14
THỨNĂM
10-3-2016
TRUNGNHÂN
N
hữngđộng thái gây leo thangcăng thẳnggầnđâycủa
Bình Nhưỡng đang đẩy quốc gia này vào tình thế
bị cô lập bởi cả những quốc gia từngmột thời “nhẹ
tay” với họ. Nhà lãnh đạo Kim Jong Un và chính quyền
BìnhNhưỡngđangđứng trước rủi rođánhmất nhữngđồng
minh ít ỏi củamình.
TrungQuốc ra tay trừngphạt
TrungQuốc từ trướcđếnnay luônđượcxem làđồngminh
truyền thống củaTriềuTiên. Cácquyết định trừngphạt của
HộiđồngBảoanđốivớiTriềuTiên thườngvấpphải sựphản
đối từBắcKinh.
Tuy nhiên, chỉ một ngày sau lần thử hạt nhân thứ tư của
BìnhNhưỡng, TrungQuốc vàMỹ đã chủ động đàm phán
về các biện pháp trừng phạt. Giới quan sát đánh giá Bình
Nhưỡngđã làm“mất lòng”cườngquốc lánggiềngkhikhông
báo trước về vụ thử hạt nhân ngày1-6.
Với sự ủng hộ củaBắcKinh, Hội đồngBảo an đã thông
quamột loạt lệnh cấmvậnmới đượcđánhgiá là “mạnh tay
nhất hàng thậpniênqua”đối với chương trìnhhạt nhâncủa
TriềuTiên.TrungQuốccũngđồng thờiđóngvai tròchủchốt
thực thi các lệnh kiểm tra hàng hóa ra vào biên giới Triều
Tiên, cấmmọi chuyếnhàngmuabánvũkhí, khoáng sảnvà
nhiên liệu phản lực.
BốnngânhàngquốcgiacủaTrungQuốccũngđãbắt đầu
“khóa”dòng tiềnvàoTriềuTiênbằngcáchđóngbăngnhiều
tài khoản tiết kiệmvàchuyển tiềncủanướcnày.Theo trang
North Korea News
, nếu được thực thi đúng theo cam kết,
nền kinh tế Triều Tiên sẽ bị giángmột đòn “chí mạng” vì
TrungQuốcchiếmđến77% tổngngoại thươngcủanướcnày.
Hãng tinYonhap cũng ghi nhận các dự án hợp tác kinh
tếTrungQuốc -TriềuTiênđã “mất tích” trongnội dungkế
hoạchkinh tếnămnămmàBắcKinhvừa côngbốngày7-3
vừaqua.Trongphiên trìnhbày trướcquốchộiTrungQuốc,
ỦybanPhát triểnvàCải cáchQuốcgianướcnàyđãkhông
nhắcđếncáchợp táckinh tếgiữahai tỉnhbiêngiới phíabắc
LiêuNinh và Cát Lâm với TriềuTiên. Đây cũng có thể là
dấuhiệukhônghài lòngcủaBắcKinhđối với chương trình
hạt nhânmàBìnhNhưỡng đang theo đuổi.
Bộ trưởngNgoạigiaoTrungQuốcVươngNghịcũng thông
báo sẽ thảo luận về vấn đề TriềuTiên với người đồng cấp
Sergei LavrovphíaNga, cườngquốc lánggiềngkhác cũng
đang tỏ thái độ cứng rắn với TriềuTiên.
Nga sẽ chấpnhận can thiệpquân sự?
Cách đây chưa đầymột năm, mối quan hệ giữa Nga và
Triều Tiên còn được đánh giá là đang bước qua một thời
kỳ “nồng ấm” khi cùng tuyênbốxâydựng “Năm của bằng
hữu”.Mỹ,NhậtBảnvàHànQuốcđã longại viễncảnhNga
vàTriềuTiên thắt chặt quanhệ, giảm sức ép lên các nỗ lực
phi hạt nhân hóa khu vực.
Vào thờiđiểmđó,bộngoại
giao củaNga vàTriềuTiên
đều tự tinsẽđưamốiquanhệ
giữahainước trongcác lĩnh
vựcchính trị, kinh tếvàvăn
hóa lên“một tầmcaomới”,
theotuyênbốcủakênhtruyền
hìnhTriềuTiênKCNA.
