8
xét xử lại mặc sơmi trắng, không
hòa hợp về hình thức tổng thể của
cảHĐXX. Chưa kể người dự khán
phiên tòanhìn lênsẽ thấydườngnhư
đangcósựphânbiệtgiữa thẩmphán
vàhội thẩmdùhọđều là thànhviên
HĐXX, nói nôm na đều là những
quan tòa.
Đồng tình,LSNguyễnToànThiện
(ChủnhiệmĐoànLuật sư tỉnhBình
Thuận)cũngnói:“Đúng lànhìnhình
ảnhHĐXX sơ thẩm với năm thành
viênmà có hai kiểu áo, hai màu áo
khácnhau thấy rất khậpkhiễng. Cá
nhân hai thẩm phánmặc áo thụng
đen thì nổi bật nhưng đặt bên cạnh
ba hội thẩmmặc sơmi trắng lại trở
thànhđơn điệu”.
Trangphục thốngnhất
cho cảHĐXX
Theo TS Nguyễn Duy Hưng,
HĐXX thựchiệnchứcnăngxét xử,
là hình ảnh đại diện choNhà nước
nên cần chuẩn mực về tác phong,
thống nhất về hình thức nhằm tăng
tínhuynghiêm, trang trọngcủaphiên
tòa. Căn cứ vào chức năng, nhiệm
vụ và tầm quan trọng thì các thành
viên trongHĐXX phải được trang
phục giống nhau từ hình thức đến
việc tuân theopháp luật trongxétxử.
Nếu đã trang bị áo thụng cho thẩm
phán thì cũng cần trang bị cho cả
hội thẩmkhi xét xửđể tạo sự thống
nhất và bình đẳng.
“Không nên phân biệt giữa thẩm
phán và hội thẩm bằng trang phục
hội thẩm là những người đại diện
cho nhân dân nhưng khi họ được
chọn ngồi vào ghế HĐXX thì về
mặt pháp lý, họ đang nhân danh
Nhà nước thực hiện chức năng xét
xửvàphánquyết.Trongmôhình tố
tụng nước ta, ở phiên tòa sơ thẩm,
hội thẩm còn chiếm số lượng đông
hơn thẩm phán và có quyền ngang
thẩm phán” - luật sưNguyễnToàn
Thiệngópý.
Luật sư LưuVănTám (PhóChủ
nhiệmĐoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa-
Vũng Tàu) cũng cho rằng HĐXX
gồm thẩm phán và hội thẩm ngồi
nganghàngvàngangquyềnnênphải
thống nhất về cách ănmặc khi xét
xử. Nếu chỉ trang bị áo thụng cho
riêng thẩmphán thìhìnhảnhấymâu
thuẫnvới chínhvị trí và vai trò của
các thànhviên trongHĐXX. “Nhìn
một cách trực quan, nếuHĐXX ăn
mặckhôngđồngnhất thì người dân
THANHTÙNG
N
hư
Pháp Luật TP.HCM
đã
thông tin, mới đây TAND
tỉnhAnGiangmởphiênxửsơ
thẩm đối với bị cáo TrầnVănQui
(SN 1978, ngụ huyệnAn Phú) về
tộigiếtngười.Đángchúý, tạiphiên
tòa, hai thẩmphán trongHĐXXđã
mặc trangphụcxétxử thíđiểm làáo
choàng dài tay (bên trong là sơmi
trắng, thắt cà vạt), cònba hội thẩm
nhândânmặcsơmi trắng, thắtcàvạt.
Đẹpnhưng chưahòahợp
Nhìn tấm ảnh chụpHĐXX trong
phiên tòa trên,TS luậtNguyễnDuy
Hưng nhận xét: Việc thẩm phán sử
dụng trangphụcxétxử làáochoàng
dài tayđã đánhdấubước ngoặt lớn
trong cải cách về hình thức phiên
tòa. Hai thẩm phánmặc áo choàng
vừa đẹp vừa tạo cảm giác rất trang
nghiêmvàuynghi,kháchẳnvới các
phiên tòa trước đây.
Tuynhiên,TSHưnggópý:Trong
khihai thẩmphánmặcáo thụngđen
thì ba hội thẩm ngồi cùngmột bàn
HĐXXtrongphiênxửbịcáoTrầnVănQuiởAnGiang.Ảnh:CTV
Nênchohội
thẩmmặc
áo thụng
khi xétxử
Theonhiềuchuyêngia,cầntrangbịcảáo
choàngdàitaychohộithẩmkhithamgiaxét
xửđểtạosựđồngbộ,thốngnhấtvềhìnhthức
củaHĐXX...
