8
Pháp luật & Cuộc sống
Ngày 3-6, TAND huyệnChâuThành
(LongAn) đã hoãn phiên tòa sơ thẩm lần
hai xử vụ sà lan tông chết bamẹ con trên
sôngVàmCỏ. Lýdo: Bị cáoPhạmThanh
Sang và luật sư vắngmặt phiên tòa.
Trước đó, ngày19-5, tòa này từnghoãn
xửmột lần.
Trước tình huống này, nhữngngười trên
đã kéo vào phòng chủ tọa phiên tòa yêu
cầu tòa có biệnpháp cụ thể. Đại diện gia
đình bị hại còngửi đơn yêu cầu tòa bắt
giam bị cáoPhạmThanhSangđể đảmbảo
cho việc xét xử.
Trao đổi với
PhápLuật TP.HCM
, Chánh
ánTANDhuyệnChâuThànhPhạmVăn
Thái lý giải: “Lýdo tòa hoãnhôm 19-5 là
do lỗi thưký. Lẽ ra bị cáo bị truy tố theo
khoản 3Điều215BLHSnhưng thưký
khôngkiểm tra văn bản tốngđạt nên khi phát hành có sơ
sót ghi ởkhoản2, thấy không đúng nênphải hoãnphiên
tòa. Còn lý do hoãn hôm nay là luật sư của bị cáobậnđột
xuất không đến được, vì thế bị cáoSang
cũng khôngđến. Nếu lần sau bị cáo không
đến thì sẽ bị bắt tạm giam để đảm bảo cho
công tác xét xử”.
Vụ ánnày liên quan đến anhĐặngNgọc
Thanh, người từngbị tòa này tuyên phạt
bảy năm tù nhưng sau đó được đình chỉ
điều tra bị can.
Như
PhápLuật TP.HCM
từngphản ánh,
PhạmThanhSang (chủ sà lan) thuê anh
Thanh làm thuyền trưởng. Tháng 4-2013,
anhThanh lái sà lan về sôngVàmCỏ, trên
sà lan cóSang vàQuốc (người phụviệc,
không cóbằng lái). Sau đó anhThanh
giao lại sà lan choSang điều khiểnđể về
nhà có việc. Tối 1-5-2013, Sang lái sà lan
từTP.HCM đếnLongAn thì giao lại cho
Quốc. Do không chúý quan sát, Quốc đã
đụng chìmmột chiếc ghe làmbamẹ con trên ghe tửvong.
Sau đó, anhThanh bị khởi tố, truy tố về tội giao cho
người khôngđủđiều kiện điều khiển phương tiện giao
thôngđường thủy; Quốc bị khởi tố, truy tố về tội vi phạm
quyđịnhvề điềukhiển phương tiệngiao thôngđường thủy;
riêngSang khôngbị khởi tố. Tháng8-2014, tại phiên xử sơ
thẩm lần đầu, TANDhuyệnChâuThànhđã phạt Thanhbảy
năm tù, Quốc támnăm tù. Ngoài ra, tòa yêu cầuVKS khởi
tố thêmSang về tội giao chongười khôngđủđiều kiệnđiều
khiển phương tiệngiao thôngđường thủy. Tháng11-2014,
TAND tỉnhLongAnhủy án sơ thẩmđể điều tra, xét xử lại.
Sauđó, Sangbị khởi tố. Còn anhThanh được đình chỉ điều
tra với lý do hànhvi không cấu thành tội phạm.
Cuối năm 2015, anhThanhyêu cầuTAND huyệnChâu
Thành côngkhai xin lỗi và bồi thường gần400 triệu đồng.
Thế nhưng tòa này trả lại đơnvới lýdođã trả hồ sơ để điều
tra bổ sung, yêu cầuVKS hủyquyết định đình chỉ điều tra
để tiếp tục điều tra, truy tố anhThanh.
Chánh ánTAND huyệnChâuThànhPhạmVănThái nói:
“VKSND huyện không chấpnhậnkhởi tố ôngĐặngNgọc
Thanh theoyêu cầu của tòa án. Do trước đây vụ ánđang
trongvòng tố tụngnên tòa trả đơnyêu cầubồi thường oan
sai. Giờ nếu anhThanh tiếp tục gửi đơnyêu cầubồi thường
oan sai thì cứ giải quyết theo luật định”.
