CHỦNHẬT 27-3-2016
8
VĂNHÓA - GIẢI TRÍ
Hoạtđộngvănhóanghệ thuật
Bolero làmgì
nêntội,saocứ
cãihoài?
QUỲNHTRANG
T
rên số báo Chủ nhật
tuần trước,
PhápLuật
TP.HCM
có bài viết
“Thần tượng Bolero
có thật là bolero?”
.
Bài viết đề cập đến những tranh
cãixungquanhchương trình
Thần
tượng Bolero
đang diễn ra trên
kênh VTV3, rằng chương trình
làm sai bolero. Hiện đang có hai
luồng ý kiến: Một là tên chương
trìnhvới ýnghĩabolero là têngọi
chung cho thời bolero phát triển
vào thập niên 1960-1970 ởmiền
Nam, thời đó có bolero lẫn nhiều
bản nhạc trữ tình sâu lắng khác.
Một bên khác cho rằng bolero là
bolero, không thể lẫn lộnvới nhạc
trữ tình.
Bolerocógốcnhạc
hàn lâm
Và trong tuần qua, trên nhiều
mặt báo tiếp tục tranh cãi không
thể gọi nhạc thập niên 1960-1970
là bolero bởi có những phân định
rõ ràng đâu là bolero và đâu là…
sang hơn bolero. Nhằm giúp hiểu
thêm về bolero, chúng tôi đã lần
giở lại lịch sửcủabolero trướckhi
dunhập vàoViệtNam.
Ở lãnhđịakhiêuvũ thì từnguồn
gốc đã có hai kiểu bolero, một
loại bolero xuất hiện ở Tây Ban
Nha vào thế kỷ 18 và loại bolero
bắt nguồn từCuba.Hai loại khiêu
vũ này khác biệt về nguồn gốc và
kiểu cách. BoleroTâyBanNha là
một điệunhảykết hợp cả hai điệu
contradanza (mộtđiệunhảynguồn
gốc đa quốc gia) và sevillanas
(điệu nhảy vùngSeville, TâyBan
Nha).Theomộtsốchuyêngia,điệu
Bolerorấthútkhángiảtruyềnhình
Cùngvới
SolocùngBolero,Thần tượngBolero
… trênsóng truyền
hìnhhiệnnay, rấtnhiềuchương trìnhchọncácnhạcphẩm trữ tình
trongđócóbolerođểcáccasĩ, thí sinh tranh tài.Nhiềunhàsản
xuấtcho rằnghọchọndòngnhạcnhư thếđểsảnxuấtchương
trìnhbởidòngnhạc trữ tình,quêhươngvẫn làdòngnhạc thuhút
khángiảnhiều lứa tuổinhất.
Mớinhấtnhưchương trình
Hãynghe tôihát
códàngiámkhảo
lẫn thí sinh thamgiahầuhết lànhữngngười thànhdanhởdòng
nhạc trữ tình,dâncaquêhươngnhưPhươngDung,TháiChâu, Phi
Nhung,DươngNgọcThái,HàVân,NgọcLiên,…Tuynhiên, chương
trìnhcòn thuhútnhờnhữngcái tênvốn thànhdanhvớinhạc trẻ
nhưChiDân,QuáchThànhDanh,NhậtKimAnh…đã thểhiện rất
tốtnhạc trữ tình.
Cặp
“đào-kép”
Phương
Anhvà
Đình
Phước
trìnhdiễn
Nếumình
cáchtrở
trong
chương
trình
Thần
tượng
Bolero
tối24-3
vừaqua.
Ảnh:LÝ
VÕPHÚ
HƯNG
CáccasĩnhạctrữtìnhnhưPhươngDung,
GiaoLinh,ViThảo
(ảnh)
,QuangLinh,Bảo
Yến…
ngàycàngnhiềuchương trìnhmời
thamgiakhibolero lênngôi.
khiêu vũ bolero Tây BanNha do
SebastianoCarezophátminhnăm
1780.VàboleroTâyBanNhamang
nhịp3/4, ngược lạiởCuba, bolero
mang nhịp 2/4. Ngay tại Cuba có
rất nhiềubiến thể của boleronhư:
bolero trong điệu nhảy danzón,
bolero-sonnhiềungười thườnggọi
là rumba, bolero-mambo làbolero
kếthợpnhảymambo,bolero-cha là
bolero kết hợp cha cha cha… vẫn
gọi là bolero.
