CHỦNHẬT 21-2-2016
14
THỊ DÂN3.0
GócnhỏSàiGòn
Nhà văn
Lê Văn Nghĩa
phụ t rách
Những cái tết gần đây, đường hoaNguyễnHuệ có thêm
conđường sáchnhỏđểnhữngngười dạochơi saukhi ngắm
hoa thật, tiện chân ghé vào con đường nhỏmua những đóa
hoa tinh thần yêu thích củamình. Năm nay vẫn có đường
sách của hội hoa và có thêm con đường sáchNguyễnVăn
Bìnhvừa được khai sinh.
Conđường sáchnào cũngđôngngười thamquanvàmua
sách. Nhiều người bạn và ngay cả một số báo mạng cho
rằng bán sách ngàymùng 1 làmột nét mới trong năm nay.
Tôi chỉ đồngý“phânnửa” làhai conđường sách lànétmới
nhưng chuyện bán sách vàomùng 1 và người đi mua sách
ngàymùng 1 là chuyệnđã xưa rồi…diễm!
Tôi nhớ vào năm 2010, trong một cơn bốc đồng nhẹ
nhàng, tôi làmmột chuyến du xuân trên vài con đường để
tận hưởng thú vắng vẻ, tĩnh lặng của ngày đầumột năm.
Các cửa hàngngày thường tấpnậpnayđóng cửa im ỉm, kể
cảnhữngquán ănngày thườngkháchhàngphải chen chân.
Ngày tết ngơi nghỉ, đoàn tụ gia đình, dù cho có thể kiếm
tiềnđượcgấphai, gấpbangày thường, nhiềuchủnhâncũng
đóng cửa để đónxuân.
Tôi chợt bắt gặpmột hiệu sách trên đường Nguyễn Thị
MinhKhaikiênquyếtmởcửabánsáchvàomùng1bất chấp
thiênhạcódòmngóđếncửahàngkhông.Thoạtđầu tôiđinh
ninh là chủ cửa hiệu sáchmở cửa cùng bạn bè nhậu lai rai
saukhi cúngquẩycầumuamaybánđắt.Nhưng tôi vôcùng
ngạc nhiên khi thấy có vài người từ trong tiệm sách đi ra,
trên tay ai cũng có vài quyển sáchmới cứng. Bấy giờ tôi
mới tin rằng tiệm sáchvẫnmở cửa bán vào ngàyđầu năm.
Bước vào hiệu sách, tôi đọc đượcmột thông báo đại ý là
hiệu sách vẫnmở cửa trong các ngày tết (nghỉ từmùng 3).
Tiếpchuyệnvới tôi làngườiquản lýnhàsáchchobiết:“Mình
mở cửa bán thì vẫn có kháchmua thôi.Mới đầu tưởngmở
cửa30,mùng1không cókháchnhưngdânSàiGòn lạ lắm.
Cuối năm, đầu năm vẫnmua sách”.
Trong khi nhìn lướt qua những cuốn sáchmới, gáy tươi
tắn trênnhữngquầykệ, tôi vẫnnhận thấy cókháchhàng ra
vàovà cóngườimangđếnquầy thungân cả chồng sáchđể
tính tiền. Ngắm nhìn, chọn lựa đã đời, tôi tìm được quyển
sáchbiênkhảo thuộc loại quýhiếmcủaôngĐặngPhongvề
kinh tếViệt Nam những năm 1975-1985, thêm quyển biên
khảo
TừĐông sangTây
(innăm2005) docácôngCaoHuy
Thuần, Nguyễn Tùng Trần, TrầnHải Hạc chủ biên với sự
thamgia trước táccủamột số tácgiảđángnểnhưPhanHuy
Lê, NguyễnTài Cẩn, TrầnVănKhê…Mua hai quyển sách
được giảm 20% trên giá bìa. Sau khi tính tiền, lấy sách, cô
thu ngân trịnh trọng bằng hai tay đưa cho tôimột bao lì xì:
“Nămmới, cửahàngsáchxin tặngchúchút lìxìvàchúcchú
cùng gia quyến đầu năm an khang thịnh vượng”.
