8
Luật Tố tụng hành chính 2015 (có hiệu lực từngày 1-7-
2016) quy địnhđôi thoại la thủ tuc bắt buộc va la nhiêm vu
của thẩm phán khi được chánh án phân công giải quyết vu
án hanh chinh. Cạnhđo, luậtmới cũngbổ sungquy định
cu thể về nguyên tắc đôi thoại, về nhữngvu ánkhông tiến
hanhđôi thoại được, về thôngbáo phiênhọpđôi thoại,
thanh phần, thủ tuc đôi thoại...
C c quyđịnh trên được đánh giá la bươc hoan thiênđáng
kể so vơi Luật Tố tụng hành chính hiện hành: Luật hiện
hànhquy định trong quá trìnhgiải quyết vu án hanh chinh,
tòa án tạo điều kiên để các đương sư đôi thoại về viêc giải
quyết vu án, conghĩa la đôi thoại không phải la thủ tuc bắt
buộc.Mặt khác, luật hiệnhành chưa quyđịnh viêc ai co
quyền yêu cầu đôi thoại, trình tư, thủ tuc va phương thức
đôi thoại; thanh phần thamgia phiên đôi thoại; xử lýkết
quả đôi thoại... nênviêc đôi thoại chưa được áp dungmột
cách hiêuquả trong quá trình tòa ángiải quyết án.
Bên c nh đó, Lu t Tố tụnghành chính 2015 b sungquy
đ nhmới v th tục rút g n. Theo đó, vụ n đư c gi i quy t
theo th tục rút g n khi có đ c c đi u kiện sau: Có t nh ti t
đơn gi n, tài liệu, ch ng c đ y đ , rõ ràng, b o đ m đ
căn c gi i quy t vụ n và t a khôngph i thu th p tài liệu,
ch ng c ; c c đương sựđ u có đ a chỉ nơi cư trú, trụ sở rõ
ràng; không có đương sự cư trúở nước ngoài, trừ trường
h p đương sựở nước ngoài có thỏa thu nvới đương sựở
Việt Nam đ ngh t a gi i quy t theo th tục rút g n.
Việcxét x sơ th mvụ nhànhchính theo th tục rút g n
dom t th mph n thựchiện.Ngoài ra, lu t c ngquyđnh
v ph mvi pdụng th tục rút g n, v quy t đnhđưavụ n
ragi i quy t theo th tục rút g n; v khi un i, ki nngh và
gi i quy t khi un i, ki nngh v quy t đnhđưavụ n ragi i
quy t theo th tục rút g n; v phiên t a theo th tục rút g n...
C ngc n lưu , trong th tục rút g n, t a pdụngm c t m
ng nphí, nphí thấphơn sovớim c t m ng nphí, nphí
pdụngđối với vụ ngi i quy t theo th tục thông thường...
Ngoài ra, đ phùh p với BLDS2015, Lu t Tố tụnghành
chính2015b sungquyđ nh v người đ i diện theoph p
lu t trong tố tụng hành chínhđối với người b h n ch năng
lực hànhvi dân sự; người cókhó khăn trongnh n th c, làm
ch hành vi là người đư c t a n chỉ đ nh.V người đ i
diện theo yquy n c a h gia đ nh, t h p t c, t ch c kh c
không có tư c ch ph p nhân tham gia tố tụng hành chính,
lu t quy đ nh c c thành viên có th y quy n chom t thành
viên ho c người kh c làmđ i diện.
Ởđây, c n lưu làLu t Tố tụnghành chính2015 cóhiệu
lực thi hành từngày 1-7-2016. Tuynhiên, c c quy đ nh liên
quanđ n người cókhókhăn trongnh n th c, làm ch hành
vi; h gia đ nh, t h p t c, t ch c không có tư c chph p
nhân th cóhiệu lực từ ngày1-1-2017v c c quyđ nhnày
đư c b sung theoBLDS2015 (có hiệu lực từngày1-1-
2017).
Đ.MINH -H.YẾN
trong trương hợp khẩn câp. Đây
la sự thay đổi để phu hợp vơi quy
định củaHiếnpháp2013:Ngươi bị
bắt cũngcoquyền tựbàoch a, nhờ
lu t sư ho c người kh c bào ch a.
Trongkhiđo,BLTTHShiênhanhchi
quy định ba đôi tượng được hương
quyềnbaochữa langươibị tạmgiữ,
bị can, bị cáo.
