CHỦNHẬT 5-2-2017
7
PHÓNGSỰ - NHÂNVẬT
Nhữngbìnhnước
miễnphí khắpmọinơi
(ảnh tư liệu).
PHẠMTRƯỜNGGIANG
K
hông bỏ lỡ cơ hội,
tôi đã nhanh chóng
chọn đếnMyanmar
theolốicửakhẩuMae
Sort từTháiLanqua
TPMyawaddy.Việcđi theođường
bộ giúp tôi nhìn Myanmar theo
chiều ngược với du khách thông
thường, đó là nhìn thấy một đất
nước bắt đầu từ cảnh nghèo nàn,
đóikhổchođếnnhữngkỳquanvăn
hóavàcông trìnhhiệnđại, những
nhà hàng, khách sạn sang trọng...
Lòng tốt ởkhắpnơi
Suốtnhữngchặngđườngđầybụi
bặmvàhưhỏngkéodàihàngngàn
kilomet mà tôi đã đi qua trên đất
nướcnày,cứvài trămmét, thậmchí
chỉ vài chục mét tôi lại thấymột
chiếc bình đất nung màu nâu đỏ
đượccheđậykỹcàng, bên trêncó
một cái ly úp ngược. Đấy là nước
uốngmiễnphí dành cho các vị sư
đi khất thực hay khách bộ hành
mỏi chân giữa chặng đường trưa
nắng. Cho dù có người uống hay
không,mỗi sáng sớm tôi vẫn thấy
nhữngngườiphụnữMyanmarđội
cácbìnhnước trênđầuđi thong thả
đến các bìnhđất nungđóđổnước
cũ hôm qua đi, rửa sạch bình rồi
châm nước mới vào. Từng nhóm
phụ nữ 2-3 người cùng nhau lần
lượtđi châmhếtbìnhnàyđếnbình
khácchođếnkhixonghếtmới thôi.
Rồi họ lại đi thành nhóm, đầu đội
các bìnhkhông, vừa cười nói râm
ranvừa đi trởvề lại với côngviệc
thường nhật.
Cũng vàomỗi buổi sáng, tôi lại
thấynhữngvịsư trẻcó,giàcómang
bìnhbátđi trênđường,cókhi thành
hàngcảhàng trămvị kéodài dằng
dặc.Haibênđườngngười tađổ ra,
chocơmvà thứcăn.Khôngchỉvới
sư sãi, nếu ai bị đói, họ sẵn sàng
giúpmiếng ăn nước uống nhưng
hiếmkhi cho tiền.Tiềnchỉ chocác
nhàsưđểxâychùa,đúc tượng thôi.
Hiếm khi tôi thấy người ăn xin
ởMyanmar, dù ở những làng quê
hẻo lánh cho đến chốn thị thành.
Nếu ai có khó khăn, họ sẽ được
những tấm lòng hảo tâm giúp đỡ.
Không chỉ có lòng tốt với con
người, người Myanmar còn có
lòng thương yêu đối với các con
vật.Dùnghèokhóđếnđâu, họvẫn
một cuộc“bút đàm”đểkhôngảnh
hưởngđếnmọingườixungquanh.
Côgiới thiệu tên làHsuMyatOo,
từng làm tìnhnguyệnviên tạiSEA
Games vừa rồi. Cô biết tôi là du
kháchvà rấtmuốngiúpđỡ tôi.Sau
khi cung cấp nhiều thông tin quý
giá,Myat Oo nói rằng nhà cô gần
với khách sạn tôi đặt nên sẽ mời
tôi cùngđi taxi với cô. Saukhi cố
gắng đề nghị trả tiền taxi không
được, tôi đành xinmời cô bữa tối
và cô đồng ý.Món ăn ở quán quá
nhiều, không ăn hết, thậm chí có
đĩagầnnhưcònnguyên,MyatOo
xin phép tôi mang về và cô lấy
hết tất cả, kể cảnhữngđĩa chỉ còn
ít thức ăn. Myat Oo giúp tôi hiểu
là cô không cho phép bỏ thức ăn
thừa. Sự sĩ diện không có chỗ ở
đây để lãngphí.
Tôikhông thểkểhếtnhững lòng
tốt tự tìm đến giúp người lạ ở đất
nước này…
Đấtnướccủasự
dâng tặng
Bạngái tôikhôngcónhiềungày
nghỉ nênđi đến saubằngmáybay.
