16
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứBảy 19-1-2019
Tiêu điểm
Cuộc khủng hoảng hiện nay đã diễn ra trong thời gian dài
và không chỉ liênquanđến suy giảmtăng trưởng kinh tế. Điều
quan trọng là trong dài hạn, cuộc khủng hoảng này không
dễ dàng biến mất. Việc quản trị khủng hoảng này sẽ quyết
định liệu TQ có thể thật sự đặt chân vào giới lãnh đạo thật
sự của nền kinh tế toàn cầu hay không, hay trái lại trở thành
một mối đe dọa đối với sự ổn định của nền tài chính thế giới.
Kinh tế Trung Quốc ngày càng
khủng hoảng
Ít ai để ý rằng Trung Quốc đã đối mặt với cuộc khủng hoảng từ trước khi bị Mỹ tấn công thươngmại.
THÙYANH
M
ọi ánh nhìn lo lắng của
các nhà đầu tư đang
hướng về thị trường
Trung Quốc (TQ) trong bối
cảnh cuộc chiến thương mại
giữa Washington và Bắc
Kinh chưa kết thúc. Nhưng
quan trọng hơn, nói như cây
bút Michael Schuman của
tờ
Bloomberg
trụ sở tại Bắc
Kinh, TQ đang lâm vào một
cuộc khủng hoảng.
Thấm đòn chiến tranh
thương mại
Tăng trưởng kinh tế TQ
trongquý III-2018giảmxuống
còn 6,5%, mức thấp nhất kể
từ cuộc khủng hoảng tài chính
toàn cầu năm 2009. Sức tiêu
thụ ô tô trong năm ngoái, lần
đầu tiên tronghơnhai thậpniên
qua, đã suy giảm. Tập đoàn
Apple vào đầu tháng 1-2019
đã cảnh báo rằng doanh số
bán điện thoại iPhone tại TQ
giảm sẽ kéo theo rủi ro tăng
tưởng kinh tế toàn cầu cũng
“giảm tốc” và lợi nhuận của
giới đầu tư bị thu hẹp.
Thực tế giới đầu tư địa
phương ở TQ đã sớm nhận
ra thực trạng xám xịt này của
nền kinh tế TQ. Thậm chí sau
một giai đoạn lạc quan ngắn
ngủi gần đây, giá chứng khoán
tại Thượng Hải vẫn thê thảm,
sụt giảm hơn 25% so với giai
đoạn đỉnh điểm năm 2018.
Triển vọng tăng trưởng kinh
tế của TQ không có chút lạc
quan nào trong thời gian tới.
Nếu như vào giữa năm
ngoái, cuộc chiến thương mại
Mỹ -TQ chỉ trên lý thuyết và
tác hại của việc đối đầu với
Washington vẫn còn mơ hồ
thì hiện tại, các gói thuế của
Mỹ kêu gọi Trung Quốc tuân thủ nguyên tắc chạm trán trên biển
Nền kinh tế TrungQuốc ngày càng để lộ nhiều biểu hiện khủng hoảng không ngờ. Ảnh: EPA
TQ năm 2019 tiếp tục thực
thi chương trình giảm thuế
trên diện rộng được triển khai
vào nămngoái để giúp kinh tế
tăng trưởng. Như vậy, số thuế
mà các doanh nghiệp phải
đóng sẽ tiếp tục được giảmsau
khi chính phủ có chương trình
giảm thuế trị giá 192 tỉ USD từ
năm ngoái. Thuế thu nhập cá
nhân và an sinh xã hội cũng đã
được điều chỉnh giảm.
Tin xấu cho Trung
Quốc: Ngay cả khi
cuộc chiến thương
mại với Mỹ chấm
dứt, cuộc khủng
hoảng thật sự đối
với chính quyền Bắc
Kinh vẫn còn đó.
30
lính cứu hỏa cùng một số
người dânThái Lanđã hợp sức
đưa anh Thongchai Jamjang
(26 tuổi) nặng tới 300 kg ở
Prachuap Khiri Khan, Thái Lan
ra khỏi nhà đến bệnh viện để
điều trị. Thongchai quá béo
nên không thểmặc vừa bất cứ
thứ gì và phải che bằng chăn.