Mua sách hay, giá rẻ lại còn được lì xì, tính ra mua hai
quyển sáchchỉ bằngphânnửagiábìamà lại lànhữngquyển
sách biên khảo có giá trị của những tên tuổi lớn giống như
mìnhgặpđược các vị ấy trongngàymùng1 tết. Cuối năm,
đếnnhững conphốmua chữ thánhhiềnquanét bút của các
ông đồ. Đầu nămmua sách coi nhưmột cách hái lộc xuân
cho tinh thầnvà cuộc sống.
Tôi lại lẩn thẩnsuynghĩ trongngày tếtôngbà tađãđimua
chữkhai tâm, khai trí từnhữngôngđồcóphải chăngvìngày
xưa sách không phổ cập chomọi người như hôm nay. Còn
bâygiờngườimua sách có thể tìmđủ loại sáchkhuyếnhọc
có đầy trong các hiệu sách. Ngày nay việc tìm đến những
hiệu sách, con đường sách đểmua chữ đầu năm làmộtmỹ
tụcđangdầnđi vàocuộc sống tinh thầncủanhiềungười.Ừ
mà tại saokhông cónhữngôngđồ, cô tú…mởnhữnggian
hàngbán sáchbằng trenứa, sáchđượcbày trênchiếcchõng
tre còn thơmhơi sương sớmmùa xuân nhỉ?
LÊVĂNNGHĨA
Đầunămmuachữ…
PH.Đ.NGUYÊNCHƯƠNG
M
ơi đâunămmavưaquaSaiGon
găpôngTưCây, thâycaimătông
nhănnhonhư“khinămBinhThân”.
Vănhóa lùn
ÔngTưCây trươc lacôngnhân
Công tyCâyxanh, bi tegayxươngkhi treocâycăt
canh,phaihưunon.Ôngthưtư, tênCâycolẽdoông
lamnghê treocâycăt canhnênbacongoi vây, chư
ông tênThânđăt theo tuôiThân, tưcnămnaynăm
tuôi.Ôngbưcxucvicaivunhataiđinhcưchongươi
co thunhâp thâpgi đo.Ônghoi tôi: “Ôngnghi coi,
cocaiông tônggiamđôccông tybâtđôngsangiđo
noi laphaicach lynhưngngươingheorakhoingươi
giau,khôngđêngươingheosôngơ trung tâm thanh
phô;mâychỗnayđêdanhchongươigiau.Ôngnghe
cooimaukhôngchơ?”.
Tôi chưa kipmơmiêng, ông đa noi tiêp: “Ông
ba, chame tôiơkhunay tưgân trămnămnay, bây
giơ nghemây ông noi giai toa chinh trang đô thi,
rôi sẽ lam chung cư danhmôt sô căn hô ban cho
ngươi bi giai toaco thunhâp thâpnhưngnghecha
đaigianaynoinhư tatvaomătminh.Ổngbaoxây
nhachongươi co thunhâp thâp trong trung tâm la
râtphi,khôngnêndanh20%quyđâthoăcdiên tich
sanchocacdưannhaơxahôi,kêcangươi sinh ra
va lơn lênơkhu trung tâmđo!”.
Tôinoi thôigiân lamgi chohao tônnguyênkhi,
đo chi laphat biêu cuamôt cánhân.Ông tamuôn
danhnhưngkhuđâtvangxâynhabanchonhagiau,
chưđacokêt luângi đâu.Cođiêuôngnayđaqua
đakhinoi răngngươingheokhông thêơ trung tâm
đươc, không thê sôngchungvơi ngươi giauđươc.
Ông ta connhânmanh “tôi noi la không thê sông
chungđươc”.
Sau 30 năm đôimơi,mưc sông ngươi dân, đăc
biêt tai cac đô thi,̣
đươc nâng cao hang chuc lân.
