CHỦNHẬT 17-1-2016
14
THỊ DÂN3.0
GócnhỏSàiGòn
Nhà văn
Lê Văn Nghĩa
phụ t rách
NgườiSàiGònvànợântình
Nợ ân tình rất vôhình.Nókhông là nợ tiền, nợbạcmà bắt
người vayphải trả.Cũngkhông lànợ tìnhmàphải vướngvíu,
ânhậnvề sau.Người đi trước, giàu cóhoặcnghèonhưngvới
tấm lòng
lá
lànhđùm lá rách
,
một conngựađaucả tàukhông
ăncỏ
sẵnsànggiúpđỡ,
của ít, lòngnhiều
chongườiđisauđang
gặp cơn khốn khómột cách vô tư và rồi những người đi sau
này lại tiếp tục thựchiệnhànhđộngcủangườiđi trước.Đấy là
trảnợân tình
mìnhnhậnơncủangười đi trước thì phải trảnợ
ân tìnhchongười…đi sau
.
Người từmọimiềnđếnvới vùngđất SàiGòn lạ lẫm, được
vòng taygiúpđỡ sẻ chia. Thángngàydài lâu, những lưudân
trở thành người của vùng đấtmới và trong tâm hồn họ thấm
nhuần tinh thần ân tìnhmắc với người đi trước và phải trả lại
cho thế hệ đi sau.Ai bắtmà họ trả. Chỉ có tấm lòngđônhậu,
đầynghĩa cử, đầyyêu thươngvà tôn trọng chữ tín, chữnghĩa
mới bắt họphải trảnợân tình…
Bỗngdưng tôi đi lẩm cẩmbàn chuyệnnhân tìnhvì khi đọc
báo thấy anhNamĐồng, bạn già của tôi, trả lời báo chí khi
anhnhậngiải thưởngKova:“Chúng tôi tự lậpchuỗiquáncơm
xãhộiNụCười, lấyđúng tênquáncơmngàyxưachúng tôiđã
từngănnhưmột cách trảnợân tìnhvớimảnhđất này”.
Tôinghĩhếtsứcchủquan,nếukhôngcónhữngquáncơm từ
thiện chongười nghèo củamột số tưnhânvà tổ chức từ thiện
và rồi đến quán cơmNụCườimà anhNamĐồng tự nhận là
người đồng sáng lập với một số anh em thân hữu thì chắc ít
ai biết trước năm 1975 đã có những quán cơm xã hội. Quán
cơm xã hội là những quán cơm chomọi người ăn với giá rẻ
do nhà xã hội tổ chức và thực hiện. Người ăn không cómặc
cảm làngười đi xinbởi vì họcũngphải trảmột số tiềnhết sức
tượng trưng là 5 đồng. Trong quán cơm xã hội có lao động,
thợ thuyền, người nghèo, sinhviên, học sinhvàcócảcông, tư
chức. Nhữngviên chức, giáoviênhaybất cứ thànhphầnnào
trongxãhội đềucóquyềnvàoănvàkhôngcómặccảmgiành
phầnăncủangườinghèo,miễn làhọchấpnhậnăn thứcănbình
thường, có thểkhôngngondokhôngphùhợpkhẩuvị chỉ trừ
chuyện cơm lúc nào cũng làm họ no bụng (chưa nói đến trái
chuối và ly tràđánữa).
KhianhNamĐồngcùngnhiềungườibạn thành lậpcơmNụ
Cười 1 ở đườngHồXuânHương, nhiều tối trước ngày khai
trương, tôi đềungồi với anhđể chia sẻ và gópđủýkiến loạn
xạ.Anh cho biết là vẫn có thểmở quán cơm không lấy tiền
nhưng làmnhưvậysẽ là làm từ thiện.Quáncơm từ thiện,miễn
phínhiềunơiđãmở.Anhchỉmuốnmở loạihìnhquáncơmxã
hội, người vàoăn sẽ trảmột số tiềnnhỏđểhọcảm thấykhông
phải làngười đi xin ăn.Môhìnhnày, như anhđã trả lời, làđể
trảnợnhữngquáncơmxãhộiNụCười khi anhcònđi học tại
SàiGòn, là sinhviênvàhoạt độngcáchmạng.