Ởlãnhđịaâmnhạchànlâm,bolero
còn có thể tìmgặpở âmnhạc hàn
lâmvớinhiềusáng táccủacácnhà
soạnnhạcRavel,Chopin,Debussy,
Bizet,Saint-Saens,Moszkowski…
Và trong một vài loại âm nhạc
bolero hàn lâm, nguồn gốc của
bolero còn nằm ở điệu habarena,
một điệunhảy tiền thân của tango
Cuba, từngxuấthiện trongcakịch
của Pháp, nhạc kịch zarzuela của
TâyBanNha…
Sến vẫnsang
Có thểnóibolerohiệnnaycócác
tiết điệu2/4, 3/4, 4/4…và vôvàn
biến thểkhác.Mỗi lầndunhậpcủa
bolerođếnmột địaphương làmỗi
lầnbiến cải và nếuđókhôngphải
là điệunhạc hay thì hiển nhiên sự
biến cải sẽ sớmmất đi.
Tại Việt Nam, bolero đã có từ
nhữngnăm50của thếkỷ trướcvới
cái tênmởmàn làHoàngThiThơ.
Và cũng như khi bolero đến vùng
đất nào đó khác, sự thíchứng của
nó với những làn điệu dân ca địa
phương, ca từmangmàu sắc quê
hương như
Duyên quê, Trăng về
thôn giã, Về miền Tây, Sông núi
miềnNam
… đã làm giới trẻ thuở
đó là những sinh viên văn khoa,
luật khoamê đắm.
Bolero thuở đó phổ cập và được
gắnmácnhạcsến.Theocácnhạcsĩ
NguyễnÁnh9,TuấnKhanh…,sởdĩ
cótừnhạcsếnbởinhữngcôgiúpviệc
nhàhoặcnhànghèođi raphông-ten
nước(fontaine-vòinướccôngcộng)
đểlấynướcvềdùng,ngườitathường
gọi nhữngngười này theocáchđùa
làMariĐờLaPhông-ten (Mariede
lafontaine).Cùng thờiđiểmđódiễn
viênMariaSchell (diễnviênngười
ÁoMariaMargaretheAnnaSchell)
cũngnổi đìnhđám tại các rạpchiếu
bóngởSàiGòn làm thịnhhànhcụm
từMariaSến tronggiới trẻ.Giới trẻ
ngàyđóvà các côgiúpviệc nhà…
đều thườngngheboleronênvô tình
bolero được dần gọi là nhạc sến.
Dẫugắn tên sến thì tên sếnnàyđôi
khimanghàmnghĩadễ thươngchứ
khôngmangnghĩaítsanghaymiệtthị.
Chúng tôixinkết lạibàiviếtbằng
lời của nhà phê bình âm nhạc José
Loyolađãnói trong tácphẩm
Trong
tiếtđiệubolero(Enritmodebolero)
,
một quyển sách “gối đầu giường”
củabất cứ ai nghiên cứuvềbolero,
rằng “Đặc tính của bolero là dung
hợp và thíchứng với các loại nhạc
nhảykhác,điều làmchobolerophát
triểnvà trường tồnvới thờigian”.
◄
Hãy để cho bolero sống với những bản nhạc, với khán giả của nó và
hãy để nó tung tẩy cùng các giai điệu khác, đừng nặng nề rằng này
mới là bolero kia chẳng là bolero, bởi tự thân bolero là sự dung hợp,
thích ứng và đa dạng nguồn gốc.
Thầnđồngguitar
HànQuốc
SunghaJungtrở lại
ViệtNam
(PL)- Từ ngày 16- 4, thần đồng
guitarHànQuốcSungha Jung sẽ có
chương trìnhbiểudiễn tạiViệtNam
trongchương trình
SunghaJungLive
inVietnam
(2016) - tourdiễnnăm thứba liên tiếpcủachàng trai này.
Cụ thể, thời giancủacácbuổi diễn làngày16-4 tạiNhàhátTuổiTrẻ,
HàNội và 17-4 tạiNhạc việnTP.HCM.