Buổi chiều tà, khi chiếcmáy bay
bắt đầu hạ thấp độ cao để chuẩn
bị đáp xuống Yangon, cảnh vật
lúc đódướimắt tất cả hànhkhách
trênchuyếnbaykhôngkhácgì cõi
tiên:Suốtcảchụckilometdướicửa
sổmáybay trànngập tiếpnốinhau
dàyđặcnhữngngọn thápchùavới
màu vàng rực rỡ bởi phản quang
ánhnắnghoànghôncuốichiều.Cả
bầu trời vàmặt đất lấp lánh rực rỡ
nhưmột quả cầu thủy tinh khổng
lồ được kết lại từ hàng trăm ngọn
thápvàng trảiđều trongmộtkhông
gian hẹp.
Dùnghèokhóhaygiàucó,người
Myanmar cũng chămđến chùa và
dâng tặng tài sảnđểxâychùa.Thái
Lancũngnhiềuchùanhưngchẳng
thểsánhvớiMyanmar,chùanọ tiếp
nối chùakia, đứngchùanàycó thể
thấychùakhác trong tầmmắt.Chỉ
cần cómột vị trí cao nhìn xuống,
haynhìn lênmộtngọnđồi, tầmmắt
tôi có thể thấycácnócchùasansát
của nhiềungôi chùa khác nhau.
Mặc những chiếc váy longyi rẻ
tiền, ở trongnhững cănnhà lá lụp
xụpnhưnghọcó thểgomgóp tiền,
vàng để dát lên những ngọn tháp
cho rực rỡ. Mái chùa Swedagon
nổi tiếng ởYangon được dát bởi
các tấm vàng lá lên đến 60 tấn,
chưa tínhvô sốngọcngàchâubáu
khác được cúngdườngbên trong.
Cácphotượngcũngthườngxuyên
được người tamua vàng lámỏng
thếp lênđể luôn rựcsáng.Ởnhững
ngôi chùa nhưKyaikhtiyo - được
gọi làHòn đáVàng, người ta còn
dát vàng toànbộ tảngđákhổng lồ
mà ngôi chùa ngự trênđó.
Sự dâng tặng của người dân
Myanmar hầu như là lẽ tự nhiên.
Với quốc giáo đạo Phật, ngay từ
nhỏ họ đã được giáo dục và quen
với việc cho đi hơn là nhận lại.
Bài họccủachữ tín
Có lần ông Trương Gia Bình,
Chủ tịchHĐQTFPT,nhắcnhởcấp
dưới là nếu quaMyanmar làm ăn
thì tuyệt đối không được sử dụng
thói quen “đại ngôn” như ởViệt
Nam vì người Myanmar rất thật
thà, với họ bất cứ điều gì không
đúng hoặc không giống như lời
nói trướcđóđềubị xem lànói dối
và họ tẩy chay bất kỳ ai nói dối,
dù là nhỏnhất.
Vậy mà tôi đã có một bài học
nhớ đời, dù tôi không hề nói dối.
Đó làMyatOo, côgáiđãcho tôi
đinhờ taxi.Trongbữaăn,MyatOo
chobiếtcôxuốngBagolđểmờiđám
cưới củacô sẽ tổchức tuần sau tại
Yangon, trong nhà hàng IBC trên
hồ Innya và cô ngỏ ý muốn mời
tôi thamdự.Tôi hàohứngnghĩ tới
cảnh cùngbạngáimặc áodài đến
dựmột đámcưới truyền thốngcủa
Myanmarnênnhận lờingay.Dosợ
có thể xảy ra những thay đổi bất
ngờ về lịch trình nên tôi nói với
MyatOo rằng tôi sẽcốgắngđểvề
kịpdựđámcưới vànghĩ thế làổn.
Longại trở thành sự thật, chúng
tôi vềYangonchậmmột ngày sau
đám cưới củaMyatOo. Tôi cũng
khôngbáođược chuyện chậm trễ
với cô qua Facebook do Internet
quá chậm.Khi vềThái Lan tôi đã
nhắn tinxin lỗiMyatOovề sự cố
nhưng cô không chấp nhận. Với
côvànhiềungườiMyanmarkhác,
không có chuyện “có thể” hay
“cốgắng”chungchungnướcđôi.
Hoặc là từ chối không tham dự,
hoặcđãnhận lời thì bằngmọi giá
phải đến và tôi xem như đã đánh
mất chữ tín. Tôi đã đánh mất đi
tình bạn với cô gái xinh đẹp, tốt
bụngMyat Oo nhưng tôi đã học
được rất nhiều về tính trung thực
của ngườiMyanmar.