Trongkhithẩmphánmặcáothụng
đenthìhộithẩmlạimặcsơmi
trắng,nhìnkhônghòahợpvềhình
thứctổngthểcủacảHĐXX.
“Hội thẩm sẽ tủi thân”
Ănmặcphânbiệtnhưthếthìcáchội
thẩmsẽ tủi thân.Theo tôi, cóhai cơsở
đểtrangbịđồngbộáochoàngdài tay
chocảHĐXX:
Thứnhất
,môhìnhtốtụng
nước takhônggiốngcácnướccóbồi
thẩmđoàn khi xét xửnên không cần
phânbiệt.Ởmôhìnhnày, thẩmphán
ngồi vị trí caonhấtmặcáo thụng, bồi
thẩmđoànngồi phía dưới và quyền
cũngkhácnhaunênmớicầnphâncấp
vềhình thức.
Thứhai
,vềcơsởpháp lý,
từHiếnphápđến các bộ luật, luật tố
tụngđềukhẳngđịnhHĐXXgồmthẩm
phánvàhộithẩmcóquyềnngangnhau
trongxét xử.
Ông
ĐINHVĂNQUẾ
,
nguyênChánhTòa
HìnhsựTANDTối cao
Tiêu điểm
sẽ có cảmgiác là tínhbìnhđẳngvà
ngang quyền không có. Các vị hội
thẩmsẽbị lépvếvềhìnhảnhvà tính
quyềnuy trongxétxửcủahọbịgiảm
sút” - luật sưTámphân tích.
Từcácphân tích trên, cácchuyên
giađềucho rằngkhibáocáokếtquả
thíđiểm trangphụcxétxửmới trước
ngày1-7-2017 choỦybanThường
vụQuốchội,TANDTối cao cầnđề
xuất trangbị cả trangphục này cho
hội thẩm, để khi xét xử, các thành
viênHĐXXđềumặcáochoàngdài
tayđồng bộ, thống nhất.■
Pháp luật
&
Cuộc sống
BLTTHS2003quyđịnhngười bàochữa (NBC) gồm
luật sư, người đại diệnhợpphápcủangười bị tạmgiữ,
bị can, bị cáo, bàochữaviênnhândân.BLTTHS2015
bổ sungmột đối tượngđượcquyềnbàochữa là trợgiúp
viênpháp lý trong trườnghợpngười bị buộc tội thuộcđối
tượngđược trợgiúppháp lý theoLuậtTrợgiúppháp lý.
Đó làngười nghèo, người cócôngvới cáchmạng, người
già từđủ60 tuổi trở lên sốngcôđơn, khôngnơi nương
tựa, người khuyết tật, người bị nhiễmchất độchóahọc, bị
nhiễmHIVmàkhôngcónơi nương tựa, trẻemdưới 16
tuổi khôngcónơi nương tựa...
Tương tựBLTTHS2003,BLTTHS2015quyđịnh
nhữngngười saukhôngđược làmNBC:Người đã tiến
hành tố tụngvụánđó, người thân thíchcủangười đãhoặc
đang tiếnhành tố tụngvụánđó, người thamgiavụánđó
với tưcách làngười làmchứng, người giámđịnh, người
địnhgiá tài sản, người phiêndịch.Tuynhiên,BLTTHS
2015cóbổ sung thêmbốnđối tượngkhôngđược làm
NBC:Người dịch thuật; người đangbị truycứu trách
nhiệmhình sự; người đãbị kết ánchưađượcxóaán tích;
ngươi đangbị ápdụngbiệnphápxử lýhànhchínhđưa
vàocơ sởcai nghiệnbắt buộc, cơ sởgiáodụcbắt buộc.
BLTTHS2003quyđịnhngười bị tạmgiữ, tạmgiam,
bị can, bị cáohoặcngười đại diệnhợppháp củahọ có
quyềnmờiNBC. BLTTHSbổ sung thêm làngười thân
thích củangười bị buộc tội cũng cóquyềnmờiNBC.
Người thân thíchgồmvợ, chồng, bốđẻ,mẹđẻ, bố
chồng,mẹ chồng, bốvợ,mẹvợ, bốnuôi,mẹnuôi, con
đẻ, connuôi, ôngnội, bànội, ôngngoại, bàngoại, anh
ruột, chị ruột, em ruột, cụnội, cụngoại, bác ruột, chú
ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, cháu ruột.
Nếunhư trongBLTTHS2015,cácquyđịnhbổsungvề
NBCnói trênđãkhárõràng thìđiểmkhácdướiđâycủa
BLTTHS2015sovớiBLTTHS2003 lạirấtcầncóhướngdẫn.