Tuynhiên,TSThủychobiếtco thể
nảysinhkhokhăn trong thưc tiễnkhi
thưchiênquyđịnhmơinoi trên“Tư
cáchngươibịbắtchi tồn tại trong24
giơsaukhibắt.Sauđohọsẽchuyển
sang langươi bị tạmgiữhoặcđược
tại ngoại.Vânđềơchỗngươi bị bắt
co thể la những người chưa thanh
niên nhưng nhiều trương hợp, cơ
quan tô tungchưa thểxácđịnhngay
rằng các em co phải la ngươi chưa
thanh niên hay không. Khi đo, nếu
chung ta không chi định ngươi bao
chữa tronggiai đoạnbị bắt thì covi
phạm tô tung hay không?Đo cũng
la vân đề cần co hương dẫn trong
thơi gian tơi” - baThủynoi.
Người thânnghi canđược
nhờ luật sư
BLTTHS hiện hành không cho
phep ngươi thân thich của ngươi bị
buộc tội co quyền mơi ngươi bao
chữa. Trong quá trình đong gop ý
kiếnxâydưngbộ luậtmơi,Liênđoan
Luật sưViêtNamcho răngnếuquy
địnhhẹpnhưvậy th luật sưvao trại
tạm giam đều bị tư chôi hết vơi lý
do “ngươi đang bị giam giữ không
cần đến luật sư”.
Để khắc phuc, BLTTHS 2015 đã
mơ theohươngngươi thân thichcủa
ngươi bị buộc tội cũng được mơi
ngươibaochữa.Đồng thơi,BLTTHS
2015quyđịnhcơquanco thẩmquyền
tiến hanh tô tung, cơ quan quản lý
ngươi bị tạmgiữ, tạmgiamkhi tiếp
nhậnyêucầunhơngươibaochữa tư
ngươi bị buộc tội phải chuyển yêu
cầu nay hoặc thông báo cho ngươi
đượchọnhơbaochữabiết; co trách
nhiêm tạo điều kiên cho ngươi bao
chữa liênhêvơingươibịbắt, bị tạm
giữ, tạmgiamđể thoa thuậnviêcnhơ
bao chữa…
Cũng theoTSThủy,BLTTHS2015
quyđịnh rât chặt, đặcbiêt lađôi vơi
CQĐTvì vânđềvi phạmquyềncủa
ngươi bao chữakhôngxảy ranhiều
tronggiaiđoạn truy tô, xetxử.Theo
đo, b luậtmơiquyđịnh trươnghợp
ngươibịgiamgiữ tưchôingươibao
chữa thì luật sưvađiều traviênphải
cungvaocơsởgiamgi đểxácnhận.
Đây lagiảiphápkhắcphuc tình trạng
luật sưphảnánh rằnggiađìnhngươi
bị buộc tộimơi luật sưnhưngnhi u
CQĐTđưa ravănbảnngươibịgiam
giữ tư chôi luật sư.
“Phia CQĐT cho răng giai đoạn
truy tô va xet xử cũng phải co quy
định tương tưnhưngchung tôi thây
không cần thiết nên chi rang buộc
ơgiai đoạnđiều tra” -TSThủynoi.
Đăng kýbào chữa ra sao?
Một quy định đáng chu ý khác,
BLTTHS2015đãbo thủ tuccâpgiây
chứngnhậnngươi baochữavà thay
thế băng thủ tuc đăngkýbao chữa.
TSThủy cho biết trong quá trình
soạn thảob lu tmới,cảbangành tô
tungđềuđềnghịQuốch i giữgiây
chứng nhận người bao chữa. Lý do
đưa ra la ngay cả c c ch c danh tư
ph pnhưđiều traviên,kiểmsátviên,
thẩm phán muôn trơ thanh ngươi
tiến hanh tô tung trong vu án c ng
đ u phải co quyết định phân công
của thủ trươngCQĐT, viên trương
ĐỨCMINH
S
áng14-5,TANDTôicaođ tập
huânvềBLTTHS2015-bộ luật
được đ nh gi la sửa đổi căn
bản, toandiên sovớiBLTTHShiện
hành (bổsungmơi176điều, sửađổi
317điều, bãi bo26điềuvà chi giữ
nguyên17điều). Đáng chu ý, theo
TS Nguyễn Thị Thủy (Vu trương
Vu Pháp chế va quản lý khoa học
VKSNDTôi cao, đ i diện cơ quan
chủ trì soạn thảo BLTTHS 2015),
b lu t này đã co nhiều quy định
mơi về chế định ngươi bao chữa.