Tôi biết anhNamĐồngnhiềuvì đã từng làmviệcchung từ
ngàyđầuởbáo
Tuổi Trẻ
.Anh chính làngười có sángkiếnvà
được sự thốngnhất caocủabanbiên tậpbáo
TuổiTrẻ
-những
người làsinhviên,họcsinhSàiGònngàyxưagâydựngnhững
chương trìnhcông tácxãhộichongườinghèo,chương trìnhVì
ngàymaiphát triểnvàogiữanhữngnăm1980.Nhữngchương
trìnhnàyđãgiúpđỡchohàngvạnhọc sinh, sinhviên tiếp tục
ướcmơhọchànhvànhiềungười đã thànhnhững tài năngcủa
đất nước. Những người nhưLêNguyễnMinhQuang, Tổng
Giám đốcBachy Soletance; ĐàoThị Hằng, Giám đốc dự án
cho phụ nữ nghèo làng chài… và rất rất nhiều người nữa là
nhữngngười đãnhậnhọcbổngVì ngàymai phát triểnvàhiện
đang trảnợân tìnhchương trìnhnàybằngcách tiếp tụcgiúpđỡ
tài chínhvà tinh thầnchochương trìnhnàyvôcùng tíchcực.
Khôngkhoekhoang, tựnhậncông laovềriêngmình,khi lãnh
giải,anhNamĐồngluônnhắcđếntênnhữngngườibạnđãđồng
camcộngkhổ, âuđócũng làcách trảnợân tìnhchonhau.Có
phải chăngđó là tính cách của người SàiGòn:Dùmangmột
chút xíuơncũngxinđừngquênkhi thànhcông.
LÊVĂNNGHĨA
P.Đ.NGUYÊNCHƯƠNG
T
heo thông kêmơi nhât, ơNhât môi năm co hơn
100.000ngươibi thâtnghiêpviphaixinnghiviêc
ơnha đê chăm soc ngươi thângia yêu, ômđau...
ỞViêt Nam chưa co con sô thông kê nao đươc
công bô nhưng chuyên nhiêu gia đinh vơ chông
phai thayphiênnhauxinnghi lamđêơnhachăm socchamẹ
giađauôm la chuyênvân thươngxay ra.
Chuyệnbinhthươngnhưngkhôngđơngiản
Đo thâtsư lavânđênangiai trong thơibuôikinh têkhokhăn,
nhât lađôivơinhưnggiađinh thơ thuyên,côngnhân,viênchưc
co thunhâp trungbinhva thâp, khôngđuđiêukiên thuêngươi
chăm socchamẹgiayêu, ômđau,mavơchôngphai xoayxơ
thaynhau lo toan.
Với ngườiViệt, không thêgưi chamẹgiayêuvaocac trung
tâm dương lao như ngươi ÂuMỹ. Quan niêm đao đưc va lê
giaoKhôngManh cua ngươi Đông phương không cho phép
conchau lamvây.Dungheođoi, rach rươiđênmâyngươiViêt
noi riêng, ngươiphươngĐôngnoi chungxưanayvân trong lê
nghi coi hiêu thao lamđâu.NgaynhươNhât,HanQuôc hay
Singapore -nhưngnươcconênkinh têphat triênhangđâu thê
giơi nhưnghâuhêt gia đinhvân sông chung tam, tưđai đông
đương.
Nêu như ơ quê, nhiêu nha tuy ngheo, thâm chi rât ngheo
nhưng camây thê hê cung co thê ơ chungnha bơi cuôc sông
vaquanniêmsôngcưckỳđơngian:Comămănmăm,comuôi
ănmuôi.Gao thi thươngco săn, bươc ravươnhai it rau, raao
bătconca, con tép lacobưaăn.Nhiêu thicanhacungăn, it thi
miêng ngon danh cho ngươi gia, ngươi ôm đau. Ngươi khoe
ăn saocungđươc,miênquabưa.NhưngơTP lai khacxa.Cai
gi cung phai mua săm, thuêmươn. Nha cưa thi chât hẹp, tu
tung.Nhariêng lehaychungcư thicung lanhưngchiêchôpbê
tông.Nhưngngươi tre tuôibânbiucôngviêc, sangđichiêu tôi
vê,mêt nhoai ănbamiêng, xem tivimôt chôc la lăn rangu thi
không thâygi nhưngvơi ngươi giayêu, bênh tât cangaynăm
quay ra trơvô, quânquanh, đi tơi đi lui trongnhakhôngdam
rađươngsơxecô thi cam thâyvôcungbưcbôinhưng thương
conchaucungkhôngdam thanphiên.
Nhiêu ngươi không chiu nôi, bo vê quê sông lui thui môt
minh lai lanôi lochoconcai.
