CHỦNHẬT 4-9-2016
5
HỒSƠ TƯ LIỆU
BàMargretheVestager
thôngbáoquyếtđịnh truy
thugần14,5 tỉUSD tiền
thuếcủaApple.Ảnh: EPA
TRUNGNHÂN
Ủ
y viên quản lý cạnh
tranh của Ủy ban
châu Âu (EC), bà
Magrethe Vestager,
ngày30-8đãyêucầu
Ireland phải truy thu từApple số
tiền thuế lếnđến14,5 tỉUSD (chưa
tính lãi suất).TheobàVestager, đó
là số tiềnApple đã không đóng
thuế đúng với tổng số lợi nhuận
mà họ kiếm được tại Ireland.
Quyết định này không chỉ khiến
Apple và Ireland phản pháo kịch
liệt, nó còn khiếnWashington lo
sốt vó, sợ bị “cướp” đi khối tiền
thuếkhổng lồcủacác tậpđoànđa
quốc gia gốcMỹ.
EU tuyênchiến
với Apple
Tờ
The Economist
bình luận
đây là quyết định gây tranh cãi
nhất từ trước đến nay trong cuộc
chiến chống trốn thuế nhắm vào
các tậpđoànxuyênquốcgia. Phía
LiênminhchâuÂu (EU) cho rằng
các quyết định trong quá khứ của
Irelandđã trực tiếphạmức thuếmà
Applephải trả tạinướcnày.Mặcdù
Apple không vi phạm bất kỳ điều
luật nào của Ireland, sự thỏa hiệp
nàyđượcxem làvi phạmcácđiều
luật của EU ngăn các thành viên
đối xử thiên vị cho doanh nghiệp,
tậpđoàn.
Cuộcđiều tranhắmvàohaicông
ty tại Ireland nắm quyền sử dụng
tài sản trí tuệcủaAppleđểchế tạo
và bán sản phẩm bên ngoài nước
Mỹ.EUcho rằngApplevà Ireland
đãcómột thỏa thuậnđángngờcho
phépđa số lợi nhuậncủacáccông
tynàyđượcchuyểnđếnmột “công
tymẹ” chỉ tồn tại trên giấy tờ và
không đóng thuế cho bất kỳ quốc
gia chủquảnnào. Thỏa thuậnnày
cho phépApple thu nhỏ tỉ lệ thuế
củahọ tạichâuÂuxuốngdưới1%.
Apple đã nhanh chóng phản
pháo. Gã khổng lồ công nghệ chỉ
trích phán quyết này không công
bằng và được thực hiện dựa trên
nhữnghiểu lầm “cănbản”đối với
cáchoạtđộngcủaApple.CEOTim
Cook cho rằng quyết định của ủy
ban này “đã giángmột đònmạnh
vàochủquyềncủacácnước thành
viênEU, can thiệpvàochính sách
thuế của riêng các nước”. Trong
khi đó, Giám đốc tài chínhMuca
Maestri của tậpđoànnày chỉ trích
kết luận điều tra dựa trên những
tính toán sai lầm. PhíaApple bác
bỏnhậnđịnhhọđóngdưới1% tổng
lợinhuậnbánhàng tạichâuÂu.Gã
khổng lồvềcôngnghệkhẳngđịnh
họđã trảsố tiềngần400 triệuUSD
độ hấp dẫn với các tập đoàn quốc
tế. Trong nhiều năm qua, Ireland
đã học theo mô hình kinh tế của
các quốc gia “thiên đường thuế”:
Sửdụngchính sách thuếdễdãi để
thu hút các tập đoàn xuyên quốc
gia chọn Ireland là đại bản doanh
tại châuÂu.
