệnyếu tố
phíangườibịhại rútđơn thì cơquan
tố tụngđãphải raquyếtđịnh rõ ràng,
phảiminhđịnh làanhSang
có thực hiện hành vi hiếp
dâm hay không. Mà diễn
tiếnvụánđãcho thấyanh
Sangcódấuhiệubịoanrất
rõ và các cơ quan tố tụng
không thểkết tộiđượcanh.
Còn với trường hợp đình
chỉvìphíangườibịhại rút
đơnthìtrongcácquyếtđịnh
đình chỉ, cơ quan tố tụng
cóquyềnkhôngđềcập tới
vấnđềnày.
Theo luật gia Nguyễn Thanh
Lương (Hội Luật gia TP.HCM) và
luật sưĐặngThànhTrí (ĐoànLuật
sưTP.HCM),đểđảmbảocôngbằng
với nghi can, với những vụ án như
trên,cầnsửađổiBLTTHS theohướng
nếunghi cankhôngđồngývới việc
rút yêu cầu khởi tố của phía người
bị hại thì cơ quan tố tụng phải tiếp
tụcgiải quyết án chođếnkhi cókết
luận cuối cùng là nghi can có tội
hay không.
Đồng tình, luật sưTrầnVănĐạt
(ĐoànLuậtsư tỉnhBìnhThuận)cũng
cho biết: “Trước đây khi góp ý sửa
đổiBLTTHS2003, tôi đã cóýkiến
tương tự nhưng rất đáng tiếc là ý
kiến của tôi đãkhôngđược cácnhà
làm luật quan tâm, ghi nhận trong
BLTTHS2015vừamới đượcQuốc
hội banhành”.
▲
PHƯƠNGLOAN
N
hư
Pháp Luật TP.HCM
đã
thông tin, tháng6-2007, anh
HuỳnhVănSang (ngụ thịxã
LaGi, BìnhThuận, lúc đómới 17
tuổi) bị cáobuộcdụdỗmột phụnữ
câmđiếcbẩm sinh rachỗvắnghiếp
dâm.AnhSangkhẳngđịnhchưahề
quanhệ tìnhdục lầnnàovà liên tục
kêu oan. Sau đó, hai lầnTAND thị
xãLaGi kết án anhSang 36 tháng
tù thì cả hai lần TAND tỉnh Bình
Thuậnhủy ánvì chứng cứbuộc tội
yếu ớt, mâu thuẫn.
Nướccờ“cao tayấn”
Tháng 1-2010, Cơ quan CSĐT
Công an tỉnhBìnhThuận nhận xét
do vụ án xảy ra quá lâu, quá trình
Công an thị xã La Gi thu thập tài
liệu, nhân chứngkhôngvững chắc;
các nhân chứng đều khai báomâu
thuẫn;ngườibịhại câmđiếcmặcdù
cómời người phiêndịchnhưngvẫn
làm cho các cơ quan tố tụng hiểu
không chínhxác sựviệcnênkhông
đảm bảo cho quá trình truy tố, xét
xử. Từ đó, Cơ quanCSĐT đề nghị
VKS tỉnh raquyếtđịnhđìnhchỉđiều
tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can,
miễn truy cứu trách nhiệm hình sự
đối với anhSang.
Ngày28-1-2010,VKS thịxãLaGi
đã raquyết địnhđình chỉ giải quyết
vụán, đìnhchỉ điều trabị can,miễn
trách nhiệm hình sự cho anh Sang.
AnhSangyêucầuxin lỗi côngkhai,
bồi thường oan thì tháng 5-2010,
VKS tỉnh Bình Thuận hủy bỏ các
Cơquantốtụng“chơikhôngđẹp”
TôichorằngởvụáncủaanhSang,cáccơquantốtụngtỉnhBìnhThuận
“có lối chơi khôngđẹp”, “tựgiải thoát”cho chínhmìnhmàgây rahàm
oanchongười khác.Theo tôi, cầnphải cócácquyđịnh ràngbuộc trách
nhiệmcủacơquan tố tụng trong trườnghợpphíangười bị hại rútđơn
yêu cầukhởi tốnhưngnghi cankêuoannhư thếnày. Cơquan tố tụng
cầnphảiđiđếntậncùngđểxácđịnhsựthậtbởi rõràngtrướcđócơquan
tố tụngcho rằngđủcăncứ thìmới khởi tố, điều tra, truy tố…Nghi can
kêuoan thì cơquan tố tụngphảigiảiquyếtkhiếunạivàphải cókết luận
rõ ràngoanhaykhôngchứkhông thểbỏ lửngnhưvậy.
