CHỦNHẬT 17-1-2016
5
HỒSƠ TƯ LIỆU
ÔngObama
cúiđầuđểcon traimộtnhânviênNhàTrắng
xem thử tócôngcó thậthaykhông.Ảnh:WHITEHOUSE
Dân chủ sắp tới. Trong khi nhấn
mạnhcácvấnđềnhư thúcđẩy tăng
trưởngkinh tế, việc làm, giáodục,
năng lượng sạch… thì ôngObama
chỉ lướtquavềcácvấnđềđốingoại
nhưcuộcchiếnchống tổchứcNhà
nướcHồigiáocựcđoan,dỡbỏcấm
vận thươngmại đối vớiCuba, giải
quyết cácđiểmnóngbất ổnTrung
Đông, vốn là những vấn đề được
dư luận thế giới quan tâm.
“Trong bài phát biểu cuối cùng
tạiđiệnCapitolhômnay, tôikhông
muốn chỉ nói đến năm tới mà tôi
muốn nhấnmạnh vào những gì sẽ
diễn ra trong5năm, 10năm tới và
xa hơn nữa. Tôi muốn nhấnmạnh
vào tương lai của chúng ta” - đó là
khẳngđịnhcủaTổng thốngObama
trước lưỡngviệnQuốchộiMỹ.Bởi
ôngcho rằng tất cảngườiMỹđang
sống trongmột thời đại củanhững
thay đổi lớn lao - những thay đổi
trong cuộc sống hằng ngày, trong
công việc hay xa hơn là thay đổi
vớicảhành tinhcũngnhưvị trícủa
nướcMỹ trên thếgiới.ÔngObama
đặt ra vấnđề làm cáchnàođể
mọi
người đềuđược trao cơhội bình
đẳngvàmộtsựđảmbảotàichính
trongbối cảnhkinh tếmới.
Tổng
thốngMỹdựkiến thúcđẩymôhình
của các doanh nghiệp hướng đến
việc
đối xử công bằng với người
làm thuê
để tư tưởng tiếnbộđócó
thểđược truyềnbákhắpnướcMỹ.
ÔngObamacũngmongmuốnnước
Mỹsẽđẩymạnhcôngnghệvà thổi
bùng lênngọn lửacủa tinh thầnsáng
tạocủangườiMỹđểđápứngnhững
thách thức lớn nhất hiện nay như
biến đổi khí hậu. Cũng trong bài
phátbiểunày,ôngObamađãkhẳng
định tham vọng sẽ
biếnnướcMỹ
thành quốc gia đầu tiên tìm ra
phương thuốc chữa trị ung thư.
Trở thànhngười
“làm luật”ởchâuÁ -
Thái BìnhDương
Trong lĩnh vực đối ngoại, Tổng
thốngObamanhấnmạnhvị tríhùng
cườngcủanướcMỹtrêntrườngquốc
tế. ÔngObama đề cao cuộc chiến
chống khủng bố, đặc biệt là IS và
al-Qaeda, hối thúc Quốc hội cho
phép triểnkhai lực lượngMỹ tham
chiếnchốngIS.TổngthốngMỹcũng
đềnghịQuốchội thôngquanhững
chínhsáchquan trọngnhư thamgia
HiệpđịnhĐối tácxuyênTháiBình
Dương (TPP), dỡ bỏ cấm vận đối
vớiCuba.
ÔngObamacũngmong
muốnnướcMỹ sẽ là “người làm
luật”ởchâuÁ-TháiBìnhDương
trướcnhững longạiTrungQuốc
sẽchiếmưu thế tại khuvực.
ĐiềuôngObamamongmỏikhắc
phục nhất và có lẽ cũng là thách
thức lớn nhất chomọi lời hứa hẹn
saucùngcủaôngchính làsựchiarẽ
trongnội bộchính trịMỹ.Vớimột
lưỡngviệnhiệnnayđượcnắmbởi
cácchính trịgiađảngCộnghòađối
lập, sẵnsàngphủquyếtmọiđềnghị
màchínhphủôngObamađệ trình,
chặng nước rút cuối nhiệm kỳ của
ôngObamacàngkhó thêmgấpbội.