Tuyênbố trênđượcđưa rangày12-3-2015.Chưađầymột
nămsau,hôm8-3vừaqua,BộNgoạigiaoNgađãchính thức
cảnh cáo về các nguy cơmàTriềuTiên đốimặt khi đe dọa
“tấn cônghạt nhânphủđầu” để tiêudiệtMỹvàHànQuốc.
“Chúng tôi xemviệc côngkhai đe dọa tấn cônghạt nhân
phủ đầumột quốc gia khác là không thể chấp nhận được”
- tuyên bố của BộNgoại giaoNga nêu rõ. “BìnhNhưỡng
cần ý thức rằng với tuyên bố này, Triều Tiên sẽ chống lại
toàn bộ cộng đồng quốc tế và sẽ tạo ra cơ sở pháp lý quốc
tế cho các hoạt độngquân sự chống lạiTriềuTiên, thể theo
quyềnđược tựvệ của các quốc gia trongCôngướcLHQ”.
Lời cảnhbáomàBộNgoại giaoNga đưa ra lầnnàykhác
xa với sự ủng hộ dè chừng củaMoscow trước lệnh trừng
phạt của Hội đồng Bảo an từng đưa ra vào năm 2013, khi
TriềuTiêncôngbốvụ thửhạtnhân thứba trong lịchsửnước
này.Thứ trưởngBộNgoạigiaoNgaGennadyGatilovkhiđó
từng tuyên bố sẽ “phản đối các lệnh trừng phạt ảnh hưởng
quanhệkinh tếvà thươngmại bình thườnggiữahai nước”.
Trảlờitờ
TheGuardian
,chuyêngiavềTriềuTiênChristopher
Green cho rằngMoscowđangmuốn cảnhbáo “thái độ cực
đoan gây chiến của Triều Tiên chỉ tạo cớ cho các đối thủ
phát độngchiếndịchquân sựchống lại nướcnày”một cách
hợp phápvà nướcNga sẵn sàng chấp nhậnkịch bảnnày.
Viễn cảnhbất ổn cho khu vực
Các chuyên gia cho rằng những phản ứng cứng rắn của
Nga là không quá bất ngờ, đặc biệt khi các phát ngôn của
TriềuTiên trong thời gianqua đangngày càng cực đoan.
“Bình Nhưỡng cần phải ý thức rằng các lời đe dọa mà
họ đang đưa ra sẽ phải chuốc lấy hậu quả. Các động thái
và phát ngôn hiếu chiến sẽ tác động đến tình hình khu vực
khiến bán đảoTriềuTiênmất cân bằng an ninh. Đây là sai
lầm trong chiến lược anninhquốc gia củaTriềuTiên trong
tương lai” - Daniel Pinkston, chuyên gia về Triều Tiên tại
ĐHTroy (Anh), trả lời tờ
TheGuardian
.Trong tuyênbốcủa
mình, BộNgoại giaoNga cũng đánh giá các cuộc tập trận
củaMỹ và Hàn Quốc trên bán đảo Triều Tiên đã đạt quy
mô lớn“chưa từngcó tiền lệ”vàđanggâyáp lực lớn lênan
ninh củaTriềuTiên.
TriềuTiêncũngđangđốimặt rủi rođánhmất sựchủđộng
trong lộ trình đàm phán hạt nhân. Bộ trưởng Ngoại giao
TrungQuốcVươngNghị ngày 8-3 cũng tuyên bố sẵn sàng
giảm số thành viên tham gia đàm phán sáu bên về phi hạt
nhân hóa bán đảo Triều Tiên, theo tờ
Strait Times
. Đây là
một sự thay đổi lớn trong lập trường củaTrungQuốc, vốn
trước nay luôn yêu cầu quá trình đàm phán phải có đầy đủ
sự tham gia của sáu bên.
ÔngVươngNghị chobiếtTrungQuốc sẵn sàng chấpnhận
đối thoại bốnhoặcnămbên, hay“bất kỳ sángkiếnnàokhác”,
đểđưavấnđềphihạtnhânhóaTriềuTiên trở lạibànđàmphán.