Anhchàngđãnhậpviệnđểcác
bác sĩ theo dõi tình trạng sức
khỏe trước khi phẫu thuật thu
hẹp dạ dày, theo
Reuters
.
ĐT
l
Mỹ:
Chính
quyền Tổng thống
Mỹ Donald Trump
hôm qua (18-1) đã
hối thúc các nhân
viên ngoại giao
quay lại làm việc
và hứa sẽ trả lương
cho họ, bất chấp
chính phủ tiếp tục
đóng cửa một phần
gần một tháng qua.
l
Nga:
Biên
đội Su-34 gặp sự
cố đâm nhau khi
đang hoạt động
tại vùng biển phía
Đông nước Nga.
Bộ Quốc phòng
Nga nhận định các
phi công đã nhảy
dù xuống biển và
đang huy động
một máy bay An-
12 cùng hai trực
thăng Mi-8 tham
gia chiến dịch tìm
kiếm cứu nạn.
Người đứng đầu hải quân Mỹ, Đô
đốc John Richardson
(ảnh)
, hôm qua,
18-1, cho biết Mỹ đang hối thúc Trung
Quốc (TQ) tuân thủ các quy tắc quốc tế
liên quan đến các cuộc chạm trán giữa
hải quân trên biển để đảm bảo an toàn.
Nói chuyện với các phóng viên
Reuters
ở Tokyo (Nhật Bản), ông
Richardson nói thêm hải quân Mỹ vẫn gửi một tàu
sân bay qua eo biển Đài Loan bất chấp sự tiến bộ
trong công nghệ quân sự của TQ.
Thông báo của hải quân Mỹ được đưa ra sau khi
giới quan sát cảnh báo nguy cơ xung đột trên biển
năm 2019 sẽ gia tăng. Tháng 9 năm ngoái, một tàu
của hải quân Mỹ đã có cuộc chạm trán “không an
toàn” với một tàu chiến của TQ khi tàu
Mỹ tiến hành hoạt động đảm bảo tự do
hàng hải gần quần đảo Trường Sa của
Việt Nam trên biển Đông.
Đại tá Charles Brown, người phát
ngôn Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ,
nói với
CNN
rằng một tàu khu trục
Luyang (của TQ) đã tiếp cận tàu USS
Decatur (Mỹ) trong một động thái không an toàn và
thiếu chuyên nghiệp gần đá Ga Ven trên biển Đông.
Ông Brown cho biết tàu TQ đã ngang nhiên gửi đi
các cảnh báo buộc USS Decatur phải rời đi và có
những hành động hung hăng, tiếp cận ở khoảng cách
40 m phía trước chiến hạm Mỹ.
PHÚ LỢI - KIM NGUYÊN
Tổng thống Trump áp đặt
lên hàng hóa TQ đã tạo ra sự
tổn thương cho các cơ sở sản
xuất của TQ. Sự giảm mạnh
đến mức không thể ngờ trong
lĩnh vực nhập khẩu của TQ
vào tháng 12-2018 cho thấy
nền kinh tế cường quốc thứ
hai thế giới đang thảm hại ra
sao. Việc TQ gần đây phải hạ
giọng và tìmcách thuyết phục
Mỹ ngừng đánh thuế mới và
tiến tới chấm dứt chiến tranh
thươngmại phần nào cho thấy
sự dao động của Bắc Kinh.
Nếuđạt đượcmột thỏa thuận
hợp lý với ông Trump, chính
quyền Tập Cận Bình có thể
xoa dịu nỗi lo của các nhà đầu
tư, thậm chí trong ngắn hạn
có thể giúp tăng trưởng kinh
tế có chút khởi sắc. Nhưng
tin xấu cho TQ: Ngay cả khi
cuộc chiến thương mại với
Mỹ chấm dứt, cuộc khủng
hoảng thật sự đối với chính
quyền Bắc Kinh vẫn còn đó.
Các gói thuế củaWashington
quả thật rất “phiền toái” nhưng
các vấn đề thực sự còn nghiêm
trọng hơn nhiều và hiển hiện
đan xen trong cấu trúc của nền
tài chính TQ.