Đã không ít lần những chiến dịch
của ôngObama thất bại cay đắng
trướcmộtQuốchội “thùđịch”với
mọibướcđicủaông,điểnhìnhnhất
làdự luật tăngkiểm traanninhđối
với ngườimua súngnăm2013khi
90% nghị sĩ đảngCộng hòa “khai
tử”đềxuất này.
Trong thông điệp liên bang của
mình, ôngObama đã nói ramong
muốn các chính trị gia Mỹ phải
thayđổi cách làmchính trị, gạt bỏ
tư tưởng bè phái để đi đến những
thốngnhất, tranh luậnmang tínhxây
dựngdựa trên lợi íchcủanướcMỹ
chứ không phải để giữ hay giành
giật chiếcghế. “Chúng taphảiđơn
giản hóa bầu cử, thay vì phức tạp
hóavàđiềuchỉnh saochophùhợp
với thời thế hiện nay. Trong năm
nay, tôi dự kiến sẽ đi khắp nước
Mỹ để thúc đẩy cải cách phục vụ
mục đích nói trên” - Tổng thống
Mỹnói. Thôngđiệpôngnhắngửi
phần nào đã gói lại những chính
sáchôngObamasẽ thựchiện trong
thời gian ngắn ngủi còn lại trong
nhiệm kỳ tổng thống củamình.
Di sảncủaôngObama
Saukhi bài phát biểu thôngđiệp
liênbangcuốicùngcủaTổng thống
Obama kết thúc, những bàn luận
nhiều chiều về các di sản mà vị
tổng thống damàu đầu tiên trong
lịch sử nướcMỹ để lại đã bắt đầu
nổ ra. Tờ
New York Times
bình
luận Barack Obama có thể là vị
tổng thống “gây nhiều tranh cãi
nhất trong lịch sử nướcMỹ kể từ
sauFranklinRoosevelt”.
ĐúngnhưôngObamakhẳngđịnh,
nướcMỹhiệnnayđã“khá”hơn rất
nhiềusovớinướcMỹmàông“tiếp
nhận”hơnbảynămvề trước.Chính
quyềncủaôngObamađãđưanước
Mỹ thoát khỏi được cuộc khủng
hoảng trầm trọngnhấtkể từsauđại
khủnghoảng1939,mởđầuchoThế
chiến thứhai.Mức thấtnghiệpgiảm
mạnh còn5%, thâmhụt ngân sách
chỉ còn 2,5%GDP, hơn 14 triệu
công việcmới được tạo ra và hơn
17 triệungườiMỹđềuđượchưởng
chăm sóc y tế. Thế nhưng theo tờ
WallStreetJournal
, tỉ lệkhởinghiệp
củangườiMỹcũngđồng thờigiảm
từ650.000doanhnghiệpmới năm
2006 xuống còn 400.000 vào năm
2012.Theo thốngkê củaHọcviện
Brooking, năm 2012 cũng là lần
đầu tiên tronghơnba thậpniên, số
doanh nghiệp phá sản cao hơn số
doanhnghiệp thành lập tạiMỹ trong
một năm. Tờ
Wall Street Journal
bình luận
tinh thần khởi nghiệp
củangườiMỹ trong thời củaông
Obamađãbị sụt giảm.
MộtnướcMỹmới đang
địnhhìnhbởi Obama
Trongkhiđó,việcôngObamachú
trọng theođuổi các chính sáchđối
nội đã khiến chính sách đối ngoại
củanướcMỹdưới thờiTổng thống
Obama thường xuyên bị đánh giá
là “yếu đuối”. Dù ôngObama đã
kết thúcđược cuộc chiếnmànước
Mỹ sa lầy tại Iraq, khu vựcTrung
ĐôngmànướcMỹđể lạigiờđâyđã
lâm vào tình cảnh vô cùng bất ổn.
Không có sự chống lưng của quân
độiMỹ, sựyếukémcủachínhphủ
Iraq đã tạo điều kiện cho tổ chức
khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự
xưng (IS) trỗi dậymạnhmẽ. Nỗi
lo sợ về chính quyền Iran tái khởi
độngchương trìnhvũkhí hạt nhân
vẫn còn đó, trong khi những sách
lượccủaMỹđốivới sự trỗidậycủa
TrungQuốcbịđánhgiá là thiếu tính
chủđộng.Khôngcònquá lạ lẫmkhi
nhữngnhânvật được bình chọn là
“quyềnlựcnhấtthếgiới”nhữngnăm
gầnđâykhôngphải“ôngchủ”Nhà
Trắngmà là tổng thốngNgaPutin.
