5
THỨ TƯ
10-8-2016
Nhà nước - Công dân
Nhàmáyđiện thangâyônhiễm
nghiêm trọng
MiềnTâysắptrởthànhtrungtâmnhiệtđiệnthanlớnnhấtViệtNamnhưnghiệnchưacóđánhgiátácđộng
môitrườngtổngthểvềảnhhưởngcủacácnhàmáynày.
TRUNGTHANH
X
uôi theodòngsôngHậu,
quacác tỉnhHậuGiang,
Sóc Trăng, Trà Vinh,
chúng tôi thấycónhiềucông
trìnhnhàmáynhiệtđiện than
nằm sát bờ sôngđanghối hả
thi công. Riêng tại xã Dân
Thành, huyện Duyên Hải
(TràVinh)đãcóhainhàmáy
đi vào vận hành, khói đen,
khói trắng đua nhau tỏa lên
trời ngùn ngụt.
Mới vậnhành,
dânđã than
BàNgôMỹLinh, nhàgần
Nhà máy nhiệt điện Duyên
Hải, ngao ngán: “Nhìn cái
ống khói to đùng, bà con ở
đâymừng thì ít nhưng lo thì
nhiều. Mừng vì một số con
em được vào nhà máy làm
công nhân, mỗi tháng kiếm
được vài triệu đồng, hàng
quánbánđồ ăn thứcuốngở
đây cũngđôngkhách, kiếm
đượcchút đỉnh.Nhưng thiệt
hại thì khỏi phải nói, đặc
biệt vàomùa nắng, bụi đen
từ nhàmáy tỏa ra khắp nơi,
không ai chịu nổi”.
Vào những ngày cuối
tháng 7-2016, có mặt gần
cụm Nhà máy nhiệt điện
DuyênHải, chúng tôi cũng
chứng kiến cảnh nhà máy
phát ra những âm thanh
đinh tai nhức óc. Trongkhi
đó, ống khói thì liên tục
phun ranhững cột khói đen
ngòm, bay xa hàng cây số.
Đầu năm 2016, cánh đồng
muối ởấpCồnCù (xãĐông
Hải, huyện Duyên Hải)
cách cụm Nhà máy nhiệt
điện Duyên Hải khoảng
3 km cũng bị nhiễm bụi
đen, nghi do bụi của nhà
máyđiện. Chínhquyềnđịa
phương kiểm tra, xác nhận
có tình trạng muối nhiễm
bụi đengây thiệt hại nhưng
người dân vẫn chưa được
hỗ trợ hay bồi thường do
thủ phạm làmmuối nhiễm
đen…khôngđượcxácđịnh.
Trong khi người dân ở
cạnh các nhà máy điện đã
nếmmùi thì người dânởcác
công trình đang xây dựng
như nhiệt điện Long Phú
(xã LongĐức, huyện Long
Phú, SócTrăng), nhiệt điện
SôngHậuI(HậuGiang)cũng
cảm thấybất an. “Chúng tôi
chưahết longại vềnhàmáy
giấy khổng lồLee&Man -
nơi có nhiều lo ngại sẽ gây
ô nhiễm cho sông Hậu thì
nay lại thêm nhàmáy nhiệt
điện. Người dân ở đây bao
đời nay sống dựa vào dòng
sôngHậu nên nếu sông này
bịônhiễm thì từnguồnnước
uống đến nguồn thủy sản
cũngbị ảnhhưởng theo.Lúc
đó không biết chúng tôi sẽ
sống ra sao” - ông Lê Văn
Thôn, gần Nhà máy nhiệt
điện SôngHậu, âu lo.