Mỹsợbị cướp
2.000 tỉ USD
Chiếndịch chống trốn thuế quy
mô lớnđượcchâuÂuphátđộng từ
vàinăm trước.Chínhsách thắt lưng
buộc bụng sau cuộc khủng hoảng
tài chính toàn cầu và cuộc khủng
hoảng nợ công châuÂu buộc EU
phảiđẩymạnhchínhsáchcôngbằng
thuế triệtđểhơn.Ủybancạnh tranh
củaEUnhắmvàocáccấu trúckinh
doanhxuyênquốcgiađángngờ.Đa
số đối tượng bị điều tra lại là các
tập đoàn củaMỹ, như Starbucks,
McDonald và lớn nhất chính là
Apple. Ủy ban này tập trung vào
các thỏa thuận cho phép các tập
đoàn tối thiểuhóađượccáckhoản
thuế kinh doanhmà họ phải đóng
tại châuÂu.Các tậpđoàncó thểsử
dụngcácđiềukhoảnvềhoãnđóng
thuế trongđạo luật thuếcủaMỹvà
giữ phần lợi nhuận ở nước ngoài
vô thời hạn, theo
The Economist
.
Nếumangkhoản lợi nhuậnnàyvề
Mỹ, họ sẽ phải đóng khoản tiền
thuế lênđến35%.
PhíaMỹdĩnhiênđã lên tiếngchỉ
tríchquyết định củaEU, gọi phán
quyếtnày làkhôngcôngbằng.Các
quan chứcMỹ cũng đã lên tiếng
cảnh cáo có thể tìm cách đáp trả
nếunhưBrusselsvẫncươngquyết
làm đến cùng vụ truy thuếApple.
BộNgânkhốMỹchỉ tríchỦyban
châu Âu đang muốn biến thành
một “cơquan thuế siêuquốcgia”,
đe dọa những thỏa thuận quốc tế
về chống trốn thuế.
NgườiMỹđang losợbị “cướp”.
Vụ truy thu thuế củaApple có thể
là tínhiệucảnhbáoEUmuốnđộng
vào số lợi nhuận khổng lồ chưa
được đánh thuế của các tập đoàn
Mỹ. Các tập đoànMỹ đã tích cóp
bấy lâunayởnướcngoàisố tiền lên
đếngần2.000 tỉUSD, lợidụngcác
điềukhoảnhoãn thuếcủaMỹ, theo
tạpchíphân tích
Vox
.Cácchính trị
gia tạiWashington tin rằng chỉ có
chínhquyền liênbangMỹmới có
quyềnđánh thuế số tiềnnày.Điều
khó khăn là làm sao thuyết phục
các tậpđoànnàymangsố lợinhuận
của họ về nước. Quyết định cứng
rắncủaBrusselscó thểsẽbuộccác
chính trịgiacủaMỹgác lại cácbất
đồng của họ về cải cách thuế và
nhất trí vềmột gói cải cách chính
sáchchophépgiảm thuếđốivớicác
khoản lợi nhuậnmà các tập đoàn
cho “hồi hương”. PhíaMỹ nhiều
khả năng thà chấp nhận thu thuế
ít đi một chút còn hơn là để châu
Âu đi trước và làm cho khoản lợi
nhuận nàyvơi đi đáng kể.
Theo hãng tinReuters, đạo luật
thuế củaMỹ cho phép chính phủ
nước này đánh thuế gấp đôi các
công ty hoặc cá nhân của bất kỳ
nướcnàophânbiệt đối xửvới các
công tyMỹởnướcngoài. “Vũkhí
kinh tế”đáp trảnàyđược thôngqua
vàonăm1934, tuynhiênchưabao
giờđượcWashington sửdụng.Bộ
trưởngNgânkhốMỹ JackLewđã
lên tiếngchỉ tríchỦybanchâuÂu
đang đặc biệt nhắm vào các công
ty củaMỹ. Nhiều nghị sĩ Hạ viện
Mỹ tuầnquađãđềnghị chínhphủ
cân nhắc đánh thuế gấp đôi các
công ty châu Âu nếu EU cứ làm
tới. Tuy nhiên, ông JackLew vẫn
chưa công bố biện pháp đối phó
củaWashington.PhátngônviênBộ
Ngân khốMỹ thông báo cơ quan
này sẽ tìm cách phối hợp với EU
để giải quyết các vướng mắc về
chính sách thuế.
