9
Đô thị
THỨHAI
10-7-2017
Tiêu điểm
Chuyên gia góp ý
Đườngsắtsẽ làmgìđể
hútkhách?
ThứtrưởngBộGTVTNguyễnNgọcĐông:Nângcaohạtầngđườngsắt,dịchvụvậntải,
đổimớicôngnghệquảnlýđểcứungànhđườngsắtthoátkhỏitụthậu.
VIẾTLONG-HỒNGTRÂM
“S
áuthángđầunăm2017,
vậntảihànhkháchvà
hànghóacủangành
đường sắt đều tăng 6%-9%,
chặn được đà xuống dốc và
có tínhiệu tích cựcbướcđầu
trong hoạt động vận tải. Tuy
nhiên, phần lớn các chỉ tiêu
vềkinhdoanh của toànTổng
Công tyĐường sắt chưa đạt
chỉ tiêu theo nghị quyết hội
đồng thànhviên tổngcông ty
đề ra.Đặcbiệt vềvận tải, sản
lượng vận tải hàng hóa chưa
đạtnhưkỳvọng”.Thứ trưởng
BộGTVTNguyễnNgọcĐông
vàPhóTổngGiámđốcTổng
Công tyĐường sắtViệtNam
ĐoànDuyHoạchchobiếtkhi
trao đổi với PV
Pháp Luật
TP.HCM
.
Nhiều giải pháp
kéo khách
. Phóng viên
:
Doanh thu
ngành đường sắt sụt giảm
nhiều năm liên tiếp, đặc biệt
lànăm2016, nguyênnhân từ
đâu, thưaông?
+
Thứ trưởng Bộ GTVT
Nguyễn Ngọc Đông
: Trong
năm 2016, doanh thu ngành
đường sắt giảm11%, nguyên
nhân chủ yếu là do sự cố sập
cầuGhềnh (ĐồngNai),bão lũ
miềnTrung, sự cốFormosa...
Bên cạnh đó cũng có nguyên
nhân do sự cạnh tranh khắc
nghiệt giữa các phương thức
vận tải khác như đường bộ,
hàng không nhưng theo tôi,
đó là quy luật tất yếu của sự
phát triển.
+
PhóTổngGiámđốcTổng
Hạgiá vé, nâng chất lượngphục vụ
Không cá nhânnào có sẵnmột giải pháp khả thi để vực
ngànhđường sắt đứngdậy. Chỉ cóChínhphủ và BộGTVT
mới cóđủ thông tinnhiềumặtđểnghiêncứucácgiải pháp
ngắnhạn, trunghạnvàdàihạn.Đócũng làchứcnăngvàtrách
nhiệmcủacáccơquanquản lýnày.Tuynhiên,với thực trạng
ngànhđườngsắthiệnnay thìgiảipháp trướcmắtnhằm thu
hút khách cóhai yếu tố chính:Một làhạgiá vé, hai lànâng
caochất lượngphụcvụ.Muốn làmđượcđiềunày,haihướng
giảiphápcó thểnghĩđến.Một làđầu tư thayđổi côngnghệ
quản lý,vậnhànhhiệnđạihơnnhằmgiảmbiênchếgiántiếp
vàgiảm chi phí; hai lànghiên cứu thí điểm tưnhânhóa, cổ
phầnhóatừngphần, từngđoạnnhằmtạoracạnhtranhngay
trongnộibộngànhđườngsắt, giốngngànhhàngkhôngđã
làm…Nếuhaihướngnàythựchiệntốtthìgiảipháptăngvốn
đầu tưmới cóhiệuquả.
TS
NGUYỄNHỮUNGUYÊN
,HộiQuyhoạch
phát triểnđô thịViệtNam
Tập trungđầu tư tuyếnđường sắt
Bắc-Nam
Phải thấyrõhạtầngđườngsắtđầutưbanđầukhátốnkém,
thuhồivốn lâuvàquản lýkhai thácrấtphứctạp,khônggiống
cácngànhvận tải khác. Nhưvậy, trục xương sốngBắc-Nam
dứt khoát phải là vốnnhà nước, cơ sởhạ tầngphải là vốn
nhà nước. Còn việcmời các nhà đầu tư thamgia dưới các
hình thức BOT, PPP, xã hội hóa… thì chỉ nên thamgia vào
các tuyếnđường sắt chuyêndụng, các hoạt độngdịch vụ
quản lý, khai thác…
Từđâyđếnnăm2030, ngànhđường sắtViệtNamnên tập
trungđầu tư tuyếnđườngsắtBắc-Nam lênkhổđường1.435
mm, theotiêuchuẩnđườngsắtvậntốccao (khoảng200km/
giờ). Hệ thốngđường sắt cũ khổ 1.005m vẫn tiếp tục khai
thácvànối kếtvớihệ thốngđườngsắtcũkhổ1.005mmcủa
ĐôngNamÁ.Songsongđó làưu tiênnghiêncứukhả thi các
tuyếnđường sắt hành khách cao tốc, đầu tưphân kỳ từng
đoạnmộtsaochothậthiệuquảvàcũngđểchuyêngia,nhân
viênđường sắtViệtNam tiếpcậndần, tiến tới làmchủcông
nghệ. Các tuyếnđường sắt chuyêndùng cho các khu công
nghiệp, nối các cụm cảngbiển, thậm chí tuyếndu lịchphải
được nghiên cứu sớmđể phát huy đồngbộnăng lực khai
thác cảhệ thống, giảm tải chođườngbộ. Các tuyếnđường
sắtđôthị thíđiểmchophépchínhquyềnđôthịvayvốnnước
ngoài đểxâydựngvàkhai thác.
