16
Quốc tế -
Thứ Tư 13-1-2021
Tiêu điểm
Dân chủ quyết luận tội
ông Trump, Cộng hòa
tìm lối thoát
Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát sẽ bỏ phiếu thông qua nghị quyết luận tội
ông Trump trong sáng 13-1 (giờ địa phương).
Tổng
thống
Donald
Trump
phát biểu
trước
đoàn
người
biểu
tình gần
tòa nhà
Quốc
hội hôm
6-1. Ảnh:
REUTERS
VĨCƯỜNG
H
ãng tin
Reuters
dẫn lờiChủ
tịch Hạ viện Mỹ Nancy
Pelosi khẳng định đã gửi
tối hậu thư yêu cầu Phó Tổng
thống Mike Pence kích hoạt
Tu chính án số 25 bãi nhiệm
đương kimTổng thống Donald
Trump. Nếu ông Pence không
phản hồi thì Hạ viện sẽ bỏ phiếu
về các điều khoản luận tội ông
Trump vào ngày 13-1 (giờ địa
phương). Hãng tin
Politico
dẫn
một số nguồn tin nội bộ cho
biết đã có 218 nghị sĩ ủng hộ
việc luận tội ông Trump, đủ để
các điều khoản được thông qua
và đẩy lên Thượng viện - nơi
sẽ xét xử.
Nếu các điều khoản được
thông qua tại Thượng viện với
đa số 2/3 thì ông Trump sẽ chính
thức bị kết án và bị tước mọi ưu
đãi dành cho cựu tổng thốngMỹ
sau khi rời nhiệm sở, như được
an ninh hay nhận lương hưu,
đồng thời bị cấm tái tranh cử.
An ninhMỹ đang nỗ lực ngăn chặn tình huống
bạo động như đã xảy ra ở điện Capitol ngày 6-1.
Ảnh: THENEWYORK TIMES
ÔngTrump chung
tay bảo vệ lễ nhậm
chức củaôngBiden
Sau vụ bạo động điện Capitol và đe dọa
“hiệp hai” của các nhóm cực hữu, các cơ
quan an ninh Mỹ đang quyết liệt vào cuộc
bảo vệ an ninh cho lễ nhậm chức tổng thống
của ông Joe Biden ngày 20-1 tới. Trong bối
cảnh này, Tổng thống sắp mãn nhiệm Donald
Trump có bước đi rất đáng ghi nhận, đặc biệt
khi ông là người bị đảng Dân chủ cho là đã
kích động người ủng hộ tràn vào điện Capitol
ngày 6-1.
Cụ thể, ngày 11-1, ông Trump đã thông
qua một tuyên bố khẩn cấp áp dụng cho thủ
đô Washington, D.C. có hiệu lực đến ngày
24-1 để bảo vệ an ninh cho lễ nhậm chức của
ông Biden.
Theo thông cáo của Nhà Trắng, tuyên
bố khẩn cấp mà ông Trump thông qua “ủy
quyền cho Bộ An ninh nội địa, Cơ quan
Quản lý khẩn cấp liên bang (FEMA) phối
hợp mọi nỗ lực giảm nhẹ thảm họa với mục
đích giảm bớt những khó khăn mà lệnh khẩn
cấp gây ra cho người dân địa phương; cung
cấp sự hỗ trợ phù hợp cho các biện pháp
khẩn cấp; bảo vệ sinh mạng, tài sản, sức
khỏe và an toàn công cộng; giảm nhẹ hoặc
ngăn chặn đe dọa thảm họa ở thủ đô”.
Ông Trump thông qua tuyên bố khẩn cấp
sau khi Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI)
cảnh báo sẽ có biểu tình vũ trang ở toàn bộ
50 bang của Mỹ, kể cả ở điện Capitol, trong
những ngày cuối nhiệm kỳ ông Trump và
kéo dài đến lễ nhậm chức của ông Biden.
Trước đó, thị trưởng Washington, D.C. - bà
Muriel Bowser đã đề nghị Bộ An ninh nội
địa “điều chỉnh cách tiếp cận lễ nhậm chức
theo một số cách đặc biệt”.
Theo đó, bà Bowser yêu cầu Bộ An ninh
nội địa kéo dài thời gian áp dụng Sự kiện an
ninh quốc gia đặc biệt (NSSE - được tổ chức
mỗi khi có sự kiện trọng đại như thượng
đỉnh các lãnh đạo thế giới, lễ nhậm chức
tổng thống…) từ ngày 11 đến 24-1. Một khi
NSSE được kích hoạt, sẽ có hàng loạt biện
pháp an ninh được áp dụng, trong đó có triển
khai chó rà bom, phong tỏa đường sá, triển
khai vệ binh quốc gia và cài cắm lực lượng
bắn tỉa.
