11
Kinh tế -
ThứNăm17-12-2020
Mổ xẻ mức độ giàu có
của người Việt
MINHPHƯƠNG
T
ăng trưởng liên tục trong
nhiều năm, nhận được
nguồn vốn đầu tư nước
ngoài mạnh mẽ, xuất khẩu
hàng hóa khởi sắc… giúp
thu nhập của người Việt
Nam (VN) gia tăng. Từ đây,
nhiều tổ chức quốc tế đánh
giá người dân VN bắt đầu
giàu có.
Tuy vậy, nhiều chuyên
gia cũng lo ngại VN đứng
trước nguy cơ rơi vào bẫy
thu nhập trung bình, khoảng
cách giàu nghèo ngày càng
tăng và tụt hậu so với các
nền kinh tế khác.
Việt Nam sẽ vượt
Philippinesvề thunhập
Mới đây, Quỹ Tiền tệ Quốc
tế (IMF) dự báo thu nhập bình
quân đầu người của người
VN sẽ đạt mức 3.497 USD,
vượt qua người Philippines
với 3.372 USD vào cuối
năm 2020. Giới chuyên gia
Philippines tin rằng đây là
dự báo khá chính xác.
ÔngRubenCarloAsuncion,
Kinh tế trưởng của Ngân hàng
UnionBank of the Philippines,
cho rằng chính việc xử lý tốt
dịch bệnh của VN đã giúp
đất nước này gia tăng thêm
sự cách biệt khoảng cách thu
nhập với Philippines. Vì trước
khi dịch COVID-19 diễn ra,
VN đã ở quỹ đạo tăng trưởng
nhanh hơn Philippines.
Cùng với đó, VN đã thực
thi hiệu quả việc thu hút dòng
vốn đầu tư nước ngoài, cũng
như đã áp dụng chiến lược
đúng đắn là tập trung vào cải
thiện năng suất nông nghiệp,
tăng trưởng sản xuất cho
ngành công nghiệp nhẹ và
xuất khẩu. Do đó, việc VN
vượt qua Philippines không
có gì đáng ngạc nhiên.
Nhiều dự báo khác cũng
cho rằng trong một thập niên
nữaVN sẽ vượt qua nhiều nền
kinh tế mạnh khác trong khu
vực. Chẳng hạn, Trung tâm
Nghiên cứu kinh tế Nhật Bản
(JCER) mới đây dự báo VN
sẽ cho thấy khả năng phục
hồi nhanh sau đại dịch và sẽ
tăng tốc mạnh mẽ.
“Nếu duy trì tốc độ tăng
trưởngGDP6%/nămđến năm
2035, VN sẽ vượt qua Đài
Loan về quy mô và trở thành
nền kinh tế lớn thứ hai Đông
NamÁ, sau Indonesia. Đồng
thời, VN cũng sẽ là quốc gia
có thu nhập trung bình cao
vào năm 2023 và đến năm
2035, thu nhập bình quân
đầu người đạt 11.000 USD/
người” - JCER nhận định.
Theo TS John Walsh, ĐH
RMITVN, kinh tếVNđã dịch
chuyển mạnh mẽ từ thu nhập
thấp sang thu nhập trung bình
nhờ vào tập trung sản xuất
định hướng cho xuất khẩu
dựa trên nền tảng cạnh tranh
chi phí nhân công thấp. Nếu
không có đại dịch làm chậm
chân thì nền kinh tế VN tiếp
tục tăng trưởng mạnh mẽ hơn
nhờ vào mô hình kinh tế hiện
tại đang chạy đà khá tốt.
Thực tế, những thương hiệu
cao cấp nhất thế giới đều đã
mở cửa hàng trực tiếp tại
VN để phục vụ khách Việt.
Hầu hết những ông trùm này
đều tin rằng người Việt đã
thu nhập ở mức cao và hình
thành tầng lớp giàu có để đủ
tiền mua những sản phẩm xa
xỉ, đắt đỏ. Bởi sự tăng nhanh
của thu nhập bình quân đầu
người sẽ tác động đến cơ cấu
theo hướng tăng chi tiêu cá
nhân và hộ gia đình, làm tăng
quỹ mua dân cư.