Tuy nhiên, vẫn có nhiều ý kiến
cho rằngcó lẽnhữngdi sảnmàông
Obamađể lại chỉ thật sựđượcnhìn
nhậnvà trân trọngmột cáchkhách
quan trong tương lai xa hơn, chứ
không phải trong nhiệm kỳ cuối
cùng mà ông nắm giữ chiếc ghế
tổng thốngMỹ. Những điều mà
chính quyền của ông Obama đấu
tranhđểxâydựngnhư
quyềnđược
kếthôncủangườiđồng tính,đạo
luậtbảohiểmy tế toànquốc,hay
việcchuyểnhướngnướcMỹsang
công nghệ năng lượng sạchđều
đặt ranhữngnềnmóngchomột
nướcMỹ của tương lai.
Tờ
New
YorkTimes
bình luậncó thểngười
dânMỹ lúc này không cảm nhận
đượcnhững thayđổi to lớnmàông
Obama đang từng bước tạo nên.
Nhưng những thế hệ trẻ sau này,
những thanh thiếuniên lớn lên trong
bảy năm ôngObama tại nhiệm sẽ
chịu những tác động vô cùng lớn
vớimột xãhộiMỹđượcđịnhhình
bởi những chính sách của ông.
Cúnước
rútcuối
cùngcho
disản
củaông
Obama
Với thời gian tại nhiệm còn không đầymột
năm, ôngObama đang cố gắng hoàn thiện
di sảnmình để lại cho nướcMỹ.
TUYẾTLAN - TRUNGNHÂN
T
ổng thốngMỹBarack
Obama ngày 12-1 đã
trải lòng trước lưỡng
việnQuốchộivàngười
dânMỹbằngbản thông
điệp liên bang cuối cùng trước
khi rời nhiệm sở. Bản thông điệp
liênbangcuối dùkhôngcònđược
quan tâmnhiềuvàcũngkhôngcó
nhữngý tưởngmớimẻnhưngông
chủNhàTrắngvẫndànhnhiều tâm
huyết để nói về nhữngmongmỏi
và quyết tâm củamình trong thời
gian tại nhiệm ít ỏi còn lại.
Những lời hứahẹn
cuối cùng
Tổng thốngObama không ngần
ngại nói về những thành tựu suốt
bảy năm ông lãnh đạo nướcMỹ.
Ông tuyênbố:“
NướcMỹhiệnnay
đangcónềnkinhtếmạnhnhấtvà
bềnbỉnhấttrênthếgiới.
Nhữngai
khẳngđịnhkinhtếMỹđangsuythoái
đều chỉ là ảo tưởng”.Ông lạcquan
vềnhữngchínhsáchđã thúcđẩysự
tiếnbộ củanướcMỹ suốt thời gian
qua,baogồmchínhsáchcảicáchhệ
thống bảo hiểm y tế, tái tạo ngành
côngnghiệpnăng lượng,côngnhận
hônnhânđồng tínhnhằm traoquyền
tựdochocôngdânnướcMỹở tấtcả
cácbangđượclậpgiađìnhvớingười
màhọyêu thương, tạoranhiềucông
ănviệc làmchongườidân,giảmsự
phụ thuộcvàonhậpkhẩudầumỏ…
Vị tổng thống thứ 44 của nước
Mỹ đã tỏ ra lạc quan trong thông
điệp liên bang của mình. Ông đề
cập nhiều đến các vấn đề đối nội,
một phần để khẳng định di sản
chính trị củamình,mộtphầnnhằm
mởđườngchochiếndịch tranhcử
tổng thống của ứng cử viên đảng
ÔngObamađãnói ra
mongmuốncácchính
trịgiaMỹphải thay
đổicách làmchínhtrị,
gạtbỏtưtưởngbè
pháiđểđiđếnnhững
thốngnhất, tranh luận
mangtínhxâydựng
dựatrên lợi íchcủa
nướcMỹchứkhông
phảiđểgiữhaygiành
giậtchiếcghế.
ÔngObamađọcthôngđiệp liênbangtrước lưỡngviệnMỹ.Ảnh:REUTERS
