11
Kinh tế -
ThứHai 3-2-2020
Tìm thị trường mới cho
nông sản Việt
QUANGHUY
thực hiện
L
à doanh nghiệp có lượng
hàng xuất khẩu gần như
100%sangTrungQuốc(TQ)
nên khi xảy ra dịch Corona,
Công ty Việt ÁAgrifood gặp
rất nhiều khó khăn. Trò chuyện
với
Pháp Luật TP.HCM
, ông
ĐỗNgọcChất, Giámđốc công
ty, chia sẻ: “Dù cókinhnghiệm
nhiều năm chinh chiến, đối
mặt với những thăng trầm tại
thị trường TQ nhưng trong
bối cảnh hiện nay, chúng tôi
cũng chùn bước”.
Lao đao vì virus Corona
.
Phóng viên
:
Dịch viêm
đường hô hấp cấp do chủng
mới virus Corona gây ra đang
hoành hành khiến tình hình
tiêu thụ nông sản từ Việt Nam
(VN) sang TQ vấp phải nhiều
trở ngại lớn. Đáng chú ý, một
số cửa khẩu đã đóng cửa giao
dịch mua bán một thời gian.
Vậy thông tinmới nhất về hàng
hóa xuất khẩu của VN tại biên
giới lúc này ra sao, thưa ông?
+ Ông
Đỗ Ngọc Chất
:
Tính tới thời điểm này, số
xe container chở nông sản
của VN đang nằm chờ thông
quan tại cửa khẩu lên tới hàng
trăm xe. Hiện số xe container
tiếp tục lên cửa khẩu biên
giới không còn nhiều sau
khi nghe thông báo VN và
TQ đều siết chặt thông quan
để ngăn chặn dịch Corona.
Điều này khiến lượng nông
sản, hoa quả xuất nhập khẩu
qua TQ giảm mạnh.
. Công ty của ông chắc thiệt
hại không ít do hàng hóa ách
tắc tại cửa khẩu, không bán
được hàng?
+Thiệt hại rất nhiều. Nhưng
không chỉ công ty tôi mà hầu
hết các đơn vị xuất khẩu VN,
nhất là trái cây, rau quả tươi
sang TQ đều bị thiệt hại vì
ách tắc hàng ở cửa khẩu.
Đơn cử như thanh long
tươi nếu 10 ngày nữa vẫn để
trong container mà không
thông quan giao hàng được
thì nó sẽ hỏng, phải đổ bỏ.
Trung bình mỗi container
thanh long của doanh nghiệp
trị giá khoảng 400 triệu đồng.
Hiện container đang nằm chờ
ở cảng Hải Phòng, không thể
giao hàng qua TQ.
. Như vậy, người trồng
thanh long trong nước nói
riêng và nông sản cũng chịu
chung số phận?
+ Đúng vậy, thanh long
loại một xuất khẩu được đặt
mua trước tết với giá từ hơn
35.000 đến 37.000 đồng/kg.
Song hiện nay, dù giá thanh
long rẻ bèo nhưng thương
lái, doanh nghiệp cũng không
dám lấy hàng. Hiện thanh long
không có ai mua, các thương
lái cũng chấp nhận mất cọc.
Bên TQ, các thương nhân
của họ cũng thông tin chính
quyền nước này đang phong
tỏa đường sá, cửa khẩu nên
họ chưa có kế hoạch mua
hàng vì lo ngại không tiêu thụ
được. Rất nhiều bạn hàng của
công ty tôi đã hủy đơn hàng.
Ví dụ, nhiều bạn hàng TQ
đã hủy đơn hàng mua thanh
long từ các tỉnh miền Tây và
Bình Thuận.
Bài học “bỏ hết
trứng vào một giỏ”
. Nhiều năm xuất khẩu sang
TQ và cũng hiểu thị trường
này, đó là nhu cầu cao nhưng
rủi ro cũng rất lớn. Vậy tại
sao công ty ông vẫn chọn
“bỏ hết trứng vào một giỏ”,
chỉ xuất sang thị trường TQ?
