CHỦNHẬT 5-2-2017
10
SỨCKHỎE
Cácnhànghiêncứuởquầnđảo
PhùTang
đãkhámphá làmuốngiải
tỏachohếtphẫnuấtvì stress thì chỉ
cầncanđảmkhócmột trậnđãđời!
Muốnngủngon,hãyđi…cắmtrại
Cácnhàkhoahọc tạiĐHColoradoBoulder đã tìm ra cáchđểđưa
chúng ta về với giấc ngủ đúnggiờ: Cắm trại ngoài trời.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí
Current Biology
cho thấy cắm
trại ngoài trời dưới ánh sáng
tự nhiên giúp điều chỉnh nhanh
chóng đồng hồ sinh học của cơ
thể, giúp chúng ta dễ dàng tìm
đến giấc ngủ.
Để xác định liệu có sự khác
nhau ở cácmùa, các nhà nghiên cứu đã thực hiện hai nghiên cứu,
một vàomùa đôngvàmột vàomùa hè.Ở cả hai nghiên cứu, họ cho
mộtnhómngười cắm trại trongmột tuần,khôngmang theođiện thoại
di động, đènđiện. Sauđóhọ so sánh thực tếgiấcngủ củanhómnày
vớimột nhóm so sánhđượcchoởmột tuần trongánh sángđiện.Kết
quả, nhóm người cắm trại ở ánh sáng tự nhiên ngoài trời chìm vào
giấc ngủ sớmhơn người ở nhóm so sánhvà không có sự khác nhau
giữa hai nghiên cứumùa đôngvàmùa hè.
Các nghiên cứu trước cho thấy ở cả ngày trong ánh sáng điện có
thể trì hoãn giấc ngủ tìm đến ban đêm đến hai tiếng đồng hồ. Nếu
tăng thời gian tiếp xúc ánh sángmặt trời và hạn chế tiếp xúc ánh
sáng điện, đồng hồ sinh học sẽ trở lại bình thường, giấc ngủ sẽ tìm
đến sớm hơn.
THIÊNÂN
Đừngngạcnhiênnếungườitựkỷgiỏi
côngnghệ
Người lớn tự kỷ thường hay có sự quan tâm đặc biệt vào các lĩnh
vực nghiên cứu nhưmột cáchđể giảmnhẹ sự lo âu, căng thẳng của
mình, theonghiên cứu củaĐHNewYork (Mỹ) côngbố trên tạp chí
Occupational Therapy inMental Health
.
Trước đây, đặc điểm này của
người tựkỷ thườngbịcộngđồng
nhìn nhận và ứng xửmột cách
tiêucực.Thậmchínhiềuchuyên
giay tếcòn longại nếungười tự
kỷ quan tâm quá đến một lĩnh
vực thì khả năng giao tiếp cộng
đồng càng kém đi do chủ đề trò chuyện bị thu hẹp, quan hệ xã hội
càng bị hạn chế.
Tuynhiên, theocácnhànghiêncứu, khôngnênxemnhẹđặcđiểm
này củangười tựkỷmànênnhìnnhậnnónhưmột thếmạnh củahọ,
từđókhuyếnkhíchhọ tănggiao tiếpvới cộngđồnghơn.Thái độnày
củacộngđồngsẽgiúpngười tựkỷbớt căng thẳngvà tăngsự tập trung
và gắn kết của họ với xung quanh. Nghiên cứu của ĐHNewYork
cho thấy có53% chamẹ ủnghộmối quan tâm của người con tựkỷ.
ĐĂNGKHOA
Lôngmàyrụngcũngthànhchuyện lớn
Cónhữngdấuhiệu cơ thểphát rađể cố thôngbáovới chúng tavề
tình trạngsứckhỏecó thểđang rấtnghiêm trọngcủamình.Đừngchủ
quanvới nhữngdấuhiệu cơ thể
dướiđây, theo lờikhuyêncủaTS
MỹNatalieAzarđăng trên
Today
.
•Mắt có dấu hiệu lồi ra?Bạn
nhìn thấy tròng trắngnhiềuhơn
bình thường? Hãy quan sát kỹ
nhãn cầu và hốc mắt, nếu mắt
códấuhiệu lồi ra thì đócó thể là
triệuchứngcủabệnhcườnggiáp.
Một số triệu chứng khác nữa là
giảm cân, thay đổi nhịp tim, đổmồhôi, căng thẳng.
