CHỦNHẬT 10-4-2016
5
Linhmục IGNAXIÔHỒVĂNXUÂN
,
TổngđạidiệnTổngGiáophậnSàiGòn,
TrưởngbanTrùng tunhà thờĐứcBà:
Đâycó lẽ làcôngtrình
cu icùngcủacuộcđờitôi
Tâmnguyệncủa tôi là luôncốgắnghếtsức
mìnhcộng tácvớianhemkiến trúcsư, kỹsư,
họasĩ trongbộphậnchuyênmônvàcácgiáo
dân. Lần trùng tunàysẽ làm thật tốtđểnhà
thờcó thểsửdụnghàng trămnămnữa,đem
lạinétđẹpvănhóachungchoTP.Đâycó lẽ làcông trìnhcuối cùng
củacuộcđời tôi thamgia tusửa,phụcdựng,đócũng làđiềucuối
cùng tôi có thểđónggópchogiáophận trongvai tròmột linhmục,
như tôiđã từngđónggópchogiáophận trongsuốt41nămqua…
Ngóivỡcóthểrơi trúngngườiđiđường
•
Gạch thẻbịphonghóa, sứtmẻnhiềuchỗ. Rấtnhiềuviêngạchbị
tôvẽ, ký tên tràn lan.
•
Tổngcộnggần130.000viênngóibịhưhỏngnặng, làmhỏng
tiếpcácđà thépcũngnhưkhiến tườngbịnứtvàgạchbịmục.
Nhiềuviênngóibị vỡcónguycơ rơi trúngngườiđiđường.Một
mái từngbịmụcvànhà thờbuộcphải thay tạmbằngmái tônđể
tránhnguyhiểm.
•
Mái tônđã từngnhiều lần rơi xuốngđườngkhigió lốcmạnh.Hai
chópmái thápchuôngbằng tônkẽmđúcgiảngóimàuxám trắng
đãmụcphíadưới, nhiềumảnh tônbị rơimất, nhữngchỗcòn lại
đượcvávíu tạmbằng…dâykẽm.
•
Chiếcđồnghồ lớnởmặt trướcnhà thờcóhệ thốnggõ luôn
vàobộchuôngcủanhà thờnhưngđồnghồđãbịhưvàngưng từ
năm1978.
HỒSƠ TƯ LIỆU
Chiếcđồnghồởmặttrướcnhàthờ
có tínhnănggõchuôngmỗigiờ, hệ thốngsẽ
tựđộnggõ luônvàohệ thốngchuôngcủanhà thờnhưngđãhỏng từnăm1978.
Trongảnh:Cácbộphậnbên trongcủachiếcđồnghồbáogiờ (dàihơn3m)bên
trongnhà thờ.Ảnh:XƠTÊRÊXAVÕTRẦNSƠNNỮDUYÊNSA
PHẠMTRƯỜNGGIANG
S
au khi hoàn thành việc
phục dựng ngôi nhà
nguyện trong tòa tổng
giám mục, cha chính
Ignaxiô Hồ Văn Xuân
đượcgiao tiếpviệc tu sửanhà thờ
ĐứcBà. Càng tìm hiểu, cha càng
thấykhối lượngcôngviệcquá sức
tưởng tượng.
Đi quaPháp tìm
vật liệu thay thếcũng
vô vọng!
ChaXuânđãđiquaPhápvàmột
số nước châuÂu để tìm kiếm vật
liệu sửa chữa, thay thế nhưng thật
vô vọng. Những công ty làm loại
gạch thẻ như của nhà thờĐứcBà
đếnnayđãkhông cònnữa.Người
tagợiýcó thểcungcấpnhữngviên
gạch tương tựnhư thếnhưng làgạch
cũ, tháodỡ từ các công trình cổ…
Cha đành từ chối vì thay gạch cũ
bằngnhữngviêngạch cũkhác thì
không thểđảmbảo chất lượng.Ai
có thểđikiểmđịnh từngviêngạch
cũđónổi.Ngaycảgiải phápdùng
hóachất tẩyxóanhữngnét bút bôi
bẩnmàkhông làm ảnhhưởngđến
chất lượng gạch cũng chưa tìm
được cách làm tối ưu.