+Đúng là mặt hàng trái cây
của chúng tôi gần như 100%
xuất sang TQ, thị trường lớn
nhưng rủi ro cũng nhiều. Đặc
biệt vài năm trở lại đây, thị
trường này có nhiều biến
động bởi ảnh hưởng từ cuộc
chiến thương mại Mỹ-TQ;
TQ phá giá đồng nội tệ; siết
tiêu chuẩn, chất lượng, truy
Thông tin từ Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cho hay
hiện có khoảng 267 xe thanh long đang ùn ứ tại các cửa khẩu
ở Lạng Sơn và Lào Cai vì TQ tạmngừng thông quan để phòng
ngừa bệnh dịch viêm phổi do virus Corona (nCoV) gây ra.
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, tác động của bệnh
dịch viêm phổi do virus Corona gây ra sẽ ảnh hưởng cả ngắn
hạn và dài hạn đến hợp tác thương mại, kinh tế giữa VN và
TQ trên nhiều phương diện, trong đó có hoạt động xuất khẩu
các sản phẩm nông, thủy sản của VN sang TQ.
Trước tình hình trên, Bộ NN&PTNT đã có chỉ đạo các địa
phương rà soát lại tình hình sản xuất và bộ sẽ xây dựng các
kịch bản phối hợp với bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp,
siêu thị để tăng cường tiêu thụ nội địa, sơ chế, chế biến…;
nâng cao năng lực các kho lạnh tại các địa bàn trọng điểm.
Đầu tuần tới, Bộ NN&PTNT sẽ làm việc với Bộ CôngThương
và các siêu thị để thúc đẩy tiêu thụ nội địa; đề nghị Bộ Công
Thương làm việc với Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics
VN để phát huy tối đa hệ thống này, đặc biệt là các kho lạnh
để chia sẻ với người dân và doanh nghiệp.
Bộ NN&PTNT cũng sẽ tập trung đa dạng hóa các thị trường
và ngay trong tháng 2-2020. Đơn cử, bộ sẽ có các đoàn công
tác xúc tiến thương mại tại Trung Đông, ASEAN để giải tỏa
sức ép về thị trường.
xuất nguồn gốc, cấp phép chặt
chẽ… Điều này khiến nông
sản VN không dễ vào được
thị trường TQ.
Quả thật tôi cũng đã nếm
nhiều thất bại khi chỉ phụ
thuộc vào mỗi một thị trường
TQ. Đặc biệt, nay với việc
hàng hóa bị tắc vì cửa khẩu
đóng do dịch Corona, doanh
nghiệp tôi đành phải tạm
ngừng hoạt động.
. Nhưng thưa ông, câu
chuyện kinh doanh không nên
“bỏ hết trứng vào một giỏ”
vì rủi ro lớn, mất sạch… ai
cũng biết?
+ Cũng có nhiều cái khó
đối với từng doanh nghiệp.
Thứ nhất, TQ là thị trường
gần nhất, nhanh nhất. Thứ hai,
đa số doanh nghiệp Việt đều
vừa và nhỏ, không đủ mạnh
để đầu tư làm hàng trái cây
chế biến sâu tạo nên các sản
phẩm có giá trị gia tăng cao,
dẫn đến chủ yếu xuất khẩu trái
cây tươi. Mà làm trái cây tươi
thì lo nhất bảo quản không
được lâu nên xuất khẩu sang
các thị trường xa như châu
Âu, Nga… thì phải đi hàng
khôngmới nhanh, chi phí cao.
Đó là lý do thấy rủi ro nhưng
vẫn nhiều công ty lựa chọn
thị trường TQ là chính, thậm
chí phụ thuộc gần như hoàn
toàn. Khi thị trường này gặp
vấn đề là điêu đứng ngay.
Chấp nhận thiệt hại,
tìm hướng đi mới
. Trước những thiệt hại lớn
khi thị trường TQ có rủi ro,
ông tính sao?
+ Năm nào thị trường này
cũng có những biến động
khó lường, nhưng mà ở thời
điểm này đúng là chúng tôi
phải chấp nhận thiệt hại chứ
không còn cách nào khác. Tôi
đồng tình với quan điểm của
Chính phủ, trong bối cảnh dịch
bệnh nguy hiểm như hiện nay
thì VN phải chấp nhận thiệt
hại kinh tế để bảo đảm sức
khỏe cho người dân là quan
trọng nhất.