Bà Bowser cũng yêu cầu Bộ An ninh nội
địa hủy mọi giấy phép cho tổ chức biểu tình
ở Washington, D.C. từ nay đến ngày 24-1,
đồng thời tuyên bố tiền thảm họa để huy
động an ninh. Bà cũng yêu cầu phải có sự
phối hợp đặc biệt giữa Bộ An ninh nội địa
với Bộ Tư pháp và Bộ Quốc phòng, với cả
Quốc hội và với Tòa án Tối cao để lập một
kế hoạch triển khai chung các lực lượng cảnh
sát khắp thủ đô.
Thường vào lễ nhậm chức của tổng thống
Mỹ vẫn có biểu tình của cả người ủng hộ và
người phản đối tổng thống. Địa điểm thường
diễn ra biểu tình là đại lộ Pennsylvania nối
điện Capitol với Nhà Trắng. Thời điểm ông
Trump nhậm chức năm 2017, hàng ngàn
người biểu tình phản đối, đập phá cửa hàng,
đốt xe, cảnh sát phải triển khai đạn cay và
lựu đạn gây choáng để giải tán. Có tới 234
người bị bắt và bị truy tố nhưng cuối cùng
được tha.
ĐĂNG KHOA
Nếu ông Trump bị
luận tội, những đối
tượng quá khích sẽ
càng có cớ để bạo
động nhằm “đòi lại
công bằng” cho ông.
CụcĐiều tra LiênbangMỹ (FBI)
ngày 11-1 vừa ra cảnh báo về khả
năng có những vụ tấn công vũ
trang đang được các nhóm cực
đoan lên kế hoạch nhắmvào thủ
đô Washington, D.C. và thủ phủ
củatoànbộ50bangtrướclễnhậm
chức ngày 20-1 của ông Biden.
Ông Trump, ông Pence đã nói chuyện lại
với nhau
Theo hãng tin
Reuters
, Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng
thống Mike Pence ngày 11-1 đã nói chuyện lại với nhau kể từ khi
xảy ra vụ bạo loạn hôm 6-1.
“Hai ông đã cómột cuộc trò chuyện vui vẻ, thảo luận về sự kiện
tuần trước và suy ngẫm về những thành tựu, công việc của chính
quyền trong bốn năm qua” - một quan chức Nhà Trắng giấu tên
tiết lộ. Người này cũng thêm rằng cả hai ông camkết“tiếp tục làm
việc vì lợi ích của đất nước trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ”.
Reuters
cho biết đây cũng là cuộc trò chuyện đầu tiên giữa hai
người sau khi ông Trump chỉ trích ông Pence là “thiếu can đảm”
“để làm những việc cần thiết” - ở đây là ông Pence đã không can
thiệp để ngăn Quốc hội xác nhận chiến thắng của ông Joe Biden.
Một nguồn tin khác còn cho biết khi bạo loạn nổ ra,Tổng thống
Trump thậm chí còn không gọi điện thoại để thăm hỏi tình hình
cấp phó của mình. Ông Pence lúc đó buộc phải sơ tán khỏi tòa
nhàQuốc hội vì đámđông ủng hộ ôngTrump xông vào bên trong.
lý lúc này là đảng Dân chủ cứ để
ông Trump tại vị đến ngày ông
hết nhiệm kỳ vì hiện ông Trump
cũng không còn thời gian để làm
bất cứ việc gì có thể gây hại đến
đảng này nữa.
Điểm tiếp theo mà
The Wall
Street Journal
đề cập là khả năng
ông Trump bị kết án khá thấp, vì
những hành động của ông vẫn
chưa vi phạm hiến pháp. Mọi
cáo buộc đảng Dân chủ nhắm
vào ông Trump chỉ dựa vào vài
dòng trạng thái trên trang cá nhân
của ông chứ không đưa ra được
bằng chứng là ông trực tiếp cùng
người biểu tình lên kế hoạch bạo
động hôm 6-1. Thậm chí, nếu so
sánh với lần luận tội bất thành
tháng 12-2019 với cáo buộc ông
lạm dụng quyền lực để can thiệp
vào nội bộ chính trị Ukraine thì
những cáobuộc lúc đóvẫn có sức
nặng hơn những gì đảngDân chủ
đưa ra lúc này.