Ông
PHẠMCÔNGHÙNG
,
nguyênThẩmphánTANDTối cao
VỤ“NÉBỒITHƯỜNGOANÁNHIẾPDÂM”
Cầnlàmrõsự
thậttớicùng
Khôngthểkếttộihiếpdâm,cơquantốtụnglấylýdongườibịhại
rútđơnđểđìnhchỉđiềutra,từđó“thoát”tráchnhiệmbồithường
oan.Theocácchuyêngia,đâylàkẽhởcủaphápluật,làsựbấtcông
đốivớingườibịkhởitố,cầnphảisửađổi...
Tiêuđiểm
Dùkhôngcònbị
vướngvàovòngtố
tụngnhưnganhSang
vẫnphảimangtrên
mình“bảnánvôhình”
làkẻhiếpdâmngười
khuyếttậttrongmắt
ngườidânđịaphương.
TANDhuyệnTrảngBom (ĐồngNai)vừaxửsơ thẩm, tuyên
phạtTrươngVănNhật18 tháng tù,TrangTrọngHảo16 tháng
tù,LêTrungHiếu12 tháng tù,NguyễnVănĐăng14 tháng tù
về tội cưỡngđoạt tài sản.
Theo kết luận điều tra và cáo trạng, Đăng và ôngĐVT là
chỗ quen biết. Từ tháng 11-2013 đến tháng 1-2014, ông T.
mượncủaĐăng200 triệuđồngvà thếchấpbằngmột giấyđỏ.
Sau nhiều lần đòi tiền ông T. không được, ngày 5-11-2014,
tạimột quán cà phê ở ấpThanhHóa (xãHốNai 3), Đăngđã
rủNhật,Hảo,Hiếudùngvũ lựcđể épbuộcôngT. trảnợ.Do
bị đánh, ôngT. đã giaomột mô tô SH, một ĐTDĐ iPhone 5
cùng11,8 triệuđồng tiềnmặt (tổnggiá trị tài sản là78,4 triệu
đồng) choĐăng.
ÔngT. làm đơn tố cáo hành vi củaĐăng cùng đồng phạm
đếnCônganxãHốNai 3. Sauđó, nhómcủaĐăngđãbị công
an huyệnkhởi tố,VKS huyện truy tố về tội cướp tài sản.
Tại phiên tòa sơ thẩm, các luật sư bào chữa cho bốn bị
cáo cho rằng ông T. tự nguyện viết cam kết giao nộp tài
sản để trả nợ chứ không bị ép buộc nên các bị cáo không
phạm tội cướp tài sản. Cạnh đó, nguyên nhân dẫn đến vụ
việc xuất phát từviệc ôngT. cóhànhvi lừa đảo chiếmđoạt
tài sản. Cụ thể, cùng một mảnh đất, ông này đã thế chấp
choĐăng lấy 200 triệu đồng, đồng thời lại bán cho người
khác lấy thêm 300 triệu đồng. Từ đó, các luật sư đề nghị
các cơ quan bảo vệ pháp luật xử lý ông T. về tội lừa đảo
chiếm đoạt tài sản.
Đại diện VKS
huyệnTrảngBom
đã rút quyết định
truy tốbốnbị cáo
về tội cướp tài
sản, thayđổiquyết
định truy tố thành tội cưỡng đoạt tài sản vì xét thấy chưa
đủ căn cứ truy tố các bị cáo về tội cướp tài sản. Ngoài ra,
đại diện VKS cho biết sẽ có văn bản gửi Cơ quan CSĐT
công an huyện yêu cầu xácminh, làm rõ dấu hiệu lừa đảo
chiếm đoạt tài sản của ôngT. Từ các diễn biến này, tòa đã
tuyên án như trên.
HỒNGLĨNH
Dù“được”đìnhchỉnhưnganhHuỳnhVănSangvẫnbịmang tiếng làngười
hiếpdâm.Ảnh:P.NAM
Chuyểntộidanhnhẹhơnvìcácbịcáokhôngcướptàisản
ĐạidiệnVKSchobiếtsẽyêucầuCQĐTxácminh,làmrõdấuhiệulừađảocủangườibịhại.
Cácbị cáo tạiphiên tòa.Ảnh:H.LĨNH