TS
PHẠMSANH
, chuyêngiavề lĩnhvựcGTVT
Nângchất lượngphụcvụ làgiảiphápsốngcònđểcứungànhđườngsắt.Ảnh:HỒNGTRÂM
“ViệtNam làmộttrong
khôngnhiềunướcsớmcó
hệthốngđườngsắthiện
đạinhưngsau100nămthì
kémdầnvànaythìthựcsự
rất lạchậu.”
BộtrưởngBộGTVT
TRƯƠNGQUANGNGHĨA
2,3 triệu lượt
hành khách “chia tay”
tàu lửa
Theobáo cáo tài chínhnăm
2016 vừa được Tổng Công ty
Đường sắt Việt Nam côngbố,
doanh thu thuầnbánhàng và
cungcấpdịchvụđạthơn6.500
tỉ đồng, giảm hơn 11% so với
năm trước. Đây là chuỗi bốn
năm liêntiếpdoanhthungành
đường sắt sụtgiảm.Trongbốn
năm(2013-2016)cótới2,3triệu
lượtkháchđã“chiatay”vớingành
đường sắt.
4yếukémcủađườngsắtViệtNam
1. Hiệnmạngđường sắt quốc giaViệt Nam có tổng chiều
dài 3.143 kmnhưngđã lạchậudođược xâydựng từ lâu. Bên
cạnhđó, đườngnhánh kết nối với cảngbiểnnhiềunơi bị dỡ
bỏ,kếtnốikém.Giaocắtđườngsắtvàđườngbộtrêncáctuyến
dàyđặc với trungbình0,5 km cómột giao cắt với đườngbộ.
Hành langantoànđườngsắtnhiềuđoạnbịxâmphạmnghiêm
trọng, toànmạng lưới cóhơn6.000đườngngang, lốidânsinh
quađường sắt.
2. Đường sắt hiện tại chưa cóđườngđôi, chủyếu làđường
đơnkhổ1.000mm (hơn85%) nênnăng lựcchuyênchở thấp.
Việckếtnốihạ tầnggiao thônggiữađườngsắtvàcácphương
tiện khác chưa đảmbảophục vụđược nhu cầu vận chuyển
hànhkháchvàvận tải hànghóa.
3.Cơsởhạ tầng,nhàgakhônghiệnđại,nhiều toa tàucũkỹ,
xuốngcấp,nhàvệsinh trên tàubẩn thỉucùng tháiđộphụcvụ
của tiếp viên thiếu ân cần… lànhữngđiều khiếnngành vận
tải đangđánhmấtdầncác“thượngđế”củamình.
4.Giávétàuhỏahiệnnayvẫnkháđắtsovớimáybayhoặcôtô.
Công tyĐường sắtViệtNam
ĐoànDuyHoạch
: Phải thừa
nhận làngànhđườngsắtđang
tụthậu.Cụthể,hoạtđộngđường
sắt trongnhữngnămquachưa
theo kịp sự phát triển nhanh
chóngcủacác loạihìnhvận tải
khác; cơ sở vật chất, phương
tiệnvận tải lạchậu;chất lượng
dịchvụchưađápứngđượcyêu
cầukhiếnkháchhàngphànnàn.
Ngoài ra,nguồnvốnđầu tư từ
ngân sách cho phát triển kết
cấuhạ tầngđường sắt rất khó
khăn, chưa giải quyết triệt để
cácnút thắt vềvận tải.
.
Đã thấyrõnguyênnhân tụt
hậu, vậy sắp tới ngànhđường
sắt vạch ra hướng đi nào để
kéo khách trở lại?