• Rụng lôngmày? Lôngmày có dấu hiệu rụng, đặc biệt rụng ở
phần đuôi, có thể là triệu chứng bệnh suy giáp - tuyến giáp không
sảnxuất đủhormonesquan trọng.Bệnh thườngxảy raởphụnữ trên
60 tuổi, có thể gâybéo phì, đau khớp, bệnh tim.
•Lưỡi phẳng, nhạt?Lưỡi củangười khỏemạnhhồngvàcócácnốt
baonhỏ.Nếu lưỡi phẳng, nhạt haybị sưngbất thườngcó thể là triệu
chứng thiếuhụt dinh hưỡng như thiếu sắt, acid folic, vitaminB12.
• Da sau cổ, nách, háng dày và tối màu? Có thể là triệu chứng
của tiểu đường. Trẻ em có dấu hiệu này có nguy cơ cao bị tiểu
đường type 2. Ngoài ra nó còn có thể là triệu chứng của ung thư
dạ dày hoặc gan.
•Sưngởđầugối?Nếuđầugối, cùi chỏ, tay, châncóvết sưngnhỏ,
mềm, màu vàng hay đỏmà không phải do va đập thì có thể cơ thể
đangcómứccholesterol caohaynghiêm trọnghơn làviêm tuyến tụy.
•Sưngởbànchânhaymắt cáchân?Có thể làdấuhiệucủasuy tim.
THIÊNÂN
Chốngstress
theokiểu
“made inxứmình”!
Nếumỗi lần bị mạ lỵ chỉ cần được bồi thườngmột đồng danh dự thì
stress chắc đã kiếm được… bạc tỉ! Bằng chứng là stress hầu như
phải đưa đầu chịu trận như thủ phạm khi gặp bất cứ chuyện gì không
xuôi chèomátmái.
BS
LƯƠNGLỄHOÀNG
C
áikhócoivậymàkhông
phải lúc nào cũng bó
cái khôn! Nhiều khi
nhờkhóănmàkiếmăn
mới... dễ! Stress đã từ
lâu là đề tài nghiên cứu hàng đầu
ởkhắpnơi, trừ... nướcmình, có lẽ
vì thầy thuốc nước ta đang quá...
xì-trétvớichuyệnyđức.Nhờstress
màkhôngbiếtbaonhiêu loại thuốc
được tung ra thị trường,khôngbiết
baonhiêu“tácphẩm”đãđượcphát
hành, bao nhiêu học giả (nghĩa là
khôngbiết cóhọc thật haykhông)
trở thành “chuyên gia”, nghĩa là
chuyên môn gia thêm gì đó để
“chuyện nhỏ xé ra to”!
“Tiếungạogianghồ”
Chữahoài bằng thuốccũngchán
chocảđôibên,nhấtlàkhichữakhông
xong.Tươngtựnhưngườikẹtxephải
tìmngõhẻm, thầy thuốc phải quay
về với liệu pháp không cần dùng
thuốc.Saukhícông, tháicựcquyền,
yoga..., thầy thuốcởẤnĐộ từhơn
chụcnămnayđãđềxướngphương
phápcườihahả,cười thậtgiòn,cười
gần... bể bụng để chống stress. Tất
nhiên hiệu quả vì còn gì khéo hơn
mượnnộitiếttốendorphine,hoạtchất
dẫnđến tâm trạng lạcquan,yêuđời,
yêu hết để trung hòa các nội tiết tố
tiếp taychostresscủa tuyến thượng
thận, của tuyếngiáp trạng...Không
cầnhọcnhiều cũng thừahiểu tiếng
cười hơn10 thang thuốcbổnhờha
hả, nhờ hi hi nên hả hơi! Nói cách
khác, muốn chống stress nhiều khi
chỉcần“gặpnhaucuốituần”,vớiđiều
kiện làkịchbảnđượcdàndựngkhéo
hơncácmàn trìnhdiễn theokiểu lễ
hội ởnước ta.
Tươngsinhnhờ
tươngphản!