Ngói thìmaymắnhơn,mộtcông
tyởBaLan chuyên sản xuất ngói
cho nhà thờ đã sẵn sàng cung cấp
loại ngói tương tự, giácũng rẻ, chỉ
có 1 euro/viên nhưng tính ra chi
phí vận chuyển khá cao, chưa kể
các thủ tục nhiêu khê khác. Thực
ra sốngóiMarseillemang từPháp
qua ban đầu nay còn lại trênmái
nhà thờcũngchỉ độ5.000viên, số
khác đã được thay bằng ngói Phú
Hữu hay ngói Vương Đại (đều
củaViệtNam) ởnhững lần tu sửa
trước, tức là ngói Việt Nam cũng
đápứngđược.Khi đượcđặt hàng,
ngóiĐồngNai đã báogiá chỉ hơn
20.000 đồng/viên, tương đương
hàng ngoại. Cho dù vẫn còn băn
khoănvềgiảiphápđểmàungói có
sựđồngbộ,khôngquákhácbiệtvới
màu tườngđã cũnhưng chaXuân
đã chọn sửdụngngói trongnước,
cũng là để ủng hộ hàng nội hóa.
Riêng tônở trênmái thápchuông
vẫn chưa tìm đượcmẫu tương tự.
Vào thángsau, khi tháp tùngTổng
Giámmục Phaolô Bùi Văn Đọc
đi PhápvàTâyBanNha dự lễ tấn
phong củamột vị giámmục, cha
Xuân sẽ mang mẫu tôn theo, hy
vọng sẽ tìm được nơi cung cấp.
Điềumaymắn là các chuyên gia
chobiếtkhôngcầnphải thayhếthai
ngọn tháp, chỉ phải thaymỗi phần
bịmục phía dướimà thôi.
Năm 2011, một chuyên gia về
chuông và đồng hồ cổ từ Hong
Kong sang nghiên cứu cách vận
hành báo giờ tự động của đồng
hồ nhà thờ và bộ chuông cổ. Họ
cho biết có thể khôi phục việc gõ
chuôngđồnghồnhưngchiphíquá
cao, tới hàng triệuUSD nên đành
gác lại.Naycóngười quenởPháp
chobiết đã tìmđượcmột gia đình
sửađồnghồcổcha truyềnconnối
có thểgiúpviệckhôiphụcnày, chi
phí khôngquá caonênđây làmột
trong những việc ưu tiên.
Nhà thờsẽ rựcsáng
trongđêm
Không phải chỉ tu bổ, sửa chữa
những chỗ hư hỏng, lần trùng tu
này còn đem lại gương mặt đẹp
mới cho nhà thờĐức Bà, như lắp
đặt hệ thống đèn chiếu. Toàn bộ
nhà thờ trong đêm sẽ được chiếu
rực sáng. Ở bên trong sẽ nghiên
cứu lối đi riêngdànhchodukhách
thamquanmàvẫngiảmđượcsựồn
àokhidâng thánh lễ.Quảng trường
trước nhà thờ cũng sẽ được chỉnh
trang lại…Dùmuốn hạn chế tình
trạngviết,vẽbậy lên tườngnhà thờ
nhưngchắcchắnsẽkhôngcóhàng
ràobaoquanhđểdukháchcó thể tự
do thamquan, chụpảnh thoảimái.
Nhà thờsẽkhôngsửdụngbảovệmà
tìmcáchhướng tới cómột đội ngũ
hướngdẫnviênvừabiết ngoại ngữ
để có thể hướng dẫn du khách khi
cần, vừa đảm bảo trật tựmột cách
lịch sựngaycảvới người vi phạm.