Quyềnb o ch a củangười
bị bắt
Điểmmơiđầu tiên,BLTTHS2015
mơ rộng diên ngươi được bảo đảm
quyền bao chữa tơi cả ngươi bị b t
TheoBLTTHS2015,quyềnbàochữacủabịcáo, luậtsưsẽđượcmởrộnghơn.Ảnhminhhọa:T.TÙNG
Luậtsưsẽ
hếtbị
l mkhó?
BLTTHS2015đãcónhiềuthayđổiđángkể
vềquyềnbàochữacủanghican,quyềncủa
thânnhânnghican,quyềncủaluậtsư...
Xửánhànhchính:Thẩmph nphảitổchứcđốithoại
Bổsungnhiêuquyênchongươi bàochữa
BLTTHS2015đãbổ sungnhiềuquyềnquan trọngcủangười bàochữa:
-Quyềncómặt khi lấy lời khai củangười bị bắt.
- Saumỗi lần lấy lời khai, hỏi cung của người có thẩmquyền kết thúc,
người bào chữa có thểhỏi người bị bắt, bị tạmgiữ, bị can thayvì chỉ được
hỏi khi cơquan tố tụngđồngýnhưhiệnnay.
-Được cơquan tố tụngbáo trước về thời gian, địađiểm lấy lời khai, hỏi
cung và thời gian, địa điểm tiếnhànhhoạt độngđiều tra khác theoquy
địnhcủaBLTTHS2015.
-Đư cthuthậpchứngcứ;kiểmtra,đánhgiá, trìnhbàyýkiếnvềchứngcứ,
tài liệu,đồvật liênquanvàyêucầungườitiếnhànhtốtụngkiểmtra,đánhgiá.
-Đềnghị cơquan tố tụng thu thập chứng cứ, giámđịnhbổ sung, giám
định lại, đánhgiá lại tài sản.
- Đềnghị cơquan t t ng thayđổi, hủybỏbiệnphápngăn chặn, biện
phápcưỡngchế...
VKS, chánh ánTAND.
“Vân đề nay từng danh được sư
quan tâm đặc biêt của Quốc h i,
tranh luận rât sôinổi tạingh trương,
thậm chi phải lây phiếu xin ý kiến
Quốch i” - baThủychobi t.Thảo
luận tại nghị trương, nhiềuđại biểu
cho răngnếu tiếp tucgiữgiâychứng
nhậnngườibaochữa thìkhôngkhác
gì “giâyphepcon”, trongkhi luật sư
đã được câp chứng chi hanh nghề
baochữa lạib yêucầuph icó“giây
phepcon” lakhông thoađáng.Trong
khiđo,bansoạn thảoBLTTHS2015
vẫn bảo lưu quan điểm “bo giây
nay sẽ khiến tô tung của chung ta
rât long lẻo”.Đểdunghòagiữa các
quanđiểm,cuôicungBLTTHS2015
thay đổi theo hương trong thơi hạn
24 giờ kể tư khi nhận được giây tơ
do ngươi bao chữa cung câp (thay
vìbangaynhưquyđịnhhiênhanh),
cơquan tố tụngco thẩmquyềnphải
mơ sổ đăng ký ngươi bao chữa va
câpgiây thôngbáobaochữanếuco
đủ các giây tơhợp lê.
T ibu i t phuấn, đạidiênmột sô
tòađặt câuhoi:Ai langươi câpgiây
thông báo bao chữa bơi BLTTHS
2015 vẫn bo ngo, chưa quy định
vânđềnay.TSTh ychobi tb lu t
mới cóquyđ nhđiều traviên, kiểm
sát viên, thẩm phán đư c thưc hiên
“những quyền va nhiêm vu khác”
ma thủ trương CQĐT, viên trương
VKS, chánh án TAND phân công,
trongđócónhiệmvụcâpgiây thông
báobao chữa.■
Pháp luật
&
Cuộc sống
Nếungườibịgiamgiữtừchôi
ngườibàochữathì luâtsưvà
điềutraviênphảicùngvàocơsở
giamgi đểxacnhân.