“Hơn nữa, các thành viên đảng
Dân chủ đã có những hành xử
thiếu trách nhiệm, thậmchí thiếu
kiềmchế trongnhữngnỗ lực luận
tội Tổng thống Trump suốt bốn
năm qua. Chỉ cần ông Trump
có một lỗi sai nào đó là lập tức
họ đòi luận tội. Những kịch bản
được bà Nancy Pelosi dựng lên
chưa bao giờ đủ tính thuyết phục
và đều mang tính trả đũa chính
trị hơn là bảo vệ và thực thi hiến
pháp Mỹ” - theo
The Wall Street
Journal
.
Đảng Cộng hòa trước
lựa chọn khó khăn
Theo tờ
The Hill
, những ngày
sắp tới khi đảng Dân chủ bắt đầu
thúc đẩy tiến trình luận tội ông
Trump sẽ là giai đoạn khó khăn
cho các nghị sĩ Cộng hòa, phải
đứng trước lựa chọn là nên bảo
vệ ông Trump hay hòa cùng các
đồng nghiệp Dân chủ.
Dù đúng từ lúc kết thúc cuộc
bầu cử tổng thốngMỹ đến nay đã
có hàng loạt thành viênCộng hòa
côngkhaichỉtríchnhữnghànhđộng
củaôngTrump, đứngvềpheđảng
Dân chủ và sau ngày 6-1 thì con
số này thậmchí còn tăng lên theo
cấp sốnhân.Tuynhiên, có thực tế
là một con số rất lớn lên tới hàng
chục triệu cử tri bảo thủ vẫn đang
ủng hộ ôngTrump. Nếu thamgia
luận tội ông Trump, đảng Cộng
hòa phải đối mặt với nguy cơ bị
cử tri quay lưng, ảnh hưởng đến
kỳ bầu cử năm 2024.
Một giải phápđượcmột sốnghị
sĩ Cộng hòa ủng hộ lúc này là
Thượngviện thayvìmởphiênxét
xử thì chỉ cần ra nghị quyết công
khai khiển trách ôngTrump. Một
số thành viên của đảng được cho
là đã tiếp cậnôngBidenvà thuyết
phục ông ủng hộ động thái này,
đồng thời cảnh báo việc luận tội
sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến quan
hệgiữapheCộnghòavàông.Tuy
nhiên, hiệnđảngCộnghòađãmất
quyền kiểm soát lưỡng viện nên
nhiều khả năng nghị quyết sẽ khó
được thông qua.
Ngoài ra, một diễn biến khác
cũngkhácólợichođảngCộnghòa
hiện tại là Thượng viện đang tạm
nghỉ nên dù Hạ viện có gửi điều
khoản luận tội thì phải đến hôm
19-1, là ngày Thượng viện làm
việc lại, mới có thể bắt đầu phiên
xét xử. Lúc đó, ông Trump hoặc
đảngCộng hòa có thể tìmcách trì
hoãnđểôngcó thể thànhcôngkết
thúc nhiệm kỳ vào ngày 20-1.•
Luận tội ông Trump -
nên hay không?
Nhìn chung, dựa vào tuyên bố
của bà Pelosi cùng một số nghị
sĩ Dân chủ khác, đảng nàymuốn
luận tội ông Trump với cáo buộc
kíchđộngbạoloạnởtòanhàQuốc
hội làm ít nhất năm người thiệt
mạng. Cho tới nay, ông Pence
không có dấu hiệu gì sẽ sẵn sàng
đápứngcácyêucầucủađảngDân
chủ nên việc biểu quyết luận tội
ông Trump gần như chắc chắn
sẽ diễn ra.
Tuy nhiên, tờ
The Wall Street
Journal
nhận định trong bối cảnh
nền chính trị Mỹ đang hỗn loạn,
luận tội ông Trump có thể sẽ là
một bước lùi nguy hiểm trong nỗ
lực hàn gắn đất nước.
Một trong những lo ngại hàng
đầu hiện nay là nguy cơ phe ông
Trump cùng các nhóm chính trị
cực hữu có thể sẽ tiến hành bạo
loạn, phá rối lễ nhậm chức của
ôngBidenvàongày20-1 tới.Nếu
ôngTrump bị luận tội, những đối
tượngquákhíchcàngcócớđểbạo
loạnnhằm“đòilạicôngbằng”cho
ông. Tình trạng bất ổn thậm chí
sẽ còn kéo dài ngay cả khi chính
quyềnmới chính thức đi vàohoạt
động, bởi trong mắt người ủng
hộ ông Trump, ông đã bị đảng
Dân chủ o ép và dùng quyền lực
cưỡng chế một cách không hợp
lý. Do vậy, cách giải quyết hợp