NGÂNNGA
VỤ “TÒA TỪ CHỐI BỒI THƯỜNGOANSAI VÌ ÁN CHƯAXONG”
Giađìnhbịhạiyêucầubắtgiambịcáo
AnhĐặngNgọcThanhđangchờ
TANDhuyệnChâuThànhxin lỗivà
bồi thườngoan.Ảnh:NGÂNNGA
PhiêntòathânthiệnđầutiêntrêncảnướcxửbịcáochưathànhniêntạiTANDTP.HCMhôm1-6.
Ảnh:HOÀNGYẾN
Xử lưuđộngbị
cáochưa thành
niên, vì sao?
TrongkhiTANDTốicaođangthúcđẩyxâydựng
phòngxửthânthiệnđểxétxửbịcáochưathànhniên
thìtòaánởPhúYênlạiđưabịcáochưađủ18tuổira
xửlưuđộng!
TẤNLỘC-T.TÙNG
T
heo lịch, ngày 16-6 tới, TAND
huyện SôngHinh (PhúYên) sẽ
mởphiên tòa lưuđộng tạiPhòng
Văn hóa-Thông tin huyện để xử sơ
thẩmđối với bị cáo chưa thànhniên
HSN(sinhngày10-7-1998).Việc tòa
xử lưu động người chưa thành niên
khiếnnhiềungườicảm thấyđingược
lạixuhướng tố tụng tiếnbộ, tôn trọng
quyềnconngườimàBLTTHS2015
vàBLHS2015đãquyđịnh.
Tòanói luật khôngcấm
Hồ sơ vụ án thể hiện do cómâu
thuẫnnênN. đãgây thương tích cho
hai người bị hại, một người bị 34%,
ngườikia15%.N.bịVKSNDhuyện
SôngHinh truy tố tộicốýgây thương
tích theokhoản3Điều104BLHS(có
mứchìnhphạt5-10năm tù).BịcáoN.
chưacó tiềnán, tiềnsự,quá trìnhđiều
traN. cũng thành khẩn khai báo, đã
tựnguyệnbồi thườngmột phần thiệt
hại chongười bị hại.
Trước thông tin con mình sẽ bị
TAND huyện SôngHinh đưa ra xử
lưuđộng,mẹruộtcủaN.bứcxúccho
rằng xử vậy là không phù hợp vì N.
chưađủ18 tuổi.
Giải thíchviệc nàyvới
PhápLuật
TP.HCM
, Thẩm phán Ka Sô Bách
(TAND huyện SôngHinh, chủ tọa
phiên tòa) nói: “Theokế hoạch,mỗi
năm tòaphải xử lưuđộngmột sốvụ
Tòaáncóthểquyếtđịnhxétxử
kínvụándongườichưathành
niênphạmtộigâyrađểtạo
thuận lợichoquátrìnhtáihòa
nhậpcộngđồngcủahọ.
Đãcóphiên tòa thân thiệnđầu tiên
Ngày 1-6, Tòa Gia đình và người chưa thành niên
TANDTP.HCMđã xửphúc thẩmbị cáoNML (sinhnăm
1998) phạm tội trộm cắp tài sản. Đây làphiên xửđầu
tiên trong cảnước theomôhìnhphòng xử thân thiện
dành chongười chưa thànhniên. Phòng xử không có
vànhmóngngựa, bố trí chỗngồi thànhhìnhvuông, bị
cáongồi gầnngười thân và LS…Đặc biệt, tòa không
đểbảngbị cáomàđể“ngườidưới 18 tuổi”trướcmặtbị
cáo.Phiên tòagiốngmộtbuổihọp thân thiệnđểbịcáo
khôngcăng thẳng, sợ sệt.
TANDTP.HCMcũng làtòacóTòaGiađìnhvàngườichưa
thànhniêntạiđầutiêntrongcảnước.Tòanàychuyênxét
xửcáctranhchấpliênquanđếnhônnhân-giađình;người
phạmtộichưađủ18tuổihoặcngườibịhạidưới18tuổi…
án. Còn việc chọn vụ nào để xử lưu
động là do lãnh đạo tòa quyết định.
Tôi cũng không biết vì sao lãnh đạo
tòa chọnvụ ánnàynhưng chắc làđể
tuyên truyềnpháp luật…”.
PVnhiều lần liên lạc với ôngBùi
Châu Kha, Phó Chánh án TAND
huyệnSôngHinh, đểnghegiải thích
thêmnhưngôngKhakhôngnghemáy.
ÔngLêVănPhước,ChánhánTAND
tỉnhPhúYên,nói:“Hiện tôichưanắm
cụ thểvụnày, songviệcxử lưuđộng
nhữngvụ ánnhư thế nàynhằmmục
đích giáo dục cho thế hệ trẻ, không
nhữngđối với bị cáomà cònđối với
nhữngthanhniênkháccủaxãhội.Đến
giờluậtphápchưaquyđịnh,chưacấm
việcxử lưuđộng, luật cũngchưaquy
định rõ trườnghợpnàoxử lưuđộng,
trườnghợpnàokhông”.