Hồi tháng1-2016,Tổng thốngHànQuốcParkGeunHye từng
đềnghị bỏTriềuTiên rakhỏi quá trìnhđàmphán.Dovậy, dù
khôngchỉ rõsẽ loại trừquốcgianào, tuyênbốcủaôngVương
Nghị vẫnđượcđánhgiá là“nhắnnhủ”đếnBìnhNhưỡng.
BắcKinhđượccho là sẽ tiếp tụcgây sứcép lênnước láng
giềng về vấn đề hạt nhân nhằm giảm căng thẳng, ngăn khả
năngMỹđưahệ thốngphòng thủ tên lửachiến lượcTHAAD
vàoHànQuốc.Tuynhiên, cácquyết sáchcủaBìnhNhưỡng
trong thời gian tới dườngnhư chưa códấuhiệu “hạ nhiệt”.
BìnhNhưỡngmới đây vẫn tiếp tục cho bắn tên lửa tầm
ngắn ra biểnNhật Bảnvà tuyênbốđã đủkhả năng thunhỏ
đầu đạn hạt nhân nhưmột cách thách thức các lệnh trừng
phạt. ĐảngLao độngTriềuTiên đang chuẩn bị tổ chức đại
hội đảng lần thứ 7 - đại hội đầu tiên sau gần 38 năm qua.
Trước những áp lực phải thể hiện sứcmạnh quốc gia, ông
Kim Jong-un khó có thể lùi bước trước những áp lực quốc
tế và tỏ ra nhânnhượng.
n
LiêntiếpTrungQuốcvàNgaphảnứngcứngrắntrướcchương
trìnhhạtnhâncủaTriềuTiên.
TriềuTiênđangđánh
mấtđồngminh?
Giơ caođánhkhẽ?
Trang
NorthKoreaNews
cho rằngTrungQuốc sẽkhông
dám trừngphạtkinh tếTriềuTiênquámạnh tayvì losợ rủi
ro làmchínhquyềnBìnhNhưỡng sụpđổ. Cácđịaphương
và doanhnghiệp củaTrungQuốc cũng cónhững khoản
đầu tư lớn choquốcgia lánggiềng.
Nhiềuchuyêngiacũngkhôngcho rằngTrungQuốccó
đủnăng lựcđểgiámsátmọichuyếnhàng ravàoTriềuTiên
thôngquabiêngiớinướcnày.“Đối vớiBắcKinh,mụcđích
của các lệnh trừngphạt khôngnhằm thayđổi chếđộ tại
TriềuTiên”- Paul ParkvàKatherineMoon tại ViệnNghiên
cứuBrooking chobiết.
“Các lệnh trừng phạt này không đủmạnh để tạo nên
biếnđộngbên trongTriềuTiên, nếucó thìTrungQuốcvà
Ngađãkhôngchấp thuận”.Đại diện thường trựccủaNga
tại LHQ, ôngVitalyChurkinchobiếtNgađãbảovệ lợi ích
kinh tế củamình từnhững tácđộng của lệnh trừngphạt
mới củaLHQđối với TriềuTiên.
LeeChang-joo, nghiêncứu sinh tiến sĩ tạiĐHPhúcĐán
(ThượngHải), cho rằngnhững“lạnhnhạt”trongquanhệ
TriềuTiên - TrungQuốc cũng chỉ lànhất thời: “Nếudừng
hợp táckinh tếvớiTriềuTiên,TrungQuốc sẽ tìmcáchđẩy
mạnhhợp tác với Nga.Một khi tìnhhình có sự tiến triển,
Trung Quốc sớmmuộn cũng lại khôi phục kinh tế với
người lánggiềng”.
Phóng sự - Chuyên đề
NềnkinhtếTriềuTiênsẽbị
giángmộtđòn“chímạng”
vìTrungQuốcchiếmđến
77%tổngngoạithươngcủa
nướcnày.
Bấtchấp lệnh
trừngphạt,ông
KimJong-un
vẫnra lệnhsẵn
sàngvũkhíhạt
nhân.Ảnh:EPA
Bộtrưởng
Ngoạigiao
TrungQuốc
VươngNghị
tuyênbốsẵn
sànggiảmsố
thànhviênđàm
phánphihạt
nhânhóaTriều
Tiên.Ảnh:UPI