Rât tiêcsưphat triênđo lai tỉ lênghichvơivănhoa,
nhât lavănhoaưngxư trongxahôi.Môt sôngươi
giau nhanh qua nhưng văn hoa lai lun đi, toy coi
thương nhưng ngươi ngheo ramăt. Tôi xin kê ra
đâyvai trươnghơpquenbiêt, tuyhongheo, ơnha
nho tronghemnhonhưng lanhưngcôngdânưu tu
cua thanhphô, hơnbiêt baoanhnhagiaudobuôn
gian ban lân hay nhưng con sâu tham nhung đuc
khoet côngkhô lamngheođât nươc.
Khôngbaogiờthanvan
Môt ngươi ban tôi, canhagômhai vơchôngva
hai con sông trongmôt cănnhanho20m
2
vơi căn
gac gỗ trong hem nho đươngBanCơ. Ban tôi la
nha giao, ba vơ ban nươc sâm đâu hem, hai con
đêu lasinhviêngioicuahai trương thuôcĐHQuôc
gia.Giađinhho sông râtmâumưc, lanhưngcông
dânưu tu.Ôngban tôi ngoai giơdayơ trươngcon
thamgiaday lơpđêmmiênphi cho lu tremô côi,
tre emđươngphôdohôi phunưphương tô chưc.
Anh coi đây như la bôn phân va trach nhiêm vơi
xahôi.Anhnoi nhaminhnhonhưngconhơnbao
ngươi không nha; lu conminh tuy sông chât hep
nhưng conđươc ănnomăc âm, đươchochanh la
qua hanh phuc rôi. Hoăcmôt gia đinh tôi quen ơ
trong con hem nho đươngĐêTham, quân 1 vơi
chín con ngươi, ba thê hê sông chung trongmôt
cănnha30m
2
comôt căngacvamôtgacxep.Hai
ngươi con trai lam côngnhân, hai cô condâumôt
ngươinuôiday tre,môtngươibuônbannhongoai
chơ. Ho sông rât hoa thuân, nuôi day con cai nên
ngươi, đưachauđâuđavaođai hoc.Ôngcungoai
tammươi, tai biên liêt giươngcachucnămnhưng
cac cô condâu chăm sochêt sưc chuđao, caxom
ai cung khen ngơi. Đâu nhât thiêt la phai nha cao
cưa rông, xe sang, lăm tiên nhiêu cuama anh em
cănđănnhau, concaihỗn laovơichame.Anhcon
trai ca bao “Bon em tuy ngheo nhưng ngheo cho
sach rach cho thơm, không bao giơ bon em than
van, trachphiên sôphân”.
Môt trương hơp khac rât đang trân trong:Môt
chicôngnhân tapvu, lamvêsinhkhuchungcư tôi
ơ, hằng ngay chi quet tươc, lau don camôt block
chungcư15 tângnhưng thâychi lucnaocung tươi
cươi. Tương gia đinh chi yên ôn, không ngơmôt
hômgăp chi ngôi nghi tôi hoi thămmơi biêt hoan
canhgiađinhchihêtsưckhokhăn:Chôngmâtsơm,
me chôngbi tai biênnăm liêt, chi phai đi lam2-3
nơi,banngay lamơchungcư,chiêu tôivê laudon,
giătgiu thuêchohainơikhacmơiđu tiên lochohai
đưaconănhocva thuôc thangchomechông.Thê
ma chi vân luôn tươi cươi, thât đang khâm phuc.
Ngươi ngheokhôngkhoc
◄.
Ngườinghèo
khôngkhóc
Những ngày tết vừa qua, trênmạng xã hội cũng
như trên truyền hình đăng tải một clip thật đáng
yêu và rất cảm động: Cảnhmột em bémặc áo
đầm đỏ đi theo người mẹ là công nhân vệ sinh, hai
mẹ con cùng đẩy chiếc xe rác trên đường phố ngập
tràn sắc xuân. Người mẹ quét đường, cô bé phụ
mẹ hốt rác trông thật đáng yêu, ai xem cũng
xúc động.