◄
Myanmar
-vùngđất
thiện
Tôi đã hai lần đếnMyanmar và cả hai lần
đều bằng con đường ít du khách đến là
bằng đường bộ. Sở dĩ đường bộ ít ai đi vì
trước đây chính quyền quân sự bắt buộc
người nước ngoài đếnMyanmar phải qua
ngả hàng không ở thủ đô Yangon,mãi gần
đây cửa khẩu đường bộmới đượcmở.
Ngày25-10vừaqua, tổchứcCharitiesAidFoundationđãcôngbố
WorldGiving Index (tứcchỉ số làmviệc thiệncủa thếgiới), trong
đóngườiMyanmarđượcxếp thứnhấtvềkhoản rộng rãi, thiện
nguyện.Theokhảosát, có tới 92%sốngườiquyên tiền từ thiện,
51% thamgiacôngviệc tìnhnguyệnvà49%giúpđỡngười lạ…
Tôikhôngngạcnhiênvềkếtquảnày,khibạnđặtchânđếnMyanmar,
bạnđangđứngtrênmộttrongnhữngđấtnướcnghèotrênthếgiới
nhưngcũng làquốcgiahàophóngnhấtthếgiớinăm2016.
Vớiviệcmởcửa,nhiều
thứđãtrànvàođất
nướcbíẩnnày,mộtsố
ngườiMyanmar làm
trong lĩnhvựcdu lịch
tiếpxúcvớidukhách
đãthayđổi tínhcách
nhưngchỉ làmộtsố
rấtnhỏ.Dùcóthayđổi
thếnàotrongtương
lai, tôivẫntinngười
tốtởMyanmarsẽ luôn
cònrấtnhiềuvìđây là
đấtnướccủacái thiện.
nấu thêmmột ít thứcănđể
nuôi thúhoang.Khôngphải
vứt thứcănrađấtmàhọđặt
cơm vào đĩa, cho lên ghế
hay giá treo cao để chim
chócdễdàngnhìn thấy, sà
xuống ăn không sợ bị lũ
mèonghịchngợmvới bản
năngsát thủcó thể làmhại.
Tôi cũng từng chứng kiến
những chú sóc trên cây
trongcôngviênnhảyxuống
quanh quẩn ăn những đĩa
cơmcũngđượcđặt trêncao
mà người ta đem đến cho
chúng. Ở đây, chim chóc
và thúhoangkhôngnhững
không sợ bị đưa vào quán
nhậumà chúng còn được
con người chăm lo tử tế.
Nhữngđĩa thứcănchochim
hay thú hoang ấy đều khá
lành lặn và sạch sẽ.
VàngườiMyanmar làm
điều đómỗi ngày.
Nơi lòng tốt tự
tìmđếnbạn
Khi đổi tiền trong quầy
giaodịchmột ngânhàngở
biên giới, tôi đượcmột cô
nhân viên xinh đẹp có tên
Ei Aung thoăn thoắt đưa
máy tínhgiúp tôi kiểm tra
việc quy đổi tỉ giá theo cả
haichiều rấtchuđáo.Xong
xuôitôicảmơnđịnhđi,bỗng
Ei Aung rụt rè hỏi: “Liệu
em có thể biết hành trình
du lịchcủaanhđượckhông?”.Khi
tôi kểxong, côbắt đầuhướngdẫn
cho tôi đủ các thông tin cần thiết.
Thậm chí để hướng dẫn cách đón
xe, côdẫn tôi lên tận tầngcaonhất
tòanhà, chỉ cho tôi chỗnào làbến
xevàchọnxenàođểkhỏibịnhầm
xe.Dùmộtsố thông tincủaEiAung
tôi đã tìm hiểu từ trước nhưng tôi
vôcùngcảmơn25phút tựnguyện
giúpđỡ thật tận tìnhcủacô, thayvì
có thể ngồi làm việc riêng.
Trên chuyến xe đêm từ cố đô
Bagol lênYangon, tôichợt thấymột
côgái xinhđẹpngồi hàngghếđối
diệncứnhìn tôirất lâu.Tôihỏicôcó
biết tiếngAnhkhông, côgậtđầuvà
tôiviết lên iPad rồiđưachocô làm
ChùaKyaikhtiyo,nơingườitacóthểdátvàngcảnúiđá.
