16
THỨHAI
25-7-2016
Quốc tế
Giảimã tâm lýhung thủnổsúng
ởMunich
Theo thông báo của công
tố viênThomas Steinkraus-
Koch, thủphạmnổ súngở
Munich chiều tối 22-7 tên
DavidAli Sonboly, 18 tuổi
(ảnh)
vốn là ngườimắc
chứng suy nhược thần kinh.
Hắn tạo tài khoảnFacebookgiả rồi dụ các nạn nhân
đến cửa hàngMcDonald’s sẽ được giảm giá đậm,
sau đó hắn ra taynổ súng. Chamẹ hắn là dân Iran
xin nhập cưvàoĐức cuối thậpniên1990.
Bộ trưởngNội vụĐứcThomas deMaizière khẳng
định trongquá khứ chắc chắnDavidAli Sonboly
đã bị các thanh niên cùng lứa quấy rối. Trò chuyện
vớiAP, nhà tâm lýhọcMỹPeter Langman, tác giả
cuốn
“Điênđầu: Vì saohọc sinhgiết người”
, giải
thích: “Người giết người hàng loạt ở tuổi 20 thường
nghiên cứu hànhđộng của những kẻ sát nhânkhác
để tìm hìnhmẫu. Bọn giết người lớn tuổi hơnkhông
làmvậy”.
Cảnh sát đã tìm thấy sách củaPeter Langman
(bảndịch tiếngĐức) tại nhàDavidAli Sonboly. Cơ
quan điều tra chobiết kết quả khám xét cho thấy
hắnngưỡngmộAndersBreivik (tên xả súng giết 77
người ởNaUy năm2011) và theo dõi rất kỹ vụ tấn
công bằng rìu trên tàuhỏa tối 18-7. Theobáo
Bild
,
DavidAli Sonbolyđã dùng ảnh củaAndersBreivik
làm ảnh đại diện choứngdụng nhắn tinWhatsapp.
KHALY
Trường tư, tổchứcbácái ởThổNhĩ
Kỳbị đóngcửa
Ngày 24-7,một cuộc biểu tình lớn phản đối đảo
chínhđã được tổ chức tại quảng trườngTaksimở
Istanbul theo lời kêu gọi củaĐảngCộnghòaNhân
dân (đảng
đối lập
chính).
Đảng
Công lý
vàPhát
triển của
Tổng
thốngErdogan
(ảnh)
đã ủnghộ sángkiến này.
Trong khi đó, làn sóng thanh trừng tiếp tục diễn
ra khốc liệt và lan sang các trườnghọc và tổ chức
phi chínhphủ. Trong khuônkhổ tình trạng khẩn cấp,
tổng thốngban hành sắc lệnhđóng cửa 1.043 trường
tư, 1.229 tổ chức bác ái, 19 nghiệp đoàn, 15 đại học,
35 cơ sở y tế liên quan đến giáo sĩ FethullahGulen.
ThổNhĩ Kỳ thông báo trong vòng 10 ngày sẽ
chuyển choMỹ bằng chứng để dẫn độ giáo sĩ này về
nước xét xử.Một người cháu của giáo sĩ này vừa bị
tạm giam.
Kênh truyềnhìnhFrance 24 đưa tinThủ tướng
BinaliYildirim đã ra lệnh giải tán đội cận vệ tổng
thống với lý do “không cần thiết duy trì”. 283/2.500
binh sĩ trong đội cận vệ đã bị bắt. Cuối tuần trước đã
có lệnh kéo dài thời gian tạm giữ từ ba ngày lên
30 ngày.
PH.QUỲNH
TuyênbốchungASEAN
khôngcóbiểnĐông
TheoReuters,PhilippinesvàViệtNammuốntuyênbốchungASEANnêu
vấnđềcầnthiếtphảitôntrọngluậtphápquốctế.
PH.QUỲNH-TNL
B
ản tinReuters tối 24-7
(giờViệt Nam) khẳng
địnhhộinghịbộ trưởng
Ngoại giao ASEAN tại
Vientiane (Lào) đã thất bại
trong việc đạt được đồng
thuận về giải quyết tranh
chấp ở biểnĐông.