“Nhà thờĐức Bà không chỉ là
công trình tôn giáo, đây còn là
một công trìnhvănhóa, chúng tôi
mongmuốnmọi hoạt động, cách
ứng xử ở đây đều phải trên cơ sở
văn hóa” - cha Ignaxiô Hồ Văn
Xuân tâm sự.
Chỉ riêng đơn vị nghiên cứu
khảo sát và kiểm định công trình
đến nay đã là công ty thứ tư. Ba
công tyđầuvìnhiều lýdođềuphải
rút lui. Mặc dù đã hơn bốn tháng
nghiên cứu nhưng đến nay công
tymới vẫnchưa thểcho rabảnkết
luậnvềgiảiphápvà tổngsốvốnđể
trùng tunhà thờ.Họchobiếtđây là
công trình cổvà giá trị, không thể
làm vội vã mà phải đắn đo tranh
luận rất nhiều lầnmới rađượcgiải
pháp.Thậmchíviệcđưaradựđoán
một con sốkinhphí ước chừng có
sai số họ cũng không dám đưa ra.
Chỉcó thểướcđoánnếucóđủkinh
phí, việc trùng tu sẽmất ít nhất hai
năm, tức làxấpxỉvới thờigianxây
dựngnhà thờ trướcđây.Đây làmột
khoảng thờigiandàivàảnhhưởng
đếnnhiều thứkhácchứkhôngriêng
nhà thờ, ví dụ như đường đi sẽ bị
ngănbớt.Dùviệccửhành thánh lễ
vẫn có thể diễn ra trong phần lớn
thời gian trùng tunhưngkháchdu
lịch sẽ bị ảnhhưởng rất nhiều…
Tháng 9-2015, đức TổngGiám
mục PhaolôBùiVănĐọc đã phát
thưngỏvậnđộngngườiCônggiáo
trong giáo phận tham gia quyên
góp ủng hộ kinh phí trùng tu nhà
thờĐứcBà.Dựđịnhcũngchỉ vận
động trong người CôngGiáo. Về
phía chính quyền từng ngỏ ý sẵn
sàng thamgiahỗ trợmộtphầnkinh
phíchoviệc trùng tunhưngdochưa
thểđi đếnkết luậnvềkinhphí nên
cũng chưa có cơ sởđể đặt vấnđề.
Bâygiờđãvào tháng4,mùamưa
đang đến rất gần, nhà thờĐứcBà
sẽ lại lâmvàocảnh thấmdột đọng
nước. Việc chống dột là ưu tiên
hàngđầunhưng lại phải làmđồng
bộ trongquá trình trùng tumàmọi
thứvẫncònđangrấtngổnngang.
NHÀ THỜCỔ SÀI GÒN - BÀI 6
Phụchồivẻ
đẹpnguyên
sơnhàthờ
ĐứcBà
Trước vẻ thâm u, trầmmặc xen lẫn sự lộng
lẫy củanhà thờĐứcBàSài Gòn, người ta
mải chiêmngưỡng. Ít ai biết với sự tànphá
của thời gian và rất nhiều “cănbệnh” đã
khiến “sức khỏe” công trìnhbị suy giảm, cần
phải được “chẩnđoán” và “chữa trị” đúng
cáchmới có thể trả lại vẻ đẹpnguyên sơ.
NhàthờĐứcBàSài
Gònkhôngchỉ làtài
sảnhữuhìnhthuộc
vềngườiCônggiáo,
đấycòn làtàisảnvăn
hóacủangườiSàiGòn
nói riêngvàngườiViệt
Namnóichung.
Ảnh1
:Nhàthờ
ĐứcBàvàtượng
ĐứcMẹHòaBình
Ảnh2
:Máitônbị
gióthổirơimất.
Ảnh3
:Ngóibị
vỡ,rờiravànguy
cơrơixuống
đường.
Ảnh:XơTêrêxa
VõTrầnSơnNữ
DuyênSa
1
3
2