Chơi guitar thành thạo từ khi năm tuổi, Sungha Jung đượcmệnh
danh là “Thần đồng guitar HànQuốc” và đã sớm trở nên nổi tiếng,
đặc biệt trênYouTube với hơn 991 triệu lượt view và trên ba triệu
người theo dõi (tính đến tháng 4-2015). Trong 15 giải thưởng anh
đã đạt được trênYouTube cóđến sáugiải “No.1”.
VIẾTTHỊNH
Táidiễn
ĐờicôLựu
với30nghệsĩ
têntuổi
(PL)-Trưa25-3,Nhàhát cải lương
TrầnHữuTrangđãcôngbốcông trình
tái diễnvở
Đời côLựu
nhânkỷniệm
110 năm ngày sinh soạn giả Trần
Hữu Trang.
Đời cô Lựu
lần này do
đạodiễnTrầnNgọcGiàudàndựng,
quy tụđến30nghệ sĩ tên tuổi nhiều
thếhệnhưBạchTuyết,HoàiThanh,
ĐỗQuyên,HoàiLinh,KimTửLong,
ThoạiMỹ,ThanhNgân,TrọngPhúc,
TấnGiao, Tú Sương, HữuQuốc, Điền Trung… Sẽ có bốn nghệ sĩ
gồmBạch Tuyết, Đỗ Quyên, Thoại Mỹ, Thanh Ngân đóng vai cô
Lựu trong bốn cảnh chính của vở. Danh hài Hoài Linh sẽ vào vai
hội đồngThăngcủanghệ sĩDiệpLang trướcđây.TúSương sẽđóng
Bảy cán vá - vai diễn để đời của nghệ sĩ NgọcGiàu.Vở diễn nhằm
gâyquỹxâydựngnhà lưuniệmvàđền thờ soạngiảTrầnHữuTrang
tại TiềnGiangquê hươngông
…
TÂMKHANH
“Tuần lễthờitrang
quốctếViệtNam”
sẽđượctổchứctại
cảSàiGònvà
HàNội
Ngày25-3,bantổchức“Tuầnlễthời
trang quốc tếViệt Nam”
-Vietnam
International FashionWeek đã công bố bắt đầu từ năm 2016, tuần
lễnày sẽđược tổchứchaimùa tạiViệtNam, lần lượt tại cảSàiGòn
và Hà Nội chứ không chỉ tổ chức ở mỗi Sài Gòn như trước đây.
Năm2016,Vietnam International FashionWeek sẽchính thứcdiễn
ra từ ngày 23 đến 26-4 với dòng thời trang xuân hè. Tuần lễ này
đã được giới thiệu trên các kênh truyềnhình lớnnhưFashionOne,
BBC, FoxChannelAsia, kênh StarWorldAsia, TVNBa Lan… và
trên tạp chí thời trang
Vogue.
HÒABÌNH
GSTrầnNgọcThêm
rasáchmới
(PL)- Sáng 25-3, NXBVăn hóaVăn
nghệ vàGSTrầnNgọcThêmđã ramắt
quyểnsách
Hệgiá trịViệtNam từ truyền
thốngđếnhiệnđạivàconđường tới tương
lai
. Quyển sáchđã thu hút sự quan tâm
đặcbiệt củagiới trí thứcvới sựhiệndiện
của nhiều giáo sư, tiến sĩ làm công tác
nghiên cứu, giảng dạy lẫn thu hút khá
nhiều bạn trẻ. Có nhiều câu hỏi mang
nỗi bức xúc lớn về sự tha hóa xấu đi ở
conngười vàxãhộiViệtNamhômnay
đã được gửi đếnGSTrầnNgọc Thêm.
Giáo sưđã trả lời: “Cómột sự thật cầnphải nhìn thẳngđể sửađổi, là
ngườiViệt hôm nay đang rất giả dối và lười nhác. Những hệ giá trị
cũ, cách thức quản lý xã hội cũ theo đời sống nông nghiệp làng xã,
trọng tinh thần, thiênvề tìnhcảmcủangườiViệt trướcđâyđãkhông
còn thíchhợp để quản lýxã hội hiệnđại hômnay”.
HÒABÌNH