Reuters dẫn nguồn từ các
nhàngoạigiaochobiết lýdo
vìCampuchia tiếp tụcgiữ lấy
quan điểm không đưa vào
tuyên bố chung bất kỳ dẫn
chiếunàovềphánquyết của
TòaTrọng tài trong vụ kiện
giữa Philippines và Trung
Quốc về biểnĐông.
Trongkhiđó,Philippinesvà
ViệtNamđềumuốn tuyênbố
chung của hội nghịASEAN
phải nêu phán quyết trọng
tài và vấn đề cần thiết phải
tôn trọng luật pháp quốc tế.
Reuters đã hỏi nhưng Bộ
trưởngNgoạigiaoCampuchia
Prak Sokhon từ chối trả lời
về quan điểm của nước này.
Trongkhiđó,hãngtinKyodo
(Nhật) cùng ngày dẫn các
nguồn tin từASEANchobiết
không chỉ có Philippines và
ViệtNam,cácnướcIndonesia,
MyanmarvàSingaporecũng
mongmuốn tuyênbố chung
phảinêu rõ“sựcần thiếtphải
tôn trọng hoàn toàn các quy
trìnhpháp lývà ngoại giao”
khigiảiquyết tranhchấp trên
biểnĐông.
Kyodo ghi nhận hội nghị
ASEAN lầnnàydiễn ra vào
thờiđiểmkhó tìmđượcquan
điểm thống nhất về phương
thức giảm căng thẳng trên
biểnĐôngsaukhiTòaTrọng
tài công bố phán quyết bác
bỏ “đường chín đoạn” của
TrungQuốc.
TheoKyodo, thế giới chú
ý xem các bộ trưởngNgoại
giaoASEAN có thể bày tỏ
quanđiểmđồng lòngvềvấn
đềbiểnĐônghaykhông trong
tuyênbốchungcủahộinghị.
Tuyên bố chung đó sẽ tạo
tiềnđềchocáccuộc thảo luận
tiếp theovàongày26-7giữa
ASEAN với các đối tác khu
vựcnhưTrungQuốc,Nhật,Mỹ.
Báo
The Straits Times
(Singapore) dẫn lời chuyên
gia Sun Yun ở Trung tâm
Stimson (Mỹ)nhậnxét:“Chỉ
cóđiềukỳdiệuASEANmới
có thể ra tuyênbốchungnói
đến biểnĐông”.
Bà nhận xét ASEAN cần
tấtcảcácnước thànhviênđạt
đồng thuậnnhưngđây lại là
mục tiêu quá cao.
CựuTổngThưkýASEAN
SurinPitsuwanghinhậncảnh
không đồng thuận như hội
nghịởCampuchianăm2012
đã lặp lại.
Ông nói thất bại này đã
củngcốsuynghĩrằngASEAN
đangchaođảogiữagắngsức
vàmệtmỏi và đây có thể sẽ
là “điều bình thường mới”
trong khu vực.
ChuyêngiaIbrahimAlmuttaqi
phụ tráchchương trìnhnghiên
cứu ASEAN ở Trung tâm
Habibie tại Indonesia nhận
xét tuyên bố chung của hội
nghịASEAN ít cókhả năng
nêuquanđiểmchungvề tranh
chấp biểnĐông.
Ônglưuýthấtbạikhikhông
ra được tuyên bố chung có
nêu vấn đề giải quyết tranh
chấpởbiểnĐông là thất bại
mang tínhchất lặpđi lặp lại.
Ông cho rằngkhi đã tỏ ra trì
trệ tronggiảiquyết tranhchấp
thì cầnphảixem lại tínhchất
tập trung củaASEAN.■
HộinghịbộtrưởngNgoạigiaoASEANtạiVientiane(Lào)ngày24-7.Ảnh:AP
Ngày 24-7,Afghanistanđã tổ chứcmột ngàyquốc tang
theo chỉ thị củaTổng thốngAshrafGhani sau vụ đánh
bom nhắm đến cộng đồng thiểu sốdòngShiite ở thủđô
Kabul hôm trước đó. Tổng thốngAshrafGhani đã đổi tên
quảng trườngDehMazang thànhquảng trườngTửđạo để
tưởng nhớ 80 người chết và 231 người bị thương.