Nguy cơ thanh
bai rac thải điên than
khủng
Cùng chúng tôi đi thực tế
các nhà máy thủy điệnmới
đây,ThSNguyễnHữuThiện,
chuyên gia về sinh thái và
phát triểnbềnvữngkhuvực
đồng bằng sông Cửu Long
(ĐBSCL), cho rằngcácNhà
máy nhiệt điện Sông Hậu,
Long Phú đều nằm sát bên
dòng sông Hậu. “CụmNhà
máynhiệtđiệnDuyênHảidù
tiếpgiápvớibiểnnhưngcũng
gần cửa sông Hậu. Nhưng
báo cáo đánh giá tác động
môi trường (ĐTM) chỉ được
lập,xétduyệt cho từngdựán
riêng lẻchứkhông thựchiện
báocáođánhgiámôi trường
chiến lược(ĐMC)chungcho
cảkhuvực.SôngHậucóvai
tròđặcbiệtkhôngchỉvềphát
triểnkinh tế-xãhộimàcònvề
anninhquốcphòngnên theo
tôi cầnphải thực hiệnĐMC
thìmới thấyhếtđược tácđộng
của các nhàmáy nhiệt điện
đến dòng sông Hậu” - ThS
Thiệnđề nghị.
Ngoài ra, ôngThiện cũng
cho rằngĐTM của các nhà
máy nhiệt điện chưa được
phảnbiệnđầyđủnên thông
tin cóđộ tin cậykhông cao.
Ôngdẫnchứng:“TrongĐTM
nói khói thải hầunhưkhông
ảnhhưởnggì đếnhoạt động
sảnxuất nôngnghiệpnhưng
thực tế chúng ta thấy khói
đenngòmvà đã xảy ra tình
trạng muối bị nhiễm bẩn.
Thế nhưng cơ quan quản
lý môi trường địa phương
lại không xác định được
mức độ ô nhiễm của các
nhà máy nhiệt điện. Điều
đó cho thấy trách nhiệm
kiểm tra, kiểm chứng thông
tin trongĐTM cóđúngvới
thực tế đang diễn ra không
hay gần như bỏ ngỏ”.
ÔngĐỗVănHạ, chuyên
giavề lĩnhvựcnăng lượng,
cho rằng chi phí sảnxuất ra
điện từ than không rẻ như
nhiều người vẫn tưởng vì
nó gây ra những hê luy lớn
làm tăng chi phi y tê, chi
phi cai tao môi trương…
Theo ông, nhiệt điện than
là loai năng lương ô nhiêm
nghiêm trọng nhât. Cac
nươc phat triên đa câm
phat triên và tiên tơi loại
bo hoan toan việc sư dung
nhiêt điên than. Tuy vậy,
Viêt Nam lại phat triên
ngươc chiêu. Viêc nhâp
thiêt bi cua nươc khac
đê phat triên điên than,
đăc biêt la Trung Quôc
se biên Việt Nam thanh
bai rac thai điên than lơn
nhât khu vưc.
Viêc phat triên điên than
tai Việt Nam noi chung va
ĐBSCLnoi riêng la không
hơp lý vì nó pha huy tai
nguyên, gây ô nhiêm đât,
nươc, phat triênngươcchiêu
thêgiơi.Mặt khác,ĐBSCL
conênnôngnghiêp tôt, tru
phu, năngnhiêu, gionhiêu.
Vây tai sao không phat
triên điên sinh khôi, điên
măt trơi, điên gio?” - ông
Hạ bày tỏ.■
10
nhàmáy nhiệt điện là con số
được làmtrònởkhuvựcĐBSCL
vàonăm2030.Theoquyhoạch
pháttriểnđiện lực,vớisố lượng
trên,ĐBSCLsẽthànhtrungtâm
nhiệtđiệnthanlớnnhấtcảnước
với tổng công suất là 18.270
MW.Ướctính lượngthandùng
chocácnhàmáy lênđếnhàng
chục triệu tấn/năm.
Theomột số chuyêngia về
năng lượng,cácnhàmáynhiệt
điệnthanởViệtNamchủyếusử
dụngcôngnghệcũ,lạchậunên
tiềmẩnnguycơônhiễmcao.