Cuộc khủng hoảng
thật sự
Ít ai để ý rằng TQ đã đối
mặt với cuộc khủng hoảng
từ trước khi bị Mỹ tấn công
thương mại. Đó không phải
là cuộc đại khủng hoảng tài
chính kiểuMỹ vào năm2008,
hay cuộc khủng hoảng của
các nền kinh tế được mệnh
danh là “những con hổ châu
Á” vào năm 1997. Thay vào
đóTQđang lâmvàomột cuộc
khủng hoảng toàn diện với hệ
thống các ngân hàng bị rỗng
ruột, vô số các doanh nghiệp
thây ma, phá sản và các gói
cứu trợ đầy tranh cãi đến từ
chính phủ. Michael Schuman
gọi đó là “cuộc khủng hoảng
tài chính mang màu sắc TQ”.
Vài năm trước, giới quan sát
tin rằng TQ sẽ lâm vào cuộc
khủng hoảng tương tự năm
2008. Báo động đỏ đã được
bật: Bong bóng bất động sản,
sản xuất dư thừa trong các
ngành công nghiệp thép và
các tấm năng lượng mặt trời.
Đáng lo ngại nhất là sự tích
tụ nợ công với tỉ lệ khổng lồ.
Tổng số nợ liên quan đến các
hoạt động của nhà nướcTQđã
tăng đến mức 253% vào giữa
năm2018, trongkhi con sốnày
vào một thập niên trước đó
chỉ là 140%, theo Ngân hàng
Thanh toán Quốc tế. Thực tế
chưa từng có nền kinh tế mới
nổi nào kể từ những năm1990
lại vướng vào khoản nợ khổng
lồ như vậy.
Các chuyên gia đã theo dõi
và chờ đợi khoảnh khắc TQ
sụp đổ nhưMỹ vào năm2008.
Nhưng điều đó đã không xảy
ra. Nhiều người nhận thấy
chính quyền Bắc Kinh sẽ tìm
mọi cách không để tai họa ấy
diễn ra và nền kinh tế TQ quá
lớn để có thể bị sụp đổ một
cách dễ dàng. Chính phủ đã
can thiệp vào thị trường bằng
các gói cứu trợ để ngăn khủng
hoảng, bất chấp các cảnh báo
rủi ro trong dài hạn. Từ bất
động sản, tài chính, đến chứng
khoán và các doanh nghiệp
“thây ma”, TQ luôn sử dụng
một chiến lược tiếp cận tổng
thể với “bàn tay nâng đỡ” của
chính phủ làm chủ đạo.
Tiếc thay, các nỗ lực đó
không giúp Bắc Kinh mà trái
lại, đẩy chính phủ lâm vào
cuộc khủng hoảng “màu sắc
TQ”. Như trong bất kỳ cuộc
khủng hoảng nợ nào khác,
sức khỏe của các ngân hàng
TQ đang bị xói mònmột cách
nguy hiểm. Ngoài ra, TQđang
đối diện với vấn đề dòng tài
chính trong nước ồ ạt chảy
ra nước ngoài. TQ đứng đầu
danh sách người nước ngoài
mua nhà, đất tại Mỹ trong sáu
năm liên tiếp, theo Hiệp hội
Bất động sảnMỹ công bố. Chỉ
tronggiai đoạn từ tháng4-2017
đến tháng 3-2018, người TQ
đã đổ hơn 30 tỉ USD vào nhà
đất tạiMỹ, trong khi hàng xóm
Washington là Canada chỉ đầu
tư 1/3, Anh và Ấn Độ chỉ đầu
tư 1/4 so với TQ.
TQ đang loay hoay với việc
tìm kiếm giải pháp hiệu quả.
Nhưngmọi thứ đang tồi tệ hơn
bất kỳ cuộc khủng hoảng nào
trongvàithậpniêngầnđây.Cuộc
khủng hoảng năm 2008 ở Mỹ
có thể tạo ranhiềuhệ lụynhưng
quan trọng là vấn đề hiển hiện
một cách rõ ràng và giải pháp
để “rửa sạch” các vết thương
của nền kinh tế là khả dĩ. Trái
lại, TQ tìmcách ngăn chặn các
ung nhọt của nền kinh tế vỡ ra
trong khi không thể làmchúng
biếnmất. Điều đó chỉ khiến vết
thương trở nên trầm trọng hơn
và không thể chữa lành.•