Hiện chúng tôi chấp nhận
tạmngưnghoạt độngxuất khẩu
sang thị trườngTQ. Trong đó,
riêng mặt hàng thanh long
doanh nghiệp ngừngmua bán
vì hàng này không bảo quản
được lâu, mua vào không bán
được chỉ có đổ bỏ. Chúng tôi
đang chờ các cơ quan chức
trách hai nước kiểm soát được
dịch bệnh, chờ đợi có thông
báo mới về việc thông quan
cửa khẩu.
. Là người làm trong lĩnh
vực xuất khẩu nông sản nhiều
năm, theo ông, nông sản Việt
cần có những kịch bản dự
phòng ra sao để đối phó với
những rủi ro lớn như dịch
Corona kéo dài?
+ Tạm thời là không thể
xuất khẩu sang thị trườngTQ.
Nhưng không phải dừng hẳn,
bởi ngoài thanh long, doanh
nghiệp cũng xuất khẩumột số
mặt hàng khác như chuối. Đối
với trái chuối thì xuất khẩu
hiện nay vẫn an tâm hơn, vẫn
có thể mua vào, nhận đơn
hàng vì có thể bảo quản dài
ngày hơn so với trái thanh
long tươi. Ngoài ra, doanh
nghiệp cũng sẽ tìm cách tiêu
thụ trong thị trường nội địa.
Tôi cho rằng cách tốt nhất
đối với ngành nông sản VN
lúc này là làm sao tăng được
sức tiêu thụ của thị trường
nội địa lên, giải quyết đầu
ra sản phẩm cho bà con nông
dân. Đặc biệt, lúc này rất cần
các doanh nghiệp lớn có các
nhà máy chế biến sâu các
sản phẩm từ nông sản, nhất
là trái cây tươi như sấy khô,
nước ép… thu mua giải cứu
cho nông dân giảm thiệt hại.
. Ngoài thị trường TQ,
nông sản VN còn rất nhiều
thị trường khác, thưa ông?
+ Dịch Corona từ TQ còn
gây tác độngđến các thị trường
châu Á, châu Âu, Mỹ… Bởi
người tiêu dùng nhiều nước
trên thế giới hạn chế đi lại,
gây ảnh hưởng đến sức tiêu
thụ không ít mặt hàng.
Vì vậy, doanh nghiệp cần
phải thận trọng cũng như có
giải pháp tự ứng cứu, không
thể hoàn toàn trông chờ vào
việcTQmởcửa trở lại,màphải
chủ động tìm kiếm thị trường
khác để tiêu thụ hàng hóa.
. Xin cám ơn ông.•
“Cách tốt nhất đối với nông sản Việt Nam lúc này là làm sao tăng được sức tiêu thụ của
thị trường nội địa lên và tìmthêmthị trườngmới” - CEOViệt ÁAgrifood.
ÔngĐỗNgọc Chất: “Chúng tôi đành tạmngưng hoạt động xuất khẩu sang thị trường TrungQuốc
vì dịch Corona”. Ảnh: QUANGHUY
“Không thể hoàn
toàn trông chờ vào
việc TQ mở cửa
trở lại, mà cần chủ
động tìm kiếm thị
trường khác để tiêu
thụ hàng hóa.”
Ông
Đỗ Ngọc Chất
Tiêu điểm
Trung Quốc là
thị trường lớn
TQlàthịtrườngtiêuthụnông,
thủy sản lớn nhất củaVN, bình
quân khoảng 27% tổng kim
ngạch xuất khẩu nông, thủy
sản. Số liệu của Tổng cục Hải
quan cho thấy năm 2019 VN
xuất khẩu hơn 1,2 tỉ USD thủy
sản, trên2,4 tỉ USDrauquả sang
TQ. Giá trị xuất khẩumặt hàng
hạt điều làhơn590,4 triệuUSD,
cà phê trên 101 triệu USD...
Thanh long rớt giá thê thảmvì ảnh hưởng dịch Corona. Ảnh: QH
Bộ vào cuộc giải cứu nông sản ách tắc vì virus Corona