Nhữngchuyệnkhôngphải ai cũng
thôngcảm
Xungquanh ta biêt baogia đinhngheo, thâm chi rât ngheo
nhưngvân lophungdương, chăm socchamẹgiaômđauchu
đao. Gân nha tôi co gia đinh rât ngheo, ông chông xâp xi 60
nhưng ngay ngay phai chay xe ôm kiêm luôn chơ hang, giao
hangchomôtngươibanquânaoơchơTânBinh.Bavơbiđau
côt sông lai viêm khơp, đi lai kho khănma phai nuôi bamẹ
chôngngoai 80, bi tai biên, nămmôt chô tưhơn10nămnay.
Tuyvây,ngườicondâuchămsocmẹchôngcưckỳchuđao.Ba
cu ănuông, vê sinh tai chônhưng lucnao sang thăm tôi cung
thây cu sach se, thơm tho. Tôi hoi đua: Ba cu gia rôi chi xưc
nươc hoa cho ba chi vây?Chi bao đê chomẹ thơm tho sach
se,yêuđơi, sông thêmmươinămchơ thăngchaunôi lâyvơđe
con, rôicu lênchưccôchư!Thăngcon traiôngbađangoai30,
lam thơhan, chưachiu lâyvơvi nhaquachât, lai thêmbanôi
nămmôt chôngay cưa ra vao!Tuykhokhănnhưnggia đinh
rât đâmâm, hanhphuc.
Laimôt trươnghơpkhacgânnha con tôi. Cođôi vơ chông
trerâtđẹpđôi.Chôngkhoang40,kỹsư tinhoc lamơmôtcông
tynươcngoai, côvơchăcchưng35-36, lakê toan trươngmôt
siêu thi.Hocohai con,môt trai10 tuôivacongai lênnăm.Ho
sông trongmôt căn hô cao câp rông hơn trămmét vuông, co
xehơi,hằngngayanhchông laixechơconđên trương,chơvơ
đênsơ rôiđi lam.Cuôcsôngđangmơươccuanhiêuvơchông
tre. Rôimôt ngay bamẹ chông tư quêmiênTrung vao thăm
conchauvachưabênh.Babimôtchưngbênhnanygiđoman
tinh, bac si baophai điêu tri liên tuc, lâudai. Ít lâu sau, ôngbô
cungvao.Ônggiaơquêmôtminh, loayhoay saođobi tégay
xươngbanhche,phaivaoSaiGon thaykhơphang.Tươngrăng
cacconcođiêukiênchăcdêdang lochochamẹ.Thênhưng tư
đobăt đâu sinh ra nhưng luc đuc giưa hai vơ chông tre chi vi
chuyênchăm socchochamẹ.Bamẹdođauômnên trai tinh,
thương trachmoccôcondâuđu thư,măcducôđa thuêngươi
chăm soc hai ông ba đăc biêt. Nhưng điêu dương viên chi lo
banngay thôi, đêmđênvơchôngphai thaynhau theodõi cha
mẹ.Nhưngnhưnghômcuôi thang, côvơphai trưc tôngkêt sô
sach siêu thi nênvê trê, bi bamẹ chông chi chiêt, bao cô côy
tranh viêc đi chơi, măc cho ngươi con trai giai thich thê nao
bacungkhôngnghe, conbaoanh sơvơ, bênhvơ.Khôngchiu
nôi, cô condâudăt conbé, xachđôvê nha chamẹ ruôt. Khô
choanhcon trai, vưabimẹgiân, vưabi vơhơn.Chi hơn tuân
sau thây anh bơ phơ rât tôi nghiêp.Anh bao cư đa nay chăc
naymai công ty seđuôi viêcmât!Cungmaychoanh, ôngbô
ơbênhviênvê, biêt chuyênđa râyba vơgiamôt trân rôi goi
điên thoai kêucôcondâuvê.
Moi chuyên tôt đẹp hay không đâu chi co tiên bac quyêt
đinh,ma quan trong la do cach cưxư cua nhưngngươi trong
giađinhvơi nhau.
◄
Chăm
ngườigià
thànhthị:
Bàitoán
nangi i
Không thể gửi chamẹ vào các trung
tâm dưỡng lão như ki uMỹ nhưng
thu nhập thấpm còn phải nghỉ việc
ở nh chăm sóc chamẹ già yếu, ốm
đau thì không bi t l y gì m s ng!
Người giữmục rấtmongbạnđọccùngnhauviết bài, đóng
gópđểxâydựngGócnhỏcủachúng tangàycàng sinhđộng,
hấp dẫn với muônmàu của cuộc sống. Bài vở xin gửi về địa
chỉ:
NhàbáoNamĐồng
(đứng)
vớithựckháchtạiquáncơmNụcười
.