Cụ thể, BLTTHS 2003 quy địnhngười đại diện hợp
pháp của người bị tạm giữ, tạm giam, bị can, bị cáo
cóquyềnmời NBC hoặc được làmNBC cho người bị
buộc tội. BLTTHS 2015 đã bỏ hai chữ “hợppháp”, chỉ
quy địnhngười đại diện của người bị buộc tội được
quyềnmời NBC.
Nhưvậy, người đại diện của người bị buộc tội theo
luậtmới được hiểu ra sao?Là người thân thích hay
không thân thích?Đó có phải là người đại diện theo ủy
quyền hoặc người đại diện hợp pháp của người bị buộc
tội theo quy định củaBLDS?
Cạnhđó, người này cần thực hiện những thủ tục gì,
nộp cho cơ quan tố tụng các loại giấy tờ gì để chứng
minh có tư cách đại diện cho người bị buộc tội?
BLTTHS2015 chưa quy định rõ vấnđề này nên sẽ
dẫn đến tình trạng nhận thức, áp dụng pháp luật khác
nhau.Vì vậy, rất cần có hướng dẫn chính thức của cơ
quan có thẩm quyềnđể đảm bảo quyền bào chữa của
người đại diện và quyền được bào chữa của người bị
buộc tội trong tố tụng hình sự.
ĐẠIHƯNG
Ailàngườiđạidiệnđượcmờiluậtsư?
Huyansơ thẩmvì thiếungười liênquan
(PL)-TANDTPCânThơvừaxưphuc thâm, châpnhânkhang cao
cuaCông ty sô10 (bi đơn), tuyênhuyban an sơ thâmvê tranh châp
hơpđônggiaokhoangiưaôngNVL (nguyênđơn) vớiCông ty số10.
Theođơn khơi kiên cua ôngL., năm2002, ông la đôi trươngđôi
xây dưng sô3, đươcXi nghiêp sô 6 (thuôcCông ty sô10) giao
khoánxây dưnghai công trinh la tru sơ lam viêcUBND huyênVi
Thuyva tru sơ lam viêc khôi đoan thê huyênVi Thuy (HâuGiang).
ÔngL. đa thưc hiênva hoan thanhhai khôi công trinh đung theo
giao khoan. Tông tri gia công trinhmàCông ty sô10phai thanh
toan choông la hơn 3,5 ti đôngnhưng công tymơi thanh toan cho
ôngđược hơn3,1 ti đông. Sô tiên con lai công tydây dưa không
thanh toannên ôngkhởi kiên yêu câu công typhải trả choông...
Xư sơ thâm hồi thang5-2016, TANDquânNinhKiêuđã châp
nhânmôt phânyêu câu khơi kiên cua ôngL., buôcCông ty sô 10
phải tra choôngL. hơn 270 triêuđông ca gôc va lai. Sauđohai bên
nguyên, bị cungkhang cao.
TheoTANDTPCầnThơ, trongqua trinh thi công, ôngL. trưc
tiêp lam viêc vơiXi nghiêp sô 6. Xi nghiêp sô6 thuôcCông ty sô
10, chiu trach nhiêm trưc tiêp tronghơp đônggiaokhoanvơi ông
L. Tuynhiên, trong qua trinh xet xư, câp sơ thâm lại không đưa
Xi nghiêp sô6vao thamgia tô tung la chưa đungquyđinh. Trong
trươnghơpXi nghiêp sô 6đa giai thê thi cấp sơ thẩm phaimơi
nhưngngươi từng co trach nhiêm của xí nghiệp này tơi toa đê lam
ro trachnhiêm thưc hiênhơp đônggiao khoan...
Tòa phúc thẩm cho rằngvới sai sot trên cua câp sơ thâm, tòa
phuc thâmkhông khăc phuc đươc nênhuy bản an sơ thâm, tra hô
sơ vê choTAND quânNinhKiêu giải quyết lai.
NHẪNNAM
Mặcáo thụngđồng loạt nhìn rấthài hòa
Sáng 7-11, Hội đồng
ThẩmphánTANDTốicao
đãlầnđầutiênmởphiên
họpgiámđốc thẩmvới
trang phục thí điểm là
áochoàngdài tay (
ảnh
).
Thực tếcho thấykhi tất
cả thành viênhội đồngđềumặc áo choàng thì nhìn tổng thể rất hài hòa,
đẹpmắt vàuynghiêm.
“Thayđổi trangphục xét xử là cần thiết đểnâng caohình ảnh caođẹp
củangườiđạidiệncông lýkhi xétxửnhưng trangbịđồngbộchocảHĐXX
của tòa ánhai cấp thì tốt hơnnhiều” - ôngĐinhVănQuế (nguyênChánh
TòaHình sựTANDTối cao) nhậnxét.