Theođiều tra, chiều 23-7 tạiKabul, hàngngàn người
sắc tộc thiểu sốHazara thuộc dòngShiite tuầnhành hòa
bình để phảnđối dự ánđườngdây cao thế làmhọmất đất
canh tác. Bọn tấn côngđã trà trộn trong dòngngười tuần
hành đã kíchnổbom.
Ngay sauđóTalibanđã lên tiếng bác bỏ trách nhiệm.
Hãng tinAmaq của IS đưa tin IS đã lên tiếngkhẳngđịnh
“hai phần tử ISđã kíchnổđai bom trongmột cuộc tập
hợp của các tín đồdòngShiite tại khuphốDehmazangở
Kabul”
(ảnh)
.
Theo cơquan tình báo
Afghanistan, có ba tên
tham gia vụ đánhbom.
Chỉ cómột tênkích nổ
đánh bom tự sát thành
công, bằng không số
người chết còn thảm
khốc hơn. Tên thứ hai
kích nổ không thành và
chất nổ đã giết chết hắn. Tên thứ ba bị lực lượng anninh
tiêu diệt. Đây là vụđánh bom thảm khốc nhất tại thủ đô
từkhi IS lấn chiếm tạimiền đôngAfghanistan từ đầu năm
ngoái.
Sauvụđánh bom, dân chúng đã chửi rủa ban tổ chức
cuộc tuần hành và cảnh sát không thể bảođảm an ninh.
Một người dân tênSubhanAli phẫn nộ nói: “Cảnh sát là
nhữngngười bỏ chạyđầu tiên sau vụ nổ. Chúng tôimuốn
một cuộc điều tra thực sự.Ai sai phạmphải đưa ra trước
pháp luật”.
Tối 23-7, Tổng thốngAshrafGhani đã chỉ đạo thành
lậpủyban phụ trách điều tra vụ đánh bom. Ông cam kết
sẽ báo thù cho các nạnnhânvà trừng phạt nhữngkẻ sai
phạm dù họở trong hayngoài chínhphủ. BộNội vụ đã
cấm tụ tập, diễu hành trong vòng10ngày tới để dành thời
gian tưởng nhớ các nạnnhân.
Ngoại trưởng IranMohammad JavadZarif tuyênbố
khẳngđịnhđây là hànhđộngman rợmới của IS, đồng
thời kêu gọi các tínđồHồi giáodòngSunni và Shiite ở
Afghanistanđoànkết chống chủnghĩa cực đoan. Iran
giáp giớiAfghanistan là quốc gia có đôngđảo tínđồdòng
Shiite sinh sống. Nhiềunước cũngđã lên án vụ đánhbom.
PH.QUỲNH
ISđánhbomtựsát,cảnhsátAfghanistanbỏchạy
BiểnĐông làphép thửđối với
sự thốngnhất củaASEAN
TạiHộinghịAMM-49,cácbộtrưởngdànhnhiềuthờigiantrao
đổivềvấnđềbiểnĐông,khẳngđịnhtầmquantrọngcủabiển
Đônggắn liềnvới hòabình, ổnđịnhvàhợp táccủakhuvực;
đồngthời tiếptụcbàytỏquanngạivềtìnhhìnhphứctạpgần
đây trênbiểnĐông, trongđócóviệcbồiđắpvàquânsựhóa,
làmgia tăngcăng thẳng, ảnhhưởng tớihòabìnhởkhuvực.
Phátbiểutạihộinghị,PhóThủtướng,BộtrưởngPhạmBình
Minhchiasẻquanngại vềnhữngdiễnbiếnphức tạpgầnđây
đốivớihòabình,anninhkhuvực;khẳngđịnhvaitròquantrọng
củaASEAN trongviệc thúcđẩyhòabình, ổnđịnhvàhợp tác
giữacácnướctrongkhuvực.PhóThủtướngcũngnhấnmạnh
tầmquantrọngcủaviệcASEANkiêntrìlậptrườngchungđãcó;
kêugọitôntrọngcáctiếntrìnhpháp lývàngoạigiao.
V.THỊNH
Đây là lầnthứtưtừnăm2012
khối khu vực này (ASEAN) đã
chia rẽvềbiểnĐông. Điềuđó
đã chứngminh thiếunhất trí
trong10nướcthànhviênASEAN.
Chuyêngia
IBRAHIMALMUTTAQI
Tiêu điểm