“Trên bình diện quốc tế,
những ông chủ Việt đã xuất
hiện trên bảng xếp hạng tỉ phú
USD thế giới, thậm chí đã có
người lọt vào tốp 200 người
giàu nhất thế giới” - TS John
Walsh dẫn chứng.
Khoảng cách còn xa
Tuy đã đạt được nhiều thành
tích đáng khích lệ nhưng
nhiều chuyên gia lưu ý rằng:
Để đất nước thực sự vươn
lên giàu có thì VN vẫn còn
một khoảng cách xa. Chuyên
gia kinh tế Trần Thanh Hải
phân tích: VN có xuất phát
điểm thấp. Nhờ vào sự đổi
mới, các thành tựu kinh tế
và đầu tư nước ngoài tạo ra
mức tăng trưởng nên nhiều
người đổi đời, có nhà, có xe
VN dễ rớt vào cái
bẫy thu nhập trung
bình nếu không rút
ra các bài học kinh
nghiệm từ các nước.
Ngày 16-12, tại Diễn đàn Xúc tiến thương mại phát
triển xuất khẩu bền vững trong bối cảnh thực thi các hiệp
định thương mại tự do thế hệ mới, Thứ trưởng Bộ Công
Thương Đỗ Thắng Hải cho biết: Hoạt động xuất nhập
khẩu hàng hóa của Việt Nam tính đến hết tháng 11-2020
đạt mức xuất siêu kỷ lục 20,1 tỉ USD.
Cụ thể, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa 11
tháng ước tính đạt 489,1 tỉ USD, tăng 3,5% so với cùng
kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 254,6 tỉ USD, tăng
5,3%; nhập khẩu đạt 234,5 tỉ USD, tăng 1,5%.
Đáng chú ý, trong 11 tháng đầu năm có 31 mặt hàng đạt
kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỉ USD, chiếm 92% tổng kim
ngạch xuất khẩu.
“Trong bối cảnh khó khăn do dịch COVID-19, xuất
khẩu đã trở thành điểm sáng và là tiền đề quan trọng để
nền kinh tế vững bước vào năm 2021” - Thứ trưởng Đỗ
Thắng Hải nhận định.
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại,
đánh giá trong năm năm qua, từ năm 2015 đến 2019, hoạt
động xúc tiến thương mại đã góp phần đáng kể cho tăng
trưởng và mở rộng thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, chưa
có nhiều hình thức xúc tiến thương mại hiện đại và đổi
mới, quy mô các hoạt động xúc tiến xuất khẩu còn nhỏ so
với các nước trong khu vực.
AN HIỀN
và do đó dễ ngộ nhận nước
ta đang giàu lên nhanh.
Chẳng hạn VN được khen
sẽ vượt qua Philippines về
thu nhập đầu người trong thời
gian tới, có nghĩa là chúng ta
sẽ giàu lên. Tuy nhiên, đừng
ngộ nhận về điều đó, vì hàng
thập niên trước Philippines
từng được các tổ chức quốc
tế xem là mô hình điển hình
chuyển từ nước thu nhập thấp
bước vào hàng ngũ các nước
phát triển tương tựHàn Quốc,
Nhật Bản hay Đài Loan. Thế
nhưng đến nay nước này vẫn
mắc kẹt trong bẫy thu nhập
trungbìnhmàkhôngthểchuyển
sang nước có thu nhập cao.
“Vì họ vẫn không thể vươn
lên sở hữu ưu thế nguồn nhân
lực trình độ cao và kỹ thuật,
công nghệ hiện đại nhằm
nâng cao năng suất và tạo
ra sản phẩm mới mang tính
cạnh tranh, giúp gia tăng thu
nhập. VN cũng dễ rớt vào cái
bẫy này nếu không rút ra các
bài học kinh nghiệm” - ông
Hải nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, TS John
Walsh, ĐH RMIT VN nhận
định: Kinh tế VN đã thành
công khi đạt mức thu nhập
trung bình nhưng chưa thể
vươn lên thu nhập cao. Để
thoát khỏi bẫy thu nhập trung
bình, mô hình kinh tế VN cần
hướng đến sự sáng tạo và đổi
mới hơn, tương tự theo mô
hình kinh tế Hàn Quốc.