Nhưngnếu“chuyệngìcũngcười”
thì còn đâu ý nghĩa âm dương của
cuộcđờilàbểkhổtrầmluân.Cácnhà
nghiêncứuởquầnđảoPhùTangđã
khám phá làmuốn giải tỏa cho hết
phẫnuấtvìstress thìchỉcầncanđảm
khócmột trậnđãđời.Dĩnhiêncũng
khôngsaikhingườitađãbiếttừlâulà
nội tiết tốserotonin,hoạtchấtmang
lại cảmgiácyênbình, baogiờcũng
bộităngsaumỗilầnnhỏlệ,dùlàkhóc
chongườihaykhócchochínhmình,
ngay cả trong trường hợp thoa dầu
đểđủnướcmắt cásấu.Bằngchứng
làngười theonghề thươngvaykhóc
mướncàngkhóc thảm thươngcàng
dễnocơmấmáo.
Xứmìnhkhéonhất
Chuyệnđờixưanayvẫnthế.Stress
cònhơn thuốc lào.Chưachônxì-trét
xuốngđãđàostress lên.Chuyêngia
vềstresskhông thiếu, thừa làkhác.
Điều lạ là ít khi có chuyêngia nào
đặt vấnđề liệucuộc sống sẽ ra sao,
sẽ đơn điệu thế nào, nếumai này
khôngcònstress?Hơn thếnữa, liệu
cónên tìmcách triệt tiêustresscho
bằng được để bình chân như vại
trong cuộc sống chán èo hay nên
đồng hành với stress cho dù trong
bụngphảihậmhựcchútđỉnh?Nên
cườixòahaynênkhóchậnmỗi lần
đối diệnvới stress?
Người mình, cứ tạm cho là vì
thóiquenhiếukhách, thườngdành
cho “hàng ngoại” nhiều ưu ái. Vì
thế đã nhập về phương pháp cười
hi hi kiểu thiền sư Ấn Độ hay
khóchuhu theo cách của samurai
để chữa stress, gọi là thừa kế kiến
thứcyhọcởhải ngoại.Vì cốnhìn
quá xa nên quên là mình đã tiến
xa hơnngười từ lâu.Với bản chất
thấm nhuần tư tưởng Lão Trang,
theo đó lấy nhu chế cương, hay
khéohơnnữa,mượnkim chỉ nam
của
BìnhNgôĐạiCáo
để“lấychí
nhân thay cườngbạo”.Người dân
xứmình ítkhi chọnphươngáncực
đoan.Khócchi cho sướtmướt khi
ngoài đường đằng nào cũng ngập
nước mùa mưa, cười chi đến độ
hô hố rồi hở hai hàm răng... giả.
Cho dù có chống được stress thì
vẫn là hạ sách.
Ănđồngchiađều
mới hay
Muốn biết dân ta chống stress
bằngcáchnào, cácnhànghiêncứu
ĐôngTây chỉ cần cómặt ở vài tụ
điểm giao thông vào giờ tan sở,
vào lúc tan trường. Nếu gặp đúng
ngày thi vàođại họccànghay, nếu
canhngay lúc trờimưađểphố lớn
biến thànhsôngdàicàng tuyệt.Chỉ
cầnquansát chokỹgươngmặt của
từng đối tượng trong dòng người
đangđắmmình trongdòngđời cay
nghiệt. Tất nhiên, chỉ thực hành e
chưa đủ. Có thêm chút lý thuyết
mớimonghoàn tất đượcđềcương
nghiên cứu, tệ lắm cũng khá hơn
luận án tiến sĩ kiểumua ởđại học
nướcngoài - tuykhôngđượccông
nhậnnhưngvẫn cóvănphòngđại
diện chính thức ở nước ta.
Chuyêngia chống stress ởnước
ngoài nếumỗi sáng đọc thêm bản
tinbáochívề tệnạn trongcácngành
“cao quý” như giáo dục, y tế... sẽ
“ngộ”ra làngườidânxứmìnhđã từ
lâusởhữumộtphươngphápchống
stress tuyệt vời. Đó là dở khóc dở
cười, cười mà nhưmếu, khócmà
như cười. Tựa tựa như chiếc váy
mini.Haychínhởchỗúpúpmởmở.
Nhằm nhò gì ba cái stress lẻ tẻ
ở xứmình!
Tươngtựnhưngười
kẹtxephảitìmngõ
hẻm,thầythuốcphải
quayvềvới liệupháp
khôngcầndùngthuốc.
Khôngcầnhọcnhiềucũngthừahiểutiếngcườihơn10thangthuốcbổnhờhahả,
nhờhihinênhảhơi.