Tiêu điểm
Nhiệtđiệnthan là loại
năng lượngônhiễm
nghiêmtrọngnhấtnên
cácnướcpháttriểnđã
cấmphattriên.ViêtNam
làmngư cchiều, l inhập
thiếtbị,đặcbiêttừTrung
QuốcsẽbiếnViệtNam
thanhbãiracthảiđiên
than lơn.
“ChỉNhàmáynhiệtđiệnVĩnhTân2đã
làmchongườidânđiêuđứngthìsắptới,
khibanhàmáykhác (VĩnhTân1, 3và4)
hoạtđộngnhưngkhôngđượcgiámsát,
xử lýnghiêm thìvùngđấtVĩnhTân,Vĩnh
Hảo cónguy cơ sẽbị phủđầy“bão xỉ” -
ôngMaiVănTam, nguyênChánhThanh
tra Sở TN&MT tỉnh Bình Thuận, người
nhiều lầnkiểm tradựánnhiệtđiệnVĩnh
Tân, cảnhbáo.
Trung tâmĐiện lựcVĩnhTân (huyện
TuyPhong,BìnhThuận)cóbốnnhàmáy
nhiệtđiệnvới tổngcôngsuất5.600MW.
Khi bốn nhàmáy nhiệt điện này cùng
hoạt động thì BìnhThuận sẽ trở thành
trung tâmnăng lượngnhưngyếu tốgió
mạnhquanhnămởđịaphươngđãgây
nhiềuhệ lụy.
Cụ thể,NhàmáynhiệtđiệnVĩnhTân2
doTậpđoànĐiệnkhíThượngHải -Trung
Quốc thi công theohình thứcEPC (chìa
khóa trao tay). Đầunăm2015, nhàmáy
vậnhànhthươngmạithìgâyra“bãoxỉ”tấn
côngngườidânxungquanh.Đỉnhđiểm
củasựxungđộtdoônhiễm làngày14và
15-4-2015, hàngngànngười dânđãđổ
raquốc lộ1chặnxephảnđối ônhiễm.
TheoCôngantỉnhBìnhThuận,ônhiễm
ởTrung tâmNhiệt điệnVĩnhTândo thi
côngvàônhiễmdobụi khói, xỉ thankhi
nhàmáynhiệtđiệnhoạtđộng.Về lâudài
số lượngxỉ thanngàycàng lớnvàkhicác
nhàmáykhácđivàohoạtđộng,bãixỉ sẽ
quátải.Nếukhôngcócơsởsảnxuấtnào
tiêu thụxỉ thìviệckhắcphụcônhiễmsẽ
rất khókhăn.
ÔngMai VănTam chobiết thêmTuy
Phong làvùngđất cógió rất lớnnhưng
bãi xỉ khổng lồđặt trêncao, lộ thiên.Bãi
xỉ rộng hơn 64 ha nhưng xung quanh
khôngcóhệthốngcâyxanhnênchỉcần
mộtcơngióbình thườngcũngđủcuốn
troxỉ đổậpxuốngcáckhudâncưxung
quanh.Mặcdùnhàmáy cho tưới nước,
lu lèn, trải bạt toànbộbãi xỉ nhưng với
đặcđiểmgiómạnhnhưởTuyPhong thì
khócó thểnói trướcđượcđiềugì.
PHƯƠNGNAM
Ônhi mkhủngởNhiệtđiệnVĩnhTân
Toan cảnhbảnđồđiên than cuaViêt Nam (tầm nhìn2030)
Mộtnhàmáy trongcụm
NhàmáynhiệtđiệnDuyênHải
cóxảkhóiđenngòm.
Ảnh:TRUNGTHANH
Nguồn:TrungtâmPháttriểnSángTạoXanh
(LiênhiệpCáchộikhoahọckỹthuậtViệtNam)
ĐẾNNĂM2020
ĐẾNNĂM2030