Ngoài ra, các tính toán của
các tổ chức quốc tế cho rằng
quy mô kinh tế VN vượt lên
Singapore, Đài Loan hay
Malaysia có thể xảy ra trong
thời gian tới. Song điều đó
không có nghĩa là mỗi người
VN có thể đạt mức sống như
các nước này.
Nguyên nhân là dân số VN
lớn hơn, sự tăng trưởng GDP
có sự đóng góp nhiều từ các
công ty nước ngoài đang thu
lợi nhuận trên đất Việt. Trong
khi chất lượng, hiệu quả nền
kinh tế, năng suất lao động
của VN chưa được cải thiện
nhiều. Đó là chưa kể chênh
lệch giàu nghèo có xu hướng
gia tăng và vấn đề già hóa
dân số.•
Họ đã nói
Giàu vật chất
là chưa đủ
Sự giàu có thực sự của người
Việt khôngchỉ nhìn tuyệt đối về
vật chất, mà cần thêm vào đó
sự hưởng thụ tối đa về các giá
trị vănhóa và tinh thần. Nhìnvề
thước đo người Việt đã có thể
mua được ô tô tiền tỉ, những
sản phẩm xa xỉ để xem đó là
giàu có là chưa đủ.
Hơn nữa, sự giàu có hiện nay
mớichỉnằmtrongmộtbộphận
nhỏ được hưởng các lợi ích từ
tăng trưởng kinh tế.
Chuyêngiakinhtế
TRẦNTHANHHẢI
Xuất khẩu
nhiềumặt
hàng nông
sản, thủy
sản tăng
trưởng
khá tốt bất
chấp dịch
bệnh. Ảnh:
QUANGHUY
Xuất siêu đạt mức kỷ lục hơn 20 tỉ USD
Tầng lớp trung lưu tại Việt Namgia tăng, tỉ lệ hộ nghèo giảmnhưng để đất nước
thực sự vươn lên sự giàu có vẫn cònmột khoảng cách xa.
Sứcmua làmột trong những chỉ số quan trọng để đánh giámức độ giàu có của xã hội.
Trong ảnh: Khách hàng đang tìmmua ô tô. Ảnh: PM
Nhiều người vào nhóm trung lưu
Một báo cáo của World Bank đã chỉ ra
VN có sự gia tăng đáng kể của tầng lớp
trung lưu, nhóm người có mức sống trên
15 USD/ngày.
Cụ thể, giai đoạn 2014-2016, trung bình
mỗi năm có khoảng 1,5 triệu người gia nhập
nhóm trung lưu, giúp tầng lớp này từ chiếm
7,7% dân số năm 2010 lên 13,3% dân số năm
2016. Đếnnăm2018, tầng lớp trung lưu chiếm
khoảng 16,3% dân số VN.
Người Việt siêu giàu tăng nhanh
Báo cáo Thịnh vượng 2020 của Công ty tư
vấn Knight Frank công bố hồi tháng 5 cho
thấy số lượng người siêu giàu tại VN vẫn tiếp
tục tăng nhanh. Theo đó, đến hết nămngoái,
VN đã có 458 người với giá trị tài sản ròng từ
30 triệu USD trở lên (tương đương khoảng
700 tỉ đồng), tăng 7% so với một năm trước.
Báo cáo này đưa ra dự báo cho giai đoạn
năm năm tới, lượng người siêu giàu tại VN
tăng khoảng 64%. Dự báo này dựa vào dữ
liệu về GDP dự tính, giá nhà, hiệu suất vốn
chủ sở hữu, lãi suất và các loại tài sản khác
mà cá nhân nắm giữ.
Báo cáo cũng cho hay VN đã có năm tỉ phú
vào cuối năm 2019 và dự kiến sẽ tăng lên sáu
vào năm 2024.