Những thayđổi sắp tới
Cácquốcgia châuÂu trướcgiờ
luôn đi đầu trong các nỗ lực xây
dựngmột đồng thuận quốc tế về
cáchkhắcphụcnhững lỗhổngpháp
luật tronghệ thống thuếxuyênbiên
giới.Cácnỗ lựcnàyđược thúcđẩy
trong dự án BEPS thuộc khuôn
khổTổchứcHợp tácvàphát triển
kinh tế (OECD). Năm 2015, toàn
bộ 85 quốc gia thành viên của dự
án này đã thống nhất vềmột loạt
biện pháp cải cách thuế xuyên
quốc gia. Tuy nhiên, việc thực thi
đếnnayvẫnchưađược thốngnhất.
Một số chuyên gia cho rằng hành
động củaEU lần này chứng tỏ dự
ánBEPSkhôngcònđược tin tưởng
bao nhiêu. EU nhiều khả năng sẽ
làm cho các tranh luận quốc tế về
chính sách chống trốn thuế xuyên
quốcgia thêmphức tạpnếu tiếp tục
cuộc săn lùng củamình.
TrongcáchnhìnnhậncủaỦyban
châuÂu,Irelandđươngnhiênkhông
phải làquốcgia thànhviênduynhất
đượcApple tận dụng để né thuế.
Một gã khổng lồ với quymô toàn
cầu vàmạng lưới kinh doanh toàn
cầunhưAppleđươngnhiênđãđưa
racác thỏa thuận tương tựvớinhiều
nướckhác trongvàngoài châuÂu.
Cơ quan của EU chính thức thách
thứccác thỏa thuậnnàycủaApple.
Các tậpđoànxuyênquốcgiakhác
cũng có lý do để bắt đầu lo ngại.
Chắc chắn chiến dịch của EU sẽ
khôngdừng lạivớiApple.Rấtnhiều
công tyxuyênquốcgiacỡ lớnkhác
cũngđangđượcđặt trongphạmvi
điều tra của EU. Nhiều khả năng
các vụ này sẽ sớm được công bố
kết luậnđiều tra. PhíaApple cũng
đưa racảnhbáođộng tháiquyết liệt
củaEUcó thểsẽkhiếnnhiềunước
châuÂu bị giảm đầu tư vàmất đi
rấtnhiềuviệc làm.Khôngchỉ riêng
Ireland, nhiềunướcchâuÂucũng
sửdụngmôhìnhưuđãi thuế tương
tựđể thuhút các tậpđoàn lớn, theo
TheNewYorkTimes
.
◄
Truythu
Apple:
Mởmàn
cuộcchiến
thuế
Mỹ-EU
Không chỉ đại giaApple, nướcMỹ cũng
đang lo sốt vó trước chiến dịch truy thu
thuế của EU.
Đơnkhángcáocủa
Applevà Irelandcó
thểsẽmấtnhiềunăm
đểđượctấtcảtòaán
giảiquyết.Trongthời
giannày,Applecóthể
sẽbuộcphảiđóng
trướckhoảntiềnbị
yêucầutruythu.
CEOcủaApple,ôngTimCook,chỉtríchquyếtđịnhđòitruythuthuế làmột
“sự lốbịchvềchínhtrị”củaEU.Ảnh:GETTY
trongnăm2014,với tỉ lệgần12,5%
lợi nhuận.Apple cũng bác bỏ cáo
buộc“công tymẹ”củahai công ty
tại Ireland là“khôngcóquốcgia”,
khẳngđịnhcông tynàyvề lý thuyết
vẫncó thểbịMỹđánh thuế.Apple
cũngđã đóngmột lượng tiền thuế
rất lớn trên toàn cầu. Trong năm
2015, số tiềnApple đã chi ra để
trả thuếnhiềuhơn13 tỉUSD, theo
TheEconomist.
Trongkhi đó, phía Ireland cũng
đangdự tínhkhángcáoquyếtđịnh
củabàVestager.Bêncạnhviệccảm
thấy bị can thiệp vào chính sách
quốc gia, Ireland sợ quyết định
truy thu thuếkhiếnnướcnàygiảm