Khôngnênxử lưuđộng
ÔngNguyễnĐìnhThắm(VKSND
Cấp cao tại HàNội) và luật sư (LS)
NguyễnHồngHà (Phó Chủ nhiệm
ĐoànLS tỉnhKhánhHòa)cùngquan
điểmchorằngkhôngnênxử lưuđộng
vớingườichưa thànhniên.Cảhaiông
nóikhôngphảipháp luậtchưacóquy
định,quan trọng là tòaphảihiểuđúng
tinh thầnnhânvănđểápdụng.
Cụ thể, khoản2Điều11Thông tư
liên tịchsố01/2011củaVKSNDTối
cao,TANDTối cao,BộCôngan,Bộ
Tưpháp,BộLĐ-TB&XH(hướngdẫn
mộtsốquyđịnhcủaBLTTHSliênquan
đến người tham gia tố tụng là người
chưa thànhniên)quyđịnh:Tòaáncó
thể quyết định xét xử kín vụ án do
người chưa thành niên phạm tội gây
rađểtạothuậnlợichoquátrìnhtáihòa
nhập cộng đồng của họ. Không tiến
hànhxét xử lưuđộngvụándongười
chưa thànhniêngâyra, trừ trườnghợp
cầngiáodục, tuyên truyềnpháp luật
vàphòngngừa tội phạm.
Điều 414BLTTHS 2015 (có hiệu
lực từ ngày 1-7 tới) cũng quy định
bảynguyên tắc tiếnhành tố tụngđối
với người dưới 18 tuổi để bảovệ tốt
nhất quyền, lợi íchhợppháp củahọ.
Trong đó nổi bật là tòa án phải thực
hiện thủ tục tố tụng thân thiện, đảm
bảobímật cánhân chođối tượngdễ
tổn thươngnày...
ÔngThắmphântíchluậtđãnóitương
đối rõ và trao quyền chủ động cho
tòaán lựachọnhình thứcxétxử theo
tinh thầnhạn chế tối đa xử lưuđộng
ngườichưa thànhniên.“Tôichorằng
kể cả khi cần giáo dục, tuyên truyền
pháp luật hoặcphòngngừa tội phạm
thì cũngkhôngnênđưahọ raxử lưu
động.Thiếugìvụánbìnhthườngkhác
mà phải đưa những đứa trẻ ra chốn
côngcộngxét xử, nhưvậy thì còngì
là tínhnhânđạo, làcảmhóa,giáodục
trẻchưa thànhniênkhihọ lỡphạm tội
nữa…” - ôngThắmnói.
“Phủkín”phòngxử
thân thiệncảnước
LSHồngHàchorằngĐiều11thông
tư liên tịchnêu trêncòncóhướngdẫn
khá tiếnbộ. Theođókhi xét xử, tòa
có thể sắp xếp lại vị trí của những
người tiếnhành tố tụng,nhữngngười
thamgia tố tụngnhằm làmgiảmcảm
giáccăng thẳng, sợhãiđốivớingười
chưa thànhniên. “Khoản1Điều414
BLTTHS2015cũngquyđịnhcầnbố
trí vị trí của bị cáogầnvới vị trí của
ngườiđạidiện,ngườibàochữachohọ
đểhỗ trợ, tạo tâm lý tự tinchobị cáo
trongquá trình thẩmvấn, tranh tụng
tại phiên tòa” -LSHồngHà lưuý.
Còn theomột thẩmphánchuyênxử
hìnhsựởTANDTP.HCM thìởnước
ngoài, xu hướng phòng xử án thân
thiện cho người chưa thành niên đã
hìnhthànhtừlâu.“Chúngtađanghiện
thựchóamôhìnhnàybằngviệc thành
lậpnhững tòachuyên trách, trongđó
có tòaándành riêngchongười chưa
thànhniên.Gầnđây,TANDTối cao
cũngđãcóchỉđạo,đốivới cácvụán
hình sựmà bị cáo là người chưa đủ
18 tuổi, phòngxửáncầnđượcbố trí
thân thiện, phù hợp với tâm lý, lứa
tuổi, khảnăngnhận thức củabị cáo.
Chúng ta phải bỏ tư duy cũ, không
nên đưa vụ án có bị cáo chưa thành
niên ra xử lưuđộng” - vị thẩmphán
nàynói.
n