+
Thứ trưởng
NguyễnNgọc
Đông
: Hiện ngành đang thực
hiện một loạt giải pháp vừa
trướcmắt vừa lâudài.Cụ thể,
trước mắt đã và đang điều
chỉnhđiềuđộchạy tàuphùhợp
bằng cách cắt giảm các tuyến
tàu Bắc-Nam vì lượng hành
khách có nhu cầu đi chặng
dài thấp và không cạnh tranh
nổi hàng không, cùng đó tập
trung nâng cao chạy tàu theo
từngchặnghợp lý.Vídụ,hiện
nayngànhđườngsắtđangchạy
cáctuyếnngắnTP.HCM-Phan
Thiết, TP.HCM - Nha Trang,
TP.HCM -QuyNhơn…Khu
vực phía Bắc chạy các tuyến
tàuHàNội -LàoCai,HàNội
-Vinh, HàNội - ĐồngHới...
Bên cạnh đó, ký kết với các
đầumốinhưTổngCông tyTân
CảngSàiGònđểvận tải hàng
hóađườngdài.Nhờnhữnggiải
pháp đó, ngành đường sắt đã
chặnđược đà sụt giảm... Còn
về lâu dài, ngành đường sắt
vẫn phải củng cố và tiếp tục
nâng cao chất lượng hạ tầng
đường sắt. Bên cạnh đó, tiếp
tục nâng cao chất lượng dịch
vụvận tải,ứngdụngcôngnghệ
vàoquản lý...
Tăng chất lượng
dịch vụ
.Ngànhđườngsắtcó lợi thế
về vận tải hàng hóa số lượng
lớnmà các phương thức vận
tảikháckhócạnh tranhnhưng
chúng ta chưa khai thác hết
lợi thếnày?
.
Ông
Đoàn Duy Hoạch
:
Sắp tới đơn vị sẽ ký với các
cảng biển hợp tác về vận tải
hànghóa,đồng thờiđầu tưhai
ga SóngThần (BìnhDương)
vàYênViên (HàNội) để tạo
thànhđiểmxếpdỡcontainer...
Bêncạnhđó,đàmphánvớicác
nước để thúc đẩy vận tải liên
vậnquốctế.Nếucácthỏathuận
hợp tácnày triểnkhai thuận lợi
sẽ phát huy được lợi thế của
vận tải đường sắt.
.Hành kháchphànnàngiá
vé tàu còn khá cao so với các
phương thức vận tải khác và
nhất là thái độ phục vụ của
nhânviêncònhạnchế.Ngành
đãnhìnrađiểmyếunàyvàcó
giải phápgì để khắcphục?
+
Ông
ĐoànDuyHoạch
:
Chúng tôi đã thấy được điểm
yếu này. Vừa qua, ngành đã
triểnkhainhiềuchínhsáchgiá
vé, giá cướcưuđãi để thuhút
khách hàng và cạnh tranh với
cácphươngtiệnvậntảikhác.Cụ
thể, giảm15%-29% tùy thuộc
mác tàu, cự lyvà thời điểmđi
tàu; 20%-50% theo thời gian
mua vé sớm ngày với cự ly
trên1.000km; trong tháng6đã
cho rađời sảnphẩmvé tàugiá
rẻ 10.000 đồng phục vụ hành
khách theohình thức lựachọn
ngẫu nhiên trên hệ thống bán
vé điện tử... Tóm lại, yêu cầu
tổng thể của ngành đường sắt
làphải tăngchất lượngdịchvụ
vàgiảmgiávéđể thuhútkhách
hàng.Ngoàira,tạimộtsốnhàga
lớnnhưHàNội,SàiGòn,Vinh,
NhaTrang,ĐàNẵng…sẽ thiết
kế, xây dựng các phòng phục
vụkháchVIPvà trên tàucũng
sẽ có những toaVIP, phục vụ
suấtăncóchất lượngnhưmáy
bay.Đồng thời,nghiêncứu lắp
đặt cổng soát vé tựđộng.
.Xincámơncácông.
n
Táchbiệtgiữahạ tầngvàvận tải
Đối với ngànhhàng không, điều làmnên sự thành công
thờigianqua làđã táchbiệt rõ rànggiữahạ tầng (airport)và
vận tải (airlines). Nếuđường sắt cũngđổimới theohướng
nhưvậy, phânbiệt rõvà có chính sáchphát triển riênggiữa
hạtầngđườngsắt (Nhànướcquản lývàđộcquyền)vàvậntải
đườngsắt(nhiềuhãngtàucạnhtranh)thìsẽcóbứctranhkhác.
Đại diệnhãnghàngkhôngVietJetAir
